Plac Thomasa Woodrowa Wilsona w Warszawie

---

Układ

Plac Thomasa Woodrowa Wilsona, z uwagi na swoje położenie, stanowi rondo komunikacyjne, w którym krzyżują się aż pięć istotnych ulic, co podkreśla jego rolę w sieci transportowej miasta.

Od północnej strony zbiega się z ulicą Mickiewicza, co sprawia, że ruch w tym rejonie jest płynny. Od wschodu dopełnia ten układ ulica Krasińskiego, a od północnego zachodu znajduje się ulica Słowackiego. Od zachodu z ulicą Krasińskiego oraz od południa ponownie z ulicą Mickiewicza tworzą spójną całość.

Plac Wilsona, dostępny poprzez różnorodne środki transportu, jest kluczowym węzłem komunikacyjnym.

Znajdują się tu przystanki tramwajowe, autobusowe oraz stacja metra Plac Wilsona, co znacząco ułatwia podróżowanie po Warszawie.

Nazwa

Historia placu Thomasa Woodrowa Wilsona w Warszawie sięga roku 1923, kiedy to został on wytyczony na podstawie projektu przygotowanego przez znanych architektów, takich jak Józef Jankowski, Tadeusz Tołwiński oraz Antoni Jawornicki. Plac zlokalizowany jest w ciągu ulicy Adama Mickiewicza i początkowo nosił nazwę placu Stefana Żeromskiego.

Na mocy decyzji Rady Miasta z dnia 21 lutego 1924 roku, po śmierci amerykańskiego prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona, podjęto jednogłośną uchwałę, aby uczcić jego pamięć poprzez nadanie jego imienia jednemu z warszawskich placów. Finalne decyzje w tej kwestii przekazano prezydium Rady oraz magistratowi. Ostateczna nazwa placu została zatwierdzona uchwałą Rady Miejskiej w dniu 27 września 1926 roku.

W okresie II wojny światowej, w maju 1940 roku, okupacyjne władze niemieckie zmieniły nazwę placu na Danziger Platz (plac Gdański); jednak mieszkańcy nie przyjęli tej zmiany. Dopiero uchwała Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 5 kwietnia 1951 roku przemianowała plac na plac Komuny Paryskiej, aby uczcić 80. rocznicę tego historycznego wydarzenia. Historia nazwy placu uległa kolejnemu zwrotowi, kiedy to na mocy uchwały Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 28 lutego 1990 roku, przywrócono pierwotną nazwę. Ostatnie korekty nazwy miały miejsce w 2012 roku, kiedy to uchwałą Rady m.st. Warszawy z dnia 30 sierpnia, plac imienia T.W. Wilsona został ostatecznie nazwany placem Thomasa Woodrowa Wilsona.

Wymowa nazwy placu

W kontekście wymowy, Rada Języka Polskiego zwraca uwagę, że od czasów nadania nazwy placowi w dwudziestoleciu międzywojennym, tradycyjnie była ona wymawiana w sposób spolszczony. Podobnie jak w przypadku alei Jerzego Waszyngtona, wymowa zawiera miękką głoskę „w” na początku. Osoby, które sugerują, że powinno się mówić „plac Łilsona”, wydają się nie znać tej tradycji.

Warto zauważyć, że spolszczona forma nazwy bezpośrednio odnosi się także do zapowiedzi stacji metra Plac Wilsona, prezentowanych w wagonach pociągów przez Ksawerego Jasieńskiego. Do nazwy placu nawiązuje również tytuł lokalnego miesięcznika „Wilsoniak”, co podkreśla jego znaczenie w warszawskim krajobrazie kulturowym.

Opis

W latach 1926–1928, w północno-wschodnim narożniku placu, pomiędzy ulicami Mickiewicza, Tucholską i Krasińskiego, powstały cztery budynki I kolonii Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (WSM), których projektantem był Bruno Zborowski. W tym samym okresie, od 1928 do 1932 roku, na numerze 4 zbudowano Dom Spółdzielni Mieszkaniowej „Fenix”, zaprojektowany przez Romana Felińskiego.

W latach 1925–1932, po południowo-wschodniej stronie placu, urządzono park im. Stefana Żeromskiego, który stał się miejscem wypoczynku dla mieszkańców i przyczyniał się do estetyki otoczenia.

3 maja 1943 roku, o godzinie 18:00, ze znajdującego się na placu głośnika ulicznego (znanego jako szczekaczka) nadano patriotyczną audycję związaną z Kierownictwem Walki Cywilnej, która zakończyła się hymnem narodowym. Wydarzenie to zgromadziło kilkaset osób, w tym grupę niemieckich żołnierzy, a informacja o nim szybko rozeszła się po całym mieście.

Niestety, w 1944 roku zabudowa placu została częściowo zniszczona, a całkowitemu zniszczeniu uległa I kolonia WSM. Około 1955 roku plac przeszedł przebudowę, w ramach której zmieniono układ torów tramwajowych, jezdni oraz zagospodarowano zieleń.

W 1961 roku, w budynku wzniesionym na miejscu I kolonii WSM, otwarto kino „Wisła”, które stało się ważnym punktem kulturalnym tej okolicy.

Ważniejsze obiekty

W okolicy Placu Thomasa Woodrowa Wilsona znajduje się wiele interesujących miejsc, które przyciągają uwagę mieszkańców oraz turystów. Oto kilka z nich:

• Stacja metra Plac Wilsona, która zapewnia doskonałe połączenie komunikacyjne,
• Park Stefana Żeromskiego, idealne miejsce do relaksu i spacerów,
• Fort Sokolnickiego, będący częścią historycznych fortyfikacji Warszawy,
• Kino „Wisła”, popularne miejsce w którym można obejrzeć najnowsze filmy.

---

Oceń: Plac Thomasa Woodrowa Wilsona w Warszawie

---