Ulica Bednarska to ważny szlak w sercu Warszawy, usytuowany w śródmieściu. Rozciąga się ona od malowniczego Wybrzeża Kościuszkowskiego aż po historyczne Krakowskie Przedmieście.
Jest to miejsce bogate w historię oraz architekturę, będące ważnym punktem dla mieszkańców oraz turystów. Ulica Bednarska wyróżnia się swoim charakterystycznym klimatem, który przyciąga odwiedzających z różnych zakątków świata.
W kolejnych akapitach przyjrzymy się bliżej fascynującym aspektom tej ulicy oraz jej znaczeniu w kontekście Warszawy.
Historia
Ulica Bednarska w Warszawie posiada bogatą i interesującą historię. Obecnie nie przypomina ona miejsca, które kiedyś pokryte było wąwozem, wzdłuż którego płynął strumień. W XV wieku, gdy w okolicy zaczęły powstawać pierwsze obiekty, ówczesna droga była nazywana ulicą Gnojową, przez co była wywożona z miasta nieczystości i odpady. Dopiero w 1743 roku zmieniła swoją nazwę na obecną, ponieważ w górnej części ulicy powstawały domy, w których mieszkać zaczęli rzemieślnicy, w tym najprawdopodobniej bednarze. Nazwa została oficjalnie zatwierdzona w 1770 roku.
W okresie od 1775 do 1864 ulica zyskała znaczenie jako kluczowa arteria komunikacyjna, stanowiąca dojazd do mostu łyżwowego, znanego jako most Ponińskiego. W tym czasie miała miejsce jej modernizacja i brukowanie. W roku 1775, tuż nad brzegiem rzeki, wzniesiono łaźnie, które były własnością kasztelana łukowskiego Jacka Jezierskiego. To właśnie to miejsce szybko stało się popularnym punktem spotkań.
Na przełomie XVIII i XIX wieku na Bednarskiej zaczęły powstawać klasycystyczne kamienice, wśród których znajdowały się hotele. Do najsłynniejszych z nich należały: hotel Nadwiślański pod nr 6, Bawarski pod nr 7, Podlaski i Mazowiecki pod nr 11 oraz Smoleński pod nr 31. Większość z tych projektów powstała dzięki uznanym architektom, w tym takich jak Antonio Corazzi, Jan Jakub Gay, Alfons Kropiwnicki, Fryderyk Albert Lessel oraz Adolf Schuch oraz Szymon Bogumił Zug. Hotel Bawarski, najbardziej prestiżowy z wymienionych, cieszył się dużą popularnością i często gościł artystów z warszawskiej cyganerii.
W latach 1832–1835 wzdłuż ulicy wzniesiono łaźnię, która przetrwała do dziś jako budynek łaźni należący do Teodozji Majewskiej.
Rok 1864 zmienił bieg historii ulicy z chwilą otwarcia mostu Kierbedzia, który, wraz z wiaduktem Pancera, połączył plac Zamkowy z Pragą. W tym czasie most łyżwowy, który znajdował się przy wylocie Bednarskiej, został zlikwidowany, co sprawiło, że ulica przekształciła się w cichy zakątek. Życie towarzyskie przeniosło się na Krakowskie Przedmieście, a wiele hoteli zostało zamkniętych. W dawnym Bawarskim uruchomiono dom publiczny, jednak w miarę upływu lat pojawiały się nowe inicjatywy inwestycyjne, w tym drukarnia Samuela Orgelbranda, która funkcjonowała pod nr 20 do 1939 roku.
Interwencja II wojny światowej spowodowała znaczne zniszczenia na ulicy. Pierwszego dnia powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944 roku, na terenie budynku nr 1/3 Niemcy rozstrzelali 25 mieszkańców, a ich ciała wrzucono do Wisły. Podczas kolejnych walk zniszczono wiele kamienic, a trzy z nich (nr 13, 18 i 29) runęły całkowicie.
W latach 1948–1949 przeprowadzono odbudowę ulicy w ramach projektu osiedla Mariensztat. Stare kamienice zostały odbudowane tylko częściowo, a nowa zabudowa została zaprojektowana w sposób harmonizujący z istniejącymi historycznymi budynkami. W 1965 roku ulica została wpisana do rejestru zabytków jako cenne założenie urbanistyczne.
Ważniejsze obiekty
Ulica Bednarska w Warszawie pełna jest znaczących obiektów, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Na tej ulicy znajduje się Budynek łazienek Teodozji Majewskiej, data jego powstania sięga 1835 roku. Przez długi czas, aż do 2012 roku, budynek pełnił funkcję siedziby I Społecznego Liceum Ogólnokształcącego (nr 2/4). Aktualnie mieści Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, będący częścią Uniwersytetu Warszawskiego, oraz Akademickie Radio Kampus, które działa tam obecnie.
Obok wspomnianego budynku można również zobaczyć zabytkowe kamienice, które dodają uroku ulicy. Należą do nich obiekty pod numerami 14, 21, 23, 24, 25, 26 oraz 28/30. Warto zwrócić szczególną uwagę na kamienice przy numerze 23, które są jednym z wielu przykładów historycznej architektury tej okolicy.
Przypisy
- Dziesięciolecie migracji „Bednarskiej” [online] [dostęp 16.11.2022 r.]
- Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30.09.2020 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [online]. nid.pl. s. 25–26. [dostęp 09.12.2020 r.]
- Mapa Warszawy [online], mapa.um.warszawa.pl [dostęp 28.11.2020 r.]
- Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30.09.2019 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [online]. nid.pl. s. 25. [dostęp 28.10.2019 r.]
- Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 137. ISBN 978-83-62189-08-3.
- Jarosław Zieliński: Ulica Bednarska. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 1997, s. 27. ISBN 83-85584-51-X.
- Jarosław Zieliński: Ulica Bednarska. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 1997, s. 42. ISBN 83-85584-51-X.
- Stanisław Kopf: Powiśle. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Wystawa Warszawa Walczy 1939-1945”, 1999, s. 70. ISBN 83-87545-18-X.
- Zygmunt Stępiński: Gawędy warszawskiego architekta. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 59, 62. ISBN 83-03-00447-6.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 51. ISBN 83-01-08836-2.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 511. ISBN 83-01-08836-2.
- a b c Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 16.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Belgradzka w Warszawie | Ulica Belwederska w Warszawie | Ulica Białoskórnicza w Warszawie | Ulica Białostocka w Warszawie | Ulica Bielańska w Warszawie | Ulica Bohaterów Warszawy w Warszawie | Ulica Obozowa w Warszawie | Ulica Bonifraterska w Warszawie | Ulica Chłodna w Warszawie | Ulica Browarna w Warszawie | Ulica Miodowa w Warszawie | Ulica Barska w Warszawie | Ulica Barcicka w Warszawie | Ulica Bagno w Warszawie | Ulica Baletowa w Warszawie | Ulica Artura Grottgera w Warszawie | Ulica Antoniego Mackiewicza w Warszawie | Ulica Łazienkowska w Warszawie | Ulica Lwowska w Warszawie | Ulica Aleksandra Fredry w WarszawieOceń: Ulica Bednarska w Warszawie