Pasaż Stefana Wiecheckiego, znany powszechnie jako pasaż „Wiecha”, to charakterystyczny element śródmieścia Warszawy, który pełni istotną rolę jako pieszy ciąg komunikacyjno-handlowy. Jego historia we współczesnym krajobrazie stolicy sięga wielu lat wstecz.
Pasaż łączy dwa kluczowe punkty w mieście, prowadząc od ulicy Widok do ulicy Sienkiewicza. To intensywnie uczęszczany trakt, który sprzyja zarówno spacerom, jak i zakupom, dzięki różnorodności sklepów i lokali gastronomicznych.
Oprócz funkcji praktycznych, pasaż ten służy również jako miejsce spotkań oraz miejscowa atrakcja turystyczna, przyciągając zarówno mieszkańców, jak i odwiedzających Warszawę.
Historia
Pasaż został wzniesiony w okresie od 1963 do 1969 roku jako integralna część kompleksu Ściany Wschodniej. Początkowo nadano mu nazwę pasażu Śródmiejskiego, o czym zdecydowała uchwała Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 29 stycznia 1970 roku. Nazwa, jaką obiekt nosi obecnie, została przyjęta na mocy uchwały Rady m.st. Warszawy z 7 kwietnia 1997 roku i ma uczcić pamięć Stefana Wiecheckiego „Wiecha”, wyróżniającego się prozaika, publicysty i satyryka, którego życie i twórczość były silnie związane ze stolicą.
Pasaż, który biegnie równolegle do ulicy Marszałkowskiej, został oddzielony od jej zgiełku poprzez kompleks budynków domów towarowych „Centrum”. Stworzenie tej przestrzeni służyło zapewnieniu ciszy i spokoju dla spacerowiczów, dając im miejsce wytchnienia od miejskiego hałasu oraz przestrzeń przyjaznej atmosfery. Inspiracją do budowy pasażu był znany ciąg handlowy Lijnbaan w Rotterdamie, który powstał w 1953 roku.
Przestrzeń otaczająca nowoczesne budynki domów towarowych oraz starszą zabudowę zlokalizowaną na tyłach ulicy Marszałkowskiej została wypełniona różnorodnymi elementami małej architektury. Wśród nich znalazły się pergole, murowane klomby, ławki, daszki oraz gabloty ekspozycyjne, które zostały zaprojektowane przez Barbarę Kaliszewską, dodając pasażowi wyjątkowego uroku.
W październiku 1970 roku w pobliżu pasażu zainaugurowano kino Relax, które na długo wpisało się w kulturalny krajobraz miasta.
Zakończona w 2006 roku przebudowa, zrealizowana według projektu Dariusza Hyca i Henryka Łaguny, wprowadziła znaczące zmiany. Usunięto wiele dotychczasowych elementów małej architektury, a ich miejsce zajęła gładka granitowa nawierzchnia, ozdobiona przez dziewięć 19-metrowych słupów oświetleniowych oraz kraty pod pnącza, które pojawiły się na elewacjach budynków.
Z niegdyś intymnego miejsca pasaż stał się bardziej otwarty i mniej przyjazny dla spacerowiczów, tracąc swoją poprzednią, bardziej kameralną atmosferę. Dodatkowo w 2015 roku, plac zlokalizowany przy pasażu od strony wschodniej, pomiędzy ulicami Chmielną i Widok, otrzymał nazwę skweru Janusza Grabiańskiego, kontynuując tradycję nadawania nazw upamiętniających ważne postacie i wydarzenia w historii miasta.
Ważniejsze obiekty
W obrębie pasażu Stefana Wiecheckiego „Wiecha” w Warszawie można znaleźć liczne ważne obiekty, które przyciągają wzrok mieszkańców oraz turystów.
- kino Atlantic – ul. Chmielna 33,
- dawne kino Relax – ul. Złota 8,
- rotunda PKO – ul. Marszałkowska 100/102,
- budynki domów towarowych „Wars” i „Sawa” – ul. Marszałkowska 104/122,
- budynek domu towarowego „Junior” – ul. Marszałkowska 116/122,
- Warszawski Pawilon Architektury Zodiak (wybudowany w miejscu byłej kawiarni Zodiak),
- kamień upamiętniający Augusta Agbolę O’Browna.
Przypisy
- Patrycja Jastrzębska. Pasaż „Wiecha”. „Stolica”, s. 82, 06.2022 r.
- Uchwała nr VIII/163/2015 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 26.03.2015 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego poz. 3711 [on-line]. 20.04.2015 r. [dostęp 11.06.2020 r.]
- Zodiak. Warszawski pawilon Architektury. pawilonzodiak.pl. [dostęp 10.05.2019 r.]
- Przyjechał z Nigerii, walczył w powstaniu. Kamień ku czci „Alego“. [w:] TVN24 [on-line]. tvnwarszawa.tvn24.pl, 02.08.2019 r. [dostęp 12.08.2019 r.]
- Kronika wydarzeń w Warszawie 1 VIII–31 X 1970. „Kronika Warszawy”. 2/6, 1971 r.
- Uchwała nr 14 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 29.01.1970 r. w sprawie nadania nazw ulicom. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. nr 3, poz. 17, 30.04.1970 r.
- Uchwała nr XLVI/378/97 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 07.04.1997 r. w sprawie zmiany nazwy pasażu w Dzielnicy Śródmieście Gminy Warszawa-Centrum.
- a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 620. ISBN 83-01-08836-2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Dobra w Warszawie | Ulica Jakuba Jasińskiego w Warszawie | Ulica Drewniana w Warszawie | Ulica Dzielna w Warszawie | Ulica Jana III Sobieskiego w Warszawie | Ulica Krzywe Koło w Warszawie | Ulica Flory w Warszawie | Ulica Franciszka Ksawerego Dmochowskiego w Warszawie | Ulica Lekarska w Warszawie | Ulica Frascati w Warszawie | Rynek Mariensztacki | Plac Krasińskich w Warszawie | Plac Konfederacji w Warszawie | Plac Unii Lubelskiej w Warszawie | Plac Teatralny w Warszawie | Ulica Zakroczymska w Warszawie | Plac Politechniki w Warszawie | Plac Piotra Szembeka w Warszawie | Aleja Wielkopolski w Warszawie | Aleja Stanów Zjednoczonych w WarszawieOceń: Pasaż Stefana Wiecheckiego „Wiecha” w Warszawie