Jan Aleksander Tyniec


Jan Aleksander Tyniec, urodzony 15 marca 1960 roku w Warszawie, to uznany polski artysta, który zdobył popularność dzięki swoim wyjątkowym biorącym formom ekspresji. Jako malarz, fotograf oraz rysownik, Tyniec wyróżnia się wszechstronnością, co czyni go jednym z interesujących twórców we współczesnej sztuce polskiej.

Jego prace są doceniane nie tylko w kraju, ale także poza jego granicami, co wskazuje na znaczący wpływ jego działalności artystycznej na szerszą scenę kreatywną.

Życiorys

Artysta brał aktywny udział w licznych wystawach, wśród których wyróżniają się takie wydarzenia, jak: „Świeżo malowane: młode malarstwo polskie lat 1982–1987” (Zachęta, 1988) oraz „Europa” (Galeria Promocyjna, Duży Pawilon SARP, 1989). Ukończył studia na poziomie magistra sztuki w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w 1983 roku, a następnie w Hunter College City University w Nowym Jorku w 1989 roku. Jego debiutancka indywidualna wystawa miała miejsce w 1985 roku w warszawskiej Pracowni Dziekanka.

W swoich wczesnych pracach łączy różnorodne stylistyki, tworząc wielowarstwowe znaczenia i symbole. Artysta balansuje między przeciwnościami, takimi jak estetyzm a brzydota formalna, groteska a dramat, banalność a fundamentalne pytania o naturę istnienia. „Siła tego malarstwa tkwi także w ekspresyjnych, odważnych zestawieniach barwnych” – mówi się o jego twórczości.

Po przyjeździe do Nowego Jorku w 1986 roku, skoncentrował się na malarstwie dużych formatów. Od 1995 roku zaczął intensywnie fotografować, co diametralnie wpłynęło na jego podejście do rysunku i malarstwa. Często łączył malarstwo i fotografię (przykładem są cykle kolaży – prace i instalacje „Designs for the Sky” realizowane w latach 1997–1999). Tworzył archetypy krajobrazów, a jego dzieła oscylują między nowoczesnością a emocjonalnym odbiorem rzeczywistości oraz wyobraźni.

Od końca lat 90-tych XX wieku do 2020 roku podróżował z aparatem po całych Stanach Zjednoczonych, Antarktydzie oraz takich krajach jak Wietnam, Laos, Mjanma, Indonezja i Chiny. W tym czasie powstały długofalowe projekty fotograficzne, w tym: „Designs for a Water Surface” (1997–1998), „Mekong” (1996–2008), „Designs for the Sky” (1997–2000), „Indefinite Boundary: Desert” (1998–2000), „Indefinite Boundary: Antarctica” (2001), a także cykl poświęcony Bali, „Full Circle: Bali”. Obejmuje on projekty takie jak: „Full Circle: Portrait” (2002–2004), „Full Circle: Lotus” (2002–2009), „Full Circle: Rice Fields” (2002–2006), „Bonsai” (2009–2013) oraz „True Grass” (2015–2020). W swojej fotografii dąży do tego, aby nie sugerować odbiorcy skali fotografowanego obiektu, co otwiera różnorodne możliwości interpretacyjne. Jego fotografie Hongkongu z 1997 roku znalazły się w publikacji „Guggenheim Magazine”.

Od lutego 2022 roku, w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę, artysta pracuje nad cyklem rysunków „Atlas dymu”. W latach 1986–1987 był beneficjentem Programu Fulbrighta w Nowym Jorku oraz Fundacji Kościuszkowskiej (Wanda Roeh Fund) w 1987 roku. Uczestniczył także w programach rezydencyjnych, między innymi w Millay Colony for the Arts w Austerlitz, Nowy Jork (USA) w 1988 roku oraz w Bali Purnati Center for the Arts na Bali w 2002 i 2003 roku. W okresie 1986–2005 mieszkał oraz tworzył w Nowym Jorku, a później osiedlił się w Hawley w Pensylwanii. Od 2016 roku dzieli czas między Warszawę a Bali.

Prace w kolekcjach instytucjonalnych i prywatnych (wybór)

  • Zachęta, Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa (Polska),
  • Becton, Dickinson and Company, New Jersey (USA),
  • Bear and Stern, Nowy Jork (USA),
  • Benedictine University, Lisle, Illinois (USA),
  • Estee Lauder Companies, Nowy Jork (USA),
  • Equitable Life, Nowy Jork (USA),
  • Fidelity Investments, Boston (USA),
  • Hartz Mountain Industries, New Jersey (USA),
  • Reader’s Digest Association, Nowy Jork (USA),
  • VSA Partners, Chicago (USA),
  • Williams and Connolly LLP, Waszyngton (USA).

Wystawy indywidualne

  • 2014 „Full Circle: Bali”, Ganesha Gallery; „Four Seasons Resorts”, Jimbaran, Bali (Indonezja), „Fotografie – Jan Tyniec i John Back”, Alliance Gallery, Delaware Valley Arts Alliance, Narrowsburg, Nowy Jork (USA),
  • 2013 „Jan Tyniec i Stephen Geldman”, Lodge at Woodloch, Hawley, wystawa zorganizowana przez Kiesendahl+Calhoun Fine Art Ltd., Pensylwânia (USA),
  • 2007 „Radiance Cycles”, River Gallery, Narrowsburg, Nowy Jork (USA),
  • 2004 „Full Circle: Bali”, Galeria Klimy Bocheńskiej, Warszawa (Polska),
  • 2003 „Full Circle: Bali”, Edward Carter Gallery oraz Collegiate School w Nowym Jorku (USA),
  • 2002 „Indochina – Antarctica”, Bali Purnati Centre for the Arts, Bali (Indonezja),
  • 1997 „Projekty nieba”, Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa (Polska), „Designs for the Sky”, Birch St. Annex Gallery, Taos, Nowy Meksyk (USA),
  • 1990 „Nowe rysunki”, Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa (Polska),
  • 1989 „Kultura – Natura”, Galeria Promocyjna, Warszawa (Polska),
  • 1986 „Malarstwo – Jan A. Tyniec”, Galeria Desa „Nowy Świat”, Warszawa (Polska),
  • 1985 „Jan A. Tyniec”, Galeria Desa „Nowy Świat”, Warszawa (Polska),
  • 1985 „Jan Tyniec”, Pracownia Dziekanka, Warszawa (Polska).

Wystawy grupowe

  • 2015 „Barriers, Boundaries & Fences”, online-B-Gallery group exhibition, the Delaware Valley Arts Alliance, Narrowsburg, Nowy Jork (USA),
  • 2013 „The Age of Photography” Tony Raka Gallery, Ubud, Bali (Indonezja),
  • 2012 „Art Infinitum”, Tony Raka Gallery, Ubud, Bali (Indonezja),
  • 2006 „Life in Black and White, Five Photographers Perspective”, River Gallery, Narrowsburg, Nowy Jork (USA),
  • 2005 Bloom Sage & Madison in association with Jayne H. Baum Gallery, Sag Harbor, Nowy Jork (USA),
  • 2004 „Contemporary Photography from Jayne H. Baum Gallery”, Leslie Ferrin Gallery, Lenox, Massachusetts (USA),
  • 2003 „From Fire to Ice: Conflicting Concepts”, Edward Carter Gallery, Nowy Jork (USA),
  • 2002 „Through the Lens of September 11”, SoHo Photo Gallery, Nowy Jork (USA),
  • 2001 „Spectra”, National Photography Biennial, Silvermine Guild Arts Center New Canaan, Connecticut (USA); „America the Beautiful”, Edward Carter Gallery, Nowy Jork (USA),
  • 2000 „Not a Theme Show”, kuratorka Vicky Clark, Pittsburgh Center for the Arts, Pittsburgh (USA),
  • 1999 „Recent Editions from New York Area Presses”, Leroy Nieman Center for Print Studies, Uniwersytet Columbia, Nowy Jork (USA); „Works on Paper”, kuratorka Karen McCready Fine Art, Jan Abrams Fine Arts, Nowy Jork (USA),
  • 1997 „Oceans and Galaxies”, Karen McCready Fine Art, Nowy Jork (USA); „Neolandscape”, First Street Gallery, Chicago, Illinois (USA); „Aerial Perspectives”, DC Moore Gallery, Nowy Jork i Kendall Gallery, Miami Dade Collage, Miami, Floryda (USA); „Heat”, View Gallery, Nowy Jork (USA); „Baltic Iconopress wokół mapy”, Contemporary Art Center/Muzeum Narodowe, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin (Polska); „Recent Editions and Monotypes”, Galamander Press, Nowy Jork (USA); „Collector’s Choice”, Center for the Arts, Vero Beach, Floryda (USA),
  • 1990–1992 „The Expressive Struggle”, Miami University Art Museum (USA), wystawa w wersji objazdowej: The Anderson Gallery, Buffalo, Nowy Jork, Uniwersytet Stanowy Cleveland, Cleveland Gallery, Ohio, Oxford, Ohio, Muzeum Sztuki w Milwaukee, Wisconsin i The New York Academy of Art, Nowy Jork (USA),
  • 1991 „The Art of Eastern Europe”, Castle College Gallery, New Rochelle, Nowy Jork (USA),
  • 1990 „Around the Coyote ’90”, Wooden Gallery, Chicago, Illinois (USA); „(the) Landscape in Question”, Foreman Gallery, Hartwick College, Oneonta, Nowy Jork (USA); „Galeriada”, Galeria BWA, Sopot (Polska); „Warschauer Künstler Stellen sich vor”, galeria Ars Polona, Düsseldorf (Niemcy),
  • 1989 „Young Painting (Polish Painting 1982–1987)”, kurator Jacek Werbanowski, Moskwa, Narodowa Galeria Obrazów, Lwów (ZSRR); „Europa”, Galeria Promocyjna (Duży Pawilon SARP), Warszawa (Polska); „Redefining Visionary Art”, Doma Gallery, Nowy Jork; „New Polish Painting”, Palffy Palace, Wiedeń (Austria),
  • 1988 „Świeżo malowane: młode malarstwo polskie lat 1982–1987”,
  • 1982–1987, Zachęta, Warszawa (Polska),
  • 1987 „Print Suite”, New York City Hunter Gallery, Hunter College, Nowy Jork (USA),
  • 1986 „Polish Contemporary Landscape Works”, Fundacja Kościuszkowska, Nowy Jork (USA),
  • 1983 „Jeune Peinture”, Grand Palais, Paryż (Francja).

Przypisy

  1. ZofiaZ. Małysa-Janczy ZofiaZ., Między rzeczywistym a wyobrażonym, „Art Salon. Polityka”, 2023, s. 49 (pol.).
  2. Katalog aukcji „Sztuka Współczesna. Klasycy awangardy po 1945”, Desa Unicum, 22.09.2022 r. (pol.).
  3. Artinfo.pl, Artinfo.pl [dostęp 14.03.2024 r.] .
  4. 158th Commencement Exercises, Hunter College of The City University of New York, 02.02.1989 r. [dostęp 14.03.2024 r.] (ang.).
  5. JanJ. Tyniec JanJ., Oficjalna strona artysty [online], www.tyniec.com, 2000 [dostęp 14.03.2024 r.] (ang.).
  6. MartaM. Leśniakowska MartaM., katalog wystawy „Malarstwa – Jan Tyniec”, Warszawa: Galeria Desa „Nowy Świat”, 1986 (pol.).

Oceń: Jan Aleksander Tyniec

Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:11