Józef Handelsman to postać, która na zawsze wpisała się w historię medycyny psychiatrycznej w Polsce. Urodził się 20 maja 1883 roku w Warszawie, gdzie rozpoczął swoją edukację oraz karierę zawodową. Przez wiele lat z pasją i zaangażowaniem pracował w dziedzinie psychiatrii, poświęcając swoje życie pomaganiu innym.
Jego praca i osiągnięcia w tej dziedzinie są znaczące, a pamięć o nim trwa do dziś. Zmarł 10 marca 1962 roku w Pruszkowie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiej medycyny.
Życiorys
Józef Handelsman przyszedł na świat w rodzinie Juliana Handelsmana-Targowskiego (1847–1923) oraz Leokadii z Kajzersteinów-Karzewskich. Miał siostrę, Helenę (1891–1976), która pracowała jako bibliotekarka. W jego rodzinie byli również przyrodni bracia: Marcelego, który był historykiem, oraz Bolesława, architekta. Po przeżyciach związanych ze strajkiem szkolnym w 1905 roku, przerwał swoje studia w Warszawie i kontynuował edukację na Uniwersytecie Wiedeńskim, a następnie na Uniwersytecie w Berlinie.
Pod opieką Kaiserlinga napisał dysertację, co zaowocowało uzyskaniem stopnia doktora medycyny w grudniu 1906 roku. W latach 1907-1914 pracował na oddziale neurologicznym Szpitala Starozakonnych zlokalizowanego na Czystem, pod kierunkiem Edwarda Flataua. W 1910 roku udał się do Anglii, gdzie zdobył cenne doświadczenie pod okiem Victora Horsleya. W 1911 roku z sukcesem zoperował zapalenie wyrostka robaczkowego u Marii Czaplickiej.
Po zakończeniu I wojny światowej, pełnił służbę w Wojsku Polskim, a później przeszedł do rezerwy. Manifestował swoje umiejętności, otrzymując weryfikację jako kapitan lekarz z datą 1 czerwca 1919 roku. W przedwojennym okresie sprawował funkcję lekarza naczelnego Szpitala Tworkowskiego.
W latach powojennych, od 1947 roku, objął stanowisko profesora na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie w Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie kierował Kliniką Psychiatrii, mieszczącą się w Szpitalu Tworkowskim. Jego działalność naukowa obejmowała redakcję takich publikacji jak „Rocznik Psychiatryczny”, „Neurologia”, „Neurochirurgia” i „Psychiatria Polska”.
Był również członkiem Polskiej Akademii Nauk oraz przewodniczył Polskiemu Towarzystwu Psychiatrycznemu. Jako pionier w swojej dziedzinie, objął funkcję pierwszego przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. W życiu osobistym związał się z Leą Abramowicz, która była córką pruszkowskiego fotografa.
Józef Handelsman znalazł ostatni spoczynek na cmentarzu przy Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Tworkach.
Ordery i odznaczenia
Józef Handelsman jest osobą wyróżniającą się w swojej dziedzinie, co potwierdzają liczne odznaczenia, które otrzymał w swoim życiu. Oto niektóre z najważniejszych nagród, które zdobył:
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 13 lipca 1954,
- złoty krzyż zasługi, przyznany 11 listopada 1936,
- medal niepodległości, odznaczony 16 marca 1937,
- medal 10-lecia Polskiej Ludowej, otrzymany 13 stycznia 1955.
Przypisy
- a b c Józef Handelsman | Fundacja 100 [online], fundacja100.pl [dostęp 20.05.2024 r.]
- Józef Handelsman-Targowski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 20.05.2024 r.]
- Grażyna Kubica: Maria Czaplicka Gender, Shamanism, Race.. Lincoln: University of Nebraska Press, 2020 r.
- Jubileusz psychiatrii. Gazeta Lekarska, pismo Naczelnej Rady Lekarskiej, 11.2002 r. [dostęp 03.03.2010 r.]
- Stanisław Pużyński, Czesław Czabała: Instytut Psychiatrii i Neurologii – zarys dziejów. Instytut Psychiatrii i Neurologii. [dostęp 03.03.2010 r.]
- Marian Skwara, Pruszkowscy Żydzi. Sześć dekad zamkniętych Zagładą., Pruszków 2007 r.
- M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej w dziedzinie medycyny”.
- M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
- M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13.01.1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Władysław Szenajch | Zofia Majewska (neurolog) | Andrzej Kurnatowski | Noemi Wigdorowicz-Makowerowa | Zuzanna Araszkiewicz | Tadeusz Mogilnicki | Wisława Samulska-Skłodowska | Barbara Krupa-Wojciechowska | Wanda Stankiewicz-Szymczak | Maria Kobuszewska-Faryna | Stefan Bagiński (1892–1969) | Stanisław Wszelaki | Jan Nielubowicz | Akiwa Uryson | Zygmunt Kuligowski | Krystyn Strzelecki | Zbigniew Dworak | Ludwik Antoni Paszkiewicz | Zygmunt Kramsztyk | Aleksander ZamenhofOceń: Józef Handelsman