Andrzej Osęka

---

Życiorys

W 1950 roku Andrzej Osęka z sukcesem ukończył Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie. Następnie, w 1955, dokończył studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W okresie PRL-u pracował jako dziennikarz, koncentrując swoją uwagę na sztuce współczesnej. Pełnił rolę współpracownika w czasopiśmie „Po prostu” w latach 1955–1956, a później stał się członkiem redakcji „Przeglądu Kulturalnego” (1955–1962) oraz „Kultury” (1965–1981).

Andrzej Osęka aktywnie włączał się w działalność Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz Związku Literatów Polskich. Był również współpracownikiem Konwersatorium Doświadczenie i Przyszłość, gdzie stworzył ważny rozdział dotyczący Zachowań społecznych w raporcie „Polska wobec stanu wojennego” wydanym w 1982 roku. Od 1980 roku był członkiem NSZZ „Solidarność”, gdzie zaangażował się w Zespół ds. Kultury Regionu Mazowsze związku.

W latach 1983–1989 pełnił rolę członka Komitetu Kultury Niezależnej, zajmując się sprawami plastyki. Należał również do grona założycieli miesięcznika „Kultura Niezależna” razem z Martą Fik. Współpracował z paryską „Kulturą” pod pseudonimem Paweł Morga i z różnymi tytułami prasy podziemnej w Polsce, w tym z „Tygodnikiem Mazowsze”. W 1986 roku został wyróżniony Nagrodą Publicystyczną im. Juliusza Mieroszewskiego.

Po roku 1989 kontynuował swoją misję pisarską, publikując teksty na temat kultury. W 1992 roku dołączył do redakcji „Gazety Wyborczej”. Swoje artykuły zamieszczał również w „Dzienniku Polska-Europa-Świat”, „Wprost” oraz „Polityce”. Oprócz tego był członkiem rady programowej stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita.

Andrzej Osęka był bratem Janusza Osęki oraz ojcem Piotra Osęki. Ostatecznie odszedł, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Odznaczenia

W 2011 roku miał miejsce istotny moment w życiu Andrzeja Osęki, kiedy to prezydent Bronisław Komorowski nadał mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. To wyróżnienie jest jednym z najwyższych odznaczeń państwowych, przyznawanym w uznaniu za zasługi dla narodu i państwa.

Wybrane publikacje

Andrzej Osęka, uznawany za znaczącą postać w dziedzinie sztuki, pozostawił po sobie bogaty zbiór publikacji, które wpływają na rozwój polskiej myśli artystycznej. Oto niektóre z nich:

• Spojrzenie na sztukę, Wiedza Powszechna, Warszawa 1964,
• Styl „expo”, PWN, Warszawa 1970,
• 100 najsłynniejszych obrazów (współautor z Jackiem Buszyńskim), Wiedza Powszechna, Warszawa 1971,
• Poddanie Arsenału: o plastyce polskiej 1955–1970, Arkady, Warszawa 1971,
• Mitologia artysty, PIW, Warszawa 1975,
• Sztuka z dnia na dzień, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976,
• Współczesna rzeźba polska, Arkady, Warszawa 1977,
• Siedmiu słynnych malarzy, KAW, Warszawa 1978,
• Coś się kończy, coś się zaczyna, Czytelnik, Warszawa 1979,
• Kryzys sztuki i nadzieja, Komitet Kultury Niezależnej, Warszawa 1985,
• Siedem dróg sztuki współczesnej, KAW, Warszawa 1985,
• Jawa czy sen: felietony z lat 1989–1995, W.A.B., Warszawa 1995,
• Strategia pająka. Wywiad-rzeka. Rozmawia Adam Mazur, Wyd. 40000 Malarzy, Warszawa 2011.

---

Oceń: Andrzej Osęka

---