Teatr Powszechny w Warszawie

---

Historia

W historii warszawskiego teatru, ważnym etapem był okres przed II wojną światową, kiedy to w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Teatr Powszechny, funkcjonowało Kino Bomba, które otwarto w 1920 roku. Z czasem, w okresie międzywojennym, zmieniono jego nazwę na Kino Popularne. Początkowa działalność teatralna w tym miejscu ruszyła w 1944 roku z inicjatywy Jana Mrozińskiego, co doprowadziło do powstania Teatru Popularnego. 10 lutego 1945 roku odbyła się premiera pierwszego spektaklu – Moralność pani Dulskiej. Już we wrześniu tego samego roku instytucję przekształcono w Teatr Powszechny.

Do końca lat czterdziestych teatr ten pełnił rolę głównej siedziby warszawskich Miejskich Teatrów Dramatycznych, a na jego czołowych stanowiskach pojawili się dyrektorzy, tacy jak Eugeniusz Poreda, Józef Maśliński, Czesław Szpakowicz, oraz Andrzej Krasicki. Na początku lat pięćdziesiątych nastąpiła znacząca przebudowa teatru, co pozwoliło na wznowienie jego działalności w lipcu 1950 pod kierownictwem Karola Borowskiego. W kolejnych latach dyrekcję w teatrze sprawowali między innymi Henryk Szletyński oraz Tadeusz Kaźmierski, pod którego przewodnictwem instytucja zaczęła zyskiwać na znaczeniu.

W drugiej połowie lat pięćdziesiątych, na czołowe miejsce w Powszechnym weszła Irena Babel jako kierownik artystyczny, która wprowadziła istotne zmiany. Sukcesem okazał się spektakl Babel Wojna i pokój, który do dzisiaj pamiętany jest za swoją oryginalność. Krytycy pisali o tej produkcji, podkreślając sposób, w jaki splata ona losy ludzi z wydarzeniami historycznymi poprzez ciekawą narrację i konstrukcję sceniczną.

Inne znane spektakle z tego okresu również uzyskały świetne recenzje, takie jak Zaklinacz deszczu, Kaukaskie kredowe koło w reżyserii Babel, czy Eurydyka w reżyserii Jacka Szczęka. Teatr Powszechny w owym czasie zyskał renomę dzięki wybitnym aktorskim kreacjom, w których brali udział Zofia Kucówna, Wiesława Mazurkiewicz, Zofia Rysiówna, oraz Tadeusz Janczar, a także wielu innych znakomitych artystów.

W 1963 roli dyrektora teatru zadebiutował Adam Hanuszkiewicz, a w 1969 roku objął on stanowisko dyrektoraTeatru Narodowego w Warszawie. Po gruntownym remoncie w 1970 roku teatr wznowił działalność w 1975 roku. Dyrektorem tej instytucji na nowo został Zygmunt Hübner, który wprowadził do teatru renomowanych aktorów, takich jak Mariusz Benoit, Janusz Gajos, oraz Krystynę Jandę. Powrotem po przerwie stała się inscenizacja Sprawy Dantona w reżyserii Andrzeja Wajdy, co spowodowało, że Teatr Powszechny szybko powrócił do czołówki warszawskich scen teatralnych.

W 1989 roku zmarł Zygmunt Hübner, a po nim dyrekcję artystyczną objął wspomniany Andrzej Wajda. Na krótko zastąpił go Maciej Wojtyszko, natomiast od 1991 do 2007 roku całością spraw zarządzał Krzysztof Rudziński. Po jego odejściu w latach 2007-2011 dyrektorem naczelnym i artystycznym był reżyser Jan Buchwald.

W trudnym okresie 2009-2010 przeszły gruntowną modernizację, realizowaną przy wsparciu funduszy Unii Europejskiej. Zespół sztuk wystawiano w innych warszawskich teatrach, co nie wpłynęło negatywnie na reputację Powszechnego. Od września 2011 roku dyrekcję objął Robert Gliński, który w 2013 roku przekazał kierownictwo Pawłowi Łysakowi oraz Pawłowi Sztarbowskiemu, wcześniej dyrektorom Teatru Polskiego w Bydgoszczy.

W ramach działalności teatru planowane były różnorodne przedsięwzięcia artystyczne i dyskusje z publicznością, a także rozwój terapeutycznych i edukacyjnych programów. W budynku znalazł również swoje miejsce klub muzyczny Mózg Powszechny, organizujący wydarzenia w zakresie muzyki jazzowej i elektronicznej. Dodatkowo powstały nowe przestrzenie, takie jak Stół Powszechny, który wspierał migranckie projekty i angażował społeczności lokalne.

Teatr Powszechny prowadzi również coroczny Festiwal Otwarta Ząbkowska, który odbywa się na ul. Ząbkowskiej w okresie letnim, zbierając tłumy mieszkańców Warszawy oraz turystów, którzy mają okazję do uczestnictwa w różnych wydarzeniach, takich jak koncerty czy spektakle.W 2016 roku Teatr Powszechny zorganizował także Festiwal Sztuki i Społeczności „Miasto Szczęśliwe”, który pozwolił na stworzenie nowoczesnej platformy dialogu oraz rozwoju kultury na poziomie lokalnym.

Wszystkie te elementy sprawiły, że Teatr Powszechny stał się istotnym punktem na kulturalnej mapie Warszawy, łącząc różnorodne formy sztuki oraz wspierając społeczność lokalną.

Patron Teatru Powszechnego

Zygmunt Hübner rozpoczął swoją karierę w Teatrze Powszechnym w Warszawie w 1974 roku, a jego związek z tą instytucją trwał aż do chwili jego śmierci. W początkowym okresie, do 1977 roku, pełnił rolę kierownika artystycznego, a następnie objął stanowisko dyrektora naczelnego i artystycznego. Dzięki swojemu wybitnemu talentowi zarówno artystycznemu, jak i organizacyjnemu, a także za sprawą wspólnej pracy z najlepszymi postaciami polskiej sceny teatralnej, Hübner powtórzył sukces, jaki odnosił w Starym Teatrze, podnosząc Teatr Powszechny do rangi jednej z czołowych scen w kraju.

Artysta wyraził swoje podejście do teatru w bardzo osobisty sposób, mówiąc: „Jestem zwolennikiem teatru, który się wtrąca. Teatru, który się wtrąca do polityki, do życia społecznego i do najbardziej intymnych spraw ludzkich. Teatru, który w tych sprawach ma własne zdanie, otwarcie je wypowiada i stara się go bronić – ze sceny, ma się rozumieć.”

W ciągu swojej kariery zrealizował wiele znaczących i cenionych spektakli, takich jak Lot nad kukułczym gniazdem (1977) autorstwa Dale’a Wassermana, Zemsta (1978) według Aleksandra Fredry, a także adaptacje dzieł takich jak Iwona, księżniczka Burgunda (1983) Witolda Gombrowicza czy Medea (1988) Eurypidesa. Wśród zespołu aktorskiego, którym kierował, znajdowały się znakomite osobistości, z którymi wcześniej współpracował w Gdańsku i Krakowie, w tym Mirosława Dubrawska, Anna Seniuk, Edmund Fetting, Kazimierz Kaczor, Władysław Kowalski, Franciszek Pieczka, Wojciech Pszoniak oraz Marek Walczewski. W jego zespole byli także inni utalentowani artyści, tacy jak Krystyna Janda, Elżbieta Kępińska, Mariusz Benoit, Janusz Gajos, Leszek Herdegen, Piotr Machalica, Stanisław Zaczyk i Zbigniew Zapasiewicz.

Współpracując z teatrem, Hübner miał także przyjemność pracować z wieloma znakomitymi reżyserami, w tym z Kazimierzem Kutzem, Aleksandrem Bardinim oraz Piotrem Cieślakiem. Szczególnie pamiętnym wydarzeniem była produkcja spektaklu w 1977 roku w Teatrze Powszechnym, wyreżyserowanego przez Andrzeja Wajdę, który był adaptacją Rozmów z katemKazimierza Moczarskiego, w którym Hübner odgrywał główną rolę.

Sceny Teatru Powszechnego

Teatr Powszechny w Warszawie dysponuje trzema unikalnymi scenami, które każda z nich ma swoje specyficzne przeznaczenie i charakter.

• Na Scenie Dużej odbywają się najważniejsze spektakle z repertuaru zarówno krajowego, jak i światowego, przyciągając tym samym szeroką publiczność,
• Scena Mała to miejsce, gdzie prezentowane są kameralne produkcje, które często zachwycają subtelnością i intymnością,
• Trzecia Scena (DAS) jest z kolei dedykowana innowacyjnym projektom, w tym spektaklom i warsztatom, które łączą teatr z nowymi mediami, takimi jak VR, AR czy 3D.

Projekty na tej ostatniej scenie są organizowane przez kolektyw artystyczny znany jako Dream Adoption Society, który wprowadza nowoczesne technologie do świata teatru, co czyni go miejscem wyjątkowym.

Zespół artystyczny Teatru Powszechnego

W skład zespołu artystycznego Teatru Powszechnego w Warszawie wchodzą znani i utalentowani artyści, którzy w przeszłości oraz współczesności wnieśli swój wkład w rozwój polskiego teatru. Wśród nich znajdują się:

• Karolina Adamczyk,
• Grzegorz Artman,
• Klara Bielawka,
• Jacek Beler,
• Aleksandra Bożek,
• Arkadiusz Brykalski,
• Michał Czachor,
• Mamadou Góo Bâ,
• Grzegorz Falkowski,
• Anna Ilczuk,
• Michał Jarmicki,
• Mateusz Łasowski,
• Andrzej Kłak,
• Magdalena Koleśnik,
• Maria Robaszkiewicz,
• Karina Seweryn,
• Ewa Skibińska,
• Oskar Stoczyński,
• Julian Świeżewski,
• Barbara Wysocka,
• Kazimierz Wysota,
• Julia Wyszyńska,
• Artem Manuilov.

W przeszłości teatr miał w swoim gronie wiele znakomitości, do których należeli m.in.: Edyta Olszówka, Franciszek Pieczka, Jerzy Zelnik, Joanna Szczepkowska, Krzysztof Stroiński, Justyna Sieńczyłło, Katarzyna Herman, Agnieszka Krukówna, Rafał Królikowski, Joanna Żółkowska oraz Andrzej Piszczatowski.

---

Oceń: Teatr Powszechny w Warszawie

---