Ulica Dobra w Warszawie

Ulice i place

Ulica Dobra jest jedną z interesujących ulic w Warszawie, zlokalizowaną w dzielnicy Śródmieście. Ta malownicza ulica przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów, oferując niepowtarzalny klimat stolicy.

Warto zwrócić uwagę na architekturę oraz otoczenie, które tworzy unikalny charakter tego miejsca. Ulica ta jest doskonałym przykładem miejskiego życia, w którym tradycja spotyka się z nowoczesnością.

Historia

Historia ulicy Dobrej w Warszawie sięga 1740 roku, kiedy to po raz pierwszy pojawiła się na mapie. Wówczas była to droga, która prowadziła przez teren wysypiska pełnego śmieci i gruzu. W miarę upływu lat, na skutek nieustannego nasypywania odpadów, koryto Wisły zaczęło odsuwać się od skarpy warszawskiej, a tym samym utworzyły się tereny zalewowe, które zaczęto określać mianem Powiśla, co miało swoje odzwierciedlenie w przewodnikach i opowieściach mieszkańców.

Nazwa ulicy, występująca po raz pierwszy w 1771 roku, miała charakter nie tylko metaforyczny, lecz także ironiczny, ponieważ dawniej ulica była nękana przez powodzie, a jej zabudowa pozostawiała wiele do życzenia. Według innej teorii, owo miano miało się wywodzić od zyskowności właścicieli istniejących w okolicy składnic drewna. Wreszcie w 1778 roku, na podstawie wcześniejszych ustaleń, powstała ulica Dobra, początkowo rozciągająca się jedynie między ulicą Tamka a ul. Mariensztat. W kolejnym roku uregulowano jej przebieg tak, aby prowadził od ul. Karowej do ul. Bednarskiej umiejscowionej na nasypie z piachu.

Odcinek od ul. Tamka do ul. Karowej przez długi czas był regularnie zalewany przez wezbrane wody Wisły. Z początku, na końcu XVIII wieku, ulicę zaczęły wypełniać drewniane domki, a w roku 1776 powstały gospodarcze zabudowania znane jako Łazienki Jezierskiego, usytuowane przy ul. Bednarskiej.

W eonie XIX wieku, wszystkie budynki wzdłuż Dobrej były drewniane, a murowane obiekty znajdowały się głównie w rejonie skrzyżowania z ul. Bednarską. Były to wspomniane wcześniej Łazienki Jezierskiego, znane także jako „Kasztelanka”, oraz łaźnia Teodozji Majewskiej, która aż do 2013 roku mieściła I Społeczne Liceum Ogólnokształcące. Pierwsza kamienica, która stanęła frontem do ulicy, to budynek pod numerem 83, wzniesiony około roku 1840, co przyczyniło się do poprawy wyglądu końcowego odcinka ulicy poprzez wydłużenie jej linii do ul. Białoskórniczej. W 1846 roku ul. Dobra połączona została z zjazdem z Wiaduktu Pancera, co nadało nowy bieg ulicy Nowy Zjazd.

W czasach, gdy budowano warszawskie wodociągi projektu Henryka Marconiego w latach 1853–1855, przy Dobrej 74 utworzono stację filtrów. Ten mało wydajny wodociąg został wkrótce w 1886 roku zastąpiony przez nową instalację, której twórcą był William Lindley. W miejsce dewastowanej stacji filtrów powstała wtedy Stacja Pomp Kanałowych „Warszawa”, a hala maszyn usytuowana wzdłuż ul. Karowej zyskała widoczne elementy budowlane z cegły licowej oraz detale z syntetycznego kamienia, podobnie jak inne elementy wodociągu: Stacja Pomp Rzecznych na ul. Czerniakowskiej i Stacja Filtrów przy Koszykowej.

W okresie dynamicznego rozwoju budowlanego lat 70. i 80. XIX wieku ul. Dobra wzbogaciła się o kilkanaście nowych kamienic, zazwyczaj wzniesionych na narożnych działkach, a po roku 1900 nastąpiła ich modernizacja, usunięto tandetne detale, które nierzadko były wykonane z nietrwałego gipsu. W latach 1886-1887 na gruntach, które obecnie zajmuje Elektrownia Warszawska, pomiędzy znikającymi dziś ulicami Leszczyńską a Radną, rozpoczęto budowę zabudowań Rektyfikacji Warszawskiej.

W 1900 roku ulicę Dobrą wydłużono aż do linii ulicy Czerwonego Krzyża. Tuż przed 1915 rokiem zrealizowano nową zabudowę, która objęła szereg kamienic czynszowych. Na pewno interesującym budynkiem wzniesionym w 1910 roku, dla Augusta Bauma, była kamienica nr 56, zlokalizowana przy zbiegu z ul. Lipową. Później budynek należał do Domu Handlu i Przemysłu Edmunda Langera, a jego wyjątkowy narożny wykusz z kopułą do dziś wzbudza zainteresowanie architektów i miłośników historii.

Warto zaznaczyć, że działająca od 1904 roku Elektrownia Warszawska, zdobyła nieruchomości położone aż do ulicy Dobrej w roku 1927, gdzie zorganizowano składy węgla w bunkrach. W latach 20. i 30. XX wieku na początku ulicy powstało kilka kamienic spółdzielczych, zaprojektowanych przez utytułowanych architektów, w tym Jana Idzikowskiego, Mariana Lalewicza oraz Karola Jankowskiego. W tym samym okresie nowe fabryki zagościły w tym rejonie, jak Fabryka Wyrobów Metalowych „Sztancmet” i Zakłady Przemysłu Korkowego braci Balickich, a Rektyfikacja Warszawska również rozbudowała swoje zaplecze o nowe obiekty.

W dobie międzywojennej, ul. Dobra zyskała nawierzchnię z kostki bazaltowej, a w 1922 roku przejechał nią pierwszy tramwaj elektryczny linii „P”, który kursował między Powiślem a Nowym Miastem. Mimo tego, że zapewniono dobre połączenia komunikacyjne, ulica przez coraz dłuższy czas pozostawała chaotycznie zabudowana, szczególnie w kierunku ul. Tamka.

Okupacja niemiecka niestety przyniosła zniszczenia w postaci wypalonych kamienic, szczególnie w środkowym odcinku ulicy, między ul. Drewnianą a ul. Karową. W okresie powojennym wiele budynków musiało być rozebranych, a inne straciły swoje dekoracyjne elementy podczas niechlujnych renowacji.

W 1995 roku ostatnie resztki magazynów Stacji Pomp Kanałowych „Warszawa” zostały zniszczone, a na ich miejscu wzniesiono nowoczesną Bibliotekę Uniwersytecką. W latach 2011–2014 zrealizowano nowy gmach Wydziału Neofilologii i Lingwistyki Stosowanej UW, co z pewnością wzbogaciło tę część Warszawy.

Ważniejsze obiekty

Ulica Dobra w Warszawie jest miejscem, w którym znajduje się wiele interesujących obiektów, które warto poznać. Oto niektóre z nich:

  • Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej, położony przy ulicy Karowej 2, to ważna placówka medyczna w regionie.
  • Szary Dom, znajdujący się przy ulicy Wisłanej 2, stanowi siedzibę sióstr urszulanek i jest przykładem architektury sakralnej w tym obszarze.
  • Budynek 55 Uniwersytetu Warszawskiego, doskonale znany studentom, również mieści się przy tej ulicy.
  • Biblioteka Uniwersytecka zlokalizowana pod numerem 56/66, jest istotnym punktem na mapie akademickiej stolicy.
  • Innym istotnym obiektem jest Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 41 im. Żołnierzy Armii Krajowej Grupy Bojowej „Krybar”, która zapewnia edukację lokalnej społeczności.
  • Nie można również zapomnieć o kompleksie dawnej Elektrowni Warszawskiej, obecnie siedziby centrum handlowego Elektrownia Powiśle, które przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.

W kulturze

Od 1956 roku, przy ulicy Dobrej 21, która jest fikcyjnym adresem, mieszka urocza rodzina radiowa Matysiaków. Ten element kultury warszawskiej ma swoje korzenie w popularnej audycji radiowej, która zdobyła serca wielu słuchaczy, tworząc niepowtarzalną atmosferę w polskim krajobrazie medialnym.

Przypisy

  1. Mapa Warszawy [online], Urząd m.st. Warszawy [dostęp 22.11.2023 r.]
  2. Małgorzata Omilanowska, Katarzyna Uchowicz: POW. Ilustrowany atlas architektury Powiśla. Warszawa: Fundacja Centrum Architektury, 2017, s. 30. ISBN 978-83-943750-8-9.
  3. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 142. ISBN 978-83-62189-08-3.
  4. Olgierd Budrewicz: Olgierda Budrewicza słownik warszawski. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2011, s. 202. ISBN 978-83-7576-119-1.

Oceń: Ulica Dobra w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:7