Jakub Kubicki

Kultura i sztuka

Jakub Kubicki, urodzony w 1758 roku w Warszawie, to postać, która wywarła znaczący wpływ na architekturę Polski w okresie klasycyzmu. Jego nazwisko znane jest w kręgach architektonicznych oraz historycznych, a jego osiągnięcia do dziś cieszą się uznaniem.

Ostatnie dni jego życia miały miejsce w Wilkowie, gdzie zmarł 13 czerwca 1833 roku. Jako architekt, Kubicki był budowniczym generalnym rządowym, co świadczy o jego znaczącej roli w kształtowaniu ówczesnego pejzażu architektonicznego kraju.

Dodatkowo, w 1829 roku został przyjęty jako członek przybrany do Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie, co pokazuje jego związki z elitą intelektualną ówczesnego społeczeństwa. Kubicki niewątpliwie pozostawił po sobie trwały ślad, zarówno w architekturze, jak i w polskiej kulturze naukowej.

Życiorys

Jakub Kubicki, urodzony w warszawskiej rodzinie mieszczańskiej, rozpoczął swoją edukację w kolegium jezuickim, gdzie jednocześnie uczył się pod czujnym okiem Dominika Merliniego. W 1777 roku zyskał zatrudnienie u architekta Szymona Bogumiła Zuga, co związane było z jego pracą przy budowie kościoła ewangelicko-augsburskiego św. Trójcy w Warszawie.

W 1783 roku, jako stypendysta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, udał się wraz z bratemMaciejem na studia do Włoch, gdzie przebywał do 1786 roku. Po powrocie do kraju kontynuował pracę w charakterze architekta.

W 1791 roku, w uznaniu jego zasług, Jakub Kubicki został nobilitowany, otrzymując herb Kolumna Skrzydlata. Posiadanie ziemi stało się dla niego symbolem przynależności do stanu szlacheckiego, co sprawiło, że przez wiele lat dzierżawił dobra Wilków w obwodzie czerskim. Istnieją przypuszczenia, że dążył także do pomnożenia swojego majątku, co potwierdza fakt, że w 1832 roku zakupił tę wieś za sumę 200 000 złp.

W czasie insurekcji kościuszkowskiej pełnił funkcję sędziego w Sądzie Kryminalnym Księstwa Mazowieckiego, a w 1812 roku, jako członek Towarzystwa Królewskiego Gospodarczo-Rolniczego, dołączył do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego.

Po upadku Królestwa Polskiego Jakub Kubicki objął stanowisko Naczelnego Intendenta Budowli Korony. Działał również w loży masońskiej Świątynia Izis, w której był honorowym członkiem w latach 1811–1812 oraz członkiem loży Jutrzenka Wschodząca w 1818 roku.

Jakub Kubicki zmarł 13 czerwca 1833 roku w Wilkowie.

Działalność architektoniczna

Jakub Kubicki to postać niezwykle istotna dla warszawskiej architektury. Jako architekt działający w stolicy od 1807 roku, był pomostem między klasycyzmem XVIII wieku a stylem empire. Jego twórczość wyróżnia się na tle innych dzięki charakterystycznym cechom, takim jak portyk kolumnowy oraz ryzalit ogrodowy. Kubicki reprezentował dojrzałą fazę klasycyzmu, który łączył się z wpływami palladianizmu. Był odpowiedzialny za stworzenie wielu znakomitych polskich dworów-pałaców.

W gronie jego realizacji znajdują się nie tylko wspaniałe pałace w takich miejscach jak Bejce, Białaczów, Młochów, Nadzów czy Pławowice. Projektował także obiekty w Warszawie oraz poza nią, między innymi kościoły w Mokobodach oraz Radziejowicach. Wśród jego osiągnięć należy wymienić Ratusz w Łęczycy, Fabrykę Broni w Kozienicach oraz budynek loży masońskiej w Radomiu.

Ważniejsze prace

Obiekty w warszawskich Łazienkach

Obiekty o niepewnym autorstwie

  • Świątynia Egipska w Łazienkach Królewskich w Warszawie (1819–22),
  • Koszary Kantonistów (Dom Inwalidów) w Łazienkach Królewskich w Warszawie (1826–29),
  • Kompleks pałacowy w folwarku Sielce w Warszawie, dawniej część Łazienek Królewskich (około 1820 roku, lub wcześniej).

Życie prywatne

W okolicach roku 1783, Jakub Kubicki zawarł związek małżeński z Anną Bletyng, znaną także jako Pleting. W ich rodzinie przyszło na świat troje potomków: Helena, która żyła od 1784 do 1822 roku, Józefa, której życie przypadało na lata 1787-1812 oraz Izabela Józefa, która żyła od 1791 do 1840 roku.

Odznaczenia i upamiętnienie

Jakub Kubicki, niezwykle zasłużona postać, został odznaczony Orderem Świętego Stanisława w IV klasie w roku 1815, a następnie w III klasie w 1818 roku. Te prestiżowe odznaczenia świadczą o jego znaczeniu i wkładzie w życie społeczne oraz polityczne.

W hołdzie dla jego pamięci, w 1984 roku nadano jego imię ulicy w pięknej dzielnicy Wilanów. To wyróżnienie nie tylko upamiętnia jego dokonania, ale także zapewnia mieszkańcom i turystom możliwość poznania jego dziedzictwa.

Przypisy

  1. Jarosław Zieliński. Wiejska od 1770 r. „Stolica”, 16.11.2019 r.
  2. AnnaA. Korzekwa AnnaA., KatarzynaK. Łukaszewska KatarzynaK., Nie tylko nauka. Przewodnik po najciekawszych miejscach na UW [pdf], Warszawa 2010 r.
  3. Jerzy S. Majewski: Warszawa nieodbudowana. Królestwo Polskie w latach 1815–1840. Warszawa 2009 r.
  4. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa 1998 r.
  5. Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930 r.
  6. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. X, nr 12, Warszawa 1931 r.
  7. Akty powstania Kościuszki, t. III, Wrocław-Kraków 1955 r.
  8. Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 20.
  9. Stanisław Łoza: Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa 1954 r.
  10. Lista imienna członków Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w styczniu 1829 roku, Warszawa 1829 r.
  11. Król wysyłał za granicę młodych artystów w trosce o przyszły rozwój sztuki polskiej.

Oceń: Jakub Kubicki

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:19