Paweł Owerłło, którego pełne imię brzmi Paweł Owerło, urodził się 15 września 1869 roku w Warszawie i zmarł 27 kwietnia 1957 roku, również w Warszawie. Był to znaczący przedstawiciel polskiej kultury, który podjął różnorodne wyzwania artystyczne.
Owerłło to uznawany za utalentowanego aktora teatralnego i filmowego, a także tancerza i reżysera. Jego wszechstronność i zaangażowanie w sztukę sprawiły, że pozostawił trwały ślad w polskim świecie artystycznym.
Życiorys
Paweł Owerłło, syn znanego tancerza Pawła Owerłło oraz Anny ze Zborowskich, zmarł w 1939 roku, a także brat tancerki Anny oraz aktora Lucjana (również zmarłego w 1939 roku), był postacią wyjątkową w polskim świecie teatru. Już od najmłodszych lat przejawiał talent artystyczny – od 1882 roku uczył się tańca w Warszawskiej Szkole Baletowej i jednocześnie doskonalił umiejętności gry na skrzypcach w konserwatorium.
Jego debiut na scenie miał miejsce 5 lipca 1882 roku jako statysta w operze Carmen w Teatrze Wielkim w Warszawie. W latach 1889–1892 kształcił się w zakresie dykcji i deklamacji w Warszawskim Towarzystwie Muzycznym, co przyczyniło się do jego rozwoju jako aktora. 13 października 1892 roku zadebiutował na scenie Warszawskich Teatrów Rządowych, występując w roli Roberta de Rochemore w sztuce „Stryj Sam”, a jego obecność na tej scenie trwała aż do 1924 roku.
Po 1924 roku Owerłło przekształcił się w multifunkcjonalnego artystę – pełnił rolę aktora, reżysera oraz gospodarza sceny Teatru Narodowego w Warszawie. Po tragicznym okresie II wojny światowej, w roku 1945, dołączył do Miejskich Teatrów Dramaticznych w Warszawie, gdzie kontynuował swoją działalność artystyczną.
Owerłło zapisał swoje wspomnienia w publikacji zatytułowanej „Z tamtej strony rampy”, wydanej w Warszawie w 1936 roku, z drugim wydaniem w Krakowie w 1957 roku. Jego życie zakończyło się w 1957 roku, a pamięć o nim utrwalona została poprzez pochówek na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze nr 26-5-5. Warto również dodać, że od 4 listopada 1904 roku Owerłło był żonaty z Wandą z Chęcińskich, urodzoną w 1870 roku.
Ordery i odznaczenia
Paweł Owerłło, wybitna postać w historii Polski, został uhonorowany licznymi odznaczeniami za swoje zasługi. Wśród nich znajduje się:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 7 stycznia 1948 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymał 11 listopada 1934 roku.
Filmografia
Filmografia Pawła Owerłły jest bogata w różnorodne role filmowe, które pokazują jego wszechstronność aktorską. Poniżej znajduje się szczegółowa lista produkcji, w których brał udział, z właściwymi datami oraz rolami.
- 1939/1946 – Czarne diamenty, jako Ratkiewicz, dyrektor Koncernu Węglowego,
- 1939 – Kłamstwo Krystyny, jako przyjaciel Maurycego Marleckiego, ojciec Halinki,
- 1938 – Druga młodość, jako ojciec Tamary,
- 1938 – Moi rodzice rozwodzą się, jako Rudosławski, ojciec Krysi,
- 1938 – Profesor Wilczur, jako minister Donat,
- 1938 – Za winy niepopełnione, jako Jan Naderski, ojciec Julii,
- 1937 – Płomienne serca, jako Kazimierz Porębski, ojciec Wandy,
- 1937 – Skłamałam, jako prezes sądu,
- 1936 – Jego wielka miłość, jako Grądzki,
- 1935 – Rapsodia Bałtyku, jako komandor Zieliński,
- 1934 – Co mój mąż robi w nocy?, jako dyrektor „Alhambry”,
- 1934 – Czy Lucyna to dziewczyna?, jako Braun, dyrektor w fabryce Bortnowskiego,
- 1934 – Kocha, lubi, szanuje, jako dyrektor,
- 1934 – Młody las, jako profesor,
- 1933 – Dzieje grzechu,
- 1933 – Prokurator Alicja Horn, jako prokurator Sądu Okręgowego,
- 1933 – Wyrok życia, jako lekarz,
- 1932 – Bezimienni bohaterowie, jako szef szajki Goppe,
- 1932 – Głos pustyni, jako oficer Legi Cudzoziemskiej,
- 1932 – Puszcza, jako Justyn Sas,
- 1932 – Rok 1914,
- 1932 – Rycerze mroku,
- 1930 – Niebezpieczny romans, jako dyrektor banku,
- 1930 – Sztabskapitan Gubaniew. Golgota ziemi chełmskiej, jako Grodzicki,
- 1930 – Tajemnica lekarza, jako Redding,
- 1929 – Kult ciała, jako prezes Zahorski,
- 1929 – Pod banderą miłości, jako komandor,
- 1928 – Pan Tadeusz, jako Podkomorzy,
- 1928 – Tajemnica starego rodu, jako car Mikołaj I,
- 1927 – Uśmiech losu, jako przewodniczący sądu,
- 1927 – Ziemia obiecana, jako obywatel ziemski Zajączkowski,
- 1926 – O czym się nie myśli,
- 1926 – Trędowata, jako dorobkiewicz Prątnicki,
- 1923 – Niewolnica miłości,
- 1923 – Od kobiety do kobiety,
- 1922 – Przed sądem,
- 1922 – Strzał, jako plenipotent,
- 1922 – Tajemnica przystanku tramwajowego, jako członek jury na balu mody,
- 1921 – Tamten,
- 1920 – Dla ciebie, Polsko, jako Fisch,
- 1920 – Nie damy ziemi, skąd nasz ród,
- 1920 – Powrót, jako bankier baron Wirski,
- 1919 – Ludzie bez jutra, jako prezes teatrów,
- 1918 – Carska faworyta, jako ojciec Matyldy,
- 1918 – Melodie duszy, jako hrabia X, ojciec Marii i Leny,
- 1918 – Złote bagno, jako przemysłowiec Adam Mrozowski,
- 1917 – Carat i jego sługi, jako Adam hrabia Mirski,
- 1917 – Jego ostatni czyn,
- 1912 – Spodnie jaśnie pana.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: PAWEŁ OWERŁŁO, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 01.02.2018 r.]
- M.P. z 1948 r. nr 8, poz. 43 „z okazji jubileuszu 65-lecia pracy scenicznej”.
- M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jakub Fiszer | Tadeusz Gąsiewicz | Łukasz Dobrzański | Bronisław Szulc | Henryk Śmigacz | Ola Lilith | Paweł Miśkiewicz | Władysław Przedpełski | Jerzy Adamczewski | Piotr Zaborowski (grafik) | Aleksandra Koncewicz | Joanna Walter | Mirosław Stecewicz | Franciszek Smuglewicz | Paweł Żak | Zofia Rozensztrauch | Małgorzata Drozd | Mirosława Krajewska (1940–2023) | Michał Urbaniak | Adelajda TruścińskaOceń: Paweł Owerłło (1869–1957)