Wiesław Antoni Michnikowski, urodzony 3 czerwca 1922 roku w stolicy Polski, Warszawie, był osobą o wielowymiarowej twórczości artystycznej. Przez całe życie łączył w sobie pasję do teatru oraz filmu, stając się jednym z najważniejszych przedstawicieli polskiego świata sztuki. Zmarł 29 września 2017 roku w tej samej, ukochanej przez siebie, Warszawie.
W swojej karierze artystycznej Michnikowski uzyskał uznanie jako wybitny aktor teatralny i filmowy, jednocześnie odnajdując się w muzyce jako wykonawca piosenki aktorskiej oraz artysta kabaretowy. Jego wkład w kulturę polską pozostaje niezatarte w pamięci wielu miłośników sztuki.
Życiorys
Wiesław Michnikowski był synem Mieczysława Michnikowskiego (1880–1962) oraz Franciszki, z domu Skrzypek (1880–1978). Ukończył III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie, a w 1946 roku zdał egzamin eksternistyczny w Szkole Dramatycznej w Lublinie.
Początkowo Michał Michnikowski związał się z Teatrem Domu Żołnierza w Lublinie, gdzie występował w latach 1945–1946. Następnie przeniósł się do Teatru Miejskiego w Lublinie (1946–1947), a potem do Teatru Klasycznego w Warszawie (1947–1948). Jego kariera kontynuowała się w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1948–1951), Teatrze Młodej Warszawy (1951–1956), a także w Teatrze Komedia w Warszawie (1956–1957). Kolejnym etapem kariery były występy w Kabarecie Wagabunda (1957–1958), a później w Teatrze Współczesnym w Warszawie (1958–1970) oraz Teatrze Polskim (1970–1971), gdzie znów występował w Współczesnym (od 1971).
Oprócz działalności teatralnej, Michnikowski zyskał popularność dzięki swoim występom estradowym, filmowym i telewizyjnym. Był jedną z czołowych postaci telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów, a także kabaretu „Dudek” oraz radiowego Podwieczorku przy mikrofonie.
Do jego najbardziej rozpoznawalnych ról filmowych należy postać Jej Ekscelencji w filmie Seksmisja, reżyserowanym przez Juliusza Machulskiego. Michnikowski wystąpił również w takich filmach jak Rififi po sześćdziesiątce, Gangsterzy i filantropi, Otello z M-2, Skutki noszenia kapelusza w maju oraz Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy. Nie można zapomnieć o jego roli w serialu Czterej pancerni i pies, a także o użyczeniu swojego głosu postaci Papy Smerfa w polskiej wersji serialu animowanego Smerfy. W jego dorobku artystycznym znajduje się także występ w przedstawieniu Teatru Telewizji Nikt mnie nie zna.
Wiesław Michnikowski zmarł 29 września 2017 roku w Warszawie; urna z jego prochami została złożona do grobu rodzinnego na cmentarzu Powązkowskim dnia 5 października.
Życie prywatne
Wiesław Michnikowski pochodził z rodziny, w której miał dwoje starszych rodzeństwa: siostrę Irenę (1906–1986) oraz brata Feliksa (1910–1989). Jego życie osobiste wiązało się również z małżeństwem z Marią Anielą Sobieszek (1930–2009), która była uznawanym historykiem sztuki.
W listopadzie 2014 roku ukazała się interesująca publikacja pod tytułem Tani drań – wywiad rzeka z Wiesławem Michnikowskim, przeprowadzona przez jego syna Marcina, która dostarcza wielu cennych informacji o życiu i twórczości artysty.
W rodzinie Michnikowskich jego drugiego syna, Piotra Michnikowskiego, który jest rzeźbiarzem, można również spotkać inne talenty twórcze. Wnukami Wiesława są: Mateusz Michnikowski, który z powodzeniem działa jako aktor, Roch Michnikowski, uznawany operator filmowy, oraz Jakub Michnikowski, który zajmuje się reżyserią i scenopisarstwem filmowym.
Filmografia
Filmografia Wiesława Michnikowskiego jest niezwykle bogata i obejmuje wiele lat jego kariery aktorskiej. Przedstawiamy poniżej przegląd jego ról z różnych filmów i seriali, które przyczyniły się do jego popularności.
- 2007: Na dobre i na złe – Jan (odc. 300),
- 2001: Na dobre i na złe – pan Jerzy (odc. 61),
- 1997: Pokój 107 – profesor Brzeszczyk, wykładowca Irka,
- 1993: Czterdziestolatek. 20 lat później – literat Pacierpnik, pierwszy klient firmy Karwowskiego,
- 1993: Skutki noszenia kapelusza w maju – Mateusz Korczyński,
- 1989: Rififi po sześćdziesiątce – Edward Wróbel, kasjer w banku w Nowych Jorkach,
- 1988–1991: W labiryncie – Czesław Kulczycki, przyjaciel Leona Guttmana (gościnnie),
- 1986: Podróże pana Kleksa – Doktor Paj-Chi-Wo,
- 1984: Akademia pana Kleksa – Doktor Paj-Chi-Wo,
- 1984: 5 dni z życia emeryta – Jan Bzowski, dziadek Adama,
- 1983: Seksmisja – Jej Ekscelencja,
- 1981: Wielka majówka – właściciel śmigła,
- 1981: Jan Serce – Julian Jabłkowski, przyjaciel pani Antoniny,
- 1980: Bajki na dobranoc – Animator Holas,
- 1978: Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy – Kulka-Lalewicz, dyrektor teatru rewiowego „Czerwony Młyn”,
- 1976: Mniejszy szuka Dużego – tatuś,
- 1971: Wizyta – Olewski,
- 1971: Pan Dodek – naczelnik,
- 1971: Niebieskie jak Morze Czarne – dyrektor fabryki samochodów występujący w telewizji,
- 1970: Hydrozagadka – profesor Milczarek,
- 1970: Dzięcioł – mieszkaniec Warszawy,
- 1966–1970: Czterej pancerni i pies – chorąży Stanisław Zubryk,
- 1966–1968: Klub profesora Tutki – zazdrosny mąż (13),
- 1966: Mocne uderzenie – kompozytor Henio,
- 1966: Piekło i niebo – Stefan,
- 1965–1966: Wojna domowa – Felek Siekierski, znajomy Ireny Kamińskiej, na wywiadówce (odc. 3),
- 1965: Podziemny front – torturowany krawiec (odc. 3),
- 1964: Upał – ambasador pewnego mocarstwa,
- 1963: Żona dla Australijczyka – akwarysta,
- 1962: I ty zostaniesz Indianinem – „Pępuś”, członek bandy,
- 1962: Gangsterzy i filantropi – Anastazy Kowalski,
- 1962: Mój stary – krawiec Bąbel, sąsiad Grzelów,
- 1956: Warszawska syrena – Maciek,
- 1950: Pierwsze starcie – junak Antek Bielecki (debiut filmowy).
Dubbing
Wiesław Michnikowski to wybitna postać w dziedzinie dubbingu, który swoją karierę budował przez wiele lat, zdobywając uznanie jako utalentowany aktor głosowy. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego znaczących ról w filmach animowanych oraz produkcjach telewizyjnych.
- 2007: Rodzinka Robinsonów – dziadek Bud,
- 2004: Iniemamocni – pani Hogenson,
- 2002: Śnięty Mikołaj 2 – ojciec Czas,
- 2001–2008: Café Myszka – Merlin,
- 2001: Rudolf czerwononosy renifer i wyspa zaginionych zabawek – złodziej,
- 2001: Harry Potter i Kamień Filozoficzny – profesor Flitwick,
- 1996: Miki Mol i Straszne Płaszczydło – wiceprezydent,
- 1996: Pinokio – Geppetto,
- 1990: Tajemnica zaginionej skarbonki – Papa Smerf,
- 1986: Porwanie w Tiutiurlistanie – Białoksiężnik,
- 1986: C.K. Dezerterzy – aptekarz (głos),
- 1983: Przygody błękitnego rycerzyka – Mól,
- 1981–1989: Smerfy – Papa Smerf,
- 1977: Wielka podróż Bolka i Lolka – lord Fogg,
- 1977: Alicja w Krainie Czarów – Kot Dziwak,
- 1973: O krasnoludkach i sierotce Marysi – Koszałek,
- 1969–1971: Dziwne przygody Koziołka Matołka – narrator,
- 1968: Proszę słonia – tata,
- 1964: Różowa Pantera: Strzał w ciemności,
- 1963: Miecz w kamieniu (nowa wersja dubbingu) – Merlin,
- Jaś i Małgosia – Jaś.
Te role świadczą o różnorodności talentu Michnikowskiego oraz jego umiejętności dostosowywania swojego głosu do różnych postaci. Jego wkład w dubbing pozostaje nieoceniony, a jego prace nadal są doceniane przez widzów w Polsce.
Odznaczenia i nagrody
Wielki artysta i kulturotwórca, Wiesław Michnikowski, otrzymał liczne odznaczenia oraz nagrody w uznaniu za swoje osiągnięcia i wkład w kulturę polską.
- 1967: odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
- 1974: Złoty Krzyż Zasługi,
- 1975: Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy”,
- 1977: Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
- 1979: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- 1979: Nagroda Prezesa Komitetu do Spraw Radia i Telewizji,
- 1987: Złota Oznaka Honorowa Towarzystwa Polonia,
- 2006: Splendor Splendorów,
- 2008: Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
- 2009: Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy,
- 2011: Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida Dzieło Życia.
Upamiętnienie
W 2023 roku, imię Wiesława Michnikowskiego zostało uhonorowane poprzez nadanie jego imienia skwerowi, który znajduje się po północnej stronie ulicy Człuchowskiej w Warszawie.
O życiu i twórczości
W literaturze istnieje interesujący szkic, który odnosi się do jego osoby. Jest to esej pod tytułem: Wiesław Michnikowski – Chłopiec Czysty i Niewinny, włącznie w publikacji Marek Różycki jr. Artystyczny Bazar Różyckiego, wydanej przez Oficynę Wydawniczą Rafał Brzeziński w 2016 roku. W tej pracy znajdziemy nie tylko rozmowy i szkice, ale także felietony związane z najwybitniejszymi twórcami w dziedzinie kultury i sztuki.
Pozycja ta jest cenna dla każdego, kto pragnie zgłębić życie oraz twórczość Michnikowskiego, a także kontekst artystyczny, w którym funkcjonował.
Przypisy
- Izba pamięci - Absolwenci | III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego [online], lo3-waw.edupage.org [dostęp 26.07.2024 r.]
- Irena Izabela Michnikowska (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], sejm-wielki.pl [dostęp 02.06.2024 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDRA MICHNIKOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.05.2024 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: ZUZANNA KRUPA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.05.2024 r.]
- a b Encyklopedia, Wesołe jest życie staruszka [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 27.05.2024 r.]
- Uchwała nr LXXXIV/2763/2023 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 06.07.2023 r. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 8466 [on-line]. 17.07.2023 r. [dostęp 13.03.2024 r.]
- Andrzej Kulasek. Jego ekscelencja AKTOR - wspomnienie o Wiesławie Michnikowskim. „Wyborcza Telewizyjna - dodatek do Gazety Wyboczej”, 03-09.06.2022 r., s. 6-7.
- Tygodnik „Życie na Gorąco” nr 26, 28.06.2012 r., s. 30-31.
- Nie żyje Wiesław Michnikowski. Wybitny aktor zmarł w wieku 95 lat.. RMF24. [dostęp 29.09.2017 r.]
- Wielki Splendor – nagrody Teatru Polskiego Radia wręczone. Polskie Radio SA, 01.12.2008 r. [dostęp 14.05.2012 r.]
- Rejestr Nagrodzonych Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy. [dostęp 29.03.2011 r.]
- Odznaczenia dla wybitnych twórców i działaczy kultury. „Dziennik Polski”. Nr 175 (9456), s. 2, 26.07.1974 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Feliks Szczepański | Tadeusz Wackier | Stanisław Łapiński (aktor) | Ewa Machulska | Maurycy Trębacz | Antoni Muracki | Elwira Ślązak | Tomasz Grochowalski | Izabela Milewska | Andrzej Malinowski (malarz) | Pola Gojawiczyńska | Ajzyk Samberg | Krystyna Królikiewicz-Harasimowicz | Andrzej Butruk | Stasiak (raper) | Jan Kreczmar | Zbigniew Czajkowski (malarz) | Stanisław Ryszard Dobrowolski | Mieczysław Szczuka | Michał KulentyOceń: Wiesław Michnikowski