Ulica Wał Miedzeszyński w Warszawie


Wał Miedzeszyński to niezwykle interesująca ulica w Warszawie, rozciągająca się na terenie dzielnic Praga-Południe oraz Wawer. Ta malownicza arteria biegnie wzdłuż Wisły, łącząc Saską Kępę z granicami miasta, tworząc tym samym istotny element miejskiego krajobrazu.

Początkowo, wał został stworzony jako wał przeciwpowodziowy, mający na celu ochronę terenów Saskiej Kępy przed zalewaniem przez rzekę. Jego budowa miała miejsce w latach 1906–1911 i od tego czasu stał się ważnym elementem miejskiego systemu ochrony. Ulica, która pierwotnie nosiła nazwę Droga do Miedzeszyna, w 1919 roku została przekształcona w ul. Miedzeszyńską, a od 1958 roku funkcjonuje pod obecną nazwą.

Warto dodać, że niektóre źródła sugerują, iż ulica Miedzeszyńska powstała na miejscu wcześniejszej lokalnej ulicy Brzegowej. Obecna nazwa wskazuje na jej położenie — ulica biegnie wzdłuż wału, który oddziela rzekę od miejskich terenów. Ulica ta ma istotne znaczenie, łącząc różnorodne obszary, w tym prowadząc do Miedzeszyna.

Przebieg

Wał Miedzeszyński to istotna droga, która rozciąga się wzdłuż prawego brzegu Wisły. Jego przebieg zaczyna się od mostu Poniatowskiego i kieruje się na południe aż do granic miasta. Jest to kluczowa arteria, która łączy serce Warszawy z dzielnicą Wawer oraz podwarszawskimi miastami takimi jak Józefów i Otwock.

W przeszłości, odcinek między mostem Poniatowskiego a mostem Łazienkowskim stanowił część krajowej drogi nr 61, natomiast od mostu Łazienkowskiego w kierunku granicy miasta można było poruszać się drogą wojewódzką nr 801. Zmiany te były wynikiem włączenia mostu Północnego do ciągu drogi krajowej nr 61, co miało istotny wpływ na organizację ruchu w tym obszarze.

Historia

Okolice jednego z najbardziej znanych warszawskich wałów, Wału Miedzeszyńskiego, mają bogatą historię, której początki sięgają czasów, gdy znajdował się tu folwark Holendry. Jest to miejsce, które można uznać za jeden z najstarszych punktów osadniczych na Saskiej Kępie. W latach 1910 Władysław Marconi uwiecznił w fotografii pozostałości tego folwarku, co można zobaczyć tutaj. Jeszcze w latach 30. XX wieku można było zobaczyć zabudowania położone u wylotu ul. Wersalskiej, które należały do Józefa Wolframa.

Historia tej ulicy pojawia się w latach 1906−1911, kiedy to rozpoczęto prace nad usypywaniem wału mającego chronić tereny przed potokiem wód Wisły. W trakcie tych robót natrafiono na ludzkie szczątki, które według historyków należały do polskich i szwedzkich żołnierzy poległych w bitwie pod Warszawą w lipcu 1656 roku. Na Wale Gocławskim wzniesiono później niewielki pomnik Poległych w Bitwie ze Szwedami.

Początek lat 30. XX wieku to czas, kiedy na odcinku wału od Mostu Średnicowego do obecnej ul. Afrykańskiej zrealizowano alejkę spacerową. Po 1934 roku zdecydowano się na poszerzenie wału oraz zbudowanie asfaltowej jezdni, przy której pojawiły się pierwsze latarnie z lampami sodowymi w Warszawie. Dodatkowo, przy brzegu Wisły, stworzono nową skarpę, obsadzoną winoroślą. Niezwykle optymistycznie opisywano, że Warszawa zyskała piękną trasę spacerową w kierunku Otwocka.

W czasie międzywojnia zaczęto intensywne zagospodarowywanie tych terenów, w tym zainwestowano także w obiekty sportowe. Powstały m.in. budynki YKP oraz Klubu Sportowego Policji Państwowej, a także plaże takie jak Plaża Braci Kozłowskich oraz miejska plaża Poniatówka, które charakteryzowały się drewnianymi pawilonami z przebieralniami. Przed wybuchem II wojny światowej zbudowane zostały również luksusowe wille, w tym willa Szyllerów projektu Józefa Szanajca i Bohdana Lacherta, a także willa Zalewskich według projektu Bohdana Pniewskiego.

Według wspomnień Bronisława Kopczyńskiego:

Saska Kępa, a nie było to przecież tak dawno, bo w roku 1933 miała zaledwie kilkanaście domków i willi przy ulicy Miedzeszyńskiej, naówczas głównej arterii, oraz kilka na Francuskiej.

Po zakończeniu II wojny światowej zintensyfikowano plany rozbudowy Wału Miedzeszyńskiego. W 1948 roku zamieszczono tekst w „Stolicy”, który sugerował pewne zmiany:

Ważną innowacją będzie skrócenie zjazdu z Mostu Poniatowskiego na Wał Miedzeszyński. Ulica Jakubowska zostanie zlikwidowana jako nitka łącząca dwa poziomy. Zamiast niej powstanie bezpośrednie połączenie mostu z Wałem, mniej więcej w jednej trzeciej dotychczasowej odległości mostu od ronda Waszyngtona.

Te plany zapowiadały ciekawą przyszłość dla tej części Warszawy, a ich realizacja miała zająć wiele kolejnych lat.

Pierwsze prace budowlane związane z nową estakadą rozpoczęły się dopiero w 1991 roku. Wcześniej, w latach 70., zakończono kluczowe prace związane z rozbudową ulicy, które poprzedziły budowę kompleksu basenów w latach 1962–1970. Z tamtego okresu pochowały się również zapiski Józefa Sigalina dotyczące budowy Trasy Łazienkowskiej:

Na Wale Miedzeszyńskim ruch samochodów i nieustanny ciąg pieszych idących na plażę, do klubów i ot, po prostu nad Wisłę. Po drugiej stronie wału gospodarstwo ogrodniczo-warzywnicze: grządki kapusty, pomidorów, malin, truskawek, słoneczniki, peonie, irysy. To ostatnie zbiory – cały ten teren będzie zasypany na wysokość kilku pięter pod wielki węzeł drogowy Trasy Mostowej.

W 2000 roku rozszerzono i gruntownie przebudowano fragment Wału od Mostu Łazienkowskiego do granic miasta, co było związane z budową mostu Siekierkowskiego. W sierpniu 2020 roku oddano do użytku nowy odcinek ulicy między Traktem Lubelskim a węzłem Południowej Obwodnicy Warszawy.

Inne informacje

Ulica Wał Miedzeszyński, znajdująca się w Warszawie, jest wyjątkowym przykładem urbanistyki w stolicy. Po stronie wschodniej tej ulicy można zauważyć liczne domy mieszkalne oraz osiedla, które tworzą przyjazne otoczenie dla mieszkańców. Z kolei zachodnia część oferuje tereny zalewowe Wisły oraz ośrodki rekreacyjne, wśród których wyróżnia się kompleks basenowy Plaże nad Wisłą.

W bezpośrednim sąsiedztwie ul. Jakubowskiej znajduje się tablica poświęcona pamięci 20 Polaków, którzy zostali rozstrzelani w czasie okupacji niemieckiej. Projektant tej tablicy, Karol Tchorek, po zakończeniu II wojny światowej mieszkał wraz z rodziną przy ul. Miedzeszyńskiej, co podkreśla lokalne znaczenie tej ulicy.

Ulica Wał Miedzeszyński zachwyca nie tylko swoją architekturą, ale również długością – jest to najdłuższa ulica w Warszawie. Choć według niektórych informacji tytuł ten przypisuje się jej również w skali całego kraju, warto zauważyć, że aleja Wojska Polskiego w Częstochowie osiąga długość 15,5 km, co czyni tę informację o długości ulicy Miedzeszyńskiej wątpliwą.

Przypisy

  1. Wał Miedzeszyński otwarty. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 19.08.2020 r. [dostęp 27.08.2020 r.]
  2. Najdłuższa ulica w Warszawie. [w:] Wieści z Warszawy [on-line]. 22.04.2020 r. [dostęp 08.01.2022 r.]
  3. Tomasz Haładyj: Portret alei Wojska Polskiego. Gazeta Wyborcza, 17.05.2007 r. [dostęp 08.01.2022 r.]
  4. Krzysztof Śmietana: Most północny będzie drogą krajową. wyborcza.pl, 20.04.2004 r. [dostęp 28.03.2016 r.]
  5. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 19. ISBN 83-915407-0-7.
  6. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 27-28. ISBN 83-915407-0-7.
  7. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 31. ISBN 83-915407-0-7.
  8. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 94. ISBN 83-915407-0-7.
  9. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 116. ISBN 83-915407-0-7.
  10. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 35. ISBN 978-83-7773-011-9.
  11. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 53. ISBN 978-83-7773-011-9.
  12. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 54. ISBN 978-83-7773-011-9.
  13. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 55. ISBN 978-83-7773-011-9.
  14. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 56-58. ISBN 978-83-7773-011-9.
  15. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 105. ISBN 978-83-7773-011-9.
  16. Jarosław Zieliński: Przedwojenne Kamionek, Grochów, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013, s. 109. ISBN 978-83-7773-011-9.
  17. Anna Topolska. Prawobrzeżna Warszawa w zbiorach fotograficznych Działu Ikonografii Muzeum Historycznego m. st. Warszawy. „Almanach Muzealny”. 2 (1), s. 265-290, 1999. [dostęp 26.08.2014 r.]
  18. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 136. ISBN 83-86619-97-X.
  19. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 213. ISBN 83-86619-97-X.
  20. Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", s. 26. ISBN 83-7005-211-8.
  21. „Życie Warszawy”. 7-8 czerwca 2008, s. 6-7. Tomasz Sobiecki. Warszawa: Presspublica Sp.z o.o..

Oceń: Ulica Wał Miedzeszyński w Warszawie

Średnia ocena:4.45 Liczba ocen:21