Ludmiła Murawska

---

Życiorys

Ludmiła Murawska urodziła się jako córka Juliana Murawskiego, inżyniera oraz urzędnika bankowego, który zmarł w 1941 roku, oraz Ludwiki z Heryngów. Była siostrzenicą i wychowanką Ludwika Heringa. W latach 1941–1944 kształciła się w prywatnej szkole Szachtmajerowej w Warszawie. Na początku powstania warszawskiego, zmuszona do opuszczenia swojego domu, trafiła z rodziną do obozu na Zieleniaku. Następnie, przez Pruszków, dotarli do wsi Mały Chrzanów pod Milanówkiem, a w końcu osiedli w Radomiu.

W latach 1945–1950 przebywała w Łodzi, gdzie mieszkała z matką Ludwiką, babką, wujem Ludwikiem oraz ciotką Lucyną Heryng. W tym czasie uczęszczała do szkoły podstawowej. Od najmłodszych lat, dzięki wpływom wuja, miała do czynienia ze sztuką, co pozwoliło jej wcześnie rozwinąć talent malarski. W 1946 roku, uczestnicząc w konkursie organizowanym przez „Przekrój” na rysunki dziecięce, zyskała uznanie za dojrzałość swoich prac. Wkrótce zaczęła malować pod kierunkiem Ludwika Heringa.

Nie bez wpływu na jej rozwój artystyczny była także postać Józefa Czapskiego, przyjaciela wuja. Od 1948 roku Ludmiła miała przyznawane stypendium artystyczne przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. Wkrótce otrzymała także mieszkanie w Warszawie, do którego przeprowadziła się z rodziną we wrześniu 1950 roku.

Po ukończeniu szkoły średniej, uzyskując maturę w Liceum Ogólnokształcącym im. gen. Sowińskiego w 1952 roku, podjęła studia na Akademii Sztuk Pięknych, gdzie zdobyła dyplom w 1958 roku, studiując pod kierunkiem Artura Nacht-Samborskiego. Jej kariera nie była jednak prosta; trzykrotnie usuwano ją z uczelni z powodów ideologicznych, jednak po interwencji ministra Sokorskiego wracała na studia, choć kluczowe stypendia były jej często odbierane.

W 1955 roku, z inicjatywy Mirona Białoszewskiego, zaczęła współpracować z Teatrem na Tarczyńskiej, gdzie pełniła rolę zarówno aktorki, jak i malarki scenografii. Wkrótce potem wspólnie z Białoszewskim i Heringiem stworzyła Teatr Osobny, działający w mieszkaniu poety na pl. Dąbrowskiego w Warszawie.

W 1959 roku spotkała Marcela Péju, dziennikarza i wydawcę, który był również sekretarzem generalnym pisma „Les Temps modernes”, redagowanego przez Jeana-Paula Sartre’a. Po długim związku uczuciowym, zdecydowała się na małżeństwo i w 1980 roku osiedliła się w Paryżu, jednocześnie zachowując pracownię w Warszawie.

Ludmiła Murawska odbyła także podróże artystyczne, które zaprowadziły ją do Francji w 1966 roku, a później do Włoch w 1974 roku. Jej twórczość obejmowała malowanie portretów, martwych natur oraz pejzaży, co potwierdzało jej wszechstronność i talent.

Wybrane dzieła

Oto niektóre z najważniejszych dzieł Ludmiły Murawskiej, które znacząco wpłynęły na świat sztuki:

• cykl Szekspiriady,
• cykl Matematycy,
• portrety, w tym m.in. Józefa Czapskiego z 1964 roku, Mirona Białoszewskiego z lat 1962 oraz 1969, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego z 1962, Wojciecha Siemiona z 1964, Jarosława Iwaszkiewicza z 1966, Tadeusza Kotarbińskiego z 1967, Zofii Nałkowskiej, a także Zofii Kucówny.

Wystawy indywidualne (wybór)

W twórczości Ludmiły Murawskiej możemy wyróżnić wiele znaczących wydarzeń. Wśród nich znajdziemy:

• Salon Debiutów przy Uniwersytecie Warszawskim,
• Centre de Civilisation Polonaise w Paryżu w 1966 roku,
• Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Warszawie w 1970 roku,
• Galeria MPiK „Express Wieczorny” w Warszawie w 1977 roku,
• Muzeum Okręgowe w Toruniu – Kamienica Pod Gwiazdą (wystawa retrospektywna) w 1999 roku.

Wystawy zbiorowe (wybór)

W ciągu swojej kariery Ludmiła Murawska brała udział w licznych wystawach zbiorowych, które prezentowały jej prace na różnych przestrzeniach artystycznych. Wśród najważniejszych wydarzeń obrazuje jej twórczość można wymienić:

• galerie Lambert, Paryż 1961,
• malarstwo w XV-leciu PRL, Muzeum Narodowe, Warszawa 1962,
• malarze Realiści, Zachęta, Warszawa 1962-1968,
• Warszawa w sztuce, Zachęta, Warszawa 1963, 1964,
• młoda generacja, Biuro Wystaw Artystycznych, Sopot 1966,
• festiwal Sztuk Pięknych, Zachęta, Warszawa 1971,
• spotkania Krakowskie, Biuro Wystaw Artystycznych, Kraków 1971,
• format człowiek, Galeria STU, Kraków 1976,
• galeria Portretu, Warszawa 1980,
• jesteśmy, Zachęta, Warszawa 1991,
• białoszewski nieosobny, Muzeum Woli, Warszawa 2022.

---

Oceń: Ludmiła Murawska

---