Wojciech Młynarski

---

Życiorys

Wojciech Młynarski przyszedł na świat 26 marca 1941 roku w Warszawie. Był potomkiem Mariana Młynarskiego, inżyniera rolnego i zarządcy majątku w Kobylance, oraz Magdaleny z domu Zdziechowskiej. August 1942 roku przyniósł narodziny jego siostry, Barbary, która z czasem zasłynęła jako aktorka, poetka i propagatorka kultury polskiej w Szwajcarii. Ich stryjeczny dziadek, Emil Młynarski, był uznanym kompozytorem, dyrygentem i skrzypkiem. W rodzinie znajdował się również słynny pianista Artur Rubinstein, który był mężem ciotki Neli. Jego dzieci: aktor John Rubinstein i fotografka Eva Rubinstein, kuzynowali z Wojciechem Młynarskim.

Matka Wojciecha pochodziła z rodziny o mocnych tradycjach muzycznych, a jej siostra Maria Kaczurbina komponowała piosenki dla dzieci. Śmierć ojca w 1943 roku zmusiła rodzinę do powrotu do rodzinnego domu dziadków w Komorowie, gdzie młody Młynarski spędził dzieciństwo. Tamże, w sąsiedztwie, mieszkała także Maja Komorowska.

Młynarski od najmłodszych lat pisał wiersze i organizował amatorskie przedstawienia z udziałem kuzynów. W Liceum Ogólnokształcącym im. Tomasza Zana w Pruszkowie, gdzie uczęszczał, znany był z humorystycznych wierszy, które recytował na szkolnych apelach. Ukończywszy szkołę średnią w 1958 roku, rozpoczął studia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Lata 60.

Na czwartym roku studiów, w 1960 roku, Wojciech wkroczył w studencki świat kulturalny i szybko stał się jednym z jego czołowych twórców. Towarzyszyły mu w tej drodze Agnieszka Osiecka, Michał Tarkowski, Jacek Kleyff i Janusz Weiss. Jego aktorski debiut miał miejsce w spektaklu „Proces o cień osła” w teatrze klubu studenckiego „Hybrydy”. Tam Jan Pietrzak dostrzegł jego talent i zaproponował współpracę nad programem kabaretowym.

W 1962 roku „Radosna gęba stabilizacji” autorstwa Młynarskiego zyskała uznanie dzięki krytyce społecznej utworów. Ze współpracy z radiem zrodziły się takie utwory jak „Jesteśmy na wczasach” i „Młody polski gniewny”. Podjął pracę nad twórczością piosenkarską z kuzynem Romanem Orłowem, ale ich pierwsze utwory zostały odrzucone przez komisję radiową pod przewodnictwem Władysława Szpilmana. Wkrótce jednak rozpoczął prace jako zawodowy autor piosenek, tworząc przeboje na różne festiwale.

Lata 70.

Na początku lat 70., Młynarski wydał recital „Recital ’71” w Filharmonii Narodowej, choć płyta była obciążona cenzurą. W latach 1970-1972 współtworzył radiokronikę „Decybel”. Współpracował z kompozytorem Maciejem Małeckim, z którym pisał liczne piosenki.

Młynarski zajął się także większym formami scenicznymi, tworząc libretta oraz współpracując z teatrami operowymi w Łodzi i Warszawie. W tym okresie począł zmieniać się jego status artystyczny: podpisał Memoriał 101, co spowodowało zwiększoną kontrolę cenzorską. Na festiwalu w Opolu nieprzerwanie zdobywał laury wraz z Haliną Frąckowiak i Kalina Jędrusik.

Lata 80.

W latach 80. Młynarski pełnił rolę opiekuna artystycznego w Teatrze Ateneum w Warszawie, gdzie realizowano spektakle z piosenkami Brela i Wysockiego. Okres stanu wojennego spędził w Szwajcarii, ale zdecydował się wrócić do Polski, pomimo zahamowań artystycznych spowodowanych cenzurą i represjami.

W 1987 roku otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki oraz nagrodę kulturalną „Solidarności”. Jego recital „Róbmy swoje” stał się kultowym i jednym z nieformalnych hymnów demokratycznego ruchu opozycji.

Lata 90.

W tym dziesięcioleciu Młynarski zyskał uznanie za swoje dotychczasowe dokonania, zdobywając statuetkę Złotego Lauru. Rozpoczął także publikowanie swoich utworów w prasie. We współpracy z różnymi artystami tworzył nowe dzieła i teksty piosenek na potrzeby spektakli i widowisk teatralnych. Odegrał ważną rolę w tworzeniu polskich przekładów libretta musicali „Chicago” i „Kabaret”.

Młynarski był również czynnym uczestnikiem życia kulturalnego, występując na prowadzonych przez siebie recitalach i przekładach, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. Przygotował widowisko „Portret słabego pianisty”, które zyskało uznanie publiczności.

Po roku 2000

W nowym tysiącleciu jego twórczość przybrała bardziej refleksyjny charakter. Kontynuował współpracę z artystami takimi jak Stanisława Celińska oraz Kayah. Jego utwory często odnosiły się do zmieniającego się świata i kondycji społecznej.

W 2003 roku odbyła się premiera spektaklu „Młynarski, czyli trzy elementy” przygotowanego przez Magdę Umer, który podsumowywał cztery dekady jego artystycznej działalności. Jego osiągnięcia były wielokrotnie upamiętniane i świętowane, co uczyniło Młynarskiego postacią o ponadczasowym znaczeniu dla polskiej kultury narodowej.

Życie prywatne

W 1964 roku Wojciech Młynarski wziął ślub z piosenkarką i aktorką Adrianną Godlewską. Para doczekała się trojga dzieci: Agaty (urodzonej w 1965 roku), Pauliny (urodzonej w 1970 roku) oraz Jana (urodzonego w 1979 roku). Rodzina mieszkała przy ul. Łowickiej w Warszawie. Wojciech po raz drugi przystąpił do małżeństwa z Jadwigą, jednak ich związek zakończył się rozwodem w 2008 roku.

W 2006 roku, jeszcze przed formalnym zakończeniem drugiego małżeństwa, związał się z Joanną Kossowską, z którą pozostawał aż do swojej śmierci w 2017 roku. Warto zaznaczyć, że od 1972 roku artysta zmagał się z chorobą afektywną dwubiegunową, co wpływało na jego życie osobiste i twórczość.

Zmarł 15 marca 2017 roku w wieku 75 lat. Po ceremonii pogrzebowej, która miała miejsce 24 marca 2017 roku w kościele św. Karola Boromeusza w Warszawie, urna z jego prochami została złożona na Powązkach, w alei zasłużonych cmentarza Powązkowskiego.

Upamiętnienie

Wojciech Młynarski, wybitna postać polskiej kultury, jest pamiętany w różnorodny sposób. Jego dorobek upamiętniają liczne miejsca i wydarzenia związane z jego osobą.

Jednym z takich miejsc jest tablica pamiątkowa, która znajduje się na budynku przy ul. Lwowskiej 1 w Warszawie. Odsłonięto ją w 2021 roku, aby podkreślić znaczenie tego miejsca w życiu artysty.

Na warszawskiej ulicy Smoczej powstał także mural, który jest hołdem dla Młynarskiego. Został on umiejscowiony w dzielnicy Wola, tworząc tym samym wizualne przypomnienie o jego twórczości.

We Wrocławiu, od 2018 roku, znajduje się skwer im. Wojciecha Młynarskiego, który stanowi kolejne miejsce, gdzie mieszkańcy mogą oddać cześć temu wybitnemu artyście.

Warto zaznaczyć, że w Warszawie, pomiędzy ul. Łowicką, Wiktorską i Jana Józefa Lipskiego, od 2024 roku planowane jest powstanie kolejnego skweru, który będzie upamiętniony słowami „wieszcz polskiej piosenki”, podkreślając znaczenie Młynarskiego w polskiej muzyce.

Nagrody i odznaczenia

Wojciech Młynarski, uzdolniony artysta, otrzymał wiele prestiżowych nagród i odznaczeń, które podkreślają jego wkład w kulturę i sztukę polską.

• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1981 roku,
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za całokształt twórczości, zdobyta w 1987 roku,
• nagroda kulturalna „Solidarności” za program Róbmy swoje, przyznana w 1988 roku, wspólnie z Jerzym Derflem,
• SuperWiktor ’97 za całokształt twórczości, otrzymany w 1998 roku,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2000 roku, w uznaniu „za wybitne zasługi w działalności w ruchu studenckim, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej z okazji jubileuszu 50-lecia Zrzeszenia Studentów Polskich”,
• Gwiazda Telewizji Polskiej, którą odznaczono go w 2002 roku, „za twórczą współpracę z telewizyjną rozrywką”, z okazji 50-lecia TVP,
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, odebrany z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego 14 grudnia 2007 roku,
• Grand Prix 45 Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, zdobyty w 2008 roku,
• Diamentowy Mikrofon, wręczony w 2008 roku podczas 45 Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu,
• Złote Berło – nagroda Fundacji Kultury Polskiej z października 2008 roku,
• Nagroda Muzyczna „Fryderyk” Polskiej Akademii Fonograficznej, przyznana w 2011 roku,
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w sierpniu 2011 roku za wybitne zasługi dla kultury polskiej oraz za znaczące osiągnięcia w twórczości artystycznej,
• Kawaler Orderu Sztuki i Literatury, odznaczony w marcu 2017 roku.

Dyskografia

Wojciech Młynarski, znany jako wybitny artysta, posiada bogatą dyskografię, która zapisała się w historii polskiej muzyki. Poniżej przedstawiamy najważniejsze albumy jego autorstwa, które ukazały się na przestrzeni lat:

• 1966 – Wojciech Młynarski śpiewa swoje piosenki,
• 1968 – Dziewczyny bądźcie dla nas dobre na wiosnę,
• 1970 – Obiad rodzinny,
• 1971 – Recital ’71,
• 1980 – Szajba,
• 1986 – Młynarski w Ateneum (w wydaniu na CD brak niektórych utworów z kasety magnetofonowej),
• 1989 – Jeszcze w zielone gramy,
• 1989 – Młynarski w Paryżu,
• 1995 – Piosenki… ballady…,
• 1995 – Róbmy swoje 95′,
• 2000 – Złota kolekcja: Absolutnie,
• 2001 – Prawie całość (5 płyt),
• 2002 – Niedziela na Głównym: Gala 2001,
• 2003 – Zamknięty rozdział,
• 2004 – Młynarski i Sent. Jesteśmy na wczasach … na żywo 2001,
• 2005 – Czterdziecha,
• 2006 – Od piosenki do piosenki. Gwiazdozbiór muzyki rozrywkowej,
• 2008 – Pogadaj ze mną (piosenki Wojciecha Młynarskiego i Włodzimierza Nahornego),
• 2014 – Tutaj mieszkam (piosenki Wojciecha Młynarskiego do muzyki różnych twórców).

Oprócz wydania płyt, artysta zarejestrował także swoje recitale na kasetach VHS, które trafiły do szerszej publiczności w połowie lat 90. w ramach programów Robimy swoje oraz Wieczór liryczny.

Wybrane utwory (w tym tłumaczenia)

W twórczości Wojciecha Młynarskiego można odnaleźć wiele utworów, które zajmują wyjątkowe miejsce w polskiej kulturze muzycznej. Artysta miał niezwykłą zdolność do tworzenia tekstów, które łączyły humor, refleksję oraz komentarz społeczny.

• 44 na wcześniej,
• A wójta się nie bójta,
• Absolutnie,
• Ach to był szał, gdy Duduś grał,
• Ach, co to był za ślub,
• Alkoholicy z mojej dzielnicy,
• Anioł i diabeł,
• Baba o sześciu cyckach,
• Ballada kapitalna,
• Ballada o bezrybiu,
• Ballada o chirurgii plastycznej,
• Ballada o dwóch koniach,
• Ballada o dzikim zachodzie,
• Ballada o Kołobrzegu,
• Ballada o malinach,
• Ballada o późnej starości,
• Ballada o przeszkoleniu kamerzystów,
• Ballada o przyszłości chirurgii,
• Ballada o romansach,
• Ballada o siedmiu nożach,
• Ballada o strachu na wróble,
• Ballada o strażaku z opery,
• Ballada o szachiście,
• Ballada o szczurach,
• Ballada o szewcu dratewce,
• Ballada o torreadorze,
• Ballada o trzech trubadurach,
• Ballada o zasługiwaniu,
• Bas,
• Bądź moim natchnieniem,
• Bez jutra nie da się żyć,
• Bezczelny Kaliski,
• Białe żagielki,
• Bidusia,
• Błędny rycerz,
• Bohaterowie Remarqua,
• Buldożer,
• Być narzeczoną twą,
• Bynajmniej,
• Chianti, chianti,
• Chirurgia plastyczna,
• Chłopiec na dłużej,
• Chyba że Ty mnie polubisz,
• Co by tu jeszcze,
• Co ma zrobić taki frajer,
• Czas miłości,
• Czterdziecha,
• Cztery nesesery,
• Czy jeszcze zdążę,
• Daj „DES”,
• Diatryba,
• Dwa serca jak pociągi dwa,
• Dwie akacje,
• Dzieci Kolumba,
• Dzielę z tobą dzień na dwoje,
• Dziewczyny z Komorowa,
• Dziewczyny, bądźcie dla nas dobre na wiosnę,
• Ej, raz,
• Fruwa twoja marynara,
• Gdzie Orawa i gdzie Spisz,
• Gram o wszystko,
• Gruz do wywózki,
• Hotel „Europa”,
• Hymn kolejarzy wąskotorowych,
• Ile ja dopłacam,
• Iskierki dnia,
• Jak artyści szli do nieba,
• Jak należy rozpocząć cyrkowe przedstawienie,
• Jesienny pan,
• Jest jeszcze panna Hela,
• Jestem piłeczką pingpongową,
• Jestem po prostu jestem,
• Jesteśmy na wczasach,
• Jeszcze się tam żagiel bieli,
• Jeszcze w zielone gramy,
• Jeśli znajdę taką żonę,
• Jurata,
• Jutro Warszawa,
• Już cię nie kocham,
• Już jest po burzy,
• Karnawałowo wiruje świat,
• Kartoflanka,
• Kobiety w moim życiu,
• Kocham jutro,
• Kochankowie,
• Kolejna jesień,
• Kołysanka Rosemary,
• Korespondencja ze Skandynawii,
• Koza u rena,
• Księżyc nad Kościeliskiem,
• Która to już wspólna wiosna,
• Ktoś, kto mnie lubi,
• Kuplety o cyrku,
• Kuzynka Urszula,
• La Valse Du Mal,
• Laleczka,
• Leniwie,
• Leniwy diabeł,
• Leszczyna,
• Lubię wracać tam gdzie byłem,
• Lubię wrony,
• Łagodne światło Twoich oczu,
• Łoł,
• Mam ochotę na chwileczkę zapomnienia,
• Mam zaśpiewać coś o cyrku,
• Maraton Sopot-Puck,
• Młodość św. Mikołaja,
• Moja miłość największa,
• Moje serce to jest muzyk,
• Moje ulubione drzewo,
• Moknie w deszczu diabeł,
• Mój człowiek,
• Mój żołnierzyku,
• Murena,
• Na luzie,
• Najnowsza historia Adama i Ewy, 17.,
• Najpiękniejszy list miłosny,
• Nie ma jak u mamy,
• Nie ma jasności w temacie Marioli,
• Nie mów jaką przyjdziesz drogą,
• Nie opuszczaj mnie,
• Nie powiemy sobie prawdy,
• Nie próbuj zatrzymać miłości,
• Nie umiałem tak ładnie,
• Nie wycofuj się,
• Nie wytrzymuje,
• Nieszczęścia chodzą parami,
• Nowa jElita,
• O tych, co się za pewnie poczuli,
• Och życie, kocham Cię nad życie,
• Odpocznijmy trochę od Gołasa,
• Ogrody dzieciństwa,
• Ogrzej mnie,
• Ona chodzi tak prześlicznie,
• Oto wkraczamy,
• Pe-Pe-Pe,
• Piosenka o metrze,
• Piosenka o papierowym żołnierzyku,
• Piosenka starych kochanków,
• Piosenka tonącego,
• Po co babcię denerwować,
• Pogadaj ze mną,
• Po Krakowskim,
• Po prostu jestem,
• Po prostu wyjedź w Bieszczady,
• Początek drogi,
• Podchodzą mnie wolne numery,
• Polska miłość,
• Poradźcie się bukłaczka,
• Poranne łzy,
• Prawo do miłości,
• Prezydent, prawdziwy Polak,
• Prowizorycznie,
• Prywatne święto,
• Przedostatni walc,
• Przekorny horoskop,
• Prześliczna wiolonczelistka,
• Przetrwamy,
• Przez minutę,
• Przyjdzie walec i wyrówna,
• Przystanek koło Zoo,
• Rap w sprawie diety,
• Relacja zawiadowcy stacji,
• Rodzinny obiad,
• Rozmowa z księżycem,
• Róbmy swoje,
• Siwieje,
• Smutne miasteczko,
• Sposób na bezsenność,
• Spóźniłam się na mój ślub,
• Statek do Młocin,
• Strasznie lubię cie piosenko,
• Szajba,
• Szpital wstrętny i ponury,
• Śliczna różdżkareczka,
• Światowe życie,
• Tak bym chciała kochać już,
• Tak jak malował pan Chagall,
• Taka piosenka, taka ballada,
• Taki cud i miód,
• Tango carewicz,
• Tango retro,
• Terpentyna Dziadka Pohla,
• To nie przeszkadza wcale,
• Trąbeczko…,
• Trochę miejsca,
• Truskawki w Milanówku,
• Tupnął książę,
• Tupot białych mew,
• Układanka,
• Ułańska fantazja,
• W co się bawić,
• W miejskim teatrzyku lalek,
• W nieciekawych czasach,
• W Polskę idziemy,
• W razie czego przypomnijcie sobie,
• W szkole wolności,
• Walc na 1000 pas,
• Walc na tysiąc pas,
• Walc przedświt,
• Wańka Morozow,
• Weź pan siekierkę,
• Widzę światło,
• Wielki trójżaglowiec,
• Wiersz o Aurelii Żelaznej,
• Wszędzie jest dobrze tam gdzie nas nie ma,
• Wszystko mi mówi, że mnie ktoś pokochał,
• Wtul się w sen,
• Wysokie drzewa z moich stron,
• Wywalczymy kapitalizm,
• Z kim tak ci będzie źle jak ze mną,
• Z wielkiej nieśmiałości,
• Zaśnij spokojnie przyjacielu,
• Zdzisio po latach,
• Zeszycik z 1 klasy,
• Zmieniłeś się,
• Żłób,
• Żniwna dziewczyna,
• Żorżyk (gitarzysta basowy),
• Żółty buldożer,
• Żurek,
• Żyj kolorowo.

To niezwykła lista, która pokazuje różnorodność, talent oraz kreatywność Młynarskiego. Każdy z tych utworów to osobna historia, która zasługuje na uwagę i z pewnością zajmuje ważne miejsce w polskiej muzyce.

---

Oceń: Wojciech Młynarski

---