Bronisław Piotr Kopczyński, urodzony 30 kwietnia 1882 roku w Warszawie, to znana postać w polskim świecie sztuki. Zmarł w stolicy 25 października 1964 roku, gdzie przez wiele lat tworzył i oddziaływał na środowisko artystyczne.
Był on artystą malarzem, rysownikiem oraz grafikiem, a jego twórczość obejmowała wiele różnych technik artystycznych. Szczególnie znany jest z litografii oraz akwarel, które zyskały popularność i są blisko związane z Warszawą.
Jego prace często ukazywały urok i charakter stolicy, ukazując zarówno jej codzienne życie, jak i architekturę. Pomimo upływu lat, jego dzieła wciąż pozostają w pamięci wielu miłośników sztuki.
Życiorys
Bronisław Kopczyński przyszedł na świat w rodzinie, w której jego ojciec, Bronisław, pracował jako drukarz, a matka, Józefa z Jasińskich, stawiała na edukację. W młodości spędził krótki okres jako praktykant w dekoratorni WTR, pod okiem Józefa Guranowskiego. Od około 1895 roku rozwijał swoje umiejętności w zakresie rysunku w Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej. W latach 1902-1905 studiował w Krakowie na Akademii Sztuk Pięknych, gdzie uczył się pod kierunkiem znakomitego artysty Teodora Axentowicza.
W 1906 roku Kopczyński postanowił wrócić do Warszawy, gdzie rozpoczął intensywną działalność twórczą. Ponownie związał się z krakowską ASP w latach 1911-1912, tym razem pod przewodnictwem Leona Wyczółkowskiego oraz Jacka Malczewskiego. Jego głównym obszarem artystycznym zainteresowania była zabytkowa architektura polskich miast, którą uwieczniał w akwarelowych cyklach. Prace te powstawały często podczas pobytów w takich miejscach jak Wilno, Warszawa czy Lublin, a niektóre cykle były zatytułowane Sześćsetletnia Warszawa w przeddzień zbrodni hitlerowskich oraz Piękno i polskość ziem odzyskanych.
Kiedy przebywał w Lublinie, stworzył około pięćdziesięciu obrazów, które ilustrowały malownicze widoki tego miasta, w tym Ulicę Mostową, Ulicę Krawiecką, Ruiny starego pałacu, Bramę Grodzką, Klasztor oo. Bernardynów oraz Bramę Krakowską i wiele innych. Jego prace odzwierciedlały zarówno historyczne budowle, jak i charakterystyczne detale zmieniającej się architektury. Na obrazach pojawiały się m.in. zabytkowe kościoły, kamienice, podwórza, oraz bogato zdobione schody.
Wielkim atutem jego twórczości była umiejętność uchwycenia postaci mieszkańców podczas codziennych czynności. Jego dzieła często przedstawiały wąsate postacie dozorców, starsze sprzedawczynie oraz ulicznych grajków, co nadawało im dodatkowego klimatu. Kopczyński starał się uwiecznić magiczny urok Starego Miasta w Warszawie, które, według jego obserwacji, z każdym dniem przechodziło zmiany. Twórczość artysty charakteryzowała się realistycznym odwzorowaniem świata, w którym żył, a krzywe linie jego prac nadawały im baśniowego charakteru.
Oprócz akwarel, artysta zajmował się także wykonywaniem litografii oraz rysunków satyrycznych do różnych czasopism. W jego dorobku znalazły się także polichromie kościelne, w tym te w prezbiterium kościoła św. Katarzyny (1938) oraz w kościele Matki Boskiej Zwycięskiej na Kamionku (po 1945) i scenografii teatralnych, które można podziwiać m.in. w Teatrze Ludowym w Krakowie oraz Teatrze Współczesnym w Warszawie.
Jego prace były wielokrotnie eksponowane zarówno w kraju, jak i zagranicą, w tym na Węgrzech, w Wielkiej Brytanii oraz Stanach Zjednoczonych. Był członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych oraz stowarzyszenia Pro Arte. W swoich pamiętnikach, zatytułowanych Przy lampce naftowej: wspomnienia o dawnej Warszawie, Krakowie, wędrówkach z farbami, spotkanych ludziach 1882–1952 (Warszawa 1959) utrwalił swoje wspomnienia oraz doświadczenia z lat 1882-1952.
Bronisław Kopczyński wziął udział w wojnie z 1920 roku. W życiu prywatnym był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była śpiewaczka Lucyna z Kozłowskich, a drugą Jadwiga z Jesków. Był również ojcem Bronisława Onufrego Kopczyńskiego. Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 219-6-22).
Ordery i odznaczenia
Bronisław Kopczyński otrzymał wiele zaszczytnych odznaczeń za swoje zasługi. Wśród nich można wymienić:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 lipca 1955 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 19 stycznia 1955 roku.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: BRONISŁAW KOPCZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 25.09.2023 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0. Brak numerów stron w książce.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Stawicki | Alfred Altenberg | Regina Pinkert | Ewa Kunina | Jerzy Juk-Kowarski | Józef Aumiller | Eliza Rycembel | Józef Seidenbeutel | Anna Milewska | Zofia Glazer-Rudzińska | Tomasz Drozdowicz | Elżbieta Cieślar | Julia Fiedorczuk | Rafał Listopad | Karina Kunkiewicz | Andrzej Georgiew | Wincenty Trojanowski | Irena Burke | Zbigniew Kaszkur | Wojciech Turowski (aktor)Oceń: Bronisław Kopczyński