Wacław Holewiński to niezwykle interesująca postać w polskiej kulturze i historii, urodził się 27 marca 1956 roku w stolicy Polski, Warszawie.
Jako pisarz, Holewiński zyskał uznanie w literackim świecie, wnosząc istotny wkład w rozwój literatury polskiej. Jego działalność obejmuje również pracę prawniczą, gdzie pełnił ważne funkcje związane z prawem.
Nie można zapomnieć o jego roli jako wydawcy i redaktora, gdzie znacząco wpłynął na publikacje, które były istotne dla debaty publicznej w Polsce.
Wacław Holewiński był także aktywnym działaczem opozycji demokratycznej, co podkreśla jego zaangażowanie w walkę o wolność i demokrację w czasach PRL-u. Jego poświęcenie dla tych wartości doprowadziło go do statusu więźnia politycznego, co pokazuje determinację i odwagę w dążeniu do zmian społecznych.
Działalność opozycyjna
Od roku 1977 Wacław Holewiński aktywnie wspierał Niezależną Oficynę Wydawniczą, pełniąc ważną rolę w tej instytucji. W latach 1978-1981 zarządzał Niezależną Spółdzielnią Wydawniczą, co stanowiło istotny element jego działalności opozycyjnej. W okresie końca lat 70. jego mieszkanie stało się miejscem spotkań, gdzie odbywały się wykłady prowadzone przez Tomasza Burka w ramach Towarzystwa Kursów Naukowych.
Wacław Holewiński był również zaangażowany w naukę, prowadząc bibliotekę wydawnictw niezależnych na Uniwersytecie Warszawskim, współpracując z Wojciechem Borowikiem oraz Jackiem Czaputowiczem. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim w 1979 roku, co wzbogaciło jego wiedzę i umiejętności w dziedzinie prawa.
W marcu 1981 roku Holewiński związał się z Krajową Komisją Koordynacyjną Niezależnego Zrzeszenia Studentów, stanowiąc ważny głos w ruchu studenckim. Niestety, w styczniu 1982 został internowany przez władze. Po przeniesieniu do Instytutu Hematologii w Warszawie w końcu został zwolniony w sierpniu 1982 roku.
Po zwolnieniu, w grudniu 1982 roku, Wacław Holewiński wspólnie z Jarosławem Markiewiczem założył Wydawnictwo Przedświt, które miało na celu wydawanie literatury niezależnej. Jego działalność nie zakończyła się jednak na tym – w maju 1984 roku został aresztowany podczas przewożenia książek, a wolność odzyskał dzięki amnestii w sierpniu 1984 roku.
Działalność w III RP
W latach 1989–2001, Wacław Holewiński poświęcał się działalności swojego wydawnictwa Przedświt, które miało duży wpływ na polski rynek literacki. W 1995 roku, w trakcie najbardziej intensywnych przemian politycznych, zdecydował się na głośny protest, rezygnując z posady w warszawskiej prokuraturze, co wyrażało jego niezadowolenie z ówczesnej sytuacji. To był ważny krok w jego życiu zawodowym i społecznym.
W latach 2014–2016 wspólnie z Markiem Ławrynowiczem prowadził audycję literacką pod tytułem „Jak pisarz z pisarzem” w Radiu Wnet. Był to program, który przyciągał uwagę wielu słuchaczy i dawał przestrzeń na rozmowę o literaturze oraz twórczości.
Kolejnym ważnym etapem w jego karierze była współpraca z radiową Trójką, gdzie od czerwca do listopada 2016 roku prowadził cykliczny program literacki „Mistrz i Katarzyna” razem z Katarzyną Wójcik. W audycji tej poruszano różnorodne tematy związane z literaturą, kulturą i sztuką, co przyczyniło się do popularyzacji lokalnych autorów.
Oprócz działań w radiu, Holewiński prowadzi regularną rubrykę recenzencką o nazwie „Mebluję głowę książkami” na portalu pisarze.pl, gdzie dzieli się swoimi przemyśleniami na temat nowości literackich. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, był wiceprezesem warszawskiego oddziału SPP w latach 2005–2008, a następnie pełnił tę samą funkcję w latach 2008-2011. Jako aktywny działacz, wstąpił również do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz Stowarzyszenia Wolnego Słowa.
W 2016 roku, Wacław Holewiński został członkiem jury Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza, gdzie miał okazję oceniać najlepsze dzieła literackie w Polsce. Od października 2016 roku, pełni także rolę zastępcy kierownika redakcji literackiej Programu Drugiego Polskiego Radia , co stanowi kolejne potwierdzenie jego zaangażowania w polską kulturę literacką.
Twórczość
Wacław Holewiński to pisarz o ogromnym dorobku literackim, obejmującym nie tylko powieści, ale także dramaty, słuchowiska radiowe oraz scenariusze filmowe. Jego twórczość jest zróżnicowana i pełna różnorodnych tematów, które przyciągają uwagę czytelników i widzów.
Powieści:
- 2003: Lament nad Babilonem,
- 2003: Za późno na modlitwę,
- 2004: Przeżyłem wszystkich poetów,
- 2005: Choćbym mówił językiem ludzi i aniołów,
- 2007: Droga do Putte,
- 2008: Nie tknął mnie nikt (tom opowiadań),
- 2012: Opowiem ci o wolności,
- 2013: Szwy,
- 2015: Honor mi nie pozwala,
- 2018: Pogrom 1905,
- 2019: Pogrom 1906,
- 2020: Oraz wygnani zostali,
- 2020: Pogrom 1907,
- 2021: Krew na rękach moich,
- 2023: Cieniem będąc, cieniem zostałem,
- 2024: A potem już tylko mgła.
Dramaty:
- 2004: Znieczuleni – prapremiera 17 września 2005, Teatr im. Osterwy, Gorzów Wlkp., reżyseria i scenografia Rafał Matusz,
- 2004: Zazwyczaj śnimy w samotności,
- 2004: Dyfuzja,
- 2005: Tinta,
- 2012: Nic się nie stało – prapremiera 13 czerwca 2015, Teatr Ateneum, Warszawa, reżyseria Barbara Wiśniewska.
Słuchowiska radiowe:
- „Czasami musimy dać więcej”, premiera: Radio Wnet 10.02.2017,
- „Możemy dać wam szansę”, premiera: Radio Wnet 17.02.2017,
- „Dam radę. Idzie wytrzymać”, premiera: Radio Wnet 3.03.2017,
- „Nim wypowiesz słowo, jesteś jego panem”, premiera: Teatr Polskiego Radia, Program I, 29.02.2020. Pierwodruk: pisarze.pl 2018,
- „Nie tknął mnie nikt”, premiera: Teatr Polskiego Radia, Program I. 29.03.2020,
- „Strach trawi sumienie powoli”, premiera: Teatr Polskiego Radia, Program I. 11.04.2020,
- „Zazwyczaj śnimy w samotności”, premiera: Teatr Polskiego Radia, Program I. 31.10.2020,
- „Wtedy dogoniła nas śmierć”, premiera: Teatr Polskiego Radia, Program I. 19.12.2020,
- „My Rosjanie, my Polacy”, premiera: Polskie Radio Rzeszów. 23.01.2022.
Scenariusze filmowe:
- Historia Roja – współautor – premiera filmu – marzec 2016 r. (Autor sądownie uzyskał usunięcie swego nazwiska z filmu z powodu nadmiernych zmian w scenariuszu).
Inne:
- 1997: Wybór Dzienników Krzysztofa Mętraka,
- 2023: Premiera serialu telewizyjnego „Polowanie na ćmy” zrealizowanego na podstawie powieści „Pogrom 1905”.
Nagrody literackie
Wacław Holewiński, uznawany za jeden z ważniejszych głosów współczesnej literatury, posiada w swoim dorobku liczne nagrody i wyróżnienia, które świadczą o jego literackim geniuszu.
- Wyróżnienie w III edycji (2004) Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza za dzieło Lament nad Babilonem,
- Warszawska Premiera Literacka za powieść Lament nad Babilonem (wrzesień 2003),
- Warszawska Premiera Literacka za powieść Przeżyłem wszystkich poetów (marzec 2005),
- Warszawska Premiera Literacka za powieść Droga do Putte (kwiecień 2007),
- Książka września Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2012 – Opowiem Ci o wolności,
- Książka sierpnia Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2013 – Szwy,
- Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza 2013 za Opowiem Ci o wolności,
- Książka października Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2015 – Honor mi nie pozwala,
- Książka maja Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2018 – Pogrom 1905,
- Książka lipca Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2019 – Pogrom 1906,
- Książka lipca Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2020 – Pogrom 1907,
- Książka maja Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2021 – Krew na rękach moich,
- Książka kwietnia Magazynu Literackiego KSIĄŻKI 2023 – Cieniem będąc, cieniem zostałem.
Odznaczenia
W trakcie swojej kariery, Wacław Holewiński został doceniony za swoje zasługi w dziedzinie kultury oraz działalności opozycyjnej. Oto niektóre z przyznanych mu odznaczeń:
- Uhonorowany przez Ministra Kultury i Sztuki odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”,
- Otrzymał od Prezydenta RP Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski w 2008 roku,
- W 2017 roku uhonorowany został odznaką honorową „Działacza opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowanej z powodów politycznych”,
- W tym samym roku otrzymał również Krzyż Wolności i Solidarności przyznany przez Prezydenta RP,
- W 2022 roku przyznano mu brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
- Ostatnio, w 2023 roku, został odznaczony Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- Uroczystość wręczenia Medali Stulecia Odzyskanej Niepodległości i Medali „Zło dobrem zwyciężaj” – IDMN [online] [dostęp 22.09.2023 r.]
- M.P. z 2017 r. poz. 481
- M.P. z 2009 r. nr 13, poz. 163
- https://radio.rzeszow.pl/audycje/sluchowisko-2
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edward Chudzyński | Izydor Lotto | Andrzej Hausbrandt | Władysław August Kościelski | Krzysztof Kopczyński | Benjamin Fisz | Władysław Marconi | Franciszek Salezy Dmochowski | Kazimierz Orłoś | Józefa Szlezygier | Wojciech Młynarski | Konstanty Brandel | Jan Aleksander Tyniec | Edyta Śliwińska | Robert Brylewski | Maciej Kur | Karol Madaj (projektant gier) | Elżbieta Ostrowska (1923–2007) | Michał Meyer | Leon NiemczykOceń: Wacław Holewiński