Ulica Juliusza Słowackiego w Warszawie

---

Przebieg

Ulica Juliusza Słowackiego w Warszawie rozpoczyna swój bieg z placu Wilsona, kierując się na północny zachód. Zarówno po stronie północnej, jak i południowej ulokowane są bloki mieszkalne, które tworzą charakterystyczny krajobraz tej okolicy. W południowo-zachodniej części ulicy, prostopadle do Słowackiego, znajduje się ulica Teodora Toeplitza, a tuż obok leży ulica Filarecka. W dalszej części, za blokiem mieszkalnym od strony północno-wschodniej, można dostrzec urząd dzielnicy Żoliborz oraz dom handlowy „Merkury”, a także szereg kamienic.

Za skrzyżowaniem z ulicą Augusta Cieszkowskiego oraz Pawła Suzina, znajdują się niskie budynki mieszkalne. W kierunku północno-wschodnim można zauważyć pasy ruchu dla pieszych i rowerzystów, oddzielone od jezdni pasem zieleni. Tu biegnie ulica Krechowiecka, która kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą Sierpecką, układając się w formę ulicy asfaltowej. W dalszym ciągu, aż do skrzyżowania z Marymoncką i Potocką, z obu stron ulicy Słowackiego ciągną się kolejne niskie bloki mieszkalne. To miejsce przecinają ulice: Stanisława Szczepanowskiego, ulokowana po stronie północno-wschodniej oraz Marcin Poczobutta i Hanki Czaki po stronie południowo-zachodniej, w tym m.in. „Osiedle Skarbowców”, które powstało w okresie międzywojennym.

Na roku ulic Potockiej i ks. Jerzego Popiełuszki znajduje się Szkoła Główna Służby Pożarniczej. Przechodząc dalej, za wspomnianym skrzyżowaniem Potockiej i Popiełuszki, można dotrzeć do kolejnego skrzyżowania, które łączy ulice Gdańską oraz Popiełuszki. Na Gdańskiej ruch kieruje się w stronę osiedla Marymont-Potok, podczas gdy na Popiełuszki odbywa się ruch w przeciwną stronę. Ulica Słowackiego przekształca się z dwupasmowej w trzypasmową, co jest wynikiem rosnącego natężenia ruchu, a jej kierunek stopniowo zmienia się w stronę północy.

Po prawej stronie ulicy, w obszarze północno-wschodnim, mamy do czynienia z Parkiem Kaskada, a po stronie południowej, w kierunku ulicy Włościańskiej, z Hala Marymonka i towarzyszącym jej bazarem, a także z głównym budynkiem stacji metra Marymont. W dalszej części ulicy znajduje się pętla autobusowa, a także wiadukt, który prowadzi nad aleją Armii Krajowej. Tuż za nim zaczyna się bielański odcinek, który kończy swój bieg na skrzyżowaniu z ulicą Stefana Żeromskiego. Rozpoczyna się wtedy nowa nić Słowackiego, którą kontynuuje ulica Marymoncka.

Ulica Juliusza Słowackiego ma długość około 1655 metrów.

Komunikacja miejska

Okres przedwojenny

Na ulicy Słowackiego w Warszawie znaczący rozwój komunikacji miejskiej datuje się od 20 grudnia 1920 roku, kiedy to uruchomiono pierwszą linię autobusową. Linia ta, oznaczona numerem 2, rozpoczęła trasę w rejonie Dworca Gdańskiego i kończyła w Marymoncie. Z nieco późniejszych lat, wprowadzono tramwaj, który połączył Żoliborz z Śródmieściem, nadano mu numer 15. W okresie przed II wojną światową, autobusy na ulicy Słowackiego przestały kursować, a torami tramwajowymi jeździło osiem linii: 3, 4, 14, 15, 17, 23, 27 oraz nocna 30.

W 1928 roku nastąpiło przedłużenie trasy tramwaju 14, który wcześniej kończył swój bieg w okolicach Dworca Gdańskiego. Nowa trasa rozpoczynała się na Placu Wilsona i prowadziła do Placu Unii Lubelskiej. W 1935 roku zaktualizowano trasę tej linii, aby kursowała ona ulicą Mickiewicza. Również w tym czasie, linia 17 została przedłużona, aby kursowała z Placu Wilsona do Placu Narutowicza, a jedynie przecinała przystanek na Słowackiego w drodze do Śródmieścia, wracając ulicą Mickiewicza oraz przez Plac Inwalidów.

W 1932 roku zaszła jeszcze jedna zmiana, wprowadzono pierwszą nocną linię tramwajową, która łączyła Żoliborz ze Śródmieściem. Trasa tej linii, nr 30, zaczynała się na Placu Wilsona i kończyła na Placu Trzech Krzyży. W 1936 roku nastąpiło kolejne wydłużenie trasy dla linii nr 4, co pozwoliło na kursowanie tramwajów bezpośrednio do Placu Wilsona przez ulicę Słowackiego. Wkrótce, bo w 1938 roku, linia 3 została wydłużona, aby kursować między Placem Wilsona a Rakowiecką. Ostatecznie, aż do roku 1939 uruchomiono linie 23 (Potocka – Gocławek) oraz 27 (Potocka – Plac Narutowicza).

Jednak nasilenie bombardowań podczas wojny spowodowało zawieszenie działalności komunikacji miejskiej w Warszawie we wrześniu 1939 roku.

Numer linii	Rodzaj		Data rozpoczęcia kursowania	Data zakończenia kursowania	Notatki
2	autobusowa	zwykła	20 grudnia 1920	20 grudnia 1924	[1]
3	tramwajowa	zwykła	21 marca 1937	8 września 1939	[2]
4	tramwajowa	zwykła	17 lutego 1936	14 grudnia 1938	[3]
14	tramwajowa	zwykła	14 października 1928	17 listopada 1935	[4]
15	tramwajowa	zwykła	20 grudnia 1924	8 września 1939	[5]
17	tramwajowa	zwykła	19 stycznia 1931	8 września 1939	[6]
23	tramwajowa	zwykła	14 grudnia 1938	8 września 1939	[7]
27	tramwajowa	zwykła	26 marca 1939	8 września 1939	[8]
30	tramwajowa	nocna	5 listopada 1932	8 września 1939	[9]

Okres II wojny światowej

W trakcie II wojny światowej ulica Słowackiego nie widziała autobusów komunikacji miejskiej. Pierwsza linia tramwajowa powróciła na tę trasę dopiero 18 października 1939 roku. W początkowym etapie miała oznaczenie słowne (pierwotnie PL. WILSONA – PL. KRASIŃSKICH, a później POTOCKA – PL. KRASIŃSKICH), a numer 14 przyznano jej dopiero 11 listopada. Oznaczało to, że przystanek na Słowackiego był uwzględniony jedynie w kierunku Śródmieścia. W roku 1940 na trasie pojawiły się nowe linie tramwajowe: 17 i 26, z czego ta pierwsza kursowała od AWF-u na Białanach do Placu Krasińskich (później do Placu Narutowicza), natomiast druga obsługiwała trasę z Marymontu do Placu Krasińskich, ale działała jedynie przez sześć miesięcy.

W 1941 roku tramwaje linii nr 14 zrezygnowały z przystanku na ulicy Słowackiego. W tym czasie na trasie zaczęły kursować również linie 3 oraz 4, które prowadziły odpowiednio z Potockiej do Placu Unii Lubelskiej oraz z Placu Wilsona do Dworca Wschodniego. Linia nr 4 została na krótko uruchomiona również pomiędzy Dworcem Gdańskim a Placem Wilsona w okresie od 10 listopada 1941 do 1 czerwca 1942 roku. Przed całkowitym zakończeniem działań wojennych w Warszawie, do użytku weszła następnie linia nr 7 w 1943, łącząca AWF z Okęciem, jednak później jej trasa została skrócona do Placu Narutowicza. Całkowicie zlikwidowano linie nocne w okresie II wojny światowej.

W dniu 1 sierpnia 1944 roku, z uwagi na wybuch powstania warszawskiego, wszystkie linie na ulicy Słowackiego zostały zawieszone.

Numer linii	Rodzaj		Data rozpoczęcia kursów	Data zakończenia kursów	Informacje dodatkowe
3	tramwajowa	zwykła	10 listopada 1941	1 sierpnia 1944	[10]
4	tramwajowa	zwykła	21 września 1941 1 czerwca 1942	10 listopada 1941 1 sierpnia 1944	[11]
7	tramwajowa	zwykła	1 marca 1943	1 sierpnia 1944	[12]
14*	tramwajowa	zwykła	18 października 1939	21 września 1941	[13]
17	tramwajowa	zwykła	31 marca 1940	1 sierpnia 1944	[14]
26	tramwajowa	zwykła	23 czerwca 1940	21 września 1941	[15]

– do 19 listopada 1939 roku nie miały przyznanego numeru.

Ważniejsze obiekty

Urząd Dzielnicy Żoliborz m. st. Warszawy

Na ulicy Słowackiego 6/8 zlokalizowany jest urząd, który obsługuje jedną z najmniejszych warszawskich dzielnic – Żoliborz. To miejsce, w którym mieszkańcy mogą załatwić wszystkie niezbędne formalności związane z administracją lokalną.

Teatr Komedia i Czytelnia Naukowa nr XVI

Na tym samym odcinku ulicy, pod numerem 19a, znajdziemy Teatr Komedia. Warto zaznaczyć, że budynek nie znajduje się bezpośrednio przy głównej jezdni. Jest usytuowany za parkingiem, wśród zieleni parku, co dodaje mu uroku. Powstał w 1952 roku jako Społeczny Dom Kultury WSM, a Teatr Komedia zadebiutował pięć lat później, prezentując musical „Kiss me Kate”, którego reżyserem był Jerzy Rakowiecki. Premiera miała miejsce 14 września 1957 roku.

Warto również wspomnieć, że pod tym samym adresem mieszczą się Czytelnia Naukowa nr XVI oraz Biblioteka Publiczna nr 16. Interesująca jest historia pierwszej biblioteki na Żoliborzu, która powstała w 1929 roku, ale niestety przestała istnieć w wyniku zniszczeń II wojny światowej. Zbiory przeniesiono do Wypożyczalni im. Kazimierza Tołwińskiego, która mieściła się przy Słowackiego 5/13. W 1951 roku biblioteka znalazła nową siedzibę w budynku Społecznego Domu Kultury WSM, a w 2001 roku zorganizowano nowoczesną Czytelnię Naukową nr XVI.

Ciekawostką jest fakt, że fragment tego budynku wynajmowany jest również dla Radia 357.

Akademia Pożarnicza

Pod adresem wspomnianym powyżej znajduje się również Akademia Pożarnicza, instytucja edukacyjna o istotnym znaczeniu dla regionu.

Spółdzielczy Dom Handlowy „Merkury”

Budynek Spółdzielczego Domu Handlowego „Merkury” znajduje się przy ulicy Słowackiego 16/18. Projekt tego obiektu został stworzony przez Jacka Nowickiego i został oddany do użytku w 1964 roku. Wewnątrz budynku znajdowały się ceramiczne dekoracje wykonane przez Krzysztofa Henisza. Niestety, mimo że przetrwały one przez wiele lat, w styczniu 2015 roku zostały zniszczone przez nowego najemcę.

Inne

• Izba Pamięci Marii Kownackiej – mieszkanie pisarki, które stanowi oddział Muzeum Książki Dziecięcej,
• która jest częścią Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy (nr 5/13 m. 74).

---

Oceń: Ulica Juliusza Słowackiego w Warszawie

---