Arkady Kubickiego


Arkady Kubickiego to interesująca budowla, którą wzniesiono w latach 1818–1821 na zlecenie królewskiej rodziny. Projektantem tego obiektu był wybitny polski architekt Jakub Kubicki. Usytuowane na skarpie z wschodniej strony Zamku Królewskiego w Warszawie, arkady stanowiły integralny element królewskiej rezydencji, harmonizując z zachwycającym założeniem krajobrazowym ogrodów królewskich, które rozciągają się wzdłuż Wisły.

Pomimo trudnych lat zaniedbania i dewastacji, obiekt przeszedł gruntowną odbudowę, która miała miejsce w latach 1995–2006. Zainstalowano wtedy nowoczesne schody ruchome, łączące arkady z zamkiem, co znacznie poprawiło dostępność tej historycznej budowli.

W przyszłości Arkady Kubickiego mają pełnić kluczową rolę w obsłudze ruchu turystycznego, oferując szereg usług, w tym kasy biletowe, wejście do obiektu, pasaż handlowy oraz audytorium. To także przestrzeń na wystawy oraz koncerty, które wzbogacą ofertę kulturalną stolicy.

Historia obiektu

„Arkady Kubickiego stanowią jedynie fragment szerszego projektu przebudowy Zamku Królewskiego w Warszawie, który został zaprojektowany przez Jakuba Kubickiego w latach 1816–1818. Niestety, w wyniku braku wystarczających środków finansowych w kasie Królestwa Kongresowego projekt ten nie został w pełni zrealizowany. Po mianowaniu w 1817 roku na stanowisko generalnego intendenta budowli królewskich przy Komisji Nadzoru Budowli Korony, Kubicki zaprezentował swoje wizje, które miały na celu rozwój architektury królewskiej.

Budowla składała się z siedmiu ażurowych arkad, umiejscowionych w nowych ścianach prostokątnego, parterowego budynku o imponujących wymiarach: długość wynosiła 195 metrów, a szerokość 9,5 metra. Całość nakryta została sklepieniem o układzie krzyżowym, które charakteryzowało się rozpiętością 8,5 metra. Na wschodniej elewacji arkad znalazły się okrągłe okna, które miały pełnić zarówno funkcje dekoracyjne, jak i prosić o doświetlenie wnętrza.

Wykonanie Arkad Kubickiego z piaskowca pozwoliło na estetyczne wykończenie elementów takich jak obramowania arkad, okna, a także gzyms i balustrada. Centralnym punktem budowli stały się monumentalne schody sprawnie poprowadzone wzdłuż środkowej części elewacji, które umożliwiały dostęp na taras. Taras ten był wzbogacony o dostojny balkon ze stonewaną balustradą, a jego ogrodzenie z kutych prętów zawierało motywy ozdobne przedstawiające rózgi liktorskie.

Tworzenie tarasu zaczęło się od połączenia przestrzeni pod arkadami z otaczającym terenem. Dzięki temu stworzono powierzchnię o wymiarach 195 na 24 metry, na którą nasypano pół metra ziemi oraz posadzono liczne drzewa i krzewy, co zapewniło widok na rzekę oraz prawobrzeżną część miasta, stając się w ten sposób szeroką przestrzenią spacerową.

W 1831 roku, na skutek przegranej powstania listopadowego, Zamek Królewski stracił uprzedni status rezydencji królewskiej oraz miejsca zgromadzeń sejmowych. Arkady Kubickiego zostały przejęte przez armię rosyjską, która po zamurowaniu otwartych przestrzeni przekształciła budowlę w zamknięty obiekt, adaptując go na stajnię oraz koszary. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, teren ten wciąż pozostawał w użyciu wojskowym.

Wydarzenia II wojny światowej nie zdołały wyrządzić większych szkód w Arkadach Kubickiego, które przetrwały w stanie nienaruszonym. Jednak w latach 80. XX wieku budowla ponownie otrzymała użycie wojskowe, co sprawiło, że zaczęła stopniowo niszczeć. Dopiero na przełomie lat 1993 i 1994 przeprowadzono pierwsze ekspertyzy techniczne tego obiektu.

W latach 1994–2009 przeprowadzono generalny remont, którego koordynatorem był prof. Stanisław Fiszer. Oprócz renowacji samego budynku, rewitalizowano również założenia krajobrazowe oraz ogrody zamkowe. 1 kwietnia 2009 roku Arkady zostały otwarte dla zwiedzających, stając się ważnym punktem na mapie warszawskich atrakcji turystycznych.

Przypisy

  1. Arkady Kubickiego w Zamku Królewskim otwarte, gazeta.pl, 31.03.2009 r.
  2. Przewodnik ilustrowany - Zamek Królewski w Warszawie, s. 127.
  3. Jerzy S. Majewski: Warszawa na starych pocztówkach. Warszawa: Agora, 2013 r., s. 7. ISBN 978-83-268-1238-5.

Oceń: Arkady Kubickiego

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:11