III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego to jedno z najstarszych liceów w Warszawie, które zostało założone w roku 1923. Szkoła odgrywa ważną rolę w edukacji młodzieży, kształtując pokolenia uczniów w duchu patriotyzmu i odpowiedzialności.
Znajduje się w przy ul. Rogalińskiej 2 w dzielnicy Wola, która jest jednym z kluczowych rejonów stolicy. Liceum słynie nie tylko z bogatej historii, ale także z wysokich standardów nauczania, które przyciągają wielu uczniów z całej Warszawy.
Gmach szkoły
Budowa gmachu, zaprojektowanego przez Mikołaja Tołwińskiego oraz jego syna Tadeusza, rozpoczęła się w 1914 roku. Z kierunku południowego powstał budynek ochronki, a wzdłuż ulicy Siedmiogrodzkiej usytuowany został obiekt mieszkalny, który miał służyć personelowi szkoły. Natomiast na zachodzie znalazł się gmach przeznaczony dla uczniów. Początkowo planowano też budowę warsztatów dla techników Tramwajów Warszawskich, jednak ostatecznie zrezygnowano z tych zamierzeń na rzecz szkoły o profilu ogólnokształcącym.
Gmach zbudowano w sposób symetryczny; w głównym miejscu umieszczono majestatyczne wejście oraz skrzydło, które mieściło dużą aulę, zaś po bokach usytuowano ryzality. Elewacja zyskała wystrój nawiązujący do barokowych i klasycystycznych tradycji. Przed II wojną światową warszawska prasa określała ten gmach jako „pałac nauki”, co było efektem zarówno wyjątkowej architektury, jak i bogatego wyposażenia wnętrza. Największa sala szkolna została ozdobiona symbolami nauki i pracy stworzonymi przez Zygmunta Kamińskiego, utalentowanego grafika i rysownika, znanego również z projektu godła RP.
W 1923 roku prawe skrzydło budynku oddano do użytku I Gimnazjum Miejskiemu, a lewe skrzydło przeznaczono dla Szkoły Powszechnej, obecnie znanej jako Szkoła Podstawowa nr 139. Środkowa część budynku była zarządzana przez Dyrekcję Tramwajów Warszawskich. Gimnazjum zajmowało I i II piętro, gdzie zaaranżowano sale lekcyjne, w tym salę rysunkową. Na parterze mieściły się pracownie takie jak: chemiczna, fizyczna, biologiczna oraz geologiczna, a także sala gimnastyczna i gabinety dyrekcji. W podziemiach zorganizowane były szatnie, warsztaty robót ręcznych, natryski i stołówka. Na dachu znajdowało się obserwatorium astronomiczne, a w tylnej części budynku uprawiano ogródki botaniczne.
Uroczystość poświęcenia gmachu miała miejsce 20 grudnia 1925 roku. Na ceremonii obecni byli między innymi prezydent Warszawy Władysław Jabłoński, wiceprezydent Stefan Rottermund, senator Ignacy Baliński oraz dyrektor Tramwajów Warszawskich, Alfons Kühn. Poświęcenia budynku dokonał ks. prałat Seweryn Popławski, proboszcz parafii św. Stanisława na Woli.
Podczas II wojny światowej gmach doznał pewnych uszkodzeń. W trakcie oblężenia na obiekcie spadła bomba, niszcząc narożnik, gdzie znajdowała się aula. Z okien w całym budynku wypadły szyby. Po wojnie gmach został poddany remontowi, w wyniku którego dokonały się pewne zmiany, jednak jego podstawowa forma pozostała zachowana.
W 1965 roku, po remoncie zachodniego skrzydła, otwarto halę sportową, która trafiła do Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego Wola. W 1966 roku Szkoła Podstawowa przeniosła się do nowej siedziby przy ulicy Syreny, co sprawiło, że gmach zaczął pełnić wyłącznie funkcje III Liceum Ogólnokształcącego.
Obecnie budynek usytuowany jest przy ul. Rogalińskiej 2, choć wcześniej szkoła miała swoje adresy przy Młynarskiej oraz Kalinki. Adres przy Młynarskiej wynikał z wcześniejszych planów przedłużenia ulicy wzdłuż murów szkoły. W 1990 roku gmach wpisano do rejestru zabytków. Od lat 90. wokół szkoły z roku na rok przybywa nowych, wysokich budynków deweloperskich.
Historia szkoły
Początki działalności
Uczniowie tej niezwykłej szkoły, w 1927 roku, uczestniczyli w uroczystości odsłonięcia popiersi Józefa Sowińskiego oraz Józefa Piłsudskiego, odbywającej się w 1935 roku. Historia tej placówki kreuje się od 1898 roku, gdy to władze rosyjskie zdecydowały się na utworzenie w Warszawie I Szkoły Czteroklasowej Miejskiej. W 1913 roku, szkoła przekształciła się w wyższą szkołę początkową, która to była zlokalizowana przy ulicy Hortensji 2 (obecnie ul. Górskiego).
W czasie I wojny światowej placówka nadal funkcjonowała. W 1919 roku, władze nowo utworzonego państwa polskiego, przeniosły szkołę na ulicę Chłodną 37. Dwa lata później, w 1921 roku, 4-klasowe szkoły miejskie przekształciły się w osiem, co zaowocowało powstaniem I Gimnazjum Męskiego o profilu przyrodniczym. W 1923 roku miało miejsce przeniesienie gimnazjum do nowo wybudowanego gmachu, co symbolicznie uznawane jest za jego początek.
W tym okresie, dyrektorem szkoły został Emanuel Łoziński, który zbudował solidne podstawy dla instytucji, a dzięki której wniesiono jakość akademicką w latach międzywojennych. W tejże epoce nauczało wielu wybitnych pedagogów. Do grona nauczycieli należał profesor geografii – Feliks Różycki, a matematyki nauczał Kazimierz Zarankiewicz. Polonistą był znany prof. Bohdan Suchodolski, a wychowanie fizyczne nadzorował prof. Józef Ciszewski.
W 1927 roku działalność rozpoczęła Drużyna Harcerska im. Tomasza Zana oraz szkolna Sodalicja Mariańska, której przewodniczył Tadeusz Wiwatowski. Wiadomo było, że uczniowie znosili mundurki szkolne oraz czapki uczniowskie. W szkole funkcjonowały też liczne organizacje, takie jak SKO oraz PCK. Było to również miejsce działalności Koła Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, w którym uczestniczyło około 130 członków.
Na 11 stycznia 1928 roku z kolei zaplanowano wizytę prezydenta RP Ignacego Mościckiego, a 11 czerwca tego samego roku, placówka uzyskała patronat gen. Józefa Sowińskiego. Koło Opieki Rodzicielskiej ufundowało sztandar, który przedstawiał po jednej stronie orła w koronie oraz datę „1928”, a na odwrocie herb Warszawy. Hymnem szkoły został „Hymn do miłości ojczyzny”, którego muzykę skomponował Wojciech Sowiński, bratanek patrona.
II wojna światowa
Podczas II wojny światowej, szkoła stała się schronieniem dla uchodźców z Wielkopolski. Tworzony był tam 600-osobowy Ochotniczy Hufiec Pracy, aktywnie uczestniczący w obronie Warszawy, którym dowodził prof. Feliks Różycki. Zaraz po kapitulacji stolicy, nauczyciele zajęli się remontem budynku. Niestety, 1 października 1939 roku, władze okupacyjne wezwały nauczycieli miejskich szkół średnich do stawienia się w Miejskim Wydziale Szkolnym przy ul. Koszykowej, gdzie wielu z nich zostało aresztowanych i wywiezionych na Pawiak. Wśród aresztowanych znalazł się dyrektor Emanuel Łoziński oraz profesorowie: Julia Chełmińska, Zofia Dudzianka, Feliks Różycki oraz Ludwik Stańczykowski.
Dopiero po trzech tygodniach, dzięki interwencji prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, udało się niektórych nauczycieli uwolnić, jednak dyrektora zwolniono dopiero dwa miesiące później. 27 października otwarto szkołę, lecz już 15 listopada wszystkie placówki w Generalnym Gubernatorstwie zostały zamknięte. W pierwszych dniach grudnia 1939 roku, po wyjściu z więzienia, dyrektor Łoziński rozpoczął organizację tajnego nauczania.
Wynikiem tego były tajne komplety z przedmiotów takich jak: łacina, historia oraz geografia Polski, które obejmowały uczniów klas I oraz II. Wśród nauczycieli zaangażowanych w tajne nauczanie znaleźli się między innymi: Jerzy Kreczmar, Bogdan Suchodolski oraz Tadeusz Wiwatowski. W czerwcu 1940 roku ,na terenie przedszkola sąsiadującego ze szkołą, odbyły się pierwsze egzaminy maturalne.
Równocześnie z początkiem roku szkolnego 1940/41, w budynku szkoły zaczęły działać jawne I Miejskie Kursy Przygotowawcze do Szkół Zawodowych Drugiego Stopnia, a ich dyrektorem został prof. Feliks Różycki. W roku szkolnym 1941/42, na ul. Młynarskiej zainaugurowano działalność Szkoły Chemicznej. W międzyczasie, w marcu 1942 roku gmach szkoły został zajęty przez wojska niemieckie.
Wkrótce potem Szkoła Chemiczna została przeniesiona na ul. Chłodną 37. Niemcy wydali rozkaz opuszczenia obiektu w ciągu 48 godzin. Wżnia sprzęt edukacyjny został wyrzucony na boisko. Z pomocą magistratu udało się później wywieźć go do różnych lokalizacji w Warszawie. W roku szkolnym 1942/43 Szkoła Chemiczna zmieniła nazwę na I Obowiązkową Szkołę Zawodową Dokształcającą, z tym że miała dwie siedziby: na ul. Chłodnej oraz na Żelaznej. Jawne zajęcia oraz tajne komplety trwały aż do sierpnia 1944 roku. 5 sierpnia tegoż roku, szkoła została opanowana przez brygadę SS Dirlewangera.
W tym okresie żołnierze batalionu „Chrobry I” musieli wycofać się w stronę Karolkowej. W sumie, w czasie II wojny światowej, zaledwie około 60 absolwentów uzyskało świadectwa dojrzałości.
Po 1945
28 marca 1945 roku szkoła wznowiła działalność. Tego dnia zebrała się Rada Pedagogiczna licząca zaledwie 6 osób, która miała za zadanie ocenić straty i zorganizować życie szkolne na nowo. Już wtedy do placówki zgłosiło się 164 osoby, które zostały podzielone na 4 klasy gimnazjalne oraz 2 licealne. Wiosną 1945 roku, liczba uczniów wzrosła do 244. Szkoła przyjęła nową formę koedukacyjną, co oznaczało, że uczniowie o różnych płciach byli integrowani w ramach jednych klas.
Jednocześnie w nowym systemie nauczania utworzono żeńską drużynę harcerską im. Emilii Plater. Pierwsze powojenne lata były smutne dla nauczycieli, gdyż próbowano narzucić młodzieży komunistyczny model wychowania. Wywierano presję na dyrektora oraz Radę Pedagogiczną w celu popularyzacji działalności OMTUR i ZWM, co odbywało się kosztem harcerstwa. Powodowało to napięcia, które w konsekwencji prowadziły do dymisji dyrektora Łozińskiego.
W 1948 roku szkoła otrzymała miano Państwowej Koedukacyjnej Szkoły Stopnia Licealnego im. gen. Sowińskiego. Władze próbowały także zmienić patrona szkoły na przedwojennego absolwenta, Franciszka Zubrzyckiego, znanego też jako „Mały Franek”. Jednak plan ten został udaremniony przez kadrę pedagogiczną, na czele z dyrektorem Janem Lasockim.
W 1952 roku zatrudniono jako polonistę Pawła Bagińskiego, a ks. Jan Twardowski prowadził religię do 1955 roku. W 1958 roku, placówka zmieniła nazwę na Liceum Ogólnokształcące im. gen. Sowińskiego, a ostateczne potwierdzenie tej nazwy nastąpiło pod koniec lat 60. w związku z wprowadzeniem systemu „pracownianego”.
6 września 1961, w 130. rocznicę śmierci patrona, szkole nadano nowy sztandar oraz tarczę. Od tej pory, 6 września obchodzone jest święto szkoły. Tradycyjnie nowo przyjęci uczniowie udają się pod pomnik gen. Józefa Sowińskiego, usytuowany w parku jego imienia.
W 1962 roku w budynku szkoły odnalezione zostało popiersie gen. Sowińskiego, które następnie uroczyście odsłonięto 9 lutego 1963 roku. Przemiany przeszły również struktury w 1973 roku, kiedy to liceum zostało odznaczone medalem pamiątkowym z okazji 200-lecia Komisji Edukacji Narodowej.
W roku 1980, powołano struktury NSZZ „Solidarność”, a 1983 roku delegacja ze szkoły, wraz z sztandarem, wzięła udział w pogrzebie Grzegorza Przemyka. W 1991 roku powstała Fundacja Liceum im. Gen. Sowińskiego, wspierająca edukację uczniów, a w 1998 roku zorganizowano zjazd z okazji 75-lecia szkoły, na którym wydano pierwszą monografię poświęconą oraz upamiętniającą jej osiągnięcia.
W październiku 2013, z okazji obchodów 90-lecia istnienia, nadano szkolnej auli imię długoletniego dyrektora – Emanuela Łozińskiego. Kulminacyjnym momentem było podpisanie 25 stycznia 2022 roku porozumienia z Wojskową Akademią Techniczną, która objęła liceum patronatem. Uroczystości jubileuszowe z okazji 100-lecia istnienia szkoły miały miejsce 22 września 2023 roku.
Dyrektorzy szkoły
W historii III Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie, wiele postaci odegrało kluczową rolę w kierowaniu instytucją, wprowadzając różne zmiany i inicjatywy.
- Emanuel Łoziński (1923-1940),
- Feliks Różycki (1941–1944),
- Emanuel Łoziński (1945-1949),
- Józef Szumański (1949-1950),
- Jan Lasocki (1950-1970),
- Janusz Bulicki (1970-1977),
- Alojzy Fryza (1977–1978),
- Anna Sławatyniec (1978-1988),
- Barbara Zimińska (1988–2011),
- Grzegorz Mazur (od 2011).
Nauczyciele
W ramach historycznej wiedzy o III Liceum Ogólnokształcącym im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie, warto zwrócić uwagę na grono nauczycielskie, które odgrywało istotną rolę w kształtowaniu młodych umysłów.
- Paweł Bagiński − nauczyciel języka polskiego,
- Czesław Bieżanko − nauczyciel chemii,
- Stanisław Bilewicz − prowadzący zajęcia z biologii,
- Jerzy Buyno − wykładowca propedeutyki filozofii,
- Józef Ciszewski − nauczyciel wychowania fizycznego,
- Jan Dembowski − prowadzący zajęcia z biologii,
- Maria Grzywak-Kaczyńska − psycholog,
- Witold Kessel − nauczyciel fizyki,
- Jerzy Kreczmar − wykładowca filozofii,
- Rudolf Krzywiec − nauczyciel rysunku,
- Witold Kruk-Ołpiński − psycholog,
- Józef Kucharski − nauczyciel rysunku oraz prac ręcznych,
- Emanuel Łoziński − nauczyciel języka polskiego oraz propedeutyki filozofii,
- Zygmunt Okniński − historyk,
- Magdalena Olszewska − nauczycielka języka polskiego,
- Wacław Palessa − nauczyciel rysunku,
- Zenon Paruszewski − nauczyciel wychowania fizycznego,
- Feliks Różycki − nauczyciel geografii, geologii oraz astronomii,
- Jerzy Ruszkowski − prowadzący zajęcia z przyrody,
- Grzegorz Seroczyński − nauczyciel języka polskiego,
- Ludwik Stańczykowski − specjalista od języka polskiego,
- Kazimierz Strycharzewski − pedagog wychowania fizycznego,
- Bogdan Suchodolski − nauczyciel języka polskiego,
- Witold Tomassi − nauczyciel fizyki,
- Jan Twardowski − nauczyciel religii,
- Józef Umiński − wykładowca religii,
- Tadeusz Wiwatowski − nauczyciel języka polskiego,
- Jerzy Wojtczak-Szyszkowski − prowadzący zajęcia z łaciny,
- Tadeusz Wolski − nauczyciel przyrody,
- Kazimierz Zarankiewicz − wykładowca matematyki.
Wszystkie te postaci miały znaczący wpływ na rozwój i edukację uczniów w oparciu o różnorodne dziedziny wiedzy.
Absolwenci i uczniowie (m.in.)
Absolwenci
W kontekście edukacyjnym III Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie szczególne miejsce zajmują jego absolwenci. Szkoła ta kształciła wielu znakomitych ludzi, którzy w znaczący sposób wpłynęli na różne dziedziny życia publicznego i zawodowego. Wśród nich znajdują się:
- Aneta Arak − judoczka, wicemistrzyni Europy,
- Krzysztof Bielecki − lekarz chirurg, profesor nauk medycznych,
- Maria Braunstein − romanistka, tłumaczka literatury francuskiej,
- Marta Chyczewska − aktorka,
- Sebastian Cybulski − aktor,
- Urszula Dębska − aktorka,
- Wojciech Ekonomiuk ps. „Ekonom” − raper, producent muzyczny,
- Mieczysław Gągorowski − podporucznik NOW i AK,
- Małgorzata Gietka-Czernel − internistka, endokrynolog, dr hab. nauk medycznych,
- Ewa Gorzelak − aktorka,
- Bartosz Grodecki − dyplomata, urzędnik, wiceminister spraw wewnętrznych w rządzie Mateusza Morawieckiego,
- Krzysztof Hipsz − dziennikarz, publicysta,
- Marcin Józwa ps. „Jotuze” − raper,
- Aleksander Kajkowski − pułkownik WP, inżynier, działacz emigracyjny i polonijny,
- Rajmund Kalpas − pilot myśliwski,
- Roland Kalpas − pilot doświadczalny, inżynier, konstruktor lotniczy,
- Ryszard Kalpas − kapitan WP, ofiara zbrodni katyńskiej,
- Tadeusz Kaźmierski − aktor, spiker, lektor,
- Artur Kempa − muzyk, kompozytor, gitarzysta,
- Michał Klinger − teolog prawosławny, dyplomata, ambasador RP w Rumunii i Grecji,
- Łukasz Kos − reżyser teatralny,
- Barbara Krawcowicz − filozofka, tłumaczka, dr nauk humanistycznych,
- Katarzyna Kwiatkowska − aktorka,
- Grzegorz Leszczyński − historyk literatury, profesor nauk humanistycznych,
- Zygmunt Listkiewicz − aktor, reżyser, pedagog,
- Andrzej Łojszczyk − malarz, pedagog, doktor sztuk plastycznych,
- Jerzy Stanisław Majewski − dziennikarz, publicysta, varsavianista,
- Stanisław Manturzewski − reżyser, scenarzysta, aktor, reporter,
- Witold Marciszewski − logik, filozof, profesor nauk humanistycznych,
- Lidia Markiewicz-Ziental − radca prawny, uczestniczka powstania warszawskiego,
- Wiesław Michnikowski − aktor, artysta kabaretowy,
- Piotr Miks − muzyk, wokalista, kompozytor,
- Ludmiła Murawska − malarka, aktorka,
- Krzysztof Ners − wiceminister finansów w rządzie Jerzego Buzka, dr hab. nauk ekonomicznych,
- Marek Nowicki − dziennikarz, reporter Faktów TVN,
- Andrzej Osęka − publicysta, krytyk sztuki, dziennikarz,
- Janusz Osęka − pisarz, satyryk, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata,
- Jan Penconek − porucznik WP, obrońca Oksywia, kawaler Orderu Virtuti Militari,
- Grzegorz Piątek − architekt, historyk i krytyk architektury,
- Wiesław Pietrusiewicz − lekarz ginekolog, dr nauk medycznych,
- Kazimierz Piechotka − architekt, żołnierz ZWZ i AK,
- Bronisław Pietraszewicz − podporucznik AK, wykonawca wyroku na Franzu Kutscherze,
- Ryszard Pracz − aktor,
- Tadeusz Przeciszewski − profesor nauk ekonomicznych, działacz Stronnictwa Narodowego,
- Józef Przyłuski − działacz ZSL, poseł na Sejm PRL,
- Bohdan Roliński − dziennikarz, redaktor naczelny „Życia Warszawy”,
- Jacek Snopkiewicz − dziennikarz, publicysta, scenarzysta,
- Justyna Stępień − śpiewaczka operowa,
- Marcin Stanisław Stolarski − inżynier kosmiczny, popularyzator nauki,
- Stanisław Suchodolski − archeolog, numizmatyk, profesor nauk humanistycznych,
- Tadeusz Szajnoch − podharcmistrz, powstaniec warszawski, uczestnik akcji pod Arsenałem,
- Izabela Szczypiórkowska-Bal − siatkarka, trzykrotna mistrzyni Francji,
- Stefan Tarczyński − lekarz weterynarii, profesor nauk przyrodniczych,
- Agata Tuszyńska − pisarka, poetka, reportażystka,
- Konstanty Usenko − pisarz, publicysta, muzyk,
- Tadeusz Wąsowski − żołnierz podziemia, w momencie śmierci ostatni żyjący oficer batalionu „Chrobry I”,
- Adam Wielomski − politolog, historyk idei, publicysta, profesor nauk społecznych,
- Jerzy Wilgat − powstaniec warszawski, działacz kombatancki,
- Andrzej Wiśniewski − profesor nauk fizycznych, działacz opozycji demokratycznej,
- Tomasz Wiśniewski − profesor nauk technicznych, działacz opozycji demokratycznej,
- Tadeusz Wiwatowski − filolog, powstaniec warszawski,
- Alexander Wlodawer − amerykański biolog molekularny,
- Adolf Wołosiewicz − wicemistrz świata we wioślarstwie,
- Zbigniew Wronkowski − lekarz onkolog, profesor nauk medycznych,
- Witold Zacharewicz − aktor okresu międzywojennego,
- Janusz A. Zajdel − pisarz, autor fantastyki naukowej,
- Teresa Zalewska − farmaceutka, neuropatolog, profesor nauk medycznych,
- Franciszek Zubrzycki ps. „Mały Franek” − żołnierz GL.
Uczniowie
Nie można zapomnieć również o uczniach, którzy przyczynili się do historii tej szkoły. Wśród nich są:
- Edmund Baranowski − powstaniec warszawski, działacz kombatancki,
- Maciej Bernhardt − inżynier, encyklopedysta, żołnierz NSZ i AK,
- Leon Tadeusz Błaszczyk − filolog klasyczny, profesor nauk humanistycznych,
- Leszek Guzicki − ekonomista, działacz polityczny,
- Stanisław Harasymowicz − podporucznik PSZ i AK, cichociemny,
- Grzegorz Korczyński − działacz komunistyczny, generał broni Wojska Polskiego,
- Henryk Korotyński − dziennikarz, poseł na Sejm PRL.
Stowarzyszenia absolwentów
Pierwsze zorganizowane stowarzyszenie dla absolwentów III Liceum Ogólnokształcącego zainaugurowało swoją działalność w lutym 1928 roku. Na zebraniu założycielskim zaszczyt udziału mieli m.in. dyrektor Emanuel Łoziński oraz ks. prefekt Kazimierz Wasiak. Podczas spotkania opracowano statut stowarzyszenia oraz dokonano wyboru pierwszego zarządu, na czele którego stanął student filozofii Jan Nowakowski. Już w listopadzie tego samego roku stowarzyszenie przystąpiło do Związku Kół Gimnazjów Magistratu m.st. Warszawy. Organizowało ono między innymi coroczne bale, z których zyski były przeznaczane na wyposażenie szkoły. Działalność ta została przerwana w momencie wybuchu II wojny światowej.
W 1958 roku, z okazji zjazdu absolwentów związanym z 35-leciem szkoły, podjęto kroki w kierunku reaktywacji stowarzyszenia. W tym celu powołano koło w ramach Komitetu Rodzicielskiego. Koło to dysponowało sekcjami współpracy ze szkołą, historyczną oraz kulturalno-towarzyską. Sekcja, która odpowiadała za współpracę ze szkołą, zrealizowała ufundowanie nowego sztandaru, podczas gdy sekcja historyczna zajmowała się dokumentowaniem wspomnień absolwentów. Z kolei sekcja kulturalno-towarzyska organizowała różnorodne wycieczki oraz zebrania towarzyskie. W początkowej fazie lat 60. koło to liczyło blisko 80 członków, a przewodniczącym został Czesław Wołkowicz. W kolejnych latach działalność stowarzyszenia zaczęła zanikać.
Rok 1992 przyniósł nowe otwarcie, kiedy to stowarzyszenie przyjęło nazwę Stowarzyszenie Wychowanków Szkoły im. Gen. Sowińskiego w Warszawie. W czasie zjazdu wychowanków w 1993 roku wybrano nowe władze stowarzyszenia, na czoło którego wysunął się Jerzy Kozdrak jako prezes, a wiceprezesami zostali Włodzimierz Kardasiewicz oraz Jerzy Wilgat. W skład zarządu wszedł również Krzysztof Bielecki. Stowarzyszenie organizowało spotkania w Kościele św. Klemensa Hofbauera w Warszawie, podczas mszy za zmarłych nauczycieli oraz absolwentów. Na chcącym przyciągnąć uwagę stowarzyszeniu odbywały się comiesięczne prelekcje, w trakcie których referaty prezentowali m.in. Tadeusz Przeciszewski oraz ks. Jan Twardowski. W 1998 roku udało się zorganizować zjazd absolwentów oraz wydać monografię szkoły. Na ten moment stowarzyszenie liczyło już 155 członków. Niestety, w 2016 roku zostało wyrejestrowane z rejestru stowarzyszeń.
Obecnie przy laurach tej znakomitej szkoły działa Stowarzyszenie Wychowanków „Sowińszczacy”, kontynuując tradycję współpracy i wsparcia dla swojej alma mater.
Upamiętnienia na terenie szkoły
W III Liceum Ogólnokształcącym im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie można znaleźć wiele ważnych upamiętnień. Poniżej przedstawiamy niektóre z nich:
- popiersie gen. Józefa Sowińskiego, które zostało odsłonięte w 1935 roku,
- tablica upamiętniająca dr. Piotra Jędrasika,
- tablica upamiętniająca ks. Jana Twardowskiego,
- jubileuszowa tablica 75-lecia szkoły, która powstała w 1998 roku.
W kulturze
W obrębie tradycji filmowych związanych z III Liceum Ogólnokształcącym im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie, warto podkreślić, że w murach tej placówki powstało wiele interesujących produkcji. Do najgłośniejszych pośród nich należą m.in. takie tytuły jak Ferdydurke (1991), Łukasz (1974), Panna Nikt (1996), Kryminalni (2004) oraz Lejdis (2008).
Nadto, szkoła była również miejscem, w którym zrealizowano teledysk do utworu „Mogę wszystko”, wykonywanego przez zespół L.O.27, z udziałem Kuba Molęda.
Przypisy
- 100-lecie III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie [online], Urząd Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, 28.09.2023 r. [dostęp 24.07.2024 r.]
- WAT | III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego [online], lo3-waw.edupage.org [dostęp 27.07.2024 r.]
- Stowarzyszenie Wychowanków Szkoły im. Generała Sowińskiego w Warszawie [online], ngo.pl [dostęp 26.07.2024 r.]
- Stowarzyszenie wychowanków - Stowarzyszenie Sowińszczacy | III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego [online], lo3-waw.edupage.org [dostęp 26.07.2024 r.]
- Cyfrowe Archiwum Wilanowa i Okolic - Akt mianowania por. Jana Penconka [online], cawio.com.pl [dostęp 26.07.2024 r.]
- a b c d GrzegorzG. Piątek GrzegorzG., Sekretny pałac nauki. O powstawaniu i architekturze gmachu, [w:] 100 lat III-go Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Józefa Sowińskiego: 1923-2023, Warszawa: III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego, 2023 r., s. 15-16.
- 100 lat III-go Liceum 2023 ↓, s. 3.
- 100 lat III-go Liceum 2023 ↓, s. 9.
- 100 lat III-go Liceum 2023 ↓, s. 11.
- 100 lat III-go Liceum 2023 ↓, s. 76.
- Książka na 90-lecie Liceum 2013 ↓, s. 5.
- Książka na 90-lecie Liceum 2013 ↓, s. 7-10.
- Książka na 90-lecie Liceum 2013 ↓, s. 108.
- Książka na 90-lecie Liceum 2013 ↓, s. 109.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 4.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 5.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 7-8.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 14-15.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 16-17.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 19.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 31.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 35.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 39.
- III Liceum Ogólnokształcące 1998 ↓, s. 154.
- Informacje o MOS. Budynek. [w:] MOS Wola Warszawa [online]. moswola.pl. [dostęp 12.05.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Szkoły":
IV Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Warszawie | IX Liceum Ogólnokształcące im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie | L Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Ruy Barbosy w Warszawie | LI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Warszawie | Liceum Francuskie w Warszawie | LVI Liceum Ogólnokształcące im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Warszawie | LX Liceum Ogólnokształcące im. Wojciecha Górskiego w Warszawie | LXXII Liceum Ogólnokształcące im. gen. Jakuba Jasińskiego w Warszawie | LXXV Liceum Ogólnokształcące im. Jana III Sobieskiego w Warszawie | MDK Łazienkowska | III Gimnazjum w Warszawie | II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego w Warszawie | I Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Maharadży Jam Saheba Digvijay Sinhji w Warszawie | I Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Bolesława Limanowskiego w Warszawie | Dom Studencki Akademik w Warszawie | CLX Liceum Ogólnokształcące im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota” w Warszawie | Budynek Zespołu Szkół nr 23 w Warszawie | 21. Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie | Zespół Szkół Poligraficznych im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie | Zespół Szkół nr 39 w WarszawieOceń: III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie