Ulica Walecznych w Warszawie


Ulica Walecznych to interesująca ulica znajdująca się w Saskiej Kępie, będącej częścią dzielnicy Praga-Południe w Warszawie. Ta urokliwa ulica biegnie wzdłuż Wisły, prostopadle do niej, pomiędzy Wałem Miedzeszyńskim a Kanałem Wystawowym.

Przy ulicy Walecznych znajdują się w większości domy mieszkalne, w tym wiele budynków z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Wśród nich, cztery obiekty wpisane są do rejestru zabytków, co podkreśla wartość historyczną tej lokalizacji. Nazwa ulicy odnosi się do czasów I wojny światowej oraz walk o niepodległość Polski, co jest spójnym elementem konwencji nazewnictwa reprezentowanej także przez inne ulice Saskiej Kępy, zwłaszcza te biegnące równolegle, takie jak Obrońców oraz Zwycięzców.

Przebieg i ruch uliczny

Ulica Walecznych jest ulicą o charakterystycznym przebiegu, która biegnie prostopadle do rzeki Wisły. Rozpoczyna się w pobliżu Wału Miedzeszyńskiego i prowadzi aż do Kanału Wystawowego. W trakcie swego marszu przecina wiele istotnych odcinków, w tym ulicę Francuską, Saską oraz Międzynarodową, a także liczne węższe uliczki.

W szczególności, odcinek ulicy pomiędzy Saską a Międzynarodową został wyznaczony jako jednokierunkowy. Co ważne, na całej długości Ulicy Walecznych nie przebiegają żadne trasy komunikacji miejskiej, a także nie ma wydzielonych dróg rowerowych. Dzięki temu, mieszkańcy i odwiedzający mogą cieszyć się spokojniejszą atmosferą tego miejsca.

Historia

„Ulica Walecznych jest strzałem w dziesiątkę dla tych, którzy pragną zagłębić się w historię i kulturę Saskiej Kępy. Częściowo usytuowana w najstarszej dzielnicy, uzyskała swoją nazwę na mocy uchwały Rady Miejskiej Warszawy z dnia 27 września 1926 roku. Odcinek pomiędzy Wałem Miedzeszyńskim a ul. Saską nosi ślady architektury lat 30. XX wieku, zaś drewniany dom pod nr 37 to wyjątkowa pamiątka po osadnictwie olęderskim.

Po zakończeniu okupacji niemieckiej, Biuro Odbudowy Stolicy postanowiło zachować dotychczasowy charakter ulicy, uwzględniając jej rolę komunikacyjną. Kiedy nastał okres powojenny, wzdłuż ulicy Walecznych zamieszkało wielu artystów, w tym malarz Jan Cybis oraz fotografik Leonard Sempoliński razem z jego synem, malarzem Jackiem Sempolińskim.

Dodatkowo, ulica ta stała się miejscem, gdzie Tadeusz Wierzejski zgromadził swoją kolekcję mebli, broni oraz dzieł sztuki rzemiosła. Dzisiaj, architektura i bogata historia tej ulicy przyciągają instytucje publiczne i prywatne firmy, które organizują różnorodne wydarzenia, takie jak gry miejskie i spacerowanie z przewodnikiem, pozwalając mieszkańcom i turystom na odkrywanie jej uroków.

Obiekty

Ulica Walecznych w Warszawie to miejsce bogate w historyczne i architektoniczne skarby. Oto niektóre z ważnych obiektów mieszczących się przy tej ulicy:

  • dom przy ul. Walecznych 3 – to wielorodzinny budynek, który został wzniesiony w latach 1935–1936 z inicjatywy rodziny Klimaszewskich, zaprojektowany przez Stanisława Barylskiego. Charakterystycznym elementem jest balkon narożny.
  • gmach przy ul. Walecznych 4/6 – budynek, który pełni rolę gimnazjum i liceum francuskiego, znany jako Lycée français de Varsovie. Przed gmachem, od 2013 roku, znajduje się popiersie René Goscinnego w Warszawie.
  • dom przy ul. Walecznych 7 – budynek, w którym działały jedne z pierwszych instytucji kulturalnych na Saskiej Kępie, a mianowicie szkoła artystyczna prowadzona przez profesora Bolesława Kuźmińskiego.
  • dom przy ul. Walecznych 9 – to kolejny projekt Stanisława Barylskiego, wzniesiony w 1935 roku, który przedstawia typową architekturę wielorodzinną tamtego okresu.
  • dom przy ul. Walecznych 11 – piękna willa czynszowa z około 1936 roku autorstwa Bolesława Szmidta i Remigiusza Ostoję Chodkowskiego. Charakteryzuje się licznymi elementami funkcjonalizmu, takimi jak przeszklona klatka schodowa i balustrady z siatki. Budynek posiada także wysoki parter oraz symetryczną kompozycję, co nadaje mu monumentalny charakter. Warto podkreślić, że budynek został wpisany do rejestru zabytków.
  • dom przy ul. Walecznych 12 – to dzieło Heleny i Szymona Syrkusów, zbudowane w latach 1935–1937. Podłużny kształt budynku pozwalał zapewnić mieszkańcom optymalne warunki oświetleniowe, a liczne okna na elewacji dodają mu lekkości.
  • dom przy ul. Walecznych 16 – miejsce znane z tego, że mieszkał w nim Julian Lisiecki, znany artysta.
  • dom przy ul. Walecznych 17 – kolejny budynek zaprojektowany przez Stanisława Barylskiego w 1936 roku, również wpisany do rejestru zabytków.
  • dom przy ul. Walecznych 18 – to wielorodzinny budynek z 1935 roku, który zaprojektował Konstanty Jakimowicz.
  • dom przy ul. Walecznych 19 – budowla z około 1930 roku, która również znajduje się w rejestrze zabytków.
  • dom przy ul. Walecznych 21 – zbudowany w okolicy 1937 roku, zaprojektowany przez Zygmunta Konrada i Leonarda Kario, jest przykładem architektury wielorodzinnej z tamtego czasu.
  • dom przy ul. Walecznych 22 – wzniesiony w 1938 roku, także dzieło Leonarda Kario, prezentuje nowoczesne rozwiązania architektoniczne.
  • budynek przy ul. Walecznych 25 – to siedziba Ośrodka Dzienny Warszawskiego Koła Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym.
  • dom przy ul. Walecznych 27 – od 1945 do 1988 roku był domem artysty fotografika Leonarda Sempolińskiego.
  • dom przy ul. Walecznych 28 – w latach 1945–1957 miejsce zamieszkania i pracy Jana Cybisa, uznanego malarza. Później, po 1984 roku, w budynku znajdowała się galeria Saska Kępa, gdzie artyści, często prześladowani, mieli możliwość prezentacji swoich dzieł.
  • dom przy ul. Walecznych 30 – w czasie obrony Warszawy w 1939 roku był wykorzystywany jako wojskowy punkt sanitarny.
  • domy przy ul. Walecznych 34 oraz 36 – budynek z 1936 roku zaprojektowany przez Maksymiliana Goldberga i Hipolita Rutkowskiego. Jego loggia oraz dodatkowe elementy przypominają ośrodek wypoczynkowy, co dodatkowo podkreśla styl okrętowy. Zygzakowate okna, które są pod skosem, wprowadzają do architektury lat 30. XX wieku nową jakość.
  • dom przy ul. Walecznych 36A – zaprojektowany przez Henryka Oderfelda w 1936 roku, charakteryzuje się trapezoidalnym planem i zaokrąglonymi narożami, co wyróżnia go na tle innych budynków.
  • dom przy ul. Walecznych 37 – drewniana konstrukcja z około 1880 roku, znana jako najstarszy dom na Saskiej Kępie. Mimo że przeszedł gruntowną rekonstrukcję w latach 70., wciąż zachowuje swój unikalny charakter.
  • dom przy ul. Walecznych 38 – budynek z około 1938 roku zaprojektowany przez Henryka Szlagórskiego, który wyróżnia się daszkiem nad drzwiami.
  • gmach przy ul. Walecznych 59 – to siedziba Praskiego Centrum Dziecka i Rodziny im. Aliny Margolis-Edelman, które działa w ramach Fundacji Dzieci Niczyje.
  • apartamentowiec przy ul. Walecznych 62 – nowoczesny, 3-piętrowy budynek, który powstał w latach 2007–2008 według projektu Bulanda Mucha Architekci. Jego forma nawiązuje do willi z okresu międzywojennego. Budynek otrzymał wyróżnienie w konkursie Nagroda Roku SARP 2007 oraz był nominowany do Europejskiej Nagrody Architektonicznej Fundacji Miesa van der Rohe w 2009 roku.

Przypisy

  1. Apartamentowiec w Warszawie. bimarch.pl. [dostęp 03.03.2017 r.]
  2. Grzegorz Lisicki: Co Warszawie zostało po Olendrach: Gouda, wierzby, Kępa. warszawa.wyborcza.pl, 22.04.2012 r. [dostęp 01.09.2019 r.]
  3. Magdalena Piwowar, Grzegorz Piątek, Jarosław Trybuś: SAS. Ilustrowany atlas architektury Saskiej Kępy. Centrum Architektury, 2012, s. 34. ISBN 978-83-934574-0-3.
  4. Magdalena Piwowar, Grzegorz Piątek, Jarosław Trybuś: SAS. Ilustrowany atlas architektury Saskiej Kępy. Centrum Architektury, 2012, s. 33. ISBN 978-83-934574-0-3.
  5. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 85-86. ISBN 83-915407-0-7.
  6. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 72. ISBN 83-915407-0-7.
  7. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa w listach, opisach, wspomnieniach.... Warszawa: Kowalska/Stiasny, 2004, s. 121.
  8. Tablica pamięci Leonarda Sempolińskiego. pragapld.waw.pl, 07.11.2006 r. [dostęp 03.09.2012 r.]
  9. Nawigacyjny Rajd Rowerowy.Saska Kępa. 1944.pl. [dostęp 29.08.2012 r.]
  10. Tomasz Urzykowski: Tędy chodziła Agnieszka Osiecka. gazeta.pl, 07.04.2008 r. [dostęp 03.09.2012 r.]
  11. Odsłonięcie popiersia René Goscinnego w Liceum Francuskim w Warszawie. ambafrance-pl, 25.09.2013 r. [dostęp 02.10.2013 r.]
  12. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 40. ISBN 83-915407-0-7.
  13. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 71. ISBN 83-915407-0-7.
  14. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 18-19. ISBN 83-915407-0-7.
  15. Ośrodek Dzienny. psouu.warszawa.pl. [dostęp 16.08.2014 r.]
  16. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30.06.2012 r. – woj. mazowieckie (Warszawa). nid.pl, 30.06.2012 r. [dostęp 29.08.2012 r.]
  17. Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 110. ISBN 83-915407-0-7.

Oceń: Ulica Walecznych w Warszawie

Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:12