Most Łazienkowski

---

Opis

Most Łazienkowski, imponująca struktura, dysponuje dwiema jezdniami o trzech pasach ruchu każda, wzbogaconymi o jednometrową barierkę odbojną umiejscowioną pośrodku.

Do mostu prowadzą wiadukty, których łączna długość wynosi 436 metrów, z obydwu stron Wisły. Te drogi dojazdowe łączą się z wiaduktami, które przebiegają nad Parkiem Agrykola o długości 391 metrów oraz nad ulicą Paryską, która mierzy 209 metrów. W okolicy każdego przyczółka mostu zbudowano bezkolizyjne węzły drogowe.

Węzeł, który łączył się z Wisłostradą, miał na celu harmonijne połączenie bloku pobliskiego osiedla Torwar z nowoczesnym układem drogowym.

W listopadzie 1981 roku mostowi nadano nazwę gen. Zygmunta Berlinga. W 1985 roku, w sąsiedztwie przeprawy po stronie praskiej, odsłonięto pomnik tegoż generała. Dopiero w styczniu 1998 roku zdecydowano się na powrót do historycznej nazwy mostu Łazienkowskiego.

Od sierpnia 2017 roku pod mostem dostępne są dwie nowe kładki — jedna dla rowerzystów i pieszych (znajdująca się po stronie północnej) oraz kolejna dedykowana tylko rowerzystom (po stronie południowej). Wcześniej most nie był przystosowany do korzystania przez osoby z niepełnosprawnościami i rowerzystów: wąskie chodniki, brak drogi rowerowej oraz schody na obu końcach mostu stanowiły poważne utrudnienie.

W latach 70. XX wieku, aż do reformy sieci drogowej w 1985 roku, ta przeprawa była częścią międzynarodowej drogi E8. Od 1985 roku, aż do końca 2013 roku, most stanowił fragment drogi krajowej nr 2 oraz trasy europejskiej E30. Obecnie, droga nr 2 prowadzi przez most Siekierkowski.

Projekt

W 1961 roku zespół inżynierów zdobył pierwszą nagrodę w konkursie, którego celem było stworzenie projektów dwóch mostów przez Wisłę: Łazienkowskiego i Świętokrzyskiego. W skład zwycięskiej ekipy wchodzili: Stanisław Marzyński, Józef Buchner i Stanisław Niewiadomski.

Po decyzji o rozpoczęciu budowy Trasy Łazienkowskiej, prace przygotowawcze do budowy mostu zainaugurowano w 1971 roku, a prawdziwe prace budowlane ruszyły w 1972 roku. Inwestycją zarządzała Dyrekcja Budowy Trasy Mostowej Łazienkowskiej.

Most został stworzony przez zespół z Centralnego Biura Projektów Dróg i Mostów „Transprojekt” w Warszawie, którego kierownikiem był Jerzy Mazur. W projektowaniu przeprawy oraz towarzyszących jej infrastruktury, takich jak wiadukty, dojazdy, estakady oraz węzły nadbrzeżne, uczestniczyli: Józef Miturski, Czesław Szkudlarek, Marian Bogacki, Andrzej Bieliński, Jerzy Makosa, Andrzej Buchner, Stanisław Marzyński, Stanisław Niewiadomski, Lech Gruszczyński oraz Jan Knothe.

Więcej informacji na temat budowy i encyklopedycznych dany na temat samego mostu można znaleźć w osobnym artykule, dostępnym pod linkiem: Trasa Łazienkowska.

Konstrukcja

Most Łazienkowski charakteryzuje się wyjątkową konstrukcją stalową, która została wytworzona za pomocą spawania oraz nitowania. Cała budowla oparta jest na nowoczesnym schemacie belki ciągłej pięcioprzęsłowej, co stanowi istotny element jej architektury.

Dzięki zastosowaniu stalowej płyty ortotropowej, inżynierowie mogli włączyć wszystkie elementy stalowe do jednoczesnej pracy konstrukcyjnej. Osiągnięto w ten sposób znaczne zmniejszenie ciężaru mostu, wynoszące około 30%. Warto zaznaczyć, że ten innowacyjny projekt przyczynił się również do redukcji kosztów budowy, które obniżyły się o około 50 milionów ówczesnych złotych.

Jeżeli chodzi o przekrój poprzeczny, zaprojektowano cztery belki główne blachownicowe, które mają stałą wysokość środników wynoszącą 3800 mm. To rozwiązanie w znaczący sposób wpływa na stabilność i wytrzymałość całej konstrukcji.

Budowa

Budowa mostu Łazienkowskiego była skomplikowanym i imponującym przedsięwzięciem. Elementy stalowe zostały wyprodukowane przez Konstal Chorzów oraz Hutę Zabrze. Transport tych kluczowych komponentów odbył się koleją z Śląska na Dworzec Gdański, a następnie przez nieistniejącą dziś bocznicę kolejową do Elektrowni Warszawskiej, gdzie elementy były gromadzone w pobliżu pomnika Syreny.

Stąd zostały przewiezione na plac budowy do pierwszego filara usytuowanego przy Cyplu Czerniakowskim przez specjalnie zbudowany drewniany most nad kanałem portowym. Na stronę praską transport odbywał się przez most Poniatowskiego.

Podpory mostu, w tym cztery filary w nurcie Wisły oraz dwa na lądzie, posiadają konstrukcję żelbetową, która nie została ozdobiona okładziną granitową. Te elementy, razem z przyczółkami, zostały wykonane przez Przedsiębiorstwo Robót Kolejowych nr 15, podczas gdy montaż stalowej konstrukcji zrealizowało przedsiębiorstwo Mostostal. Prace budowlane były tak intensywne, że prowadzone były także w nocy pod oświetleniem reflektorów.

Montaż elementów stalowych odbywał się z obu brzegów na rolkach, co podkreślało skomplikowaną logikę projektowania i wykonania. Kulminacyjnym momentem było zakończenie montażu ostatniego przęsła brzegowego na początku grudnia 1973 roku.

Oficjalne zakończenie budowy mostu i całej Trasy miało miejsce 19 lipca 1974 roku. Otwarcie mostu nastąpiło dwa dni później, 22 lipca 1974 roku. Tablica pamiątkowa umieszczona na południowej balustradzie mostu, bliżej strony praskiej, upamiętniała to wydarzenie do remontu w 2015 roku. Treść tablicy brzmiała:

W XXX-lecie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej czwarty most w Warszawie z Trasą wzniesiony w latach 1971–1974 oddano w dniu lipcowego święta

Otwarcie Trasy Łazienkowskiej wspólnie z mostem Łazienkowskim miało znaczący wpływ na zmniejszenie natężenia ruchu kołowego na sąsiednim moście Poniatowskiego, odnotowując spadek tego ruchu o 25%.

Remonty

Most Łazienkowski przeszedł szereg znaczących remontów na przestrzeni lat, które rozpoczęły się wkrótce po jego otwarciu. Od tamtej pory remonty odbywały się regularnie, z większymi interwencjami co kilka lat. Wczesnym XXI wieku, po częściowym zawaleniu się wiaduktu w Alejach Jerozolimskich, dokonano przeglądu innych obiektów mostowych w stolicy. Konsekwencją była alarmująca ocena stanu technicznego wszystkich łącznic, znanych jako „ślimaki”, które łączą most Łazienkowski z Wałem Miedzeszyńskim oraz Wisłostradą.

W związku z tym, w 2002 roku zadecydowano o zamknięciu zjazdu z mostu na Wał Miedzeszyński w kierunku Puław. Rok później, w 2003 roku, zjazd ten został całkowicie zburzony i odbudowany od podstaw. Jesień 2005 roku przyniosła kolejne zmiany, kiedy to zburzono zjazd z mostu na Wał Miedzeszyński kierujący na północ oraz wjazd na most z Wału Miedzeszyńskiego od strony Puław. W jego miejsce zbudowano nowe podjazdy, zwane też „ślimakami”, które oddano do użytku na początku lipca 2006 roku.

W 2013 roku rozpoczęto prace na pozostałych łącznicach łączących most z Wisłostradą, co również było wynikiem przeprowadzonych ekspertyz. Ostatecznie, w grudniu 2014 roku, zakończono prace nad ostatnią z łącznic po lewej stronie, otwierając ją dla ruchu samochodowego. W lipcu i sierpniu 2013 dokonano również wymiany dylatacji w południowej części mostu oraz przeprowadzono gruntowny remont nawierzchni, co miało na celu poprawę bezpieczeństwa i komfortu użytkowników mostu.

Pożary

1975 rok

W roku 1975 na lewym brzegu Wisły doszło do pożaru drewnianej budki, co wywołało poważne uszkodzenia pierwszego przęsła mostu oraz części drugiego. W wyniku tego zdarzenia nawierzchnia jezdni została zniszczona na długości około 200 metrów, co wpłynęło na bezpieczeństwo przeprawy.

2015 rok

14 lutego 2015 roku, około godziny 17:30, wybuchł pożar pod praską częścią mostu. Ogień pojawił się w wyniku składowania desek, które były wykorzystywane w pracach remontowych, mających na celu wymianę drewnianych podestów technicznych na kraty wykonane z ocynkowanej stali. Ogień szybko objął techniczne elementy mostu, z których przed planowanym demontażem usunięto azbestowe zabezpieczenia wprowadzane po pożarze z 1975 roku, a następnie rozprzestrzenił się w stronę lewego brzegu.

W wyniku tego zdarzenia uszkodzenia dotknęły konstrukcję dwóch i pół przęsła z pięciu oraz nawierzchnię lewych pasów ruchu. Dodatkowo, uszkodzona została magistrala wodociągowa, biegnąca pod jezdnią, a ogień spalił część instalacji znajdujących się pod mostem. W akcji gaszenia pożaru brały udział 144 jednostki straży pożarnej, które uzyskały wsparcie z rzeki, w tym od statku „Chudy Wojtek”, należącego do Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. Pożar udało się ugasić dopiero po 12 godzinach, na szczęście nikt nie został ranny. Przeprawa została zamknięta do chwili kolejnej oceny stanu technicznego.

Ekspertyza wykazała, że w wyniku temperatury osiągającej nawet 1000 stopni Celsjusza, stalowa konstrukcja mostu uległa degradacji, co skutkowało utratą jej nośności. Pożar spowodował także pojawienie się wybrzuszeń w siłownikach dźwigarów oraz przemieszczenie łożysk. W dniu 20 lutego 2015 roku, władze miasta podjęły decyzję o demontażu uszkodzonej konstrukcji i zamontowaniu nowej na istniejących filarach. Koszt tej operacji oszacowano na kwotę od 100 do 130 milionów złotych, a dodatkowe 80 milionów miało być przeznaczone na rozbiórkę i odbudowę wiaduktów dojazdowych w złym stanie technicznym.

10 kwietnia 2015 roku, Zarząd Dróg Miejskich zrealizował umowę na remont mostu z konsorcjum złożonym z przedsiębiorstwa Bilfinger Infrastructure oraz Przedsiębiorstwa Usług Technicznych „Intercor”. Złożona oferta opiewała na 104 363 937,74 złotych, co mieściło się w budżecie wynoszącym 106 milionów złotych.

Most został ponownie otwarty dla ruchu kołowego 28 października 2015 roku, a zjazd z mostu na ulicę Wał Miedzeszyński w kierunku Gocławia został oddany do użytku w grudniu tego samego roku.

W toku śledztwa, Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga potwierdziła, że pożar mostu, który miał miejsce 14 lutego 2015, był wynikiem celowego działania, jednak w grudniu 2015 roku, postępowanie zostało umorzone z powodu braku ustalenia sprawców. W 2016 roku, fragment spalonego mostu Łazienkowskiego został umieszczony w Pontiseum na terenie Instytutu Badawczego Dróg i Mostów.

Pozostałe informacje

Pomimo że w 1998 roku przywrócono dotychczasową nazwę, do marca 2015 roku na moście, od strony Śródmieścia, można było zobaczyć dwie tablice, które nosiły nazwę Most imienia generała Zygmunta Berlinga.

---

Oceń: Most Łazienkowski

---