Oficyna Wydawnicza „Rytm”

Przedsiębiorstwa

Oficyna Wydawnicza „Rytm” jest polskim wydawnictwem podziemnym, które zostało założone w 1983 roku. Jej inicjatorami byli liderzy Grup Oporu „Solidarni”, a wśród nich wyróżniają się Teodor Klincewicz, znany pod pseudonimami „Borys” oraz „Rafał”, jak również Marian Kotarski, używający pseudonimów „Tadeusz” i „Tadeo”.

Wydawnictwo to odegrało znaczącą rolę w historii polskiego ruchu oporu, a jego działalność skupiała się na publikowaniu literatury i materiałów, które były niezgodne z oficjalną propagandą ówczesnego reżimu.

Historia

Oficyna Wydawnicza „Rytm” rozpoczęła swoją działalność z jasno określonymi celami. Jej głównymi założeniami były: wydawanie publikacji, które zostały zakazane przez komunistyczną cenzurę, opracowywanie ulotek oraz poza tym finansowanie działalności Grup Oporu „Solidarni”. Timeline Oficyny to nie tylko historia wydawnicza, ale także świadectwo polskiej walki o wolność słowa.

Pierwszą książką, która zadebiutowała pod szyldem „Rytmu”, była broszura nosząca tytuł IV rozbiór Polski w dokumentach. Publikacja ta przedstawiała zatajane przez ówczesne władze historyczne fakty dotyczące paktu Ribbentrop-Mołotow. Następną pozycją w ofercie był zbiór wierszy Grzegorza Przemyka, tragicznie zamordowanego licealisty przez Milicję Obywatelską.

W pierwszych latach swojej działalności, Oficyna korzystała z powielacza białkowego, a następnie przesiadła się na maszyny offsetowe marki Roneo Vickers. Lata 1986–1988 to okres wydawania kwartalnika społeczno-politycznego „21”, który był redagowany przez zespół doradców Lecha Wałęsy, z dr hab. Bronisławem Geremkiem na czołowej pozycji.

W 1987 roku „Rytm” założył Bibliotekę Historyczną „Ocalić od zapomnienia”, mającą na celu dokumentowanie relacji, wspomnień oraz faktów z zakresu najnowszej historii Polski oraz stosunków polsko-sowieckich. Oficyna wydała w podziemiu ponad 50 tytułów, w nakładzie między 2 a 6 tysięcy egzemplarzy. Dodatkowo „Rytm” produkował znaczki podziemnej Poczty „Solidarność”, kalendarze, plakaty i współwydawał niezależne czasopisma, w tym szanowany „Tygodnik Mazowsze”. W latach 1983–1987 współpraca z „Rytmem” była realizowana przez warszawską grupę podziemną „Płytkiego”. W przypadku tej grupy zaangażowani byli różni studenci, w tym: Marek Zatoń „Płytki”, Mirosław Banasiak oraz Jan Mikiewicz, którzy zajmowali się składem, magazynowaniem oraz transportem publikacji.

Grupa „Płytkiego” operowała głównie na terenie Ursynowa, ich główny punkt konspiracyjny zlokalizowany był przy ul. Miklaszewskiego 9 w Warszawie. Jednak w 1989 roku „Rytm” zdecydował się ujawniać swoją działalność i odtąd kontynuował ją w ramach formalnych struktur, zachowując główny nurt edytorski, ale nie ograniczając się jedynie do tego. Aktualnie siedziba Oficyny znajduje się w Warszawie przy ul. Wolskiej 84/86.

Po 1989 roku działalność oficyny przeszła proces komercjalizacji, a przedsiębiorstwo zostało przejęte przez „Mariana Kotarskiego”. Od 2013 roku, na stanowisku Prezesa Zarządu Oficyny Wydawniczej „Rytm” Sp. z o.o., pełni funkcję Dorota Świderek.

Sprawa Kotarskiego

W roku 2012 światło dzienne ujrzały informacje dotyczące Mariana Kotarskiego, któremu przypisywano status opozycjonisty. Okazało się, iż był on w rzeczywistości funkcjonariuszem Departamentu II Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Dodatkowo, sugerowano, że jego prawdziwe nazwisko brzmiało Marian Pękalski, a to, którym posługiwał się publicznie, było fikcyjne.

Przypisy

  1. Towarzysz porucznik idzie do podziemia, uwazamrze.pl
  2. Biuletyn Informacji Publicznej – IPN

Oceń: Oficyna Wydawnicza „Rytm”

★★★★★
Średnia ocena:4.63 Liczba ocen:24