Ulica Wileńska to jedna z charakterystycznych arterii znajdujących się w Warszawie, w wyjątkowej dzielnicy Praga-Północ. Jest to miejsce, które ma swoje unikalne historyczne i kulturowe znaczenie.
Wileńska przyciąga uwagę swoim klimatem oraz różnorodnymi lokalami i małymi przedsiębiorstwami, co sprawia, że staje się integralną częścią życia mieszkańców i odwiedzających stolicę.
Historia
Ulica Wileńska, która powstała około 1860 roku, miała swoje początki związane z powstaniem Nowej Pragi. Jej nazwa ma odniesienie do Wilna, skąd odchodziły pociągi z wybudowanego w 1865 roku Dworca Petersburskiego. W początkowym okresie ulica przecinała ulicę Szwedzką i kończyła się przy Warszawskiej Fabryce Stali.
W 1908 roku, ulica Wileńska oraz sąsiednie ulice, takie jak Konopacka i Stalowa, stały się trasą tramwajów elektrycznych, co znacznie poprawiło komunikację w tym rejonie. W okresie przed wybuchem II wojny światowej planowano przedłużenie tej ulicy w kierunku wschodnim, w kierunku projektowanej obwodnicy, jednak niestety, zamiar ten nie został zrealizowany.
Zabudowa Wileńskiej przetrwała II wojnę światową, z wyjątkiem dwóch budynków. Już w lipcu 1945 roku na ulicy wznowiono kursowanie tramwajów, jednak w 1950 roku, podczas zmiany torów z szerokiego na normalny rozstaw, kursy tramwajowe przeniesiono z ulic Wileńskiej i Konopackiej na ulice Targową oraz 11 Listopada.
Po 1949 roku, planowane funkcje komunikacyjne ulicy zostały przejęte przez równoległą trasę W-Z, znaną także jako aleja gen. Karola Świerczewskiego, która od 1991 roku funkcjonuje jako al. „Solidarności”. Ta ważna arteria łączy się na wschodzie z ulicą Radzymińską.
Ważniejsze obiekty
Na Ulicy Wileńskiej w Warszawie można znaleźć wiele interesujących obiektów historycznych oraz architektonicznych. Oto niektóre z nich:
- Ul. Wileńska 1 – w okresie międzywojennym w tym miejscu znajdował się sklep fabryczny zakładów cukierniczych „Fuchsa”, znany lokalny producent słodyczy,
- Ul. Wileńska 2/4 – tu zlokalizowane są część obiektów wchodzących w skład kompleksu budynków b. Dyrekcji Kolei Państwowych, placówki, która odegrała istotną rolę w rozwoju transportu kolejowego,
- Ul. Wileńska 7 – budynek z lat 1890–1910, który po II wojnie światowej służył jako Drukarnia Miejska,
- Ul. Wileńska 9 – kamienica wybudowana w końcu XIX wieku (1875–1900). W jej murach mieścił się komisariat XII cyrkułu carskiej policji, a w okresie międzywojennym XIV komisariat policji państwowej. 26 marca 1905 miał miejsce nieudany zamach na ten komisariat, który zorganizował Stefan Okrzeja,
- Ul. Wileńska 13 – w tej kamienicy, zbudowanej przez Arona Balfisza w 1890 roku, mieściła się pierwsza powojenna siedziba ambasady ZSRR w latach 1945–1946,
- Ul. Wileńska 14a – dawniej siedziba centrali spółki Przewozy Regionalne, która odpowiadała za transport kolejowy,
- Ul. Wileńska 47 – miejsce spoczynku Rozalii Zamoyskiej, datowane na 1795 rok,
- Ul. Wileńska 69 – w tym miejscu znajdował się dawny Dom Pracy dla Chłopców im. J. i W. Mańkowskich, instytucja wspierająca młodzież.
Obiekty nieistniejące
Na ulicy Wileńskiej w Warszawie znajdowało się wiele ciekawych obiektów, w tym jeden z najstarszych.
Wśród nich była parowozownia z 1860 roku, oznaczona numerem 14, która stanowiła przykład niezwykle cennej architektury kolejowej.
Niestety, obiekt ten został zburzony w 2009 roku, tracąc swoje historyczne znaczenie dla miasta.
Przypisy
- Janusz Sujecki: Relikty kolejowych imperiów na Pradze [w] Odkrywanie warszawskiej Pragi. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 12–16.
- Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 227.
- Dorota Wilkiewicz: Ulice i uliczki naszej Pragi. Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Pragi, 1999, s. 116.
- Dorota Wilkiewicz: Ulice i uliczki naszej Pragi. Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Pragi, 1999, s. 118.
- Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna–Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 91.
- Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 6.
- Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom II. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1998, s. 33.
- Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom II. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1998, s. 41.
- Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 244.
- Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 245.
- Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 271.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Williama Heerleina Lindleya w Warszawie | Ulica Wincentego Rzymowskiego w Warszawie | Ulica Władysława Broniewskiego w Warszawie | Ulica Włodarzewska w Warszawie | Ulica Władysława Umińskiego w Warszawie | Ulica Wojciecha Oczki w Warszawie | Ulica Wolność w Warszawie | Ulica Wolska w Warszawie | Ulica Wolumen w Warszawie | Ulica Wołoska w Warszawie | Ulica Wilanowska w Warszawie | Ulica Wiktorska w Warszawie | Ulica Wiejska w Warszawie | Ulica Wawelska w Warszawie | Ulica Wał Miedzeszyński w Warszawie | Ulica Waliców w Warszawie | Ulica Walecznych w Warszawie | Ulica Tykocińska w Warszawie | Ulica Wilcza w Warszawie | Ulica Trocka w WarszawieOceń: Ulica Wileńska w Warszawie