Ulica Alfreda Nobla w Warszawie

---

Przebieg i ruch uliczny

Ulica Alfreda Nobla pełni istotną rolę jako łącznik pomiędzy ulicą Zwycięzców a ulicą Walecznych. Usytuowana w sercu Saskiej Kępy, znajduje się w sąsiedztwie ul. Jana Styki oraz ul. Saskiej. Rozpoczyna się przy skrzyżowaniu z ul. Zwycięzców, po czym krzyżuje się z ul. Obrońców, a następnie kończy swój bieg, prowadząc w ślepą uliczkę tuż za ul. Walecznych.

Między ulicami Zwycięzców a Walecznych obowiązuje jednokierunkowy ruch – możliwy jest przejazd jedynie w kierunku północnym. Ważne jest, aby zaznaczyć, że nie znajduje się tam żaden przystanek komunikacji miejskiej ani trasa dla rowerzystów, co wpływa na charakter pieszych tras w okolicy.

Historia

Ulica Alfreda Nobla w Warszawie ma bogatą historię, której początki sięgają lat 20. XX wieku. Nazwa tej ulicy została nadana na mocy uchwały Rady Miejskiej Warszawy w dniu 27 września 1926 roku. Najstarsze budynki przy tej ulicy, które przetrwały do dziś, pochodzą z lat 30. XX wieku.

Już przed wybuchem II wojny światowej rozpoczęto budowę murowanego kościoła, który miał zastąpić przeniesiony z Żoliborza drewniany kościółek pw. Andrzeja Boboli. Niestety, ten ostatni spalił się we wrześniu 1939 roku. W 1938 roku została erygowana niezależna parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, chociaż świątynia zachowała pierwotne wezwanie.

Podczas obrony Warszawy, ulica stała się jednym z miejsc intensywnych walk. Wspomnienia z tego okresu przetrwały m.in. w postaci przekazania do Muzeum Wojska Polskiego egzemplarza ciężkiego karabinu maszynowego, który został ukryty z dwoma hełmami piechoty przez żołnierzy; przedmioty te odkryto w 1987 roku.

W kolejnych latach, ulica Nobla stała się jednym z głównych miejsc zamieszkania artystów na Saskiej Kępie. Po II wojnie światowej mieszkali tu m.in. ceramicy, tacy jak Zofia Palowa oraz Wanda Gosławska, a także architekt wnętrz Kazimierz Kamler i twórca szkła Władysław Zych.

Największą grupą artystów, którzy zamieszkiwali ulicę, byli rzeźbiarze, mieszkający w domach spółdzielni „Kolektyw”. Ich mieszkania oraz pracownie często stanowiły plan filmowy – w domu Józefa Trenarowskiego kręcono sceny do filmu Jezioro osobliwości w reżyserii Jana Batorego, a w pracowni Adama Romana powstały ujęcia do Człowieka z marmuruAndrzeja Wajdy.

Walory architektoniczne i historyczne ulicy są wykorzystywane oraz eksponowane przez różne firmy prywatne oraz organizacje pozarządowe. Przykładem są organizowane spacery z przewodnikiem oraz akcje zwiedzania mieszkań, które przybliżają mieszkańcom oraz turystom niezwykłe dziedzictwo kulturowe tej lokalizacji.

Obiekty

– Budynek znajdujący się przy ul. Nobla 2, zaprojektowany przez Andrzeja Gałkowskiego, od 1964 roku pełni funkcję siedziby Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.

– W budynku przy ul. Nobla 7 mieszkał Wacław Graba-Łęcki, co czyni tę lokalizację interesującym punktem w historii dzielnicy.

– Na ul. Nobla 16 mieści się Kościół pw. św. Andrzeja Boboli w Warszawie, który wraz z parafią Matki Bożej Nieustającej Pomocy był budowany w latach 1938-1939 na podstawie projektu Piotra Marii Lubińskiego oraz Henryka Wąsowicza. Ostateczna wersja świątyni, zrealizowana w latach 1948-1949, pochodzi z planów Józefa Łowińskiego oraz Jana Bogusławskiego. Kościół wyróżnia się architekturą nawiązującą do gotyku, zarówno fasada, jak i jego wnętrze, które zdobią malowidła autorstwa Marii i Jerzego Ostrowskich oraz rzeźby Tadeusza Świerczka. Obiekt ten jest wpisany do rejestru zabytków. W tym samym kompleksie działa także przedszkole Ecole Française privée Antoine de Saint-Exupéry.

– Dom przy ul. Nobla 17 był willą H. Kleina, zaprojektowaną w 1937 roku przez Maksymiliana Goldberga.

– Dąb znajdujący się przy ul. Obrońców 36/38 to dąb szypułkowy, który w 2019 roku został ustanowiony pomnikiem przyrody.

– Ognisko Pracy Pozaszkolnej nr 2, dawniej znane jako XIV Ogród Jordanowski, mieści się przy ul. Nobla 18/26. Od 2010 roku ogród zyskał nowy budynek, w którym znajdują się m.in. sala informatyczna i siłownia. Budynek ten jest również przystosowany do zimowego użytku przez dzieci, które mogą zjeżdżać ze zjeżdżalni w czasie zimowym. W ogrodzie rośnie następca Królewskiego Dębu, później znanego jako Dąb Saski, który przed wojną był zlokalizowany blisko ul. Francuskiej 4.

– Domy przy ul. Nobla 23-25 zostały zrealizowane dzięki Spółdzielni „Kolektyw” i zaprojektowane przez Stefana Kozińskiego. W tych budynkach mieściły się pracownie rzeźbiarskie oraz mieszkania dla artystów: Józefa Trenarowskiego, Adama Romana, Józefa Gosławskiego, Kazimierza Bieńkowskiego, Eugeniusza Żarkowskiego, Tadeusza Świerczka oraz Adama Prockiego.

– Domy przy ul. Nobla 27-29 to dwa szeregowe budynki czterorodzinne, które powstały po 1937 roku, również według projektu Maksymiliana Goldberga.

---

Oceń: Ulica Alfreda Nobla w Warszawie

---