Linia M1 metra w Warszawie to pierwsza linia kolei podziemnej w stolicy Polski, która ma długość 23,1 km i obejmuje 21 stacji. Rozpoczyna się w osiedluKabaty w dzielnicy Ursynów i prowadzi do osiedla Młociny w Bielanach.
Decyzja o budowie tej linii zapadła w 1982 roku, a już rok później rozpoczęto pierwsze prace budowlane na Ursynowie. Uruchomienie pierwszego fragmentu trasy miało miejsce w 1995 roku, łącząc Ursynów z Mokotowem oraz Śródmieściem. W kolejnych latach kontynuowano oddawanie do użytku następnych odcinków, poprzez co z czasem zrealizowano budowę.
W 2008 roku zakończono budowę odcinka bielańskiego, co pozwoliło na uruchomienie przejazdów na całej długości linii M1. W ostatnim czasie, w 2019 roku, podjęto ważną decyzję o budowie dwóch stacji w śródmieściu, które zostały pominięte w planach z 1989 roku z powodów finansowych, co z pewnością wpłynie na wygodę podróżnych.
Historia
Pierwsze plany
W wyniku niepowodzenia realizacji metra głębokiego na Pradze w latach 50. XX wieku, kwestia budowy metra w Warszawie zniknęła z publicznych dyskusji przez długi czas. Cenzura eliminowała wszelkie odniesienia do tego tematu, a zespół projektowy Metroprojekt przekształcił się w ogólne biuro budowlane, które jednak utrzymywało półlegalną obecność w zakresie budowy kolei podziemnej.
Na początku lat 70. zintensyfikował się rozwój lewobrzeżnych dzielnic Warszawy, co zwiększyło potrzebę efektywnego połączenia tych obszarów z centrum miasta poprzez komunikację autobusową i tramwajową. W obliczu planowanej budowy kompleksu mieszkalnego w Ursynowie oraz Natolina, gdzie w 1990 przewidywano zamieszkanie 150–160 tys. osób, pojawiła się konieczność usprawnienia transportu do śródmieścia. Przewidywane plany zagospodarowania przestrzennego wskazały, że I linia metra będzie kluczowym elementem transportu na osi północ-południe w mieście.
W 1971 roku, Metroprojekt zaprezentował koncepcję „System SKM w Warszawskim Zespole Miejskim”. Projekt zakładał sieć SKM o długości 126 km z pięcioma liniami, z których pierwsza miała łączyć Ursynów i Natolin z Hutą, z planowanym zakończeniem budowy do 1985 roku. 26 kwietnia 1972 r. decyzją Stołecznej Rady Narodowej Metroprojekt otrzymał zlecenie na opracowanie szczegółowych założeń techniczno-ekonomicznych (ZTE) dla I linii metra. W latach 1972-1973 powstały różne warianty analiz oraz studiów, które stanowiły bazę do wyboru najlepszych rozwiązań.
We wrześniu 1975 roku zakończono prace nad ZTE, które zostały pozytywnie ocenione przez specjalistów powołanych przez prezydenta Warszawy. W 1976, po analizach komisji rządowej i przeszłości rosyjskich ekspertów, dokument został zatwierdzony, jednak mimo ogromnego zainteresowania, decyzja o rozpoczęciu budowy w drugiej połowie lat 70. nie została podjęta ze względu na sytuację gospodarczą kraju. W latach 1976-1981 analizowano wcześniejsze zalecenia i sugestie dotyczące ZTE, które miały wpływ na dalszy rozwój projektu.
Finalne przygotowania i rozpoczęcie budowy
14 stycznia 1982 roku, przywódca ZSRR Leonid Breżniew, odpowiedział pozytywnie na prośbę Wojciecha Jaruzelskiego o pomoc w budowie metra. Już 25 stycznia premier Jaruzelski zapowiedział budowę I linii w swoim wystąpieniu sejmowym. 18 lutego ten temat przyjął Jerzy Majewski, który został powołany na pełnomocnika rządu ds. budowy metra. 25 lutego Metroprojekt otrzymał zlecenie aktualizacji wcześniejszych założeń techniczno-ekonomicznych (ZTE) opracowanych w 1975.
W marcu 1982 roku w Warszawie gościła delegacja radzieckich specjalistów, którzy zapoznali się z projektem i dokumentacją budowy. Na jej sugestie zdecydowano, aby budowę rozpocząć od czwartej stacji i na początku zrezygnować z budowy trzech pierwszych przystanków. 14 maja 1982 r. Rząd PRL zainicjował prace przygotowawcze, a 7 czerwca zawarto umowę między PRL a ZSRR na współpracę w budowie warszawskiego metra. Ukończono również aktualizację ZTE, która została zatwierdzona przez prezydenta miasta 16 sierpnia. 25 października powołano Społeczny Komitet Budowy Metra, a 23 grudnia Rada Ministrów podjęła decyzję o rozpoczęciu budowy I linii.
Typ zad. | Nr zad. | Nazwa zadania | Wymiar charakt. | Długość budowy | Lata budowy | Uruchomienie | Koszt w PLZ (poziom cen z 1982) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zadania liniowe | I | Odcinek A1 Natolin – A11 Wawelska | 11,987 km | 81 miesięcy | 1983–1990 | I kwartał 1990 | 36 263 000 000 |
II | Odcinek A11 Wawelska – A17 Dworzec Gdański | 4,606 km | 60 miesięcy | 1987–1992 | IV kwartał 1992 | 21 856 600 000 | |
III | Odcinek A17 Dworzec Gdański – A23 Młociny-Huta | 6,571 km | 60 miesięcy | 1989–1994 | III kwartał 1994 | 19 026 600 000 | |
Zadania związane | IV | Stacja Techniczno-Postojowa Kabaty | 31,5 ha | 60 miesięcy | 1985–1989 | 1987 / 1989 | 4 636 700 000 |
V | Centralna Dyspozytornia | 1,7 ha | 68 miesięcy | 1986–1992 | 1989 / 1992 | 2 184 000 000 | |
VI | Grupa torów zdawczo-odbiorczych stacji Warszawa Okęcie i łącznica Warszawa Okęcie – STP Kabaty | 12 ha 6,3 km | 18 miesięcy | 1984–1985 | 1985 | 642 900 000 | |
Zaplecze | VII | Modernizacja Fabryki Domów | – | 24 miesiące | 1983–1984 | sukcesywnie | 395 800 000 |
Całe przedsięwzięcie inwestycyjne | – | 11 lat | 1983–1994 | linia 1990–1994 | 85 005 600 000 |
15 lutego 1983 r. rozpoczęła działalność Generalna Dyrekcja Budowy Metra (GDBM). Choć pierwsze prace ruszyły w marcu, datą symbolizującą początek tej inwestycji jest 15 kwietnia 1983 r., kiedy na Ursynowie wbito pierwszy stalowy pal ścianki berlińskiej. W tym samym roku rozpoczęto również budowę stacji A4 i A5 oraz tuneli B5 i B6. Równocześnie z projektem budowy przystąpiono do przystosowania Fabryki Domów w Służewcu do produkcji segmentów tuneli.
17 czerwca 1983 roku w obecności Komisji Stołecznej Rady Narodowej ustalono nazwy dla wszystkich stacji planowanej kolei podziemnej, a 16 grudnia Rada Narodowa zatwierdziła nazewnictwo.
Oznaczenie | Robocze nazwy w ZTE (czerwiec 1982) | Oficjalne nazwy (grudzień 1983) |
---|---|---|
A1 | Natolin | Kabaty |
A2 | Wolica | Natolin |
A3 | Ursynów Południowy | Imielin |
A4 | Ursynów Północny | Stokłosy |
A5 | Imielin | Ursynów |
A6 | Wałbrzyska | Służew |
A7 | Puławska | Wilanowska |
A8 | Woronicza | Wierzbno |
A9 | Racławicka | Racławicka |
A10 | Rakowiecka | Pole Mokotowskie |
A11 | Wawelska | Politechnika |
A12 | Plac Konstytucji | Plac Konstytucji |
A13 | Centrum | Centrum |
A14 | Świętokrzyska | Świętokrzyska |
A15 | Plac Dzierżyńskiego | Ratusz |
A16 | Anielewicza | Muranów |
A17 | Dworzec Gdański | Dworzec Gdański |
A18 | Plac Komuny Paryskiej | Plac Komuny Paryskiej |
A19 | Potocka | Marymont |
A20 | Bielany | Park Kaskada |
A21 | Aleja Zjednoczenia | Bielany |
A22 | Fortowa | Wawrzyszew |
A23 | Młociny-Huta | Młociny |
Kontynuacja prac
W 1984 roku prace budowlane objęły 22 obiekty, z których połowa to podstawowe elementy, takie jak stacje i odcinki tuneli. Łącznie w budowie wzięło udział 24 przedsiębiorstwa, a średnie zatrudnienie wynosiło około 1600 osób. Na południowym odcinku tunele budowano metodą odkrywkową, wykopując korytarz o szerokości 14 m i głębokości 12 m, który następnie wzmacniano stalowymi słupami i oszalowaniami. W tunelach na głębokości 10-12 m ułożono torowisko, a na ich stropie znajdowała się około 5-metrowa warstwa ziemi. W części północnej trasy, przebiegającej przez bardziej zaludnione tereny, tunele budowano metodą górniczą dla każdego toru oddzielnie.
Długość peronów dostosowano, by mogły pomieścić 6-wagonowe pociągi, przy czym długość stacji wahała się od 200 do 250 metrów, co było zgodne z radzieckimi wzorcami, które przewidywały stacje również jako schrony przeciwatomowe. Większość stacji zdecydowano się wybudować z peronami wyspowymi, a inne jako jednonawowe lub dwunawowe z podporami w centralnej części peronu.
W 1985 roku rozpoczęto budowę Stacji Techniczno-Postojowej Kabaty (STP Kabaty) na długości 8,5 km, a prace objęły 16 obiektów. Po dokonaniu tej budowy, w trzech warszawskich szkołach zawodowych wprowadzono klasy kształcące w zawodach potrzebnych przy budowie metra. Niestety w grudniu tegoż roku rząd ograniczył finansowanie budowy, co skutkowało zmianą harmonogramu prac.
Etap | Odcinek | Długość | Rok uruchomienia |
---|---|---|---|
I | STP Kabaty – A1 Kabaty – A11 Politechnika | 12 km | 1991 |
II | A11 Politechnika – A18 Plac Komuny Paryskiej | 6,1 km | 1994 |
III | A18 Plac Komuny Paryskiej – A23 Młociny | 5,0 km | 1996 |
Kryzys i ograniczenie robót
Kryzys gospodarczy drugiej połowy lat 80. miał poważny wpływ na prace nad I linią warszawskiego metra, co skutkowało ich znacznym ograniczeniem, a w 1989 roku całkowitym wstrzymaniem budowy. GDBM zwróciła się po pomoc do Rady Narodowej m.st. Warszawy. Dzięki wsparciu kontynuowano prace, choć część zadań nie została zrealizowana. W tym samym roku w ZSRR przeszkolona została pierwsza grupa maszynistów, a GDBM zyskało odpowiedzialność za eksploatację metra.
W 1990 roku nadal dochodziło do finansowych ograniczeń, kiedy to przeznaczone w budżecie fundusze wystarczały jedynie na jedną trzecią rzeczywistych potrzeb. Zaciągnięto kredyt w Państwowym Banku Kredytowym i skupiono się na zakończeniu prac nad pierwszym odcinkiem. Roboty na odcinku śródmiejskim, rozpoczęte w 1988, zostały wstrzymane. Dodatkowo zdecydowano o niedokończeniu budowy stacji A12 Plac Konstytucji i A16 Muranów. Bank Światowy nawiązał współpracę przy budowie, a kontakty z zagranicznymi firmami zwiększyły się. 9 lutego 1990 z ZSRR dostarczono wagony do STP Kabaty, a pozostałe zamówienia przewidziano na 1992 oraz 1993 rok.
W 1991 roku, mimo iż przychody z budżetu były na niskim poziomie, pojawiły się problemy z dostawami taboru oraz współpracą z zagranicznymi dostawcami. W GDBM miały miejsce zmiany kadrowe, a 10 lipca 1991 roku rozpoczęto montaż trzeciej szyny.
W 1992 rok przyniósł zmianę roli metra, które przestało być inwestycją centralną na rzecz Związku Dzielnic-Gmin Warszawy, finansowanej z budżetu. Wzrosła rola przetargów oraz uporządkowano proces inwestycyjny. 3 października 1992 odbył się dzień otwarty na budowie, co umożliwiło mieszkańcom odbycie przejażdżki między stacjami Kabaty i Ursynów.
Poprawa sytuacji i ukończenie pierwszego odcinka
29 stycznia 1993 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę nr 13/93 z zaktualizowanym harmonogramem budowy, zobowiązując prace nad dokończeniem pierwszego odcinka I linii metra do końca 1994 roku. Likwidacja urzędu pełnomocnika rządu ds. budowy metra ułatwiła regularny napływ funduszy i pozwoliła na sprawne prowadzenie inwestycji. 19 czerwca 1993 zainaugurowano próby jazdy pociągów na odcinku A1 Kabaty – A4 Stokłosy, a następnie dalej do stacji A7 Wilanowska.
Etap | Odcinek | Rok uruchomienia |
---|---|---|
I | STP Kabaty – A1 Kabaty – A11 Politechnika | 1994 |
II | A11 Politechnika – A13 Centrum | 1996 |
III | A13 Centrum – A15 Ratusz | 1998 |
IV | A15 Ratusz – A17 Dworzec Gdański | 2000 |
V | A17 Dworzec Gdański – A23 Młociny | 2003 |
W 1994 roku przystąpiono do intensywnych przygotowań do rozpoczęcia eksploatacji metra. Warszawskie władze zakupiły 32 wagony potrzebne do uruchomienia metra, a na odcinku śródmiejskim prowadzono prace do stacji A13 Centrum. \nMimo to, sytuacja finansowa wciąż była problematyczna, a wkrótce po zakończeniu budowy, 5 marca 1994 roku zorganizowano dzień otwarty, w trakcie którego pociągi z pasażerami przejechały całą trasę. 1 stycznia 1995 roku weszły w życie nowe przepisy wprowadzające konieczność uzyskania formalnej zgody na rozpoczęcie eksploatacji, co skutkowało potrzebą dalszych prac. 14 lutego 1995 roku GDBM zgłosiła gotowość do otwarcia, jednak finalne odbiory ujawniły usterki, które należało usunąć. Po pozytywnej opinii straży pożarnej, 28 marca 1995 roku ogłoszono datę otwarcia I linii na 7 kwietnia 1995.
Podczas inauguracji, 7 kwietnia 1995 roku o godzinie 12:00, miał miejsce uroczysty moment otwarcia pierwszego odcinka metra na stacji Wilanowska. Długość tego odcinka wynosiła 11,5 km i obejmowała 11 stacji, z obsługą przez 14 pociągów 3-wagonowych.
Decyzja o rozbudowie linii
17 czerwca 1996 roku Rada m.st. Warszawy wydała potrzebną uchwałę o kontynuacji budowy I linii od stacji A13 Centrum do stacji A23 Młociny. 8 października 1996 roku zatwierdzono harmonogram budowy tego odcinka, a 27 października 1997 roku zaplanowano wieloletni plan inwestycyjny na lata 1997–2001, zawierający informacje o przewidywanych wydatkach na budowę metra.
Odcinek śródmiejski
5 marca 1995 roku, zanim otwarto odcinek do stacji A11 Politechnika, wmurowano kamień węgielny pod budowę stacji A13 Centrum. Prace budowlane ruszyły dwa miesiące później, a w latach 1997-1998 odbywały się prace wykończeniowe. 26 maja 1998 roku otwarto stację Centrum oraz dwa tunele o długości 1240 m, co podniosło długość warszawskiego metra do 12,5 km. Pociągi na tej trasie pokonywały ją w 19 minut i 30 sekund, a w szczycie dziennie uruchamiano 13 pociągów, w sytuacjach poza szczytem liczba ta spadała do 8.
Odcinek między stacjami A13 i A15 Ratusz zaprojektowano na podstawie doświadczeń czerpanych z budowy oraz eksploatacji pierwszego fragmentu, co skutkowało tańszą realizacją budowy. Stacje skrócono do 156 m zapewniając jednocześnie wszystkie wymagane funkcje użytkowe i technologiczne. W marcu 1998 roku ruszyły prace wykończeniowe na stacjach Świętokrzyska i Ratusz, które zostały połączone tunelem zachodnim 6 stycznia 2000 roku.
11 maja 2001 r. do użytku oddano stacje Świętokrzyska i Ratusz, a z investycji uzyskano koszt rzędu 400 mln złotych. Czas przejazdu na trasie A1 Kabaty – A15 Ratusz o długości 14,2 km wynosił 22 minuty. 8 października 2003 roku zakończono budowę stacji A17 Dworzec Gdański i przystąpiono do odbiorów technicznych, które zaowocowały uroczystym otwarciem tej stacji 20 grudnia 2003 roku, tym samym cała linia osiągnęła długość 15,5 km, a czas przejazdu wynosił około 25 minut, podczas szczytu kursowało 19 pociągów z obsługą co 3 minuty.
W międzyczasie, od 27 stycznia 2004 roku na wszystkich stacjach, jako nowość wprowadzono zasięg sieci komórkowych.
Odcinek żoliborski
10 września 2003 roku przekazano teren pod budowę stacji A18 Plac Wilsona głównemu wykonawcy, a 7 czerwca 2004 roku w peron stacji wmurowano akt erekcyjny. 8 kwietnia 2005 roku o godzinie 5:08 stacja Plac Wilsona została otwarta dla ruchu pasażerskiego. Całkowity koszt jej budowy, wraz z torami i nową ulicą Słowackiego, wyniósł 92 mln złotych.
29 grudnia 2006 roku uruchomiono stację A19 Marymont. Jednak ze względu na brak możliwości zawracania pociągów, składy kontynuowały bieg tylko do stacji Plac Wilsona. Na nowo otwartym odcinku między tymi przystankami wprowadzono ruch wahadłowy torem zachodnim.
Odcinek bielański i zakończenie budowy linii
5 kwietnia 2006 roku Metro Warszawskie podpisało umowę z konsorcjum PRG Metro i PeBeKa Lubin, które miało za zadanie budowę odcinka bielańskiego, obejmującego stację A20 Słodowiec oraz tunele B20 łączące ją ze stacją A19 Marymont. Stację Słodowiec otwarto 23 kwietnia 2008 roku, o godzinie 10:25, przyjechał na nią pierwszy pociąg z pasażerami. Choć początkowo planowane było otwarcie stacji razem ze stacją Marymont, z powodu opóźnienia termin ten przesunięto o ponad rok.
31 maja 2006 r. podpisano umowę na budowę drugiego etapu inwestycji na Bielanach, a w czerwcu 2006 r. Udało się zawrzeć porozumienie dotyczące ostatniego odcinka I linii metra w Warszawie, który obejmował stację A23 Młociny, a także tunele i węzeł transportowy Młociny.
25 października 2008, po 25 latach od rozpoczęcia budowy, ostatecznie zakończono prace nad I linią metra w Warszawie, uruchamiając trzy ostatnie stacje – Stare Bielany, Wawrzyszew oraz Młociny, gdzie powstał również parking Parkuj i Jedź.
Niewybudowane stacje
W 1989 roku, w trakcie budowy pierwszego odcinka Stacja Techniczno-Postojowa Kabaty–Politechnika, zapadła decyzja o zaniechaniu budowy stacji A12 Plac Konstytucji oraz A16 Muranów, co skłoniło do przesunięcia lokalizacji stacji Ratusz na północ. W 2006 roku wznowiono temat budowy pominiętych stacji w ramach „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy”. Planowana stacja Muranów miała być usytuowana pod ulicą gen. Władysława Andersa, natomiast stacja Plac Konstytucji była planowana pod ulicą Marszałkowską w okolicach placu Konstytucji, gdzie miała funkcjonować jako stacja przesiadkowa pomiędzy I a III linią. W październiku 2014 roku zadeklarowano, że stacje najprawdopodobniej nie zostaną zbudowane, jednak w maju 2019 roku temat ten powrócił, ogłaszając przetarg na ich projekt, który został zakończony we wrześniu 2019 roku.
Zmiana systemu sterowania ruchem
1 września 2015 roku wprowadzono nowy system sterowania ruchem SOP-2W, co umożliwiło wygaszenie semaforów oraz zwiększenie częstotliwości i prędkości pociągów do 80 km/h. Pomimo tych zmian, na linii pociągi wciąż poruszają się z wcześniejszą prędkością 60 km/h.
Stacje
Lista stacji
Wśród stacji metra linii M1 znajdują się liczne przystanki, które obsługują różne dzielnice Warszawy. Informacje o stacjach zawierają m.in. oznaczenia, nazwy, daty uruchomienia oraz udogodnienia dostępne w pobliżu.
Oznaczenie | Nazwa stacji | Data uruchomienia | Dzielnica | Perony (liczba × szerokość) | Tory odstawcze | Punkt obsługi pasażerów ZTM | Parking Park&Ride | Parking Bike&Ride | Strefa Kiss&Ride | Stacja Veturilo | Możliwości przesiadkowe |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
STP1 | STP Kabaty | 7 kwietnia 1995 | Ursynów | brak | brak | brak | brak | brak | brak | brak | brak |
A1 | Kabaty | 1 × 10 m | Tak | Nie | Nie | Tak | Tak | Tak | autobus | ||
A2 | Natolin | 1 × 10 m | Nie | Nie | Nie | Tak | Nie | Tak | autobus | ||
A3 | Imielin | 1 × 10 m | Nie | Tak | Nie | Tak | Nie | Tak | autobus | ||
A4 | Stokłosy | 1 × 10 m | Nie | Nie | 392 | Tak | Nie | Tak | autobus | ||
A5 | Ursynów | 1 × 11 m | Nie | Nie | 165 | Tak | Nie | Tak | autobus | ||
A6 | Służew | Mokotów | 1 × 10 m | Nie | Tak | Nie | Tak | Nie | Tak | autobus | |
A7 | Wilanowska | 1 × 11 m | Tak | Nie | 283 | Tak | Tak | Tak | autobus, tramwaj | ||
A8 | Wierzbno | 1 × 10 m | Nie | Nie | Nie | Tak | Nie | Tak | autobus, tramwaj | ||
A9 | Racławicka | 1 × 10 m | Nie | Nie | Nie | Tak | Nie | Tak | autobus | ||
A10 | Pole Mokotowskie | 1 × 10 m | Nie | Nie | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus, tramwaj | ||
A11 | Politechnika | Śródmieście | 1 × 11 m | Tak | Tak | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus, tramwaj | |
A12 | Plac Konstytucji | niewybudowana, planowana w 2026 r. | brak | brak | brak | brak | brak | brak | brak | ||
A13 | Centrum | 26 maja 1998 | 2 × 7 m | Nie | Tak | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus, tramwaj, pociąg | |
A14 | Świętokrzyska | 11 maja 2001 | 1 × 12 m | Nie | Tak | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus, tramwaj, metro (M2) | |
A15 | Ratusz Arsenał | 1 × 12 m | Nie | Tak | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus, tramwaj | ||
A16 | Muranów | niewybudowana, planowana w 2026 r. | brak | brak | brak | brak | brak | brak | brak | ||
A17 | Dworzec Gdański | 20 grudnia 2003 | 1 × 12 m | Nie | Tak | Nie | Tak | Tak | Tak | autobus, tramwaj, pociąg | |
A18 | Plac Wilsona | 8 kwietnia 2005 | Żoliborz | 1 × 11 m | Tak | Nie | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus, tramwaj |
A19 | Marymont | 29 grudnia 2006 | 1 × 11 m | Nie | Nie | 405 | Tak | Nie | Tak | autobus, tramwaj | |
A20 | Słodowiec | 23 kwietnia 2008 | Bielany | 2 × 4,5 m | Nie | Nie | Nie | Nie | Tak | Tak | autobus, tramwaj |
A21 | Stare Bielany | 25 października 2008 | 2 × 4,5 m | Nie | Nie | Nie | Nie | Nie | Tak | autobus | |
A22 | Wawrzyszew | 2 × 4,5 m | Nie | Nie | 80 | Tak | Nie | Tak | autobus | ||
A23 | Młociny | 2 × 4,5 m | Tak | Tak | 1493 | Tak | Tak | Tak | autobus, tramwaj | ||
_ | _ | _ | _ | _ | _ | _ | _ | _ | _ | _ | _ |
Galeria
Zapraszam do zapoznania się z galerią zdjęć, która przedstawia stacje oraz wnętrza warszawskiego metra. Jest to okazja, aby zobaczyć, jak wygląda infrastruktura oraz różnorodność stacji.
Eksploatacja
Tabor
Na linii M1 warszawskiego metra wykorzystywany jest zróżnicowany tabor kolejowy, który z biegiem lat ulegał modernizacji oraz rozbudowie. Stan pojazdów na 14 stycznia 2016 roku przedstawiony jest w poniższej tabeli:
Pojazd | Lata produkcji | Liczba wagonów | Liczba pociągów | Źródła |
---|---|---|---|---|
81-717.3/714.3 81-572/573 81-572.1/573.1 | 1989, 1994, 1997, 2007 | 84 | 14 | _ |
81-572.2/573.2 | 2008–2009 | 36 | 6 | _ |
Alstom Metropolis 98B | 2000–2002, 2004–2005 | 84 | 14 | _ |
Siemens Inspiro | 2013–2014 | 90 | 15 | _ |
Razem | 294 | 49 | _ |
Przewóz pasażerów
Od momentu inauguracji linii w 1995 roku liczba przewożonych pasażerów utrzymywała tendencję wzrostową, co ilustruje dynamikę wzrostu liczby pasażerów na przestrzeni lat. W 2012 roku nastąpił niewielki regres, jednakże w latach 2013 i 2014 przewozy wróciły na ścieżkę wzrostu. Po kolejnym spadku w 2015 roku, w 2016 roku przewozy znowu wzrosły do poziomu z lat 2013-2014.
Popularność stacji
Wzrost liczby pasażerów jest również związany z popularnością poszczególnych stacji. Szczegółowe dane o przewidywanej rocznej liczbie pasażerów na różnych stacjach w latach 2004-2020 przedstawia poniższa tabela:
Oznaczenie | Nazwa stacji | Przewidywana roczna liczba pasażerów | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | ||
A1 | Kabaty | 4 578 184 | 4 870 000 | 5 250 000 | 5 380 000 | 5 470 000 | 5 390 000 | 5 520 000 | 5 430 000 | 5 240 000 | 6 410 000 | 6 460 000 | 5 010 000 | 4 980 000 | 5 050 000 | 5 580 000 | 5 930 000 | 3 010 000 |
A2 | Natolin | 4 448 350 | 4 780 000 | 5 050 000 | 5 100 000 | 5 180 000 | 5 000 000 | 5 110 000 | 5 080 000 | 4 870 000 | 5 150 000 | 5 100 000 | 4 330 000 | 4 270 000 | 5 310 000 | 5 280 000 | 4 880 000 | 2 280 000 |
A3 | Imielin | 4 469 487 | 4 660 000 | 5 040 000 | 5 220 000 | 5 460 000 | 5 320 000 | 5 460 000 | 5 390 000 | 5 240 000 | 6 150 000 | 6 190 000 | 4 990 000 | 4 750 000 | 5 610 000 | 4 890 000 | 5 230 000 | 2 750 000 |
A4 | Stokłosy | 3 933 221 | 4 040 000 | 4 290 000 | 4 520 000 | 4 630 000 | 4 570 000 | 4 820 000 | 4 880 000 | 4 690 000 | 4 670 000 | 4 510 000 | 4 650 000 | 4 640 000 | 4 700 000 | 3 860 000 | 4 690 000 | 2 610 000 |
A5 | Ursynów | 3 533 004 | 3 720 000 | 3 910 000 | 3 880 000 | 3 970 000 | 3 820 000 | 3 820 000 | 3 660 000 | 3 510 000 | 3 980 000 | 3 920 000 | 3 960 000 | 3 560 000 | 3 680 000 | 5 750 000 | 3 460 000 | 1 860 000 |
A6 | Służew | 5 277 407 | 5 640 000 | 6 010 000 | 6 380 000 | 6 780 000 | 6 460 000 | 6 740 000 | 6 630 000 | 6 430 000 | 6 420 000 | 6 480 000 | 6 970 000 | 8 020 000 | 6 440 000 | 9 670 000 | 6 880 000 | 3 010 000 |
A7 | Wilanowska | 6 144 420 | 6 730 000 | 7 070 000 | 7 300 000 | 7 940 000 | 7 710 000 | 8 140 000 | 8 840 000 | 9 240 000 | 9 000 000 | 8 960 000 | 9 540 000 | 6 990 000 | 9 420 000 | 6 780 000 | 11 010 000 | 4 680 000 |
A8 | Wierzbno | 3 459 779 | 3 770 000 | 4 040 000 | 4 310 000 | 4 530 000 | 4 510 000 | 4 760 000 | 4 420 000 | 5 680 000 | 6 190 000 | 6 250 000 | 5 920 000 | 5 780 000 | 7 670 000 | 6 780 000 | 9 400 000 | 2 960 000 |
A9 | Racławicka | 3 305 896 | 3 600 000 | 3 880 000 | 4 020 000 | 4 060 000 | 4 060 000 | 4 240 000 | 4 240 000 | 4 010 000 | 3 950 000 | 3 830 000 | 3 610 000 | 3 580 000 | 4 270 000 | 4 340 000 | 4 830 000 | 2 120 000 |
A10 | Pole Mokotowskie | 5 909 995 | 6 030 000 | 6 710 000 | 7 010 000 | 7 460 000 | 7 220 000 | 7 560 000 | 7 750 000 | 7 420 000 | 8 930 000 | 9 020 000 | 5 250 000 | 5 310 000 | 6 800 000 | 6 630 000 | 8 080 000 | 2 920 000 |
A11 | Politechnika | 7 434 952 | 8 540 000 | 9 930 000 | 10 600 000 | 11 340 000 | 11 800 000 | 12 940 000 | 12 790 000 | 12 780 000 | 15 290 000 | 15 390 000 | 10 560 000 | 12 710 000 | 11 790 000 | 12 350 000 | 13 220 000 | 6 290 000 |
A13 | Centrum | 11 343 431 | 13 250 000 | 14 990 000 | 16 350 000 | 18 800 000 | 20 010 000 | 18 740 000 | 17 580 000 | 18 700 000 | 19 250 000 | 19 650 000 | 18 360 000 | 20 570 000 | 19 620 000 | 20 690 000 | 19 790 000 | 9 320 000 |
A14 | Świętokrzyska | 3 590 663 | 4 380 000 | 5 170 000 | 5 720 000 | 6 510 000 | 6 980 000 | 6 890 000 | 6 430 000 | 5 150 000 | 4 080 000 | 4 180 000 | 11 880 000 | 13 200 000 | 13 060 000 | 13 480 000 | 12 960 000 | 7 750 000 |
A15 | Ratusz Arsenał | 7 783 778 | 8 410 000 | 9 440 000 | 10 720 000 | 11 440 000 | 10 920 000 | 13 470 000 | 14 670 000 | 14 890 000 | 13 460 000 | 13 490 000 | 13 000 000 | 11 290 000 | 9 350 000 | 8 840 000 | 9 750 000 | 4 930 000 |
A17 | Dworzec Gdański | 5 692 969 | 5 620 000 | 5 260 000 | 5 670 000 | 6 630 000 | 7 610 000 | 6 870 000 | 7 360 000 | 7 580 000 | 6 460 000 | 6 560 000 | 6 670 000 | 7 990 000 | 7 960 000 | 7 710 000 | 5 840 000 | 3 520 000 |
A18 | Plac Wilsona | – | 5 390 000 | 9 750 000 | 10 500 000 | 7 380 000 | 5 520 000 | 5 760 000 | 5 550 000 | 4 920 000 | 4 420 000 | 4 390 000 | 4 150 000 | 4 000 000 | 4 790 000 | 5 090 000 | 3 890 000 | 2 430 000 |
A19 | Marymont | – | – | – | 870 000 | 4 990 000 | 6 440 000 | 6 470 000 | 6 590 000 | 4 910 000 | 4 120 000 | 4 080 000 | 5 170 000 | 6 810 000 | 3 640 000 | 3 250 000 | 3 280 000 | 1 840 000 |
A20 | Słodowiec | – | – | – | – | 2 380 000 | 2 880 000 | 3 090 000 | 3 060 000 | 2 810 000 | 2 620 000 | 2 570 000 | 2 900 000 | 2 920 000 | 3 310 000 | 3 410 000 | 3 230 000 | 1 890 000 |
A21 | Stare Bielany | – | – | – | – | 330 000 | 2 110 000 | 2 550 000 | 2 700 000 | 2 620 000 | 3 170 000 | 3 110 000 | 2 760 000 | 2 720 000 | 3 050 000 | 2 870 000 | 2 260 000 | 1 560 000 |
A22 | Wawrzyszew | – | – | – | – | 490 000 | 2 970 000 | 3 340 000 | 3 440 000 | 3 180 000 | 3 030 000 | 2 980 000 | 3 060 000 | 2 680 000 | 2 640 000 | 3 770 000 | 3 750 000 | 2 220 000 |
A23 | Młociny | – | – | – | – | 520 000 | 3 570 000 | 3 920 000 | 3 930 000 | 5 300 000 | 10 480 000 | 10 590 000 | 9 330 000 | 10 760 000 | 9 020 000 | 9 090 000 | 8 110 000 | 4 270 000 |
Suma | 80 905 536 | 93 420 000 | 105 770 000 | 113 550 000 | 126 290 000 | 134 870 000 | 140 210 000 | 140 420 000 | 139 170 000 | 147 230 000 | 147 710 000 | 142 070 000 | 147 530 000 | 147 180 000 | 149 090 000 | 150 470 000 | 74 220 000 |
Dane techniczne
Linia M1 metra w Warszawie charakteryzuje się wieloma istotnymi parametrami technicznymi, które zapewniają jej efektywne funkcjonowanie i komfort podróży. Oto kluczowe dane dotyczące tej linii:
- długość linii wynosi 22,7 km,
- liczba stacji to 21,
- średnia długość peronów mierzy 130,85 m,
- zainstalowano 59 wind osobowych dla osób z niepełnosprawnościami,
- również liczba schodów ruchomych to 59 sztuk,
- zagłębienie peronu poniżej poziomu terenu waha się od 6,2 do 12,2 m,
- średnia odległość pomiędzy stacjami przekracza 1000 m,
- rozstaw szyn wynosi 1435 mm,
- minimalny promień łuku toru jest równy 300 m,
- maksymalne nachylenie torowiska wynosi 3,1%,
- nawierzchnia torowa wykonana jest z betonu,
- system zasilania oparty jest na trzeciej szynie, z napięciem 750 V DC,
- ruch pociągów obsługiwany jest przez system zdalnego sterowania oraz kontrolę dyspozytorską, a także system automatycznego ograniczania prędkości z sygnalizacją kabinową,
- częstotliwość kursowania wynosi 2 minuty 50 sekund w godzinach szczytu,
- maksymalna prędkość pociągów, wynikająca z zastosowanego systemu sterowania ruchem, to 80 km/h,
- maksymalna prędkość osiągana przez pociągi to 60 km/h,
- wielkość przewozów kształtuje się na poziomie od 280 do 500 tys. pasażerów dziennie,
- najkrótsza odległość między stacjami wynosi 577 m,
- natomiast najdłuższa odległość między stacjami to 1534 m.
Inne informacje
Na początku budowy linii M1 warszawskiego metra, w 1995 roku, zyskała ona literackie życie w mikropowieści Ewolwenta w cieniu wysokich kominów autorstwa Pawła Siedlara. Ciekawostką jest, że w tej powieści linia miała być schronieniem dla mieszkańców Warszawy, jednak w rezultacie opisana została jako miejsce przerażające, stające się masowym grobem.
Dalsze losy metra można zaobserwować w postapokaliptycznej powieściBartka Biedrzyckiego z 2014 roku pod tytułem Kompleks 7215 oraz w jej kolejnych częściach. Akcja tej książki toczy się w tunelach i na stacjach linii M1, co podkreśla znaczenie tej trasy w miejskim krajobrazie. W dziele wyróżniają się również niedokończone, ale już istniejące stacje, takie jak A12 Plac Konstytucji i A16 Muranów.
Pozostałe obiekty w kategorii "Linie kolejowe":
Linia kolejowa nr 504 | Kolej średnicowa w Warszawie | Linia kolejowa nr 509 | Linia kolejowa nr 834 | Linia kolejowa nr 548 | Linia kolejowa nr 505 | Kolej obwodowa w Warszawie | Linia kolejowa nr 918 | Linia kolejowa nr 833 | Linia M2 metra w Warszawie | Linia kolejowa nr 549 | Linia kolejowa nr 445Oceń: Linia M1 metra w Warszawie