Ulica Frascati w Warszawie

Ulice i place

Ulica Frascati to interesująca i malownicza ulica, znajdująca się w sercu Warszawy. Ta urokliwa lokalizacja leży w dzielnicy Śródmieście, gdzie historia spotyka się z nowoczesnością.

Piesi mogą cieszyć się spacerami, podziwiając zabytkowe budynki i nowoczesne architektoniczne rozwiązania, które tworzą wyjątkową atmosferę tej części stolicy Polski.

Historia

Ulica Frascati w Warszawie ma swoją długą i bogatą historię, sięgającą około 1779 roku, kiedy to Kazimierz Poniatowski ustanowił ogród „Na Górze”, który później zyskał nazwę Frascati. Celem nowo utworzonej ulicy było zapewnienie dojazdu do drewnianego budynku mieszkalnego, który był częścią tego ogrodu. Warto wspomnieć, że po północnej stronie ul. Książęcej dla Poniatowskiego zaaranżowano inny ogród – „Na Książęcem”, który obecnie stanowi park.

Projekt ogrodu „Na Górze” stworzył Szymon Bogumił Zug, który również zaprojektował pałacyk znany dzisiaj jako Biały Pałacyk na Frascati. W 1800 roku ogród zmienił właściciela, a nowy posiadacz, Dominik Hieronim Radziwiłł, wynajął go francuskiemu restauratorowi Szymonowi Chovotowi, który adaptował przestrzeń na ogród rozrywki nazwany Frascati.

Od 1815 roku aleja Frascati stała się częścią rezydencji Nikołaja Nowosilcowa, co zaowocowało budową kordegard obecnie znajdujących się przy ul. Wiejskiej. W latach 1873–87 dla Władysława Branickiego, syna Aleksandra Branickiego, wzniesiono pałac według projektu Leandra Marconiego, który był przypisany także do numeracji al. Na Skarpie. Pałac otoczony był ogrodem zimowym, którego nową aranżację zaprojektował w latach 1871-1898 ogrodnik Józef Striche, sadząc tutaj około 200 odmian drzew.

W miejscu dawnej loży masońskiej, branickowie urządzili Muzeum Zoologiczne, a Frascati pozostało w ich rękach przez około 60 lat. Nazwa ulicy została nadana uchwałą Rady Miejskiej Warszawy dnia 27 września 1926. Po 1925 roku pałacowy ogród został podzielony i na jego terenie wzniesiono w 1934 roku, według projektu Zdzisława Mączeńskiego, budynek Izby Przemysłowo-Handlowej przy ul. Wiejskiej 10 oraz kilka willi mieszkalnych, które zaprojektowali znani architekci, w tym Jerzy Gelbard i Roman Sigalin, a także Bohdan Lachert i Józef Szanajca. Józef Handzelewicz zaprojektował natomiast własną willę pod nr. 12. Natomiast architekt Katowic, Karol Schayer, stworzył willę Chmielewskich pod nr. 4, która stoi jako wybitny przykład architektury opartej na pięciu zasadach Le Corbusiera.

W latach 30. XX wieku wytyczono nowe ulice, takie jak Francesca Nulla i Marii Konopnickiej, które szybko stały się domami dla luksusowych, nowoczesnych kamienic. W 1934 roku aleja ogrodowa zyskała oficjalną nazwę aleja Frascati, a ulica została uporządkowana i wybrukowana. Dawny pałac Branickich stał się siedzibą Poselstwa Rumunii, a później Ambasady Francji. W północnej części tej ulicy stworzono zieleniec, na którym w lutym 1939 roku odsłonięto pomnik Francesca Nulla, wykonany przez Gianniego Remuzzi, jako dar od Bergamo, rodzinnego miasta bohatera. Dodatkowo w okolicy pojawiły się zadrzewione klomby i nowoczesne, betonowe latarnie.

Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku skwer przy ulicy stał się cmentarzem, na którym chowano ofiary bombardowań niemieckich. Zabudowa ulicy pożarła wojna, a w 1944 roku została zniszczona. Po wojnie, ulica przeszła odbudowę z licznymi zmianami. Szczególnie mocno przebudowano Apartment House, dawną willę Chmielewskich pod nr. 4, co przyczyniło się do zniknięcia najciekawszego architektonicznie obiektu przy tej ulicy. Wypalone ruiny pałacu Branickich rozebrano około 1946 roku.

Przypisy

  1. Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 50. ISBN 978-83-240-1057-8.
  2. Izabella Maliszewska, Stanisław Maliszewski: Śródmieście Południowe. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Wystawa Warszawa Walczy 1939-1945”, s. 11. ISBN 83-87545-42-2.
  3. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 92. ISBN 83-86619-97X.
  4. Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", s. 35. ISBN 83-7005-211-8.
  5. Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27 września 1926 r. w sprawie nazw ulic w Cytadeli i w mieście. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 67/68, s. 1-3, 20.10.1926 r.

Oceń: Ulica Frascati w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:13