Aleja Jerzego Waszyngtona to niezwykle interesująca ulica, znajdująca się w malowniczej dzielnicy Praga-Południe.
Ulica ta ma swoje unikalne znaczenie i charakter, co sprawia, że jest chętnie odwiedzana przez mieszkańców oraz turystów. Jej lokalizacja w Warszawie nadaje jej szczególne walory oraz sprawia, że stanowi ważny punkt na mapie stolicy.
Więcej informacji na temat tej dzielnicy można znaleźć pod tym linkiem: Praga-Południe.
Historia
Pierwsze wzmianki o ulicy sięgają lat 1914, kiedy to powstała jako kręta Czerwona Droga, usypana z gruzów rozbieranych fortów w celu utworzenia wojskowego łącznika do Traktu Brzeskiego. Droga ta stanowiła istotny element komunikacyjny, a Saską Kępę z Warszawą łączył most Mikołajewski (Poniatowskiego). Most ten, po zniszczeniu w 1915 roku, został odbudowany w latach 1921-1927, co zbiegło się z intensywnym rozwojem budownictwa na Saskiej Kępie oraz wytyczaniem nowych arteri drogowych. W 1928 roku na miejscu dawnej Czerwonej Drogi zaplanowano nową ulicę, która zaczynała się początkowo od ul. Saskiej, a później od skrzyżowania z al. Poniatowskiego, tworząc nową trasę w kierunku Grochowa.
Do roku 1939, aleja, ostatecznie wydłużona do 2430 metrów, stała się trzecią co do długości arterią w Warszawie, ustępując tylko ul. Marszałkowskiej oraz al. Niepodległości. W kwietniu 1932 roku ulicę uhonorowano imieniem Jerzego Waszyngtona, pierwszego prezydenta Stanów Zjednoczonych. W obliczu zbliżającej się II wojny światowej w lecie 1939 roku rozpoczęto budowę torów tramwajowych, umiejętnie wkomponowanych w już istniejącą infrastrukturę. Prace przerwało jednak wybuch konfliktu, a ich dokończenie miało miejsce dopiero w 1942 roku, podczas niemieckiej okupacji dominującej w tym czasie w Warszawie. Urokliwą cechą alei było nietypowe dla stolicy rozwiązanie polegające na ułożeniu torowiska po dwóch skrajach jezdni, co wcześniej zastosowano m.in. w Alejach Ujazdowskich.
W przededniu wojny, ulica była zabudowana wzdłuż południowej strony, od ul. Francuskiej do ul. Międzynarodowej, a także między ul. Międzyborską, ul. Grenadierów i ul. Grochowską. Niestety, wybuch wojny zahamował dalszą budowę wielopiętrowych obiektów w tym rejonie. W obliczu agresji, Grochowa bronił 21 pułk piechoty Dzieci Warszawy, podczas gdy część al. Waszyngtona do ul. Międzynarodowej strzegł 336 pułk piechoty, stanowiący mobilizacyjny rzut 36 pułku piechoty Legii Akademickiej, stacjonujący przed wojną w praskich koszarach. W 1944 roku, teren ten stał się areną walk powstania warszawskiego, a wydarzenia w sierpniu i wrześniu tegoż roku, kiedy to oddziały radzieckiej 47 i 40 Armii oraz 1 Armii Wojska Polskiego zdobywały Pragę, na trwałe wpisały się w historię tego miejsca.
Po wojnie, w latach 1959-1966, na odcinku pomiędzy ul. Kinową a ul. Grenadierów zrealizowano projekt osiedla 'Kinowa’. Istniały także plany budowy toru kolarskiego w terenach parkowych, które jednak zostały porzucone. W latach 1962-1963 przy ul. 2b powstał 13-piętrowy wieżowiec, mający przeszkloną fasadę, zaprojektowany przez Marka Leykama, stanowiący pierwszy wieżowiec na prawym brzegu Warszawy.
Przebieg
Aleja Jerzego Waszyngtona w Warszawie rozciąga się odronda Wiatracznaaż doronda Waszyngtona. Jest to kluczowy element komunikacyjny, który przebiega przez niemal całe miasto w osi wschód-zachód. W skład tego ciągu ulicznego wchodzą: aleja Jerzego Waszyngtona, aleja Józefa Poniatowskiego, aleja 3 Maja oraz Aleje Jerozolimskie.
Aleja Jerzego Waszyngtona charakteryzuje się szerszym pasem drogowym, z dwoma pasami ruchu w każdym kierunku. Należy zauważyć, że zachowanie kierunków ruchu nie jest rozdzielone pasem zieleni, lecz jedynie podwójną linią ciągłą. Co istotne, na niemal całej długości alei obowiązuje zakaz skrętu w lewo, chociaż istnieją pewne wyjątki – na przykład skręty w ul. Grenadierów w stronę ronda Wiatraczna oraz ul. Międzyborska w kierunku ronda Waszyngtona.
Aleja Jerzego Waszyngtona ma także unikalną konstrukcję torowiska tramwajowego, położonego po obu stronach jezdni, co wymaga szczególnej uwagi przy zjeżdżaniu w prawo w boczne uliczki. Odcinek długości około jednego kilometra (od ronda Waszyngtona do ul. Międzynarodowej oraz z ul. Kinowej do ul. Międzyborskiej) ma równoległą jezdnię jednokierunkową przeznaczoną dla ruchu lokalnego, z wyjątkiem odcinka w kierunku ronda Wiatraczna, gdzie znajdują się tory tramwajowe.
Na wybranym krótkim fragmencie alei wytyczono również ścieżkę rowerową, co zwiększa komfort i bezpieczeństwo dla cyklistów.
Przypisy
- Rafał Bielski, Jakub Jastrzębski: Utracone miasto. Warszawa wczoraj i dziś. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2016 r., s. 78. ISBN 978-83-63842-27-7.
- Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1945-1965. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2003 r., s. 205. ISBN 83-908950-6-4.
- Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001 r., s. 27. ISBN 83-915407-0-7.
- Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998 r., s. 377. ISBN 83-86619-97X.
- Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998 r., s. 113. ISBN 83-907574-00.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Aleja Obrońców Grodna w Warszawie | Aleja Wilanowska w Warszawie | Aleja Wojska Polskiego w Warszawie | Aleje Jerozolimskie w Warszawie | Plac Jana Henryka Dąbrowskiego w Warszawie | Plac Pięciu Rogów w Warszawie | Plac Powstańców Warszawy w Warszawie | Plac Żelaznej Bramy | Aleja Rzeczypospolitej w Warszawie | Aleja 3 Maja w Warszawie | Aleja Ireny Sendlerowej w Warszawie | Aleje Ujazdowskie w Warszawie | Aleja „Solidarności” w Warszawie | Ulica Inżynierska w Warszawie | Ulica Canaletta w Warszawie | Ulica Blaszana w Warszawie | Ulica Białobrzeska w Warszawie | Ulica Barokowa w Warszawie | Ulica Bagatela w Warszawie | Ulica Alfreda Nobla w WarszawieOceń: Aleja Jerzego Waszyngtona w Warszawie