Kazimierz Piechotka

---

Działalność w AK

Już od pierwszych dni drugiej wojny światowej zaangażował się w ważną działalność konspiracyjną, łącząc siły z tajnym nauczaniem. W kontekście akcji podziemnej pracował w Wydziale Legalizacji i Techniki, który był częścią jednostki, pod kierownictwem Stanisława Jankowskiego, znanego jako „Agaton”. Wydział ten specjalizował się w fałszowaniu dokumentów, które były kluczowe dla funkcjonowania ruchu oporu. Dokumenty te były wykorzystywane przez wiele osób, w tym przez Kazimierza Leskiego, który posługiwał się nimi, udając generała Wehrmachtu.

W trakcie powstania warszawskiego brał udział w walkach w plutonie „Agaton” batalionu „Pięść”, który również dowodzony był przez Stanisława Jankowskiego. Pełnił funkcję strzelca, posiadając odpowiednie uprawnienia. W czasie służby, miał zaszczyt chronić generała Tadeusza Bora-Komorowskiego. Po zakończeniu powstania, Kazimierz, razem z żoną – Marią – został uwięziony w obozie jenieckim Stalag IV B Mühlberg – Rez. Laz. Kgf. w Zeithain, gdzie oboje pełnili rolę personelu szpitalnego.

Działalność zawodowa

W 1937 roku Kazimierz Piechotka podjął naukę na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W trakcie studiów zaangażował się w pracę w Zakładzie Architektury Polskiej PW, co dało mu możliwość pogłębiania wiedzy w dziedzinie architektury.

W czasie II wojny światowej, Piechotka brał udział w tajnych kompletach, a także zajmował się inwentaryzacją cennych zabytków architektonicznych. Wyniki jego prac były kluczowe dla procesu odbudowy Warszawy po konflikcie. W tym okresie pracował jako asystent w Zakładzie Architektury Polskiej i współpracował z Zakładem Historii Architektury Nowożytnej oraz Zakładem Badań Urbanistycznych, kontynuując swoją działalność zawodową mimo trudnych warunków.

Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Warszawy i rozpoczął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy. Wspólnie z Janem Zachwatowiczem i swoją żoną, zrealizował projekt odbudowy warszawskiej katedry św. Jana, co stanowi istotny element jego kariery architektonicznej. W 1946 roku ukończył studia na Wydziale Architektury, co wzbogaciło jego praktykę zawodową o formalne wykształcenie.

W obliczu politycznych nacisków, w 1952 roku zdecydował się odejść z uczelni. W 1948 roku wspólnie z żoną założyli spółkę autorską. Pracowali razem w Miastoprojekcie Stolica Północ, co zaowocowało licznymi projektami budynków mieszkalnych oraz usługowych, zwłaszcza w rejonach warszawskich Bielan, gdzie zaprojektowali osiedla Bielany I-IV, wpisane na listę dóbr kultury współczesnej przez SARP.

Pieschotka był także liderem wielobranżowego zespołu, który opracowywał systemy budownictwa wielkopłytowego W-70 oraz Wk-70, które zdobyły uznanie w ogólnokrajowym konkursie projektowym. Wraz z rodziną stworzył również system ECA, dostosowany do potrzeb budownictwa w Algierii, uwzględniając specyfikę lokalnych uwarunkowań, w tym zagrożenia sejsmiczne. Wspólnie z żoną zajął się także zagadnieniem integracji różnych systemów wielkopłytowych (ISBO).

Oprócz pracy inżynieryjnej, Piechotka z żoną prowadził badania nad architekturą synagog. Efektem ich współpracy były liczne publikacje dotyczące architektury żydowskiej w Polsce, w tym ważne książki:

• „Bramy nieba. Bożnice drewniane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej” (pierwsze wydanie w 1957, wydanie drugie rozszerzone w 1996),
• „Bramy nieba. Bożnice murowane” (1999),
• „Krajobraz z menorą” (2008).

Kazimierz Piechotka zmarł 20 marca 2010 roku w Warszawie. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Bródnowskim, w kwaterze 22B-VI-12/13, gdzie jego pamięć pozostanie żywa w środowisku architektonicznym i w sercach wielu ludzi.

Życie prywatne

Krótko przed wybuchem Powstania Warszawskiego, Kazimierz oświadczył sięMarii z domu Huber. W dniu 30 sierpnia 1944 roku, w trakcie powstania, para wzięła ślub w kościele Dzieciątka Jezus, który znajduje się przy ul. Moniuszki. Ich wspólne życie obfitowało w znaczące wydarzenia, a synowie, Maciej i Michał, również podążyli śladami swoich rodziców i zostali architektami, współpracując z nimi zawodowo.

Rodzina Piechotków mieszkała na Bielanach, a ostatnio ich dom znajdował się przy ul. Kleczewskiej. W ważnym etapie swojego życia Kazimierz ukończył I Miejskie Gimnazjum im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie, co miało istotny wpływ na jego przyszłą karierę i rozwój zawodowy.

Nagrody i odznaczenia

Kazimierz Piechotka, będący postacią o bogatym dorobku artystycznym i społecznym, zdobył wiele wyróżnień, które potwierdzają jego znaczący wkład w różne dziedziny. Poniżej przedstawiamy kluczowe nagrody i odznaczenia, które otrzymał w ciągu swojego życia:

• W 1944 roku, za działalność przy fałszowaniu dokumentów, otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami,
• W tym samym roku, za odwagę wykazaną podczas powstania warszawskiego, został odznaczony Krzyżem Walecznych oraz osobiście przez generała Tadeusza Bora-Komorowskiego odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy (Krzyżem Srebrnym),
• W 1951 roku, za swoje zasługi przy organizacji II Światowego Kongresu Pokoju, został wyróżniony Srebrnym Krzyżem Zasługi,
• W 1957 roku otrzymał Nagrodę Miasta Stołecznego Warszawy,
• W 1974 roku nagrodzono go Nagrodą Państwową II stopnia,
• W 1977 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
• W 2000 roku, wspólnie z żoną, otrzymał Nagrodę Jana Karskiego i Poli Nireńskiej przyznaną przez YIVO za prace dotyczące historii architektury synagogalnej,
• W 2004 roku, również wraz z małżonką, odebrał nagrodę Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS im. Jana Zachwatowicza,
• Laureat licznych nagród branżowych oraz konkursów, w tym Odznaki „Milionera”.

Znaczenie kawalerii i honorów, które pieczętuje działalność Kazimierza Piechotki, odzwierciedla jego dalekosiężny wpływ na kulturę oraz pamięć narodową.

---

Oceń: Kazimierz Piechotka

---