Biuro Projektów „Metroprojekt”

---

Historia

Geneza (1945–1950)

Po oblężeniu Warszawy w czasie II wojny światowej, miasto przeszło gruntowną odbudowę, w której planach znalazła się również budowa metra. W pierwotnym planie, stworzonym w 1945 roku, metropolitalna sieć była określana mianem szybkiej kolei miejskiej (SKM). W jednym z pomieszczeń byłego szpitala znajdującego się na Ujazdowie Górnym powstała pracownia komunikacyjna Biura Odbudowy Stolicy, która 11 lutego 1948 roku została przekształcona w Biuro Projektów Szybkiej Kolei Miejskiej (BPSKM).

Na początku BPSKM podlegało Komisarzowi Odbudowy m.st. Warszawy. W styczniu 1949 roku przeszło pod nadzór warszawskiego oddziału Centralnego Biura Projektów Architektonicznych i Budowlanych. Z czasem biuro przeniosło swoje biura do Arsenału przy ul. Długiej. Celem BPSKM było opracowanie wstępnego projektu I linii SKM, która z założenia miała łączyć północne i południowe dzielnice miasta na trasie Młociny – Służewiec, planując w przyszłości dodatkowe połączenie wschód-zachód przez Grochów i Wolę.

Linia I zakładała 24 stacje oraz długość 21,6 km, obejmując zarówno wykopy otwarte jak i tunele, których głębokość miała wynosić od 7 do 11 m. W 1949 roku projekt został zakończony, a rok później zespół specjalistów z ZSRR sformułował analizę dotycząca wstępnych założeń, co skłoniło rząd do decyzji o rozpoczęciu inwestycji. Na mocy uchwały z 14 grudnia 1950 roku, powstał Zarząd Budowy Metra, a także Metrobudowa oraz przekształcone Metroprojekt z BPSKM.

Okres przedsiębiorstwa państwowego (1951–1991)

1 stycznia 1951 roku Metroprojekt formalnie rozpoczął działalność. Siedziba biura znajdowała się w tylnym skrzydle obiektu Rady Państwa na Al. Ujazdowskich, gdzie obecnie mieści się Gmach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Biuro było odpowiedzialne za projektowanie metra głębokiego dla Warszawy, a na początku 1952 roku powstało Zjednoczenie Budownictwa Przemysłowego „Metrobudowa”, do którego Metroprojekt został włączony jako jednostka supportowa.

W miarę postępu prac budowlanych, zatrudnienie w Metroprojekcie rosło i osiągnęło liczbę 700 osób. Wiosną 1953 roku biuro przeprowadziło się do lokalu przy ul. Marszałkowskiej 77/79. 29 października 1953 roku, z powodu decyzji rządu, budowa metra została wstrzymana na dwa lata. W tym okresie Metroprojekt zaoferowało projekty związane z budownictwem komunalnym, co skutkowało zwolnieniami, aczkolwiek w zespole pozostali specjaliści zajmujący się projektowaniem metra.

Jesienią 1954 roku Metroprojekt został poproszony o przemyślenie możliwości przeprowadzania metra na płytszej głębokości. Wstępne szkice z 1956 roku zakładały zmniejszenie głębokości i wydłużenie trasy do relacji Młociny – Służewiec. 20 września 1957 roku jednostka została podporządkowana Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, przyjmując nazwę Biuro Projektów Inżynieryjno-Komunikacyjnych „Metroprojekt”. W 1958 roku biuro zaprezentowało projekt metra płytkiego, bazując na zweryfikowanych założeniach urbanistycznych.

W okresie 1960–1963 zrealizowano kolejne dokumentacje oraz nowe założenia dla I linii metra, które zostały zatwierdzone w październiku 1964 roku przez Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy. W maju 1965 roku biuro zmieniło nazwę na Warszawskie Biuro Projektów Budownictwa Przemysłowego i Specjalnego „Metroprojekt”. W latach 1966–1970 przygotowano plany zabezpieczeń tuneli metra w powiązaniu z kolejową linią średnicową. Od stycznia 1969 roku, po przekazaniu władzom Warszawy, biuro zyskało nazwę Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego i Specjalnego „Metroprojekt”.

Przybywając w 1971 roku do realizacji kolejnych aktualizacji, Metroprojekt ponownie zajął się metrem. 26 kwietnia 1972 roku biuro otrzymało polecenie zlecenia na kompleksowe opracowania techniczno-ekonomiczne I linii, które zyskały na znaczeniu przez rozwój osiedli mieszkaniowych na południu Warszawy, będących w kritycznej zależności od metra. Do 1974 roku prowadzono prace nad badaniami, a rok później opracowano szczegółowe założenia. Te zostały następnie ocenione przez specjalistów powołanych przez prezydenta miasta oraz ekspertów z ZSRR, jednak decyzja na temat budowy wówczas nie została podjęta.

W 1982 roku uchwałą rządu postanowiono o rozpoczęciu budowy linii metra, a prace projektowe ruszyły na nowo. Chcąc sprostać potrzebom związanym z realizacją inwestycji, przewidzianej na 1994 roku, Metroprojekt zwiększył zatrudnienie. Po uchwale Prezydium Rady Ministrów 14 maja 1982 roku biuro powróciło do swoich pierwotnych zadań. Dodatkowo w 1986 roku rozpoczęto projektowania II linii oraz metra w Łodzi i systemu transportowego w Krakowie.

W 1982 roku w Metroprojekcie pracowało 213 osób, w tym 10 seniorów, którzy byli z firmą od samego początku. W 1986 roku zatrudnienie wzrosło do 414 osób, a w 1989 roku wyniosło 420.

Okres spółki z o.o. (od 1991)

1 lipca 1991 roku dokonano przekształcenia biura państwowego w spółkę z o.o., kontynuując w ten sposób działalność byłego przedsiębiorstwa. Problematyka ograniczenia funduszy na dalsze etapy budowy I linii warszawskiego metra i spowolnienie realizacji doprowadziły do redukcji zatrudnienia do 120 osób w 1994 roku, a następnie do 65 w 1998 oraz 1999 roku. Na podstawie projektów Metroprojektu zrealizowanych zostało w sumie 16 z 21 stacji oraz 19 z 21 tuneli I linii.

1 lipca 2008 roku biuro przeniosło swoją siedzibę do nowych lokali na ul. Solińskiej 19b. We wrześniu tego samego roku Metroprojekt, w partnerstwie z AMC – Andrzej M. Chołdzyński, przedstawił projekt koncepcyjny centralnego odcinka II linii warszawskiego metra. Przedsiębiorstwo aktywnie uczestniczy w przetargach oraz realizuje projekty w różnych dziedzinach budownictwa. Firma jest również członkiem Izby Projektowania Budowlanego.

Oferta

Firma oferuje pełne wsparcie w zakresie usług projektowych, koncentrując się na różnorodnych obszarach, takich jak:

• projekty dotyczące metra oraz szybkiego tramwaju,
• budowa tuneli – zarówno drogowych, jak i kolejowych, a także specjalnych oraz przemysłowych,
• realizacja dróg, ulic oraz linii tramwajowych,
• projektowanie układów komunikacyjnych,
• tworzenie obiektów inżynierskich z dziedziny budownictwa komunalnego,
• projektowanie różnego typu sieci podziemnych.

W ramach swojej oferty, biuro świadczy również:

• usługi związane z inwestorstwem zastępczym,
• przygotowywanie ekspertyz oraz opinii technicznych,
• dostarczenie usług doradztwa technicznego,
• realizację usług poligraficznych.

Wybrane realizacje

Biuro Projektów „Metroprojekt” ma na swoim koncie wiele znaczących zrealizowanych projektów, które przyczyniają się do rozwoju transportu miejskiego i infrastruktury w Warszawie. Oto niektóre z nich:

• Koncepcja i założenia techniczno-ekonomiczne dla I linii metra w Warszawie,
• Projekt kompleksowy STP Kabaty,
• Wielobranżowy projekt koncepcyjny odcinka centralnego II linii metra od Ronda Daszyńskiego do Dworca Wileńskiego,
• Raport o oddziaływaniu na środowisko dla II linii metra w Warszawie,
• Projekt Centrum Zdrowia Dziecka,
• Projekt zakładu ZWS „Elana” w Toruniu,
• Projekty kilku obiektów Trasy Łazienkowskiej, Wisłostrady i Trasy Toruńskiej,
• Projekty tunelu ciepłowniczego pod Wisłą,
• Projekty tunelu drogowego i przejścia podziemnego dla pieszych do centrum handlowego Blue City,
• Projekty dla remontu tunelu drogowego i pieszego na Trasie W-Z,
• Projekty autostrady A2 na odcinku Dąbie – Wartkowice i Stryków I – Stryków II,
• Projekt modernizacji drogi wojewódzkiej nr 580 relacji Warszawa – Leszno,
• Projekty kompleksowych przebudów licznych ulic i alei w Warszawie,
• Aktualizacja projektu modernizacji drogi wojewódzkiej nr 724 relacji Warszawa – Góra Kalwaria.

Dyrektorzy i prezesi

W historii Biura Projektów „Metroprojekt” znaczącą rolę odgrywali różni dyrektorzy i prezesi, którzy kształtowali jego rozwój. Poniższa tabela przedstawia najważniejsze osoby na czołowych stanowiskach w biurze.

Rok początkowy	Rok końcowy	Imię i nazwisko	Uwagi
1951	1951	Mieczysław Krajewski	Brak danych
1951	1954	Michał Ochnio
1954	1957	Mieczysław Krajewski
1957	1973	Tadeusz Schuch
1973	1982	Ryszard Walczak
1982	2000	Józef Dudkiewicz
2000	_	Mieczysław Szczepański

Na początku lat 40-tych XX wieku, Mieczysław Krajewski, będący na czele pracowni komunikacyjnej Biura Odbudowy Stolicy w latach 1945–1948 oraz Biura Projektów SKM w latach 1948–1950, rozpoczął swoją kadencję jako pierwszy dyrektor Metroprojektu. Pomimo że piastował to stanowisko, preferował bardziej techniczne obowiązki. W 1951 roku, po zakończeniu funkcji dyrektora, objął stanowisko naczelnego inżyniera. Po nim dyrektorem na krótki czas został Michał Ochnio, który pełnił tę rolę do 1954 roku. Ponownie na stanowisko dyrektora powrócił Mieczysław Krajewski, lecz z brakiem zainteresowania dalszymi pracami biura.

Właściwie od 1957 roku, kiedy to Krajewski przeszedł do nowo utworzonego Biura Studiów i Projektów Komunikacji Miejskiej, jego miejsce zajął Tadeusz Schuch, dotychczasowy naczelny inżynier biura. Kolejną ważną postacią na stanowisku dyrektora był Ryszard Walczak, który w 1973 roku objął stery Metroprojektu, wywodząc się z zadań zastępcy dyrektora Stołecznego Zjednoczenia Projektowania Budownictwa Komunalnego. Niestety, ze względu na stan zdrowia, musiał złożyć rezygnację w 1982 roku, a po nim na tym stanowisku zasiadł Józef Dudkiewicz, wyłoniony w drodze konkursu.

Od 2000 roku, na czołowej pozycji przedsiębiorstwa znajduje się prezes Mieczysław Szczepański, dla którego obowiązki prezesa są tożsame z rolą dyrektora generalnego.

Nagrody i wyróżnienia

Firma Metroprojekt zdobyła wiele prestiżowych nagród i wyróżnień, co świadczy o jej znaczącym wkładzie w rozwój infrastruktury i projektowanie w Polsce. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych osiągnięć:

• 1969 – otrzymano nagrodę II stopnia od Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury, która była uznaniem za projekt oraz realizację tunelu ciepłowniczego pod Wisłą,
• 1972 – przyznano nagrodę Sześcian Roku za innowacje w projektowaniu rozwiązań konstrukcyjnych ul. Wawelskiej z al. Niepodległości,
• 1973 – nagroda Sześcian Roku za opracowanie tymczasowych wytycznych technicznych dotyczących projektowania metra,
• 1974 – nagroda Sześcian Roku za wykładniki przy projektowaniu obiektów podziemnych w okolicy Dworca Centralnego,
• 1974 – pierwsza nagroda Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska za inżynierskie projekty Trasy Łazienkowskiej,
• 1975 – nagroda Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Techniki za metody ochrony obiektów znajdujących się w pobliżu głębokich wykopów,
• 1976 – zdobyto pierwszą nagrodę Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska za projekty dotyczące układów komunikacyjnych, obiektów drogowych i zespołów przejść podziemnych w obrębie Dworca Centralnego,
• 1976 – nagroda Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych za projekt kolektora burakowskiego,
• 1976 – Sześcian Roku za działania związane z projektowaniem zachodniego odcinka Trasy Łazienkowskiej,
• 1977 – dwa wyróżnienia Sześcian Roku za prace związane z przygotowaniem technicznego projektu Centrum Zdrowia Dziecka oraz za projekt praskiego kolektora tranzytowego,
• 1977 – nagroda II stopnia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska za projekt prefabrykowanych elementów żelbetowych do przejść podziemnych,
• 1978 – pierwsza nagroda Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska za projekt kolektora praskiego,
• 1979 – nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury jako najlepszy obiekt roku przyznana dla Centrum Zdrowia Dziecka,
• 1979 – Sześcian Roku za innowacyjne rozwiązania w projektowaniu ośrodka rehabilitacji Centrum Zdrowia Dziecka,
• 1980 – nagroda specjalna Komitetu Nagród Państwowych za wkład w realizację Centrum Zdrowia Dziecka,
• 1980 – nagroda III stopnia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska za studium dotyczące usprawnienia ruchu w Kielcach,
• 1981 – Sześcian Roku za prace nad dokumentacją dotyczącą ukształtowania i zabezpieczenia skarpy wiślanej w obrębie Gnojnej Góry,
• 1983 – II stopień nagrody Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska za techniczne wytyczne projektowania szybkiej komunikacji tramwajowej,
• 1995 – nagroda specjalna przyznana przez Ministra Budownictwa i Gospodarki Przestrzennej za zrealizowany projekt warszawskiego metra,
• 2001 – odznaczenie IV Wieki Stołeczności Warszawy,
• 2005 – I nagroda w II przeglądzie Izby Projektowania Budowlanego za projekt stacji metra Plac Wilsona,
• 2006 – wyróżnienie Zasłużony dla Warszawy.

---

Oceń: Biuro Projektów „Metroprojekt”

---