Pomnik Poległych w Bitwie ze Szwedami w Warszawie

---

Historia

Pomnik, który upamiętnia poległych w starciach z Szwedami, najprawdopodobniej powstał w 1916 roku, chociaż istnieją także źródła, które sugerują, że został wzniesiony w 1906 roku. Miejsce, w którym go postawiono, zostało wybrane po odkryciu przy budowie Wału Gocławskiego szczątków żołnierzy zarówno polskich, jak i szwedzkich, którzy stracili życie podczas trzydniowej bitwy odbywającej się w lipcu 1656 roku.

Inne relacje wskazują, że podczas budowy wałów ochronnych nad Wisłą w latach 1905-1909 natrafiono na kości niemal 80 szlachciców, którzy zginęli, wycofując się przed atakiem szwedzkim i utopili się w bagnach. Wśród historyków, Henryk Wierzchowski, autor monografii „Las – rolnicze osiedle Warszawy”, podaje, że mogiłę odkryto dopiero w 1928 roku podczas prac melioracyjnych prowadzonych przez Wawerską Spółkę Wodną.

Wierzchowski opisuje, że w trzecim dniu starcia, które miało miejsce od 28 do 30 lipca 1656 roku, polskie siły wojskowe zostały pokonane przez połączone oddziały szwedzko-brandenburskie i musiały się wycofać z obszaru między Bródnem a Żeraniem. Wycofujący się od prawego skrzydła, dowodzonego przez Stefana Czarnieckiego, stracili pospolite ruszenie województwa bełskiego, które stało się celem ataku Szwedów. W trakcie ucieczki, żołnierze trafili na błota, bagna oraz odnogi Wisły, co przyczyniło się do jeszcze większych strat. Z grupy niemal 80 szlachciców, część została wzięta do niewoli, natomiast część zginęła od strzałów z broni palnej.

Pomnik, mimo swojego niewielkiego rozmiaru, ma formę krzyża umieszczonego na stożkowej kamiennej podstawie, na której znajduje się żeliwna tablica, na której wyryto następujący tekst:

Poległym w obronie Ojczyzny w bitwie ze Szwedami 28, 29 i 30 lipca 1656 roku

Upamiętnienie to, znane również jako Krzyż Szwedzki, pierwotnie miało znacznie większą wysokość, a jego fundatorem był Zarząd Spółki Wodnej.

---

Oceń: Pomnik Poległych w Bitwie ze Szwedami w Warszawie

---