Warszawa Wileńska to istotna stacja kolejowa zlokalizowana w stolicy Polski, w obrębie dzielnicy Praga-Północ. Jej położenie znajduje się u zbiegu alei „Solidarności” oraz ulicy Targowej, co czyni ją łatwo dostępną dla podróżnych.
Stacja jest częścią większego kompleksu, w skład którego wchodzi Galeria Wileńska. Teren ten jest dobrze skomunikowany z innymi ważnymi punktami, takimi jak plac Wileński, czy stacja metra, w której znajduje się II linia metra oraz Dworzec Wileński.
Warszawa Wileńska obsługiwana jest przez Koleje Mazowieckie, co zapewnia dogodny dostęp do różnych kierunków oraz komfort podróży dla mieszkańców oraz turystów.
Przewoźnicy
W obszarze komunikacji kolejowej z Warszawy Wileńskiej, ważną rolę odgrywają przewoźnicy, którzy oferują różnorodne połączenia. Poniżej przedstawione są szczegóły dotyczące usług transportowych.
Numer linii | Firma przewozowa | Ścieżka |
---|---|---|
R60 | Koleje Mazowieckie | Warszawa Wileńska – Warszawa Zacisze Wilno – Ząbki – Zielonka – Kobyłka Ossów – Kobyłka – Wołomin – Wołomin Słoneczna – Zagościniec – Dobczyn – Klembów – Jasienica Mazowiecka – Tłuszcz – Chrzęsne – Mokra Wieś – Szewnica – Urle – Barchów – Łochów – Ostrówek Węgrowski – Topór – Sadowne Węgrowskie – Prostyń – Małkinia – Zaręby Kościelne – Kietlanka – Szulborze Wielkie – Czyżew |
Numer Linii | Operator | Trasa Przejazdu |
---|---|---|
R61 | Koleje Mazowieckie | Warszawa Wileńska – Warszawa Zacisze-Wilno – Ząbki – Zielonka – Kobyłka Ossów – Kobyłka – Wołomin – Wołomin Słoneczna – Zagościniec – Dobczyn – Klembów – Jasienica Mazowiecka – Tłuszcz – Jarzębia Łąka – Grzegorzewo – Mostówka – Lucynów – Rybienko – Wyszków |
Opis
„Warszawa Wileńska to stacja pasażerska z dworcem czołowym, która według klasyfikacji PKP została zakwalifikowana do kategorii dworca aglomeracyjnego.
Stacja ta nie tylko pełni funkcję transportową, ale również stanowi integralną część Galerii Wileńskiej, dawnego Centrum Handlowego Warszawa Wileńska, które otwarto po zakończeniu budowy w 2002 roku.
Historia
Dworzec Wileński, znany pierwotnie jako Dworzec Petersburski, to ważny fragment kolei w Warszawie. Jego historia sięga roku 1863, kiedy to rozpoczął działalność jako czołowa stacja początkowa Kolei Warszawsko-Petersburskiej, kursującej z Warszawy do Petersburga przez Wilno. Był jednym z pierwszych dworców kolejowych, które zrealizowano w Polsce. Jego projekt stworzył Narcyz Zborzewski, absolwent cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Dworzec usytuowany był przy ul. Wileńskiej.
W 1915 roku, w trakcie działań wojennych, Rosjanie wycofując się z Pragi, zniszczyli budynek dworca poprzez jego spalenie. Na jego miejscu, w okresie między 1935 a 1939 rokiem zrealizowano dwa bloki mieszkalne przy Wileńskiej 12, a po zakończeniu II wojny światowej powstały kolejne trzy bloki pod adresami Wileńska 6, 6a oraz 10. Na części terenu, gdzie istniał dworzec, w latach 1927–1928 wzniesiono gmach Dyrekcji Polskich Kolei Państwowych, który obecnie pełni funkcję siedziby dla spółki PKP Polskie Linie Kolejowe.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, nastąpiła zmiana nazewnictwa większości dworców. Petersburski zmieniono na Wileński, co odzwierciedlało, że był to główny kierunek, który obsługiwał ten dworzec, a także nawiązywało do jego lokalizacji przy ulicy Wileńskiej. Wówczas funkcje dworcowe przeniesiono do prowizorycznego budynku postawionego po południowej stronie torów, które znajdowały się w miejscu obecnej al. „Solidarności”, w przestrzeni od strony ul. Targowej. Ten nowy obiekt został wzniesiony w 1920 roku w ciągu trzech miesięcy, w technologii muru pruskiego, zgodnie z projektem Wacława Szuszkiewicza.
Budynek drugiego dworca, również doświadczył narodzin i zagłady, spłonął lub został rozebrany pomiędzy lipcem 1944 a jesienią 1945 roku. Jedynym przetrwałym fragmentem z dawnych czasów jest budynek magazynowy, który znajduje się w kompleksie budynków Dyrekcji Kolei Państwowych, zlokalizowanym przy ogrodzeniu od strony al. „Solidarności”. W 1949 roku, związku z budową trasy W-Z, oraz koniecznością wyeliminowania skrętu do stacji Stalowa, przedłużono linię wąskotorową radzymińską, z końcową stacją Warszawa Targowa.
Zmiany strukturalne w infrastrukturze kolejowej spowodowały przebicie ulicy oraz trasy W-Z przez teren dawnych torów, co skutkowało przeniesieniem ruchu pasażerskiego na wcześniej używane tory towarowe. W wyniku tych prac, część prowizorycznego dworca została zburzona, lecz pozostała jego część, która przetrwała znacznie dłużej, zakończyła swój żywot dopiero w latach 50. XX wieku. W tym czasie dawne budynki magazynowe zyskały nową funkcję, stając się dworcem, który istniał do 2000 roku, kiedy rozpoczęto budowę centrum handlowego, w którym nowy dworzec miał być integralnym elementem. Nowy obiekt został umiejscowiony na tyłach parterowej części centrum, które przyjęło nazwę CH Warszawa Wileńska (do 2015). Nazwa dworca była widoczna zarówno od strony al. „Solidarności”, jak i od strony przyjazdów pociągów.
W obecnych czasach Dworzec Wileński funkcjonuje jako stacja końcowa ruchu regionalnego, obsługując trasę Warszawa Wileńska – Małkinia, która krajowo obejmuje przystanki takie jak: Ząbki, Zielonka, Ossów, Kobyłkę, Wołomin, Tłuszcz i wiele innych. Serwis zdecydowanej większości tych połączeń zapewnia samorządowy przewoźnik Koleje Mazowieckie. Kasy na dworcu oferują bilety na wszelkie krajowe relacje, a przy dworcu znajduje się stacja metra linii M2.
Ruch pasażerski
W analizie ruchu pasażerskiego w Warszawie Wileńskiej kluczowe dane dotyczące wymiany pasażerskiej są niezwykle istotne. W poniższej tabeli przedstawione zostały informacje o rocznej oraz dobowej wymianie pasażerskiej w różnych latach.
Rok | Roczna wymiana | Dobowa wymiana pasażerska | Miejsce w Polsce |
---|---|---|---|
2017 | Brak danych | 20 000-24 000 | Brak danych |
2018 | Brak danych | 20 000-24 000 | 10 |
2019 | Brak danych | 17 000-20 000 | Brak danych |
2020 | Brak danych | 10 000-12 000 | Brak danych |
2021 | Brak danych | 8 000-10 000 | Brak danych |
2022 | Brak danych | 10 000-12 000 | 23 |
Opis stacji
Perony
Stacja pasażerska Warszawa Wileńska charakteryzuje się dwiema platformami, z których każda ma długość 213 metrów. Peron 1 jest peronem wyspowym, co oznacza, że posiada dwie krawędzie peronowe, natomiast Peron 2 jest bocznym peronem z jedną krawędzią peronową, co wpływa na jego funkcjonowanie oraz na swobodę przemieszczania się pasażerów.
Budynek dworcowy
Na zachodnim końcu peronów zlokalizowane są wejścia prowadzące do części dworcowej, w której mieści się przestronny hall. To tu znajdują się kasy biletowe, które są dostępne dla pasażerów przez całą dobę. Wśród wyposażenia dworca wymienia się również biletomaty, co ułatwia zakup biletów w dowolnym momencie.
Wejścia na perony i przejścia przez tory
Bezpośredni dostęp do peronów zapewnia wejście od al. „Solidarności”, a także możliwość dostania się na perony przez hall z kasami biletowymi. Dodatkowo, pasażerowie mogą korzystać z połączenia z centrum handlowym Galeria Wileńska.
Na wschodniej głowicy peronów znajduje się przejście naziemne, które łączy al. „Solidarności” oraz ul. Białostocką. To przejście umożliwia także przejście na perony, zapewniając komfort i bezpieczeństwo wszystkim podróżującym.
Na wschód od peronu z kolei usytuowany jest przejazd kolejowy, który chroniony jest rogatkami. Przejazd ten znajduje się przy ulicy Kosmowskiej i jest istotnym punktem w ogólnym układzie komunikacyjnym stacji.
Połączenia pasażerskie
Warszawa Wileńska pełni ważną rolę jako stacja, z której odjeżdżają i na którą przyjeżdżają pociągi Kolei Mazowieckich. Aktualnie obsługuje połączenia do różnych miejscowości, w tym:
- Czyżew,
- Łochów,
- Małkinia,
- Tłuszcz,
- Wołomin Słoneczna (do 1 lipca 2016 r. wyłącznie do stacji Wołomin).
Znajdują się także połączenia na linii R61, w tym do miejscowości Wyszków.
Warto zaznaczyć, że w przeszłości pociągi Kolei Mazowieckich kursowały z Warszawy Wileńskiej również do takich stacji jak Ząbki, Zielonka (linia R60) oraz Ostrołęka (linia R61).
Układ torowy
Stacja kolejowa w Warszawie Wileńskiej charakteryzuje się dwoma torami głównymi zasadniczymi, które są częścią linii kolejowej nr 21, łączącej Warszawę Wileńską z Zielonką.
Na północ od wymienionych torów głównych znajdują się cztery tory odstawcze, które są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania stacji.
Po stronie południowej od torów zasadniczych możemy zauważyć tor główny dodatkowy przy peronie 1, a także zespół bocznic, które wspierają operacje związane z załadunkiem i rozładunkiem wagonów.
Inne obiekty infrastruktury kolejowej
Na stacji znajduje się również nastawnia, usytuowana na wschód od peronów, która pełni kluczową rolę w kierowaniu ruchem kolejowym.
Ruch na stacji jest prekursorsko kontrolowany za pomocą semaforów świetlnych, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo transportu kolejowego.
Komunikacja miejska
Aby dotrzeć do dworca, można skorzystać z autobusów oraz tramwajów zapewnianych przez Zarząd Transportu Miejskiego. Dodatkowo, podróżni mają do dyspozycji również linię metra M2, co znacząco ułatwia komunikację.
Przypisy
- a b c d Urząd TransportuU.T. Kolejowego Urząd TransportuU.T., Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 20.02.2023 r.]
- Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 17.09.2023 r.]
- Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 30.01.2020 r.]
- Jarosław Zieliński: Koneser, Ząbkowska i okolice. Warszawa: Wydawnictwo EKBIN, 2017, s. 118. ISBN 978-83-940941-9-5.
- Janusz Sujecki: Relikty kolejowych imperiów na Pradze, [w:] Odkrywanie warszawskiej Pragi. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 17. ISBN 978-83-927791-5-5.
- Janusz Sujecki: Relikty kolejowych imperiów na Pradze, [w:] Odkrywanie warszawskiej Pragi. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 18. ISBN 978-83-927791-5-5.
- Danuta Szmit-Zawierucha: O Warszawie inaczej (anegdoty, fakty, obserwacje). Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Anagram, 1996, s. 200. ISBN 83-86086-28-9.
- Marian Marek Drozdowski: Warszawiacy i ich miasto w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 153.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Radiowo (stacja kolejowa) | Centrum (stacja metra) | Dworzec autobusowy Warszawa Zachodnia | Kabaty (stacja metra) | Karolin (stacja metra) | Księcia Janusza (stacja metra) | Kleszczowa (zajezdnia autobusowa) | Młociny (stacja metra) | Młynów (stacja metra) | Politechnika (stacja metra) | Warszawa Koło | Warszawa Zachodnia WKD | Warszawa Czyste | Warszawa Gocławek | Warszawa Wola Grzybowska | Zacisze (stacja metra) | Wawrzyszew (stacja metra) | Warszawa Żwirki i Wigury | Warszawa Zoo | Warszawa ZachodniaOceń: Warszawa Wileńska