Wacław Izdebski

---

Życiorys

Wacław Izdebski pochodził z rodziny, w której jego rodzicami byli Hipolit i Ewelina Izdebscy. Był mężem Antoniny Stefanii Izdebskiej. W roku 1912 ukończył z wyróżnieniem warszawską Szkołę Aplikacyjną, co otworzyło mu drogę do kariery artystycznej.

Po ukończeniu nauki, Izdebski podjął pracę w Warszawskich Teatrach Rządowych, gdzie pełnił funkcję inspicjenta oraz odgrywał role epizodyczne. Jego talent oraz zaangażowanie sprawiły, że przez wiele lat był związany z zespołem warszawskiego Teatru Letniego, aż do roku 1939. W trakcie swojej kariery, występował również na innych warszawskich scenach, w tym w: Towarzystwie Krzewienia Kultury Teatralnej, Teatrze Narodowym oraz Teatrze Polskim.

Kariera sceniczna

lata 10.

Wacław Izdebski zadebiutował na warszawskiej scenie Teatru Rozmaitości 20 października 1912 roku, jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. W swoim pierwszym wystąpieniu wcielił się w rolę Mikołaja von Zimko w dramacie Dobrze skrojony frak, który napisał Gabor Dregely, a reżyserią zajął się Marceli Trapszo. Kolejne spektakle, w których brał udział, to prawie 60 przedstawień, m.in. :

• 6 VI 1913: Dudek Georges Feydeau, reż. Marceli Trapszo – jako Dyrektor hotelu (Teatr Nowości),
• 28 II 1914: Czerwona maska Emil Godard, reż. Marceli Trapszo – jako Portier teatralny (Teatr Letni),
• 1 V 1915: Teść Adolf Abrahamowicz i Ryszard Ruszkowski, reż. Marceli Trapszo – jako Michał (Teatr Letni),
• 8 X 1915: Mąż normalny Hans Sturm, reż. Czesław Knapczyński – jako Dozorca I (Teatr Letni),
• 17 V 1917: Oj, to wdowieństwo! Ernest Grenet-Dancourt (Teatr Letni).

lata 20.

• 30 X 1920: Powrót wiosny Tadeusz Konczyński (Teatr Rozmaitości),
• 15 X 1921: Dzieje salonu Kazimierz Wroczyński, reż. Emil Chaberski – jako lokaj (Teatr Rozmaitości),
• 27 XII 1922: Popas króla jegomości Adam Grzymała-Siedlecki – jako Mamo-Hiszpan (Teatr Rozmaitości),
• 9 X 1925: Hetman Stanisław Żółkiewski Kazimierz Brończyk, reż. Ludwik Solski – jako Rotmistrz (Teatr Narodowy),
• 19 III 1926: Księżniczka żydowska Wacław Grubiński, reż. Paweł Owerłło – jako Urzędnik pałacowy (Teatr Narodowy),
• 23 VI 1927: Książę Niezłomny Juliusz Słowacki, reż. Juliusz Osterwa – jako Niewolnik II (Teatr Narodowy),
• 7 II 1928: Romans florencki Stefan Kiedrzyński, reż. Józef Węgrzyn – jako Pierwszy żołnierz (Teatr Narodowy),
• 9 III 1928: Walka Stefan Krzywoszewski, reż. Emil Chaberski – jako Podchorąży (Teatr Narodowy),
• 18 V 1928: Zaręczyny aktorki Józef Korzeniowski, reż. Aleksander Zelwerowicz – jako Romeo (Teatr Narodowy),
• 29 XI 1928: Lelewel Stanisław Wyspiański, reż. Emil Chaberski – jako Członek Stowarzyszenia „Klub Patriotyczny” (Teatr Narodowy),
• 1 II 1929: Panienka z dancingu Stefan Krzywoszewski, reż. Emil Chaberski – jako Pierwszy młodzieniec (Teatr Letni),
• 22 III 1929: Król Stefan Batory Stanisław Szpotański, reż. Ludwik Solski – jako Dworzanin (Teatr Narodowy),
• 4 V 1929: Radziwiłł Panie Kochanku Józef Ignacy Kraszewski, reż. Emil Chaberski – jako Dworzanin II (Teatr Narodowy),
• 23 VIII 1929: Wiosna Narodów (w Cichym Zakątku) Adolf Nowaczyński, reż. Emil Chaberski – jako Klubista (Teatr Narodowy).

lata 30.

• 20 III 1930: Maman do wzięcia Adam Grzymała-Siedlecki, reż. Emil Chaberski – jako Andrzej (Teatr Letni),
• 10 X 1930: Młody las Jan Adolf Hertz, reż. Antoni Bednarczyk – jako Wolski (Teatr Narodowy),
• 24 X 1930: Nie rzucaj mnie madame Stefan Kiedrzyński, reż. Paweł Owerłło – jako Pierwszy gość (Teatr Letni),
• 21 I 1931: Piękne Polki Stanisław Miłaszewski, reż. Józef Węgrzyn – jako Szczepan (Teatr Narodowy),
• 8 VI 1935: Wachlarz lady Windermere Oscar Wilde, reż. Aleksander Węgierko – jako Gwido Berkeley (Teatr Narodowy),
• 4 IV 1939: Hamlet William Shakespeare, reż. Aleksander Węgierko – jako Woltymand (Teatr Polski).

lata 40.

• 17 VI 1945: Sekretarka pana prezesa Laszlo Fodor, reż. Stefan Wroncki – jako Kwapil (Teatr Popularny),
• 3 IX 1945: Obcym wstęp wzbroniony scen. i reż. Helena Buczyńska – jako Żandarm (MTD: Teatr Mały),
• 3 XII 1945: Obcym wstęp wzbroniony scen. i reż. Helena Buczyńska – jako Żandarm (MTD: Teatr Powszechny),
• 25 XII 1945: Placówka wg Bolesława Prusa, reż. Zygmunt Bończa-Tomaszewski – jako Stary Hammer (MTD: Teatr Comoedia),
• 21 I 1946: Obcym wstęp wzbroniony scen. i reż. Helena Buczyńska – jako Żandarm (MTD: Teatr Comoedia),
• 19 V 1946: Droga do świtu Bohdan Pepłowski, reż. Zygmunt Bończa-Tomaszewski – jako Pan z Wareckiej (MTD: Teatr Comoedia),
• 17 IX 1946: Wesele (dramat) Stanisław Wyspiański, reż. Kazimierz Wilamowski – jako Dziad (MTD: Teatr Rozmaitości),
• 11 I 1947: Dwa teatry (dramat) Jerzy Szaniawski, reż. Jan Kochanowicz – jako kapitan (MTD: Teatr Powszechny),
• 7 II 1947: Wróg ludu Henrik Ibsen, reż. Hugon Moryciński – jako Uczestnik zebrania (MTD: Teatr Powszechny),
• 24 V 1947: Wiele hałasu o nic William Shakespeare, reż. Zbigniew Sawan – jako Zakrystian (MTD: Teatr Mały),
• 21 X 1947: Ożenek (dramat) Nikołaj Gogol, reż. Karol Borowski – jako Woźnica (MTD: Teatr Rozmaitości),
• 6 X 1948: Powrót R. de Flers i F. de Croisset, reż. Stefan Wroncki – jako Francis (MTD: Teatr Mały),
• 26 XI 1948: Śmierć Tarełkina Aleksandr Suchowo-Kobylin, reż. Bohdan Korzeniewski (Teatr Rozmaitości),
• 3 II 1949: Bajka Michaił Swietłow, reż. Gustawa Błońska – jako Starzec I (Teatr Rozmaitości),
• 10 III 1949: Lekkomyślna siostra Włodzimierz Perzyński, reż. Dobiesław Damięcki – jako lokaj (Teatr Rozmaitości),
• 26 XII 1949: Mazepa (dramat) Juliusz Słowacki, reż. Dobiesław Damięcki – jako Pasek (Teatr Rozmaitości).

lata 50.

• 15 IX 1950: Jak wam się podoba William Shakespeare, reż. Władysław Krasnowiecki – jako Dionizy (Teatr Narodowy),
• 7 IV 1951: Tysiąc walecznych Jan Rojewski, reż. Władysław Krasnowiecki – jako Klepacz (Teatr Narodowy),
• 15 VII 1951: Sułkowski Stefan Żeromski – jako Służący Księcia (Teatr Narodowy),
• 5 VII 1952: Rewizor (komedia) Nikołaj Gogol, reż. Bohdan Korzeniewski – jako Gość (Teatr Narodowy),
• 6 II 1953: Bobrowe futro Gerhart Hauptmann, reż. Stanisław Daczyński – jako Żandarm (Teatr Narodowy),
• 19 VII 1953: Rzeczpospolita zapłaci Halina Auderska, reż. Józef Wyszomirski – jako Pokojowiec (Teatr Narodowy),
• 26 X 1954: Człowiek z karabinem Nikołaj Pogodin, reż. Bohdan Korzeniewski – jako Robotnik I (Teatr Narodowy),
• 21 IV 1956: Kordian (dramat) Juliusz Słowacki, reż. Erwin Axer – w podwójnej roli: m.in. jako Szwajcar (Teatr Narodowy),
• 15 XI 1956: Niewiele brakowało Thornton Wilder, reż. Jerzy Rakowiecki – jako Uchodźca (Teatr Narodowy),
• 24 VII 1957: Muchy Jean-Paul Sartre, reż. Erwin Axer – jako mężczyzna z tłumu (Teatr Narodowy),
• 27 III 1958: Panna mężatka Józef Korzeniowski, reż. Janusz Strachocki – jako Jakub (Teatr Narodowy),
• 25 X 1958: Książę Homburg Henryk Kleist, reż. Wilam Horzyca – jako Wieśniak (Teatr Narodowy),
• 14 III 1959: Za kulisami (Tyrtej) Cyprian Kamil Norwid, reż. Wilam Horzyca – jako Służący z szalem (Teatr Narodowy).

lata 60.

• 1 VI 1960: Wieczór Trzech Króli Shakespeare William, reż. Józef Wyszomirski – jako Służący (Teatr Narodowy),
• 15 XII 1960: Żywy trup Lew Tołstoj, reż. Józef Wyszomirski – jako lokaj Kareninów (Teatr Narodowy),
• 3 V 1961: Szkoła obmowy Wojciech Bogusławski, reż. Władysław Krasnowiecki – jako Józef (Teatr Narodowy),
• 2 VI 1962: Barbara Radziwiłłówna (dramat) Alojzy Feliński, reż. Kazimierz Dejmek – jako Członek delegacji sejmowej (Teatr Narodowy),
• 27 II 1963: Przygoda z Vaterlandem Leon Kruczkowski, reż. Kazimierz Dejmek – jako Woźny magistratu (Teatr Narodowy).

Telewizja

Debiut Wacława Izdebskiego w telewizji miał miejsce 4 lutego 1957 roku. Wówczas zagrał rolę w Teatrze Telewizji w przedstawieniu zatytułowanym Pani Williams i pioruny, które zostało oparte na twórczości Marka Twaina. Reżyserią tego spektaklu zajął się Marek T. Nowakowski.

Radio

Wacław Izdebski po raz pierwszy zaprezentował swoje umiejętności przed mikrofonem Teatru Polskiego Radia 25 września 1949 roku, wcielając się w postać Dworzanina w spektaklu zatytułowanym Nagroda, który był inspirowany białoruską baśnią ludową. Reżyserią zajął się Zbigniew Kopalko.

• 28 IV 1950: Kto jest najpotężniejszy na ziemi?, reż. Zbigniew Kopalko,
• 7 XI 1953: Mikita Bratuś Ołeś Honczar, reż. Zbigniew Kopalko,
• 14 IV 1959: Szczurołap Emil František Burian, reż. Zbigniew Kopalko.

Przebieg pracy

W trakcie imponującej kariery aktorskiej, która trwała aż 53 lata, Wacław Izdebski zasłynął z licznych występów na deskach warszawskich teatrów. Oto lista dziewięciu instytucji, w których prezentował swoje umiejętności:

• Teatr Rozmaitości w Warszawie: 1912–1914, 1920–1922, 1946–1950,
• Teatr Nowości w Warszawie: 1913,
• Teatr Letni w Warszawie: 1914–1917, 1929–1930,
• Teatr Narodowy (Warszawa): 1914–1935, 1950–1964,
• Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie: 1935–1939,
• Teatr Popularny (Warszawa): 1945,
• Teatr Comoedia (Warszawa): 1945–1946,
• Teatr Powszechny w Warszawie: 1945–1947,
• Teatr Mały w Warszawie: 1945–1948.

Artysta przeszedł na emeryturę w 1965 roku, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskim teatrze.

Śmierć

W dniu jego śmierci, aktor odszedł w wieku 81 lat. Warto zaznaczyć, że jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się nacmentarzu Bródnowskim, w kwaterze 15B, rządzie VI, grób 6.

---

Oceń: Wacław Izdebski

---