Aleja Wojska Polskiego to ważna ulica znajdująca się w dzielnicyŻoliborz w stolicy Polski, Warszawie.
Ta trasa nie tylko łączy kluczowe punkty komunikacyjne, ale również pełni istotną rolę w kontekście kulturowym i historycznym tego obszaru.
Opis
Aleję, która jest jednym z kluczowych elementów warszawskiego krajobrazu, zaprojektował w latach 20. XX wieku Antoni Jawornicki. Celem budowy tej alei było połączenie placu Gwardii umiejscowionego na Cytadeli z placem Grunwaldzkim. Już od 1923 roku wzdłuż alei zaczęły powstawać wille oraz jednopiętrowe budynki, co przyczyniło się do wzbogacenia jej architektonicznego charakteru.
Nazwa alei została nadana uchwałą Rady Miejskiej Warszawy z dnia 27 września 1926 roku. Aleja zaczyna się przy ulicy Ludwika Mierosławskiego, a jej trasa przebiega dalej przez plac Inwalidów, aż do placu Grunwaldzkiego. Ciekawostką jest to, że aleja dysponuje dwiema jezdniami, z których każda ma jeden pas ruchu, oddzielonymi szerokim pasem zieleni. To właśnie ona była najszerszą ulicą przedwojennej Warszawy, osiągającą około 80 metrów szerokości.
W trakcie okupacji niemieckiej aleja otrzymała nowe nazwy: polską – aleja Sportowa, oraz niemiecką – Sportallee. Niemniej jednak, mieszkańcy nie przyjęli tych nazw, kontynuując używanie oryginalnej nazwy. Niestety, podczas II wojny światowej zabudowa znajdująca się przy narożu placu Inwalidów oraz na odcinku między ulicami Felińskiego a Stołeczną (dzisiejsza ul. ks. Jerzego Popiełuszki) uległa częściowemu zniszczeniu.
W latach 1955–1961 wzdłuż alei zaczęto budować piętrowe budynki, co zmieniło charakter miejsca. Obecnie układ alei, jej historyczna nawierzchnia, a także zieleń w rejonie placu Inwalidów są wpisane do gminnej ewidencji zabytków, co podkreśla ich istotne znaczenie dla warszawskiego dziedzictwa kulturowego.
Ważniejsze obiekty
W Alejach Wojska Polskiego w Warszawie znajdują się liczne istotne obiekty, które przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. Poniżej przedstawiamy kilka z nich:
- Pomnik Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej,
- Pomnik gen. Stanisława Sosabowskiego w Warszawie,
- Pomnik I Dywizji Pancernej,
- Pomnik Witolda Pileckiego,
- zabytkowy dom nr 29 (ok. 1928),
- poterna (tunel) z Cytadeli – al. Wojska Polskiego/pl. Inwalidów.
Każdy z tych obiektów posiada swoją unikalną historię i symbolikę, tworząc bogaty krajobraz kulturowy tej części Warszawy.
Mieszkańcy
W historycznej Aleji Wojska Polskiego w Warszawie mieszkało wielu znanych i wpływowych ludzi, którzy przyczynili się do rozwoju kultury i nauki w Polsce.
- Artur Oppman – pułkownik Wojska Polskiego, utalentowany poeta i publicysta, a także pamiętnikarz, związał swoje życie z numerem 11.
- Kazimierz Jeżewski – wybitny pedagog i twórca Towarzystwa Gniazd Sierocych, mieszkał przy numerze 20 w latach 1940–1948.
- Konrad Millak – pułkownik Wojska Polskiego oraz historyk weterynarii, rezydował pod numerem 23 przez blisko czterdzieści lat, od 1929 do 1969 roku.
- Witold Zawadowski – kolejny pułkownik Wojska Polskiego, profesor doktor medycyny oraz pionier polskiej szkoły radiologicznej, mieszkał przy numerze 3 w latach 1941–1980.
- Krzysztof Komeda – znany pianista i kompozytor jazzowy, spędził swoje lata w latach 1961–1969 w lokalu pod numerem 12.
Każda z tych postaci miała swój niepowtarzalny wkład w życie miasta oraz dziedzictwo kulturowe, które warto pielęgnować i pamiętać.
Przypisy
- BIP Warszawa - oficjalny portal stolicy Polski [online], bip.warszawa.pl [dostęp 06.07.2023 r.]
- Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne. Warszawa: Czytelnik, 2010 r., s. 49.
- Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Na Żoliborzu 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1984 r., s. 39.
- Encyklopedia Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975 r., s. 754.
- Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27.09.1926 r. w sprawie nazw ulic w Cytadeli i w mieście. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 67/68, s. 1-3, 20.10.1926 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Aleje Jerozolimskie w Warszawie | Plac Jana Henryka Dąbrowskiego w Warszawie | Plac Pięciu Rogów w Warszawie | Plac Powstańców Warszawy w Warszawie | Plac Żelaznej Bramy | Aleja Rzeczypospolitej w Warszawie | Aleja 3 Maja w Warszawie | Aleja Jana Chrystiana Szucha w Warszawie | Aleja Jana Pawła II w Warszawie | Aleja Jana Rodowicza „Anody” w Warszawie | Aleja Wilanowska w Warszawie | Aleja Obrońców Grodna w Warszawie | Aleja Jerzego Waszyngtona w Warszawie | Aleja Ireny Sendlerowej w Warszawie | Aleje Ujazdowskie w Warszawie | Aleja „Solidarności” w Warszawie | Ulica Inżynierska w Warszawie | Ulica Canaletta w Warszawie | Ulica Blaszana w Warszawie | Ulica Białobrzeska w WarszawieOceń: Aleja Wojska Polskiego w Warszawie