Aleja „Solidarności” to jedna z kluczowych arterii Warszawy, która pełni istotną rolę w układzie komunikacyjnym stolicy. Stanowi część trasy W-Z, będącej ważnym szlakiem transportowym.
Jej przebieg sięga od ulicy Radzymińskiej, zlokalizowanej na Pradze-Północ, aż po skrzyżowanie z ulicami Wolską oraz Młynarską na Woli. To niezwykle dynamiczna część miasta, w której spotykają się różnorodne kultury i lokalne inicjatywy.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że Aleja „Solidarności” nie tylko łączy różne dzielnice Warszawy, ale jest także symbolem historycznym. Jej nazwa przywołuje ważne wydarzenia w historii Polski i ruch Solidarności, który wpłynął na losy kraju.
Przebieg
Aleja „Solidarności” w Warszawie rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ul. Radzymińską. Następnie prowadzi mostem Śląsko-Dąbrowskim w kierunku centrum Warszawy, kończąc swój przebieg przy skrzyżowaniu z ul. Młynarską.
Na całej długości aleja ta ma charakter dwujezdniowej, szerokiej ulicy, która oferuje co najmniej dwa pasy ruchu w każdą stronę. Wyjątek stanowi odcinek między placem Bankowym a ulicą Jagiellońską. W tym miejscu aleja „Solidarności” przekształca się w ulicę jednojezdniową, która mimo wszystko zapewnia dwa pasy ruchu dla obu kierunków — jeden pas zajmują tory tramwajowe, a ruch samochodowy jest tam zabroniony.
Przez niemal całą długość alei biegnie torowisko tramwajowe, co czyni tę trasę kluczowym punktem komunikacyjnym w stolicy.
Nazwa
W okresie dwudziestolecia międzywojennego, a także wcześniej, ulice, które współcześnie tworzą aleję, były znane jako: Wolska, Leszno, Tłomackie, Nowy Zjazd oraz Aleksandryjska, która od października 1916 roku nosiła imię Zygmuntowskiej. W latach 1947–1949 ulice te zostały zintegrowane w jedną całość, która nosiła nazwę Trasy W-Z, z tunelem przebiegającym w okolicach Starego Miasta. W listopadzie 1948 roku całość nazwano aleją gen. Karola Świerczewskiego.
W październiku 1991 roku zmieniono nazwę w celu upamiętnienia NSZZ „Solidarność”, co sprawiło, że jest ona zapisywana w cudzysłowie.
W 1992 roku miejska Komisja ds. Nazewnictwa Ulic zaproponowała zmiany nazw poszczególnych odcinków alei, które miały przywrócić częściowo ich historyczne nazwy. Wśród propozycji znalazły się m.in. zmiany dla odcinków: plac Bankowy do mostu Śląsko-Dąbrowskiego na Nowe Tłomackie, Wolska na plac Bankowy na Stare Leszno oraz most Śląsko-Dąbrowski do Radzymińskiej na Zygmuntowską. Propozycje Komisji zostały jednak odrzucone w głosowaniu przez Radę Miasta.
Historia
Historia ulicy, obecnie znanej jako Aleja „Solidarności”, sięga daleko wstecz. Pierwszy odcinek tej arterii wytyczono w 1862 roku po stronie praskiej, na przedłużeniu linii kolei petersburskiej, nadając mu nazwę Aleksandrowska, na cześć carskiego władcy Aleksandra II Romanowa. Ulica łączyła się z wiaduktem Pancera, a jej znaczna szerokość była wynikiem planów związanych z intensywnym ruchem kołowym oraz budową linii kolejowej prowadzącej do Dworca Petersburskiego, który miał za zadanie połączenie z Dworcem Wiedeńskim.
Warto zaznaczyć, że plany budowy tej kolei zostały ostatecznie porzucone z powodu zbyt dużego nachylenia skarpy wiślanej, a transport między dworcami zyskał nowe oblicze dzięki kolejom konnym, a konkretnie tramwajom konnym. Ruch ten przebiegał ul. Aleksandrowską, Nowym Zjazdem, Krakowskim Przedmieściem, Królewską oraz Marszałkowską, aż do Alej Jerozolimskich.
Po drugiej stronie Wisły, w początkowym etapie rozwoju, obecny fragment alei był częścią jurydyki Leszno i nosił nazwę ul. Leszno. Ulica ta biegła od placu Bankowego do rogatek Wolskich, stanowiąc ważny punkt w komunikacji miejskiej. Wydarzenia historyczne przyniosły kolejne zmiany, ponieważ w październiku 1916 roku, tę część miasta przemianowano na Zygmuntowską, co miało miejsce aż do 1948 roku, kiedy to zmieniono nazwę na al. gen. Karola Świerczewskiego.
W kolejnych latach, od 1949 do 1960 roku, między ulicami: Orlą, Świerczewskiego, Żelazną, Chłodną oraz Elektoralną zbudowano nowe osiedle mieszkaniowe, znane jako Mirów, które zrealizowano według projektu Tadeusza Kossaka. Obok osiedla, w marcu 1957 roku, w rejonie wylotu tunelu Trasy W-Z odsłonięto pomnik dedykowany Karolowi Świerczewskiemu, co miało na celu upamiętnienie historycznych wydarzeń związanych z tym miejscem.
W 1962 roku, odcinek ulicy Leszno został poszerzony, co znacznie poprawiło jego funkcjonalność. Warto również zaznaczyć, że w latach 1985-2000, aleja stała się częścią drogi krajowej nr 18. W lipcu 2017 roku, przy tunelu Trasy W-Z, zrealizowano przebudowę przystanków autobusowo-tramwajowych, zmieniając je w nowoczesne przystanki wiedeńskie, co podkreśliło dalszy rozwój infrastruktury miejskiej w tym rejonie.
Ważniejsze obiekty
Warszawa, jako miasto bogate w historię i kulturę, oferuje szereg interesujących miejsc do odwiedzenia. Wśród nich znajdują się obiekty, które odgrywają znaczącą rolę w życiu stolicy. Oto lista wybranych atrakcji:
- Przystanek kolejowy Warszawa Targówek,
- Stacja kolejowa Warszawa Wileńska,
- Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych,
- Stacja metra Dworzec Wileński,
- Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie,
- VIII LO im. Władysława IV (ul. Jagiellońska 38),
- Bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika (ul. Floriańska 3),
- Szpital Praski Przemienienia Pańskiego (nr 67),
- Park Praski,
- Ogród Zoologiczny – wybieg niedźwiedzi brunatnych,
- Most Śląsko-Dąbrowski,
- Gmach Hipoteki (nr 58),
- Pomnik Bohaterów Warszawy,
- Pałac Przebendowskich, siedziba Muzeum Niepodległości (nr 62),
- Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich (nr 77),
- Żydowski Instytut Historyczny (ul. Tłomackie 3/5),
- Wodozbiór Gruba Kaśka,
- Błękitny Wieżowiec (pl. Bankowy 2),
- Stacja metra Ratusz Arsenał,
- Kino „Muranów” (ul. gen. Władysława Andersa 5),
- Pałac Działyńskich (nr 74a),
- Kościół ewangelicko-reformowany (nr 74),
- Dom Dysydentów, siedziba parafii ewangelicko-reformowanej (nr 76a),
- Warszawska Opera Kameralna (nr 76b),
- Pomnik granic warszawskiego getta (pomiędzy budynkami Opery a Domem Dysydentów),
- Kamienica Jacobsona, siedziba Instytutu Archeologii i Etnologii PAN (nr 105),
- Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (nr 80),
- Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy (nr 90),
- Sąd Okręgowy w Warszawie (nr 127),
- Kamienica Rosenblata (nr 145),
- Kamienica Hersza Steinberga (nr 149),
- Urząd Dzielnicy Wola (nr 90), na ścianie budynku od strony ul. Żelaznej pomnik granic getta,
- Pomnik Ofiar Rzezi Woli,
- Hotel Ibis Warszawa Centrum (nr 165),
- Biurowiec City Gate,
- Kompleks biurowy Spark,
- Pałacyk Biernackich (ul. Wolska 27/29),
- PDT Wola (ul. Młynarska 8/12),
- Tablice pamiątkowe Tchorka (nr 66, 83/89, 84 i 90).
Przypisy
- Jarosław Osowski. Wiedeński sznyt przystanków. „Gazeta Stołeczna”, 22.07.2017 r.
- Katalog nazw obiektów miejskich. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl. [dostęp 17.01.2019 r.] [zarchiwizowane 07.07.2019 r.]
- TRASBUS - historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [online], www.trasbus.com [dostęp 31.12.2019 r].
- Dorota Wilkiewicz: Ulice i uliczki naszej Pragi. Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Pragi, 1999 r.
- Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998 r. ISBN 83-86619-97X.
- Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998 r. ISBN 83-86619-97X.
- W 1985 roku zreformowano sieć drogową w Polsce i wprowadzono nową numerację.
- Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita“, 1987 r. ISBN 83-85028-56-0.
- Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1987 r. ISBN 83-7005-211-8.
- Krystyna Krzyżakowa: Warszawskie osiągnięcia [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987 r. ISBN 83-03-01684-9.
- Warszawa: Atlas aglomeracji 1:20 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1996 r. ISBN 83-7000-086-X. Brak numerów stron w książce.
- a b Adam Szczypiorski: Od Piotra Drzewickiego do Stefana Starzyńskiego. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1968 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Aleje Ujazdowskie w Warszawie | Aleja Ireny Sendlerowej w Warszawie | Aleja Jerzego Waszyngtona w Warszawie | Aleja Obrońców Grodna w Warszawie | Aleja Wilanowska w Warszawie | Aleja Wojska Polskiego w Warszawie | Aleje Jerozolimskie w Warszawie | Plac Jana Henryka Dąbrowskiego w Warszawie | Plac Pięciu Rogów w Warszawie | Plac Powstańców Warszawy w Warszawie | Ulica Inżynierska w Warszawie | Ulica Canaletta w Warszawie | Ulica Blaszana w Warszawie | Ulica Białobrzeska w Warszawie | Ulica Barokowa w Warszawie | Ulica Bagatela w Warszawie | Ulica Alfreda Nobla w Warszawie | Rynek Starego Miasta w Warszawie | Plac Wileński w Warszawie | Ulica Adama Idźkowskiego w WarszawieOceń: Aleja „Solidarności” w Warszawie