Katarzyna Piskorska

---

Życiorys

Katarzyna Piskorska była córką znanych postaci, Tomasza Piskorskiego oraz Marii z Podgórskich. W rodzinie tej przyszła na świat i dorastała ze swoją starszą siostrą, Anną Piskorską, która była od niej o osiem lat starsza. Jej rodzicami chrzestnymi zostali Wanda Gentil-Tippenhauer oraz Kazimierz Gorzkowski. Niestety, w wieku zaledwie dwóch lat, Katarzyna straciła swojego ojca, który został internowany w Starobielsku i później stracony w Charkowie.

Do momentu wybuchu powstania warszawskiego, Katarzyna mieszkała wraz z matką przy ulicy Nowy Zjazd 3 m. 5 w Warszawie. Po zniszczeniu ich domu w trakcie walk, zarówno ona, jak i jej matka przeniosły się do dziadków, Przemysława Podgórskiego i Anny Podgórskiej, do Willi Podgórskich, która znajdowała się przy ul. Powsińskiej 104, a wówczas miała jeszcze numer 24.

Po zakończeniu powstania, zmuszona została do migracji do Konstancina, gdzie mieszkała ze swoją matką oraz siostrą przez następny rok. Po tym czasie przeprowadziły się do Zabrza, gdzie Katarzyna uczyła się w Szkole Powszechnej nr 24. W 1948 roku, po powrocie do Warszawy, kontynuowała edukację w V klasie w Szkole Podstawowej nr 115 na Sadybie.

W latach 1951–1956 Katarzyna była uczennicą liceum w Ogólnokształcącej Szkole Sztuk Pięknych, gdzie zakończyła edukację zdobywając maturę. W roku 1956 przystąpiła do egzaminów na Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz na Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Z powodów politycznych została jednak skreślona z listy studentów na obu uczelniach, co ją nie zniechęciło — została wolną słuchaczką na ASP, gdzie na koniec roku akademickiego uzyskała swój indeks.

Pomimo przeciwności losu, ukończyła studia na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie u profesora Franciszka Strynkiewicza w 1962 roku. Po tym ważnym etapie swojego życia, w latach 1962–1964, znalazła pracę jako nauczycielka plastyki w różnych placówkach edukacyjnych, w tym w Zespole Szkół Przemysłu Papierniczego w Jeziornie, Technikum Handlowym, Szkole Podstawowej w Powsinie oraz w Technikum Elektryczno-Mechanicznym przy ul. Cecylii Śniegockiej.

Po dłuższej przerwie związanej z chorobą, Katarzyna wróciła do pracy w 1968 roku jako nauczycielka w Powsinie, a później w Środowiskowej Szkole Podstawowej na Sadybie. W 1974 roku przeszła do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych, gdzie prowadziła zajęcia z zakresu rzeźby aż do 1980 roku, kiedy niestety została zwolniona z powodów politycznych. Od 1983 roku przeszła na rentę, a od 1987 roku cieszyła się emeryturą.

Katarzyna Piskorska zginęła tragicznie w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 roku, kierując się na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Spoczęła na Starych Powązkach, w grobie, gdzie wcześniej pochowano jej matkę, a także (symbolicznie) jej ojca i siostrę. Jej grób znajduje się w kwaterze 18-1-1.

Harcerstwo oraz działalność niepodległościowa

Będąc córką dwojga harcmistrzów, Katarzyna Piskorska od najmłodszych lat była wychowywana w atmosferze miłości do Ojczyzny oraz wartości skautowych. W jej rodzinnym domu miały miejsce tajne zbiórki harcerskie (WŻDH nr 11), podczas których młodzież mogła się przygotowywać do prawdziwego życia w duchu harcerskich ideałów. Angażowała się również w działania matki w Żegocie, wspierając pomoc Żydom, a w ich mieszkaniu przy ul. Nowy Zjazd znajdowali schronienie prześladowani. W czasie powstania warszawskiego Katarzyna z determinacją uczyła się opatrywania rannych, a także pomagała w szyciu pasów do karabinów.

W 1947 roku, dołączyła do drużyny harcerskiej swojej siostry – ŻDH im. Słonecznych Rycerzy. To był dla niej znaczący rok, bowiem uczestniczyła w swoim pierwszym obozie harcerskim w Zakopanem oraz w dwutygodniowym obozie przeznaczonym dla zastępowych i drużynowych Żeńskiego Hufca Zabrzańskiego.

Rok 1957 przyniósł kolejne ważne wydarzenia – Katarzyna złożyła przyrzeczenie harcerskie oraz ukończyła kurs instruktorski. Początkowo pełniła funkcję drużynowej w szkole przy ul. Różanej, jednak wkrótce przeniosła się do Pyr, gdzie prowadziła drużynę „Młody Las”. Po odbyciu obozu instruktorskiego w Karwicy, w 1959 roku przeszła próbę na drużynową, a także zdobyła stopień przewodniczki.

W latach 1957–1961 była drużynową 256. Warszawskiej Drużyny Harcerek im. hm. Władysławy Martynowicz „Bratki”. Uczestniczyła w licznych obozach, w tym w Słuczance w 1958 roku oraz w Zawoi i Zakopanem w 1959 roku. Jej zaangażowanie w harcerstwo jednak nie trwało wiecznie – w 1961 roku zawiesiła swoje aktywności z powodu przekształceń politycznych w ZHP, jednak ponownie związała się z harcerstwem jako instruktorka Zespołu Wędrowniczek po Zachodnim Stoku w latach 1975-2010.

Od 13 grudnia 1981 roku Katarzyna Piskorska wspierała działalność ROPCiO, organizując zbiórki pieniędzy, udostępniając swój dom na zebrania oraz piwnicę na maszynę drukarską, która służyła do publikacji wydawnictw niezależnych. Niestety, w kwietniu 1983 roku urządzenia te zostały zarekwirowane przez SB. Mimo to, Piskorska kontynuowała swoją działalność, przechowując dokumenty KOR-u oraz gościnnie przyjmując ukrywających się działaczy podziemia solidarnościowego, w tym Macieja Dziadosza, który w przyszłości stał się mężem jej siostrzenicy.

Działalność na rzecz lokalnej społeczności

Od 1960 roku co roku Katarzyna Piskorska podejmowała inicjatywy związane z projektowaniem i wykonywaniem wielkanocnego „Grobów Chrystusa” oraz bożonarodzeniowych szopki w swoim parafialnym kościele św. Antoniego z Padwy. Dodatkowo, w latach 1982–1989 zajmowała się tym również w katedrze polowej Wojska Polskiego, znanej także jako kościół garnizonowy.

Tworząc dekoracje, aktywnie uczestniczyła w organizacji dorocznych sesji katyńskich Rady Polskiej Fundacji Katyńskiej odbywających się na Zamku Królewskim. W szczególności była odpowiedzialna za przygotowanie transparentów na czarne procesje, które miały miejsce po umorzeniu śledztwa katyńskiego przez Rosję w 2004 roku.

Jednym z jej znaczących działań było tworzenie ołtarzy katyńskich na Boże Ciało w parafii Karola Boromeusza na Powązkach, w której ma swoją siedzibę Warszawska Rodzina Katyńska. Ponadto, Piskorska opiekowała się szklaną gablotą poświęconą tematyce katyńskiej na Starych Powązkach.

Przez długi okres, od 1975 do 2010 roku, prowadziła prywatną galerię sztuki w swoim domu, położonym w Willi Podgórskich, która była własnością jej dziadków. Willa usytuowana jest przy ul. Powsińskiej 104 w Warszawie.

Katarzyna Piskorska była również aktywną działaczką Akcji Katolickiej, co podkreśla jej zaangażowanie w kwestie społeczne i duchowe w lokalnej społeczności.

Twórczość

W ciągu lat 1960-1962 Katarzyna Piskorska brała udział w plenerach studenckich, które miały miejsce w Opatowie, Kozienicach oraz w Chęcinach. W późniejszych latach uczestniczyła w licznych plenerach rzeźbiarskich, które odbywały się w latach 1968-1999, parokrotnie pełniąc funkcję komisarza takich imprez, m.in. w Parszowie, Suchedniowie, Opocznie oraz Garwolinie.

Wystawy

Artystka brała udział w ponad 120 wystawach zarówno ogólnopolskich, jak i międzynarodowych, prezentując swoje dzieła w różnych miejscach.

Wystawy indywidualne

• Dom Kultury Związku Polskich Artystów Plastyków w Warszawie (1963),
• Galeria TPSP w Warszawie (1966),
• Radom (1967, 1975, 1976, 1977),
• Muzeum Regionalne w Ostrowcu Świętokrzyskim (1968),
• Dom Wojska Polskiego w Warszawie (1975),
• Galeria Rzeźby im. X. Dunikowskiego (Warszawa, 1976),
• Biblioteka na Sadybie (Warszawa, 1977),
• Klub OSSA (Warszawa, 1980),
• Nebikon w Szwajcarii (1983, 1989, 1993),
• Galeria w Płońsku (1989),
• Norwich w Wielkiej Brytanii (1990),
• wystawa w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie oraz w Cambridge (1990),
• wystawy w Paryżu, Rzymie, Watykanie, Rawennie, Kopenhadze.

Udziały w wystawach ogólnopolskich i okręgowych

• II Debiut absolwentów warszawskiej ASP (Warszawa, 1962),
• XIX Ogólnopolska wystawa plastyki (Radom, 1963),
• Otwarte Drzwi (Warszawa, 1964),
• Wystawa medaliestwa w Polsce Ludowej 1945-1965 (Wrocław, 1966),
• Festiwal Sztuk Pięknych (Warszawa, I – 1966, II – 1968, III – 1970, IV – 1972),
• Ogólnopolska wystawa rzeźby młodych (Kraków, 1966),
• Animaliści (Warszawa, 1967),
• Wystawa z okazji 50. rocznicy Wielkiej Rewolucji Październikowej (Warszawa, 1967),
• Wystawa medalierstwa (Opole, 1967),
• Małe formy rzeźbiarskie (Warszawa, 1967),
• Partyzantka kielecka w plastyce (Radom, 1968),
• Ogólnopolska wystawa 25-lecia LWP w twórczości plastycznej (Warszawa, 1968),
• Ogólnopolska wystawa poplenerowa (Orońsko, 1968, 1970, 1973),
• Matka i dziecko w polskim medalierstwie współczesnym – Kongres UNICEF (Warszawa, 1969),
• Ogólnopolska wystawa medalierstwa w latach 1965-1969 (Warszawa, 1969),
• Konkurs na medal – XXV-lecie LWP (Warszawa, 1969),
• Konkurs na medal – XXV-lecie zwycięstwa nad faszyzmem (Warszawa, 1970),
• Konkurs na medal PAN im. M. Kopernika (Warszawa, 1970),
• 25 lat Rzeźby w Polsce Ludowej (Warszawa, 1970),
• Ogólnopolska wystawa rzeźby (Hajnówka, 1970, Białystok, 1970, Warszawa, 1971),
• Portret Człowieka (Warszawa, 1971),
• Warszawa w sztuce (Warszawa, 1969, 1971),
• Wystawa marynistyczna (Warszawa, 1971),
• XXVI Ogólnopolska wystawa plastyki (Radom, 1971),
• Wystawa rzeźby poplenerowej (Białystok, 1971),
• Wystawa medalierstwa w Muzeum Sportu (1971),
• Wystawa małych form rzeźbiarskich (Orońsko, 1972),
• Ogólnopolski konkurs medalierstwa – 400-lecie urodzin M. Kopernika (Wrocław, 1972),
• Ogólnopolska wystawa w Muzeum w Bydgoszczy (1972),
• Sztuka Łowiecka i Animalistyczna (Warszawa, 1973),
• Ogólnopolska wystawa 30 lat LWP (Warszawa, 1973),
• Rzeźba kameralna (Jędrzejów, 1973),
• II Targi ogólnopolskiej plastyki (Warszawa, 1973),
• Rzeźbiarze Wisłostradzie (Warszawa, 1974),
• Sport w sztukach pięknych (Warszawa, 1974),
• Wystawa „Łowiectwo w Sztukach Plastycznych” (Warszawa, 1976),
• Ogólnopolska wystawa poplenerowa (Opoczno, 1977),
• Aukcja ZPAP na rzecz NSZZ „Solidarność” (Warszawa, 1980),
• Wystawa sztuki sakralnej z okazji 600-lecia obecności obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze (Częstochowa, 1982),
• Wystawa sztuki sakralnej (Warszawa, 1983),
• Aukcja Artyści dla Rzeczpospolitej (1989),
• Wystawa w kościele duszpasterstwa artystów (1989),
• Wystawa „Katyń pamięta” w kościele św. Krzyża (Warszawa, 1989),
• Wystawa „70-lecie bitwy warszawskiej 1920 r.” (1990),
• I Biennale sztuki wojskowej (1991),
• Wystawa „Święci i Błogosławieni” (Wrocław, 1992),
• Warszawska Dekada Sztuki w ASP (Warszawa, 1992),
• Wystawa Katyń w Muzeum Wojska Polskiego (Warszawa, 1992),
• Wystawa „Małe formy rzeźbiarskie” (1993),
• Wystawa „Poległym” we wrocławskim Muzeum Sztuki Medalierskiej (1995),
• Wystawa „Mazowsze Chopina – Ścieżki Sentymentalne” (Warszawa, 1999).

Udziały w wystawach międzynarodowych

• Międzynarodowe konkursy na medale i plakiety (w latach 1964-1983) m.in. w Arezzo, Montecatini, Wenecji, Turynie, Bolonii,
• Bułgaria (1966),
• V Biennale Młodych w Paryżu (1967),
• Międzynarodowa wystawa medalierstwa (Helsinki, 1967),
• Międzynarodowa wystawa medalierstwa (Sztokholm, 1967),
• Międzynarodowy konkurs na ceramikę (Perugia, 1967),
• Wystawy medalierstwa z okazji Kongresu FIDEM (1969-1985),
• Wystawa medalierstwa polskiego (Moskwa, 1970),
• Medalierstwo polskie (Paryż, 1970),
• Niemieckie Muzeum Sztuki (Berlin, 1971),
• Kuba, 1971,
• Sofia, 1971,
• IV Biennale „Sport w sztukach pięknych” (Hiszpania, 1973),
• Wystawa medalierstwa polskiego (Węgry, 1983),
• Oksford w Wielkiej Brytanii (1990),
• Nebikon, Szwajcaria (1990),
• Wystawa sztuki polskiej w placówce PAN (Paryż, 1991),
• Salon International de l’Art Libre (Vitry-le-François, Francja, 1992).

Prace

Twórczość Katarzyny Piskorskiej jest reprezentowana w wielu muzeach w Polsce oraz za granicą, a także w prywatnych kolekcjach. W szczególności jej dzieła znajdują się w zbiorach:

• Muzeum Narodowym w Warszawie,
• Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie,
• Muzeum Warszawy,
• Muzeum Narodowego w Poznaniu,
• Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu,
• Muzeum Regionalne w Radomiu,
• Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy,
• Muzeum Medalierstwa w Mennicy Państwowej w Paryżu,
• Muzeum Medalierstwa w Mennicy w Warszawie,
• Muzeum Etnograficzne w Warszawie,
• Muzeum w Wilanowie,
• Muzeum Narodowe w Krakowie,
• Muzeum Ossolińskich we Wrocławiu,
• Muzeum Dantego w Rawennie we Włoszech,
• Muzeum im. Józefa Piłsudskiego w POSK-u w Londynie,
• oraz w muzeach w Amsterdamie, Kopenhadze, Ontario, Rapperswilu, Rzymie, Watykanie i Wiedniu,
• a także w kolekcjach prywatnych w Polsce, Niemczech, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Włoszech.

Ciekawsze dzieła

Wśród dzieł, które stworzyła Katarzyna Piskorska, znajdują się:

• nagrobek Krystyny Krahelskiej na starym cmentarzu na Służewie,
• pomnik poświęcony mieszkańcom Zielonki, którzy zostali zamordowani przez Gestapo i NKWD w Zielonce koło Warszawy,
• projekt Medalu Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, przyznawanego przez Polską Fundację Katyńską w Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej; medal otrzymali m.in. prezydenci RP Lech Wałęsa oraz Lech Kaczyński, marszałek Sejmu Bronisław Komorowski oraz przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek,
• choć nie zdążyła dokończyć pracy nad pomnikiem, który miał być wzniesiony na rondzie im. pomordowanych w Katyniu.

Nagrody

Katarzyna Piskorska zdobyła wiele nagród i wyróżnień, takich jak:

• II nagroda w otwartym konkursie na znaczek dla szkół artystycznych,
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki „Za całokształt prac” w 1969 r.,
• medal pamiątkowy „Premio-A-Erre” (Arezzo, 1970),
• srebrny medal na III Festiwalu Sztuk Pięknych (Warszawa, 1971),
• wyróżnienie na wystawie Współczesna sztuka łowiecka i animalistyczna (Warszawa, 1973),
• nominacja do tytułu „Warszawianka roku” w 1974 r.,
• medal pamiątkowy z okazji setnej rocznicy urodzin Janusza Korczaka, przyznany w 1978 r. za zasługi w propagowaniu i kontynuowaniu poruszanych przez niego wartości pedagogicznych oraz społeczno-moralnych,
• wyróżnienie na wystawie animalistycznej (Warszawa, 1981),
• dyplom honorowy za osiągnięcia twórcze w dziedzinie grafiki i medalierstwie Fundacji Sztuki „Barbakan” (1991).

Członkostwo w organizacjach

Katarzyna Piskorska ma na swoim koncie wiele ważnych aktywności, które przyczyniły się do rozwoju sztuki oraz ochrony dziedzictwa kulturowego. Była członkinią:

• Międzynarodowego Jury w Pescu na Węgrzech na Międzynarodowej Wystawie Ceramiki w 1980 r.,
• Zarządu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami,
• Zarządu Warszawskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków przez 2 kadencje, w latach 1990–1998 oraz jego Sądu Koleżeńskiego w latach 1996-1998,
• International Arts Guild (od 1973 r.),
• Zarządu Warszawskiej Rodziny Katyńskiej od 1992 r.,
• Zrzeszenia byłych ZET-owców i ich potomków,
• Zrzeszenia Warszawiaków-Dekretowców (właścicieli nieruchomości pozbawionych własności przez dekret Bieruta).

Odznaczenia

Katarzyna Piskorska, w dniu 4 września 2005 roku, otrzymała medal „Pro Memoria”. Decyzję tę podjął Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, opierając się na numerze decyzji 281/KU/05 z 8 czerwca 2005 roku.

Następnie, 16 kwietnia 2010 roku, została pośmiertnie uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Życie prywatne

Katarzyna Piskorska nie założyła własnej rodziny. Mimo braku tradycyjnych związków rodzinnych, odgrywała ważną rolę w życiu osób bliskich jej sercu. Była matką chrzestną Tomasza Chlebowskiego, co świadczy o jej zaangażowaniu i bliskich relacjach z najbliższymi.

---

Oceń: Katarzyna Piskorska

---