Dom Studencki Politechniki Warszawskiej, znany jako „Akademik”, to fascynujący obiekt, który nie tylko pełni funkcję zakwaterowania dla studentów, ale także ma bogatą historię. Jest to centralny budynek najstarszego kompleksu domów studenckich w Polsce, zbudowanego w latach 20. XX wieku, usytuowany w sercu Warszawy.
Adres tego historycznego miejsca to ulica Akademicka 5, które znajduje się w południowej pierzei placu Narutowicza. Budynek, który pierwotnie nosił nazwę Dom Techników im. Gabriela Narutowicza, zachowuje ten tytuł na swojej elewacji skierowanej w stronę ulicy Mochnackiego.
Obecnie, termin akademik w polskim języku stał się powszechnym określeniem dla miejsc zbiorowego zamieszkania studentów, co podkreśla znaczenie tego obiektu w życiu akademickim Warszawy.
Historia
W latach 1922–1930 powstał niezwykły obiekt, który stał się trzecim budynkiem w kompleksie gmachów Centrali Akademickiej Bratniej Pomocy, znanej ówcześnie jako kolonia akademicka, a potocznie określanej jako Bratniak. Budynek znajduje się pomiędzy dwoma neorenesansowymi obiektami – obecnym Domem Studenckim Bratniak (ul. Grójecka 39) oraz DS Pineska (ul. Uniwersytecka 5), które zostały ukończone w 1925 roku. Uroczyste otwarcie budynku miało miejsce w 1929 roku, co zostało uwiecznione na inskrypcji umieszczonej nad drzwiami wejściowymi.
W przeszłości, kolonia akademicka, w skład której wchodziła również Kolonia Lubeckiego, zlokalizowana była pomiędzy nowo powstającymi budynkami mieszkalnymi na Ochotę a planowanym kompleksem akademickim, rządowym i wojskowym, który znajdował się na pograniczu Ochoty, Śródmieścia oraz Mokotowa. Centralnym punktem tej przestrzeni stała się ulica Uniwersytecka.
Choć akademik formalnie nie wchodzi w skład mieszkaniowej Kolonii Lubeckiego, został umieszczony w rejestrze zabytków jako element jej kompleksu pod numerem 1535, zapisanym 20 grudnia 1993 roku. Budynek ten miał za zadanie zapewnić zakwaterowanie studentom, szczególnie tym w potrzebie oraz wyróżniającym się.
Interesującym elementem architektonicznym jest orzeł na godle państwowym, któremu brakuje korony. Ta płaskorzeźba została dodana dopiero po II wojnie światowej, bowiem projektant nie przewidział jej obecności na elewacji. Po roku 1989 prowadzone były dyskusje na temat dodania korony, jednak zdecydowano, że obecna forma odzwierciedla już wartość tradycyjną oraz historyczną.
W budynku akademika, poza pokojami mieszkalnymi (jednoosobowe o powierzchni 9 m², dwuosobowe o powierzchni 12 m² oraz wieloosobowe), znajduje się także stołówka mogąca pomieścić 2500 osób, podziemny basen z łaźnią i pomocniczymi pomieszczeniami, mechaniczna pralnia, biblioteka, sala gimnastyczna oraz sala odczytowa. Architektura budynku jest wzbogacona elementami ozdobnymi, takimi jak kolumnady, stiuki i kasetony.
W trakcie II wojny światowej obiekt przejął niemiecki reżim, stając się siedzibą Policji Porządkowej oraz miejscem brutalnych represji. Wyższe kondygnacje wykorzystywane były jako miejsca ostrzału przez powstańców. Po zakończeniu działań wojennych gmach został odbudowany, a jego mieszkańcy nadali mu nieformalną nazwę Alcatraz, nawiązując do amerykańskiego więzienia, co było spowodowane jego monumentalną formą, wysokością oraz ciężkimi drzwiami wejściowymi, a także charakterystycznym godłem państwowym.
Aktualnie akademik oferuje około 800 miejsc dla studentów reprezentujących wszystkie wydziały Politechniki Warszawskiej. Pokoje najczęściej są dwuosobowe, a łazienki oraz kuchnie znajdują się na korytarzu i są wspólne dla mieszkańców.
Przypisy
- a b c d DS Akademik. [w:] Politechnika Warszawska [on-line]. [dostęp 23.01.2023 r.]
- Jarosław Zieliński: Ochotnicy na spacer: Przewodnik po Ochocie. Warszawa: Veda, 2010, s. 85. ISBN 978-83-61932-22-2.
- Hanna Faryna-Paszkiewicz. Akademik. „Ochotnik”. 56 (11), s. 7, 30.11.2009 r. Ośrodek Kultury Ochoty. ISSN 1734-5510.
- Marta Sarnacka: Prusaki, seks & rock’n’roll. [w:] Mieszkanie → Artykuły [on-line]. 31.08.2009 r. [dostęp 30.10.2011 r.]
- Trendmaker.pl: Akademik Dom Studencki PW. [dostęp 30.10.2011 r.]
- Zabytki nieruchome – rejestr i ewidencja listopad 2010. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków. [dostęp 03.11.2011 r.]
- Akademik Dom Studencki PW. [w:] 9494 – noclegi [on-line]. [dostęp 03.11.2011 r.]
- Jarosław Zieliński. Z dziejów Ochoty: Uniwersytecka. „Ochotnik”. 06 (39), s. 4–5, 30.06.2008 r. ISSN 1734-5510.
- a b Jarosław Zieliński. Z dziejów Ochoty – Kolonia akademicka. „Ochotnik”. 12 (9), s. 2, 30.09.2005 r. ISSN 1734-5510.
Pozostałe obiekty w kategorii "Szkoły":
I Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Bolesława Limanowskiego w Warszawie | I Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Maharadży Jam Saheba Digvijay Sinhji w Warszawie | II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego w Warszawie | III Gimnazjum w Warszawie | III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie | IV Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Warszawie | IX Liceum Ogólnokształcące im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie | L Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Ruy Barbosy w Warszawie | LI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Warszawie | Liceum Francuskie w Warszawie | CLX Liceum Ogólnokształcące im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota” w Warszawie | Budynek Zespołu Szkół nr 23 w Warszawie | 21. Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie | Zespół Szkół Poligraficznych im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie | Zespół Szkół nr 39 w Warszawie | Zespół Szkół Nr 36 im. Marcina Kasprzaka w Warszawie | Zespół Szkół Nr 31 im. Jana Kilińskiego w Warszawie | Zespół Szkół nr 12 im. Olimpijczyków Polskich | Zespół Szkół nr 11 w Warszawie | Zespół Szkół Łączności w WarszawieOceń: Dom Studencki Akademik w Warszawie