Ulica Józefa Bema w Warszawie

Ulice i place

Ulica Józefa Bema to znaczący element urbanistyczny w stolicy Polski, a mianowicie w warszawskiej dzielnicy Wola. Ta ulica łączy historię z nowoczesnością, będąc świadkiem wielu przemian, które zachodziły na tym terenie przez lata.

Wola to nie tylko miejsce, w którym znajduje się ulica Bema, ale również obszar pełen kultury i działalności społecznej. Ulica, o której mowa, jest jedną z wielu, które tworzą niepowtarzalny klimat tej dzielnicy.

Znajdując się w Woli, mamy możliwość odkrywania fascynujących atrakcji oraz historycznych miejsc, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Historia

Ulica Józefa Bema posiada bogatą historię, sięgającą czasów, gdy była to jedynie droga narolna, prowadząca przed rokiem 1876 od ul. Opaczewskiej w obrębie wsi Warszawa, aż do wsi Wola Wielka. W tym okresie przecinała ona także tory kolei warszawsko-wiedeńskiej. W drugiej połowie XIX wieku była znana pod nazwami Droga Kościelna bądź Droga Parafialna, co miało związek z pobliskim kościołem św. Stanisława Biskupa i Męczennika, który powstał w latach 1858–1860.

Rok 1876 był przełomowy, gdyż ulica zostały przecięta przez tory kolei obwodowej, której budowa wpłynęła na dalszy rozwój infrastruktury. Wówczas w jej okolicach utworzono liczne bocznice kolejowe, które prowadziły między innymi do carskich magazynów wojskowych, wzniesionych po 1893 roku pod nr 60. Teren ten obejmował także imponujące elewatory zbożowe. W tym samym czasie, pod nr 70/72, powstała przędzalnia bawełny oraz farbiarnia Towarzystwa Akcyjnego „Wola”. W 1908 roku z kolei otworzyła się fabryka spółki Lilpop, Rau i Loewenstein.

W 1916 roku, kiedy cała długość ulicy została włączona w granice Warszawy, nowe zmiany nastąpiły w roku 1919, kiedy to dotychczasowa Droga Parafialna i Droga Kościelna zyskały obecną nazwę, honorującą generała Józefa Bema. Wkrótce po tej zmianie, 20 października 1919 roku, otwarto nową pętlę tramwajową, usytuowaną przed kościołem, a także ustanowiono linię łączącą ją z ulicą Dworską. 25 listopada 1920 roku tramwaje zaczęły kursować jednotorową linią na trasie od skrzyżowania z ulicami Dworską i Wolską, natomiast torowisko na ulicy Dworskiej zostało zlikwidowane.

Między 1925 a 1928 rokiem pod nr 76 zrealizowano budowę gmachów Towarzystwa Szkół Powszechnych, które nawiązywały swym stylem do założeń architektonicznych XVII i XVIII wieku. Z kolei w latach 1931–1932, w pobliżu skrzyżowania z nowo wytyczoną ul. Ludwiki, wzniesiono kolonię domów spółdzielczych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Na początku lat 30. XX wieku powstał jednonawowy tunel drogowy, który meandrował pod torami stacji Warszawa Zachodnia. Tunel ten, mimo że przysłonięty częścią torowisk, stanowił ważny węzeł komunikacyjny, łącząc się z ul. Armatnią.

W 1939 roku miały miejsce tragiczne wydarzenia, kiedy to zbombardowane i zniszczone elewatory zbożowe, a kursowanie tramwajów wstrzymano 8 września 1939 roku. Działalność wznowiono 1 stycznia 1944 roku, jednak trwała ona jedynie przez kilka miesięcy przed wybuchem Powstania Warszawskiego, które przyniosło zniszczenia w rejonie ulicy Wolskiej. Tunel pozostał otwarty przez cały czas okupacji, ale został zniszczony przez wycofujące się niemieckie wojska.

29 listopada 1945 roku tramwaje na ulice wznowiły swoje kursy na odbudowanej linii. W międzyczasie, od 21 czerwca do 15 sierpnia 1948 roku, przeprowadzono przebudowę linii tramwajowej, zmieniając rozstaw szyn. 21 sierpnia 1963 roku, w kontekście budowy tramwajowej linii na ul. Kasprzaka, zlikwidowano trasę tramwajową na całym odcinku ulicy Bema.

W okresie powojennym ulica uległa wielu przekształceniom, przede wszystkim w związku z rozbudową węzła PKP. Nowo oddany odcinek al. Rewolucji Październikowej, wprowadzony do użytku 5 marca 1973 roku, przyczynił się do zmiany układu drogowego. W wyniku tego, początkowy odcinek ulicy, który przed wojną należał do dzielnicy Ochota, został od niej odcięty, zmieniając swoją nazwę na al. Bohaterów Września w 1974 roku. Całkowita długość ulicy zmniejszyła się z 2330 m do 1010 m; w wyniku kolejnych zmian w 2014 roku, odcinek na południe od ul. Prądzyńskiego i na zachód od torów kolejowej obwodowej został przemianowany na ul. Parafialną, co spowodowało dalsze skrócenie do 780 m.

Ważniejsze obiekty

Na ulicy Józefa Bema w Warszawie znajdują się liczne istotne punkty, które warto odwiedzić. Do najważniejszych obiektów należą:

Przypisy

  1. Linia tramwajowa zwykła 11. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 06.11.2023 r.]
  2. Zagadkowy tunel. Warszawska identyfikacja, 16.01.2018 r. [dostęp 07.11.2023 r.]
  3. Dariusz Walczak: Tramwaje powojennej Warszawy 1945-1975. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2018, s. 43. ISBN 978-83-63652-30-2.
  4. Dariusz Walczak: Tramwajem przez Stadt Warschau. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2016, s. 101. ISBN 978-83-63652-19-7.
  5. Linia tramwajowa zwykła 16. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 06.11.2023 r.]
  6. Linia autobusowa zwykła 184. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 06.11.2023 r.]
  7. Mapa Warszawy [online], mapa.um.warszawa.pl [dostęp 28.11.2020 r.]
  8. Uchwała nr XCIII/2396/2014 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 30.10.2014 r. w sprawie zmiany nazw ulic w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 2014, poz. 11245 [dostęp 28.11.2020 r.]
  9. Uchwała Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 20.12.1974 r. w sprawie nadania nazw ulicom, „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”, 1975 (1), poz. 1.
  10. Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 48. ISBN 83-907574-00.
  11. Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 16. ISBN 83-907574-00.
  12. Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 13. ISBN 83-907574-00.
  13. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 44.
  14. Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 18.
  15. BarbaraB. Petrozelin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 141, ISBN 83-01-08836-2.
  16. Spis ulic przemianowanych m.st. Warszawy. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 60, s. 6-12, 05.07.1921 r.
  17. Zygmunt Walkowski: podczas II wojny obok Dworca Zachodniego nie było komory gazowej. dzieje.pl, 11.04.2017 r. [dostęp 15.04.2017 r.]

Oceń: Ulica Józefa Bema w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:7