21. Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie

---

Założenia programowe

Szkoła została stworzona przez Włodzimierza Taboryskiego, który pełni rolę dyrektora oraz autora programu edukacyjnego. Inspiracją dla 21 Społecznego Liceum Ogólnokształcącego im. Jerzego Grotowskiego było autorskie podejście dr Danuty Nakonecznej, wdrażane w LX Liceum Ogólnokształcącym im. Wojciecha Górskiego, gdzie Włodzimierz Taboryski również sprawował funkcję dyrektora oraz współtworzył Towarzystwo Szkół Twórczych.

Podstawą programu edukacyjnego oraz wychowawczego jest przekonanie, iż motywacja uczniów do nauki wynika z doceniania ich sukcesów. Każde osiągnięcie, nawet najmniejsze, jest traktowane jako sukces w miarę możliwości ucznia. W latach szkolnych od 1991 do 2015 roku, struktura roku szkolnego obejmowała trymestry, a każda lekcja trwała 55 minut. System oceniania oparty był na sześciostopniowej skali, a szkoły zimowe prowadziły naukę jazdy na nartach oraz realizowały wybrane programy przedmiotowe. Ponadto, oferowano liczne koła zainteresowań.

Aspekty dydaktyczne, wychowawcze oraz organizacyjne są oparte na teoriach psychologicznych prof. Kazimierza Dąbrowskiego oraz Erika H. Eriksona. Kluczowe były również konsultacje oraz materiały opracowywane przez prof. Zbigniewa Kwiecińskiego oraz prof. Annę Brzezińską. Doświadczenia zdobyte przez Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych, reprezentowane przez Ignacego Solarza i Zofię Solarzową, wpływają także na ideę działania szkoły oraz pedagogikę alternatywną.

W 1991 roku przy 21 SLO powstał Klub Promocja, który w 1996 roku uzyskał status samodzielnej, niepublicznej placówki oświatowej, przekształcając się w Akademię Sztuki i Kultury. Obie instytucje ściśle współpracują w zakresie realizacji projektów skierowanych do uczniów warszawskich szkół podstawowych oraz liceów, a także do innych osób zainteresowanych edukacją humanistyczną.

21 SLO w latach 1991–1996 jako liceum menedżersko-artystyczne

W okresie 1991–1996 21 SLO funkcjonowało jako liceum menedżersko-artystyczne, co miało na celu edukację młodzieży w zakresie działalności na rynku sztuki. Wśród wprowadzonych innowacji znajdowała się przedsiębiorczość, która stała się przedmiotem obowiązkowym dopiero w 2002 roku w oświacie publicznej.

W 1992 roku przy szkole powstała Agencja Artystyczna Dziesięciu Muz (AA10M), która stała się przestrzenią dla młodzieży do organizacji różnorodnych przedsięwzięć, takich jak imprezy charytatywne czy I Żoliborski Festiwal Kultury. Młodzi ludzie angażowali się w organizację aukcji dzieł sztuki oraz Bal burmistrza Żoliborza.

Kino Wisła stało się miejscem, gdzie działały Kasy Biletowe Dziesięciu Muz, zajmujące się sprzedażą biletów do wszystkich warszawskich teatrów, a także na lokalne wydarzenia kulturalno-rozrywkowe. Ważnym zadaniem dla uczniów była promocja oraz sprzedaż biletów na premierę sztuki Próba autorstwa Doroty Stalińskiej, z której to Dorota Stalińska przekazała szkole zebrane przez młodzież fundusze.

Rok 1993 przyniósł powstanie pierwszego w Polsce miniprzedsiębiorstwa w ramach liceum. Uczniowska firma „Nora”, kierowana przez Eleonorę Niemen oraz Dorotę Tałajko, zajmowała się produkcją biżuterii i plecaków z lnu, które zostały zaprezentowane na międzynarodowym zjeździe mini przedsiębiorstw odbywającym się w Brukseli.

Kolejne miniprzedsiębiorstwo, prowadzone przez Agatę Zacharzewską i Małgorzatę Kozieł, przejęło na siebie działalność Agencji Artystycznej Dziesięciu Muz, organizując kolejne aukcje dzieł sztuki, które prowadził Szymon Majewski. Dochody z tych wydarzeń były przeznaczane na cele charytatywne, a wielu uczniów oraz absolwentów współpracowało z AA10M, organizując imprezy artystyczne, integracyjne i charytatywne dla różnych firm i instytucji.

21 SLO jako liceum humanistyczne

W odróżnieniu od typowych szkół średnich, ta placówka edukacyjna wyróżnia się wyraźnym ukierunkowaniem na humanistykę. Program nauczania obejmuje rozszerzone przedmioty z zakresu języka polskiego, historii oraz języków obcych, co stanowi solidną bazę dla dodatkowych obligatoryjnych przedmiotów, które uczniowie poznają przez cały okres kształcenia w liceum. Do tych przedmiotów zalicza się historia sztuki, historia muzyki klasycznej, wiedza o teatrze i filmie, retoryka, filozofia oraz język łaciński.

System edukacyjny oparty jest na klasach i lekcjach, jednak wzbogacony jest o różnorodne sesje badawcze oraz programy o charakterze społecznym, które umożliwiają uczniom rozwijanie swoich pasji i zainteresowań.

Podstawowym źródłem wiedzy na lekcjach humanistycznych jest „Słownik wiedzy o kulturze”, stworzone przez nauczycieli i opublikowane w 2009 roku przez Wydawnictwo „Arkady”. Tego rodzaju materiały są nieocenionym wsparciem w poszerzaniu horyzontów uczniów i wnikliwym zrozumieniu tematów poruszanych w trakcie zajęć.

Istotnym elementem oferty edukacyjnej są wycieczki edukacyjne, które wyróżniają się tym, że to właśnie uczniowie pełnią rolę przewodników. Oprowadzają oni innych po historycznych lokalizacjach, w muzeach dzielą się informacjami na temat dzieł sztuki oraz wygłaszają referaty dotyczące geografii, historii i przyrody podczas zwiedzania różnych regionów. Dodatkowo, poznają sylwetki wybitnych artystów oraz osiągnięcia w dziedzinach teatru i filmu.

Oceniani są nie tylko na podstawie wycieczek, ale także na lekcjach retoryki za swoje prezentacje. Pierwsza klasa ma za zadanie zwiedzić jeden z regionów Polski, co trwa około czterech dni. Uczniowie drugiej i trzeciej klasy odkrywają kulturalne metropolie Europy (około osiem dni) oraz Kraków (około trzech dni). Natomiast czwartoklasiści wyjeżdżają do sąsiednich krajów, co zazwyczaj trwa około pięciu dni. Dodatkowo, również Warszawa jest celem wielu organizowanych wycieczek.

W ramach programu humanistycznego do zajęć dołączono również wychowanie fizyczne. Obowiązkowym przedmiotem dla pierwszoklasistów jest taniec, który obejmuje różne rodzaje, w tym taniec towarzyski, narodowy oraz nowoczesny. Uczniowie mają możliwość wyboru drugiej dyscypliny spośród takich opcji jak teatr ruchu, joga, ping pong czy gry miejskie, które są realizowane zarówno w Warszawie, jak i podczas wycieczek edukacyjnych.

Biblioteka naukowa

Biblioteka naukowa w Społecznym Liceum Ogólnokształcącym im. Jerzego Grotowskiego działa od 1992 roku. Od swego powstania skupiała się na zbiorach charakterystycznych dla profilu liceum humanistycznego. W 1996 roku zaczęła również wspierać działalność Akademii Sztuki i Kultury.

W zbiorach znajduje się ponad 6 tysięcy woluminów, w tym pozycje uznawane za białe kruki, a także kilkaset filmów oraz płyt i kaset audio, z przewagą muzyki klasycznej. Zasoby te pochodzą z darów zarówno osób prywatnych, jak i różnych instytucji, a także z zakupów realizowanych z budżetu szkoły.

Oferowane materiały obejmują szeroki wachlarz literatury, w tym dzieła z zakresu literatury pięknej – zarówno polskiej, jak i zagranicznej. Dodatkowo, dostępne są podręczniki, publikacje naukowe oraz popularnonaukowe, a także różnego rodzaju słowniki, encyklopedie i czasopisma. Zbiory obejmują także kasety i płyty dotyczące wielu dziedzin, w szczególności filmów, teatru, muzyki klasycznej oraz sztuk plastycznych.

Szczególnie warto zaznaczyć, że dział historii sztuki jest niezwykle bogato reprezentowany. Znajdują się tam wydawnictwa albumowe, różnego rodzaju opracowania naukowe oraz popularnonaukowe, słowniki, monografie, a także katalogi wystaw.

W filmotece biblioteki zgromadzono kilkaset filmów, w tym krótkometrażowych, dokumentalnych, animowanych i fabularnych, które zostały stworzone przez uczniów w ramach zajęć z przedmiotu Wiedza o Teatrze i Filmie. Biblioteką szkolną kieruje od 2003 roku Katarzyna Witkowska. Jej poprzedniczkami były Teresa Tkaczyk oraz Jakub Nowak.

Siedziby

W ciągu lat, Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie zmieniało swoje siedziby, dostosowując się do potrzeb uczniów i lokalnej społeczności. Oto chronologia jego lokalizacji:

• W latach 1991–1992 pierwszym miejscem była czterokomorowa przestrzeń w Dzielnicowym Domu Kultury „Na Goldoniego” przy ul. Goldoniego 1,
• W latach 1992–1997 szkoła przeniosła się do budynku osiedlowego przedszkola przy ul. Kochanowskiego 9a,
• Od 1997 roku, szkoła zajmuje część budynku przy al. Jana Pawła II 36c.

Szkoła Odkrywców Talentów

W 2010 roku to liceum zostało uhonorowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, co przyczyniło się do jego zaliczenia do prestiżowej grupy szkół, które są określane jako Szkoły Odkrywców Talentów. Ta wyjątkowa instytucja edukacyjna dostrzega i promuje potencjał swoich uczniów, co znajduje odzwierciedlenie w licznych sukcesach jego absolwentów.

Ogółem, liceum ukończyło aż 700 uczniów, z których niemal 60 obecnie aktywnie oddaje się twórczości w dziedzinach artystycznych, jako plastycy czy historycy sztuki. Co więcej, blisko sto osób z tej samej grupy związało swoje życie zawodowe z filmem, teatrem oraz estradą, wskazując na różnorodność osiągnięć, jakie możliwe są dzięki edukacji w tym liceum.

Absolwenci

Temat ten jest ściśle związany z kategorią absolwentów instytucji, jaką jest 21. Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie.

---

Oceń: 21. Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego w Warszawie

---