Most Śląsko-Dąbrowski


Most Śląsko-Dąbrowski to imponująca konstrukcja, która znajduje się na Wiśle w Warszawie. Został on wybudowany w latach 1947–1949, jako integralna część Trasy W-Z, mającej na celu poprawę komunikacji w stolicy.

Ten most powstał na fundamentach zniszczonego w 1944 roku mostu Kierbedzia, co dodaje mu wyjątkowego znaczenia historii miasta.

Opis

Most Śląsko-Dąbrowski jest kluczowym elementem Trasy W-Z, która została zbudowana w latach 1947–1949. Ta ważna arteria komunikacyjna łączy Pragę z Śródmieściem oraz Wolą.

Osobny artykuł dotyczący tej trasy znajdziesz pod tym linkiem: Trasa W-Z w Warszawie. Projekt ten został zaprojektowany przez Jerzego Koziełka, a jego realizacji podjęło się Przedsiębiorstwo Budowy Mostów i Konstrukcji Stalowych „Mostostal”. Części stalowe mostu zostały wytworzone przez Hutę Zabrze oraz Zakłady Produkcji Konstrukcji Stalowych w Chorzowie, z materiałów dostarczonych przez Hutę Batory. W przypadku tego mostu zrezygnowano z odtworzenia ciężkiej stalowej konstrukcji mostu Kierbedzia.

Nazwa Mostu Śląsko-Dąbrowskiego została nadana w 1947 roku, co miało miejsce na dwa lata przed jego oddaniem do użytku. Była ona wyrazem wdzięczności przede wszystkim dla mieszkańców Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego za ich ofiarność, w ramach której w ciągu roku zebrano 250 milionów złotych na budowę przeprawy. Wdzięczono również górnikom i hutnikom, którzy brali udział w odbudowie zniszczonej Warszawy.

Montaż mostu rozpoczął się w dniu 22 września 1948 roku, a wydarzenie to zaszczycił swoją obecnością prezydent RP Bolesław Bierut. 3 listopada tego samego roku Przedsiębiorstwo „Mostostal” zdecydowało o przyspieszeniu montażu sześciu przęseł mostu o 15 dni, aby uhonorować zjazd zjednoczeniowy PPS i PPR. Cały proces montażowy udało się zakończyć 6 grudnia 1948 roku.

Most ten jest konstrukcją kołowo-tramwajową. W przeciwieństwie do wielu innych warszawskich torowisk, tramwaje na moście są umiejscowione na jezdni dla samochodów. Od 16 czerwca 2007 roku, z uwagi na wzrost ruchu tramwajowego związany z modernizacją trasy w alei „Solidarności”, torowisko tramwajowe zostało wydzielone od jezdni za pomocą nałożonej żółtej, ciągłej linii. Wydzielone torowisko pozostało także po zakończeniu prac modernizacyjnych, co znacząco przyspieszyło przejazdy tramwajowe przez most.

W latach 1992–1993 most przeszedł gruntowny remont, a w marcu 2009 roku rozpoczęły się prace renowacyjne torowiska na moście oraz na Trasie W-Z, w odcinku od placu Bankowego do Dworca Wileńskiego. W efekcie tych prac do jesieni 2009 roku z ruchu kołowego wyłączono wszystkie pojazdy, z wyjątkiem autobusów miejskich, taksówek oraz jednośladów. Po zakończeniu remontu ruch autobusowy został skierowany na pas tramwajowy.

Znaczące zmiany w funkcjonowaniu mostu miały miejsce 15 października 2011 roku, kiedy to została wstrzymana całkowicie możliwość poruszania się samochodów osobowych. Zmiana ta była związana z budową stacji metra przy Dworcu Wileńskim. Most został ponownie otwarty dla ruchu samochodowego 27 sierpnia 2012 roku, jednak z zastrzeżeniem, że w godzinach szczytu (między 6-10 oraz 15-19, z wyjątkiem sobót, niedziel i świąt) nie pozwolono na dalszy przejazd tunelem Trasy W-Z.

Upamiętnienia

W miejscu, gdzie krzyżują się losy historii i pamięci, znajduje się szereg tablic upamiętniających heroiczną walkę żołnierzy Armii Krajowej oraz bohaterskie czyny, które miały miejsce w czasach II wojny światowej. Jednym z wyróżniających się elementów jest wiązanka upamiętniająca śmierć Zbigniewa Gęsickiego „Juno” oraz Kazimierza Sotta „Sokoła”. Tablica upamiętnia tragiczny dzień 1 lutego 1944 roku, kiedy to obaj zostali zastrzeleni przez Niemców po skoku z mostu Kierbedzia do Wisły. Tę niezwykle ważną tablicę można odnaleźć na północnej balustradzie mostu, bliżej jego praskiej strony.

Warto również wspomnieć o kolejnej tablicy, która oddaje hołd żołnierzom 103. kompanii AK batalionu „Bończa”, którzy polegli 1 sierpnia 1944 roku podczas krwawego ataku na most oraz Dom Schichta. Ich odwaga i determinacja są symbolem heroizmu, który na zawsze pozostanie w naszej pamięci.

Nie można zapomnieć o kolejnych tablicach znajdujących się w tym niezwykłym miejscu, które upamiętniają zacięte walki na przyczółku mostowym w dniach 13 i 14 września 1944 roku. To właśnie te bitwy stanowią część tragicznej, a zarazem chwalebnej historii, która jest częścią naszego dziedzictwa.

Na szczególną uwagę zasługuje również tablica upamiętniająca Stanisława Kierbedzia oraz Feliksa Pancera, która umieszczona jest na ścianie pod wiaduktem Trasy W-Z. Ich wkład w budowę i rozwój infrastruktury mostu jest niezaprzeczalny, a upamiętnienie ich postaci jest zasłużonym hołdem dla ich pracy.

Przypisy

  1. Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020 r., s. 344. ISBN 978-83-280-3725-0.
  2. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004 r., s. 300. ISBN 83-912463-4-5.
  3. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004 r., s. 278. ISBN 83-912463-4-5.
  4. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994 r., s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
  5. Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1956 r., s. 54.
  6. Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955 r., s. 55.
  7. Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955 r., s. 54.
  8. Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955 r., s. 53.
  9. Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955 r., s. 52–53.
  10. Karol Małcużyński: Szkice warszawskie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1955 r., s. 50.

Oceń: Most Śląsko-Dąbrowski

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:21