Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie

---

Podział organizacyjny

Organizacja ambasady w Warszawie jest złożona z kilku kluczowych sekcji, każda z nich odpowiada za różne aspekty współpracy i kontaktu z Polską. W skład tego podziału wchodzą:

• Sekcja Polityczna (ang. Political Section),
• Sekcja Ekonomiczna (ang. Economic Section),
• Sekcja Konsularna (ang. Consular Section), ul. Piękna 14,
• Sekcja Spraw Publicznych (ang. Public Affairs Section),
• Amerykańskie Centrum Źródeł Informacji (ang. American Information Resource Center – AIRC), ul. Piękna 14,
• Sekcja Handlowa (ang. Commercial Section) oraz Przedstawicielstwo Służby Handlowej Stanów Zjednoczonych (ang. U.S. Commercial Service), ul. Koszykowa 54,
• Sekcja Rolna (ang. Agricultural Section), reprezentująca Przedstawicielstwo Zagranicznej Służby Rolnej (ang. Foreign Agricultural Service – FAS),
• Sekcja Bezpieczeństwa Regionalnego (ang. Regional Security Office),
• Sekcja Zarządzania (ang. Management Section),
• Biuro Attaché Wojskowego (ang. Defense Attaché Office),
• Biuro Współpracy Wojskowej (ang. Office of Defense Cooperation),
• Przedstawicielstwo Federalnego Biura Śledczego (ang. Federal Bureau of Investigation – FBI),
• Przedstawiciel Drug Enforcement Administration (DEA),
• Przedstawiciel Administracji ds. Bezpieczeństwa Transportu (ang. Transportation Security Administration – TSA),
• Konsulat Generalny w Krakowie (ang. Consulate General Krakow), ul. Stolarska 9,
• Szkoła Amerykańska w Warszawie (ang. American School of Warsaw), Bielawa, ul. Warszawska 202, Konstancin-Jeziorna (od 1953).

Historia przedstawicielstw

Do I wojny światowej

Służba dyplomatyczna Stanów Zjednoczonych na ziemiach, które obecnie należą do Polski, rozpoczęła swoją działalność w latach 1871–1917, kiedy to funkcjonował konsulat na terenie ówczesnego Imperium Rosyjskiego. Konsulat znajdował się w Warszawie przy ul. Senatorskiej 31 przez lata 1876-1879, a także w różnych lokalizacjach: ul. Erywańskiej 4b (1880-1882), 6a (1883–1887, obecnie nieistniejąca), 12 (1888–1903, także obecnie nieistniejąca). Nowe siedziby obejmowały m.in. Pałac Czapskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 (1905) oraz ul. Smolnej 10 (1909, nieistniejąca). Siedziba znajdowała się także w kamienicy Taubenhausa przy al. Ujazdowskich 18 (1912–1913, nieistniejącej).

W Królestwie Prus Stany Zjednoczone prowadziły swoje placówki konsularne w takich miastach jak:

• w Gdańsku (1836–1916), przy Brotbänkergasse 705, współczesnej ul. Chlebnickiej 38-39 (1839),
• Krebsmarkt 7, obecnie Targ Rakowy (1867–1872),
• Fleischergasse 34, teraz ul. Rzeźnicka (1874–1880),
• Brotbänkergasse 11 (1884),
• Frauengasse 45, dzisiejszej ul. Mariackiej (1886–1888),
• w Domu Schlütera przy Jopengasse 2, obecnie ul. Piwnej (1890–1899),
• Jopengasse 51 (1900),
• Jopengasse 64 (1902–1903),
• Hundegasse 43, dzisiejszej ul. Ogarnej (1904–1905),
• Langermarkt 45, obecnie Długi Targ (1907–1914),
• Große Wollwebergasse 4, obecnej ul. Tkackiej (1915),
• Jopengasse 64 (1916–1917) jako agencja konsularna, a od 1906 w randze konsulatu,

w Gubinie (1897–1898), agencja konsularna,

w Szczecinie (1798–1917), gdzie przez wiele lat konsulat zmieniał lokalizację, m.in. przy Rosengarten 1, obecnie pl. Lotników, oraz po wielu przekształceniach przy pl. Żołnierza Polskiego (1898-1909),

w Świnoujściu (1905–1911), agencja konsularna,

w Toruniu (1906–1916), konsulat przy ul. Wałdowskiej, obecnie Curie-Skłodowskiej 27,

w Wrocławiu (1875–1917), agencja konsularna przy Junkernstraße 2, obecnie ul. Ofiar Oświęcimskich (1875–1877).

Wrocław miał również inne lokalizacje, takie jak: konsulat przy Gartenstraße 10, ul. Józefa Piłsudskiego (1877–1878) i inne.

W Żarach (1898–1911) również znajdowała się agencja konsularna.

Po I wojnie światowej

Po zakończeniu I wojny światowej, w Warszawie utworzono pierwsze amerykańskie przedstawicielstwo dyplomatyczne w 1919 roku, które przez pewien czas mieściło się w Hotelu Bristol. Następnie siedzibą był pałac Zamojskich przy ul. Senatorskiej 37 w latach 1919–1923. Kolejną siedzibą stał się pałac Wołowskiego, znany również jako pałac Bourbona przy ul. Foksal 3 (1923–1930). W roku 1930 podniesiono rangę przedstawicielstwa do ambasady i przeniesiono ją do pałacu Potockich przy ul. Krakowskie Przedmieście 15 (1932), do kamienicy Bohdanowicza w Al. Ujazdowskich 11 (1933–1936) oraz do willi Stanisława Lilpopa z 1852 roku w Al. Ujazdowskich 29, gdzie mieściła się do 1939 roku. Z chwilą niemieckiej inwazji na Polskę, ambasadę przeniesiono najpierw do Paryża (1939–1940), potem do Londynu (1940–1945).

Biuro handlowe zlokalizowane było przy ul. Jasnej 11 (1923), ul. Szkolnej 2 (1924-1925), w Al. Ujazdowskich 36 (1930) i później 47 (1937-1939).

W tym okresie Stany Zjednoczone prowadziły również konsulat generalny w Warszawie, który mieścił się w willi Marconiego z 1843 roku (proj. Henryka Marconiego) przy Al. Jerozolimskich 35, róg ul. Marszałkowskiej 101 (1923), w kamienicy braci Bachrachów przy ul. Jasnej 11; 24 pokoje I piętra (1923-1928).

Po II wojnie światowej

W latach 1945–1947 ambasada miała swoją siedzibę w hotelu Polonia w Alejach Jerozolimskich 45, a następnie w willi/pałacyku Gawrońskich w Al. Ujazdowskich 23, wówczas al. Stalina (1948–1953), a później w willi Wernickiego w Al. Ujazdowskich 31 (1957−1959), w przebudowanym pałacu Mokronowskich przy ul. Kościelnej 12 (1961–1962). Po zburzeniu w 1963 roku willi Lilpopa i Wernickiego, władze amerykańskie zbudowały nową siedzibę, która używana jest do dziś (od 1963). W 1968 oddano do użytku aneks od ul. Pięknej.

Przy Ambasadzie USA działały również:

• placówka Służby Informacyjnej Stanów Zjednoczonych (United States Information Service) przy ul. Pięknej 1b (1947-1951),
• uzyskujące wizy do RFN Biuro Przepustek do Niemiec (Travel Permit Office for Germany) przy ul. Pięknej 3 (1951-1957), a później przy ul. Jezuickiej 2 (1964),
• Komisja Roszczeń (American Claims Commission), początkowo w budynku ambasady, potem w kamienicy Demelmajerów z 1770 r. przy ul. Nowy Świat 58a (1960–1967),
• Szpital Amerykański (American Hospital) w obiekcie firmy Roche z 1933 roku (proj. Romuald Gutt) przy ul. Rakowieckiej 19 (1951), gdzie wcześniej znajdowało się poselstwo Szwajcarii przez kilka lat (1948-1950),
• oddana później w budynku pomieszczono ambasady – Holandii (1964-1990), Danii (1996-2006), obecnie Turcji (od 2017 roku).

Od zakończenia II wojny światowej Stany Zjednoczone posiadały urzędy konsularne:

• w Gdańsku, gdzie w 1945 funkcjonował konsulat generalny, a w 1946 konsulat, który mieścił się najpierw w Sopocie w Willi Piotrowskiego przy ul. Kościuszki 41, a później w Gdańsku w willi z około 1900 na al. Grunwaldzkiej 1 (1947-1954),
• w Krakowie, gdzie w latach 1946–1947 istniał konsulat, początkowo w 1946 w hotelu Francuskim z 1912 roku (proj. Zbigniewa Odrzywolskiego i Bronisława Colonna-Czosnowskiego) przy ul. Pijarskiej 13 i ul. św. Jana 32, a w 1947 roku w kamienicy z 1910 (proj. Józefa Wilczyńskiego, Alfreda Kramarskiego i Jana Perosia) przy ul. Karmelickiej 9. Od 1974 funkcjonuje konsulat generalny w budynku z XIV wieku na ul. Stolarskiej 9; rezydencja konsula zlokalizowana jest w willi z 1927 roku na al. Grottgera 12 (2014),
• w Poznaniu, gdzie w 1946 był to konsulat, który został później przekształcony w wicekonsulat (1947–1949) oraz przez długi czas funkcjonował jako konsulat (1959–1992), a następnie w latach 1992-1996 jako konsulat generalny. Początkowo siedziba była w hotelu „Continental” przy ul. Św. Marcin 36 (1946), a potem zmieniała się na różne adresy, w tym ul. Rzeczypospolitej 9 (1946) oraz ul. Chopina 4 (1959–1995). Ostatecznie zlokalizowano go w hotelu Bazar przy ul. Ignacego Paderewskiego 8.

Sekcja handlowa/promocji handlu

W okresie międzywojennym biuro handlowe miało swoje miejsce przy ul. Jasnej 11 (1923), następnie w ul. Szkolnej 2 (1924-1925), a później w Al. Ujazdowskich 36 (1930) oraz 47 (1937–1939). W 1972 roku powstała placówka pod nazwą Ośrodka Informacji Handlowej i Technicznej USA, która następnie funkcjonowała przy ul. Wiejskiej 20 (1975-1991). Z kolei Ośrodek Rozwoju Handlu (Trade Development Center) mieścił się w Alejach Jerozolimskich 56c (1996–2003), a następnie Sekcji Handlowej przy ul. Poznańskiej 2–4 (2004–2014), aktualnie znajduje się przy ul. Koszykowej 54 (od 2014 roku).

Rezydencja ambasadora

W dwudziestoleciu międzywojennym ambasador przebywał w kamienicy Kościelskich przy ul. Świętojańskiej 2, róg pl. Zamkowego (czas około 1935–1938), gdzie później znajdowała się Ambasada Rumunii. Rezydencję ambasadora pełnił także pałac Czapskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 (1938–1939).

W roku 1948 rezydencja została ulokowana w pałacyku Z. Okoniewskiego z 1900 roku przy ul. Emilii Plater 17, który obecnie funkcjonuje jako rezydencja ambasadora Maroka. Współcześnie, 30-pokojowa rezydencja ambasadora USA znajduje się przy ul. Idzikowskiego 34, oddana do użytku w 1967 roku, gdy ambasadorem był John A. Gronouski. To w tej rezydencji Henry Kissinger gościł podczas tajnych rozmów amerykańsko-chińskich.

Kierownicy przedstawicielstwa

Historia kierowników przedstawicielstwa Stanów Zjednoczonych w Warszawie jest bogata i interesująca. Poniżej przedstawiono chronologiczny wykaz najważniejszych postaci, które pełniły różne funkcje w tej instytucji.

• 1871–1872 – Charles de Hofman, wicekonsul,
• 1875–1898 (1901) – Joseph Rawicz, konsul honorowy (1829–1901),
• 1901 – Bolesław Horodyski, wicekonsul,
• 1901 – Angus Campbell, konsul,
• 1902–1903 – Hernando de Soto, wicekonsul (1866–1928),
• 1903–1905 – Clarence R. Slocum, konsul (1870–1912),
• 1907–1908 – Hernando de Soto, konsul,
• 1908–1909 – George N. Ifft, konsul (1865–1947),
• 1910 – Felix W. Smith, wice– i zastępca konsula (1872–1920),
• 1914 – dr Thomas E. Heenan, konsul (1848–1914),
• 1914–1917 – Hernando de Soto, konsul.

Warto również zaznaczyć, że przedstawicielstwo to miało wielu zasłużonych ambasadorów, którzy przyczyniali się do wzmocnienia relacji między Stanami Zjednoczonymi a Polską.

---

Oceń: Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie

---