Noemi Wigdorowicz-Makowerowa, urodzona 24 listopada 1912 roku w Warszawie, a zmarła 7 lutego 2015 roku w Sztokholmie, była wybitną postacią w polskiej medycynie. Stanowiła ona nie tylko lekarza, lecz także lekarza stomatologa o żydowskim pochodzeniu. Jej wkład w naukę oraz praktykę stomatologiczną był znaczący, a jej długoletnia kariera zawodowa była mocno związana z Akademią Medyczną we Wrocławiu, gdzie przez wiele lat pełniła rolę pracownika naukowego.
Życiorys
Urodziła się w rodzinie żydowskiej, co miało ogromny wpływ na jej życie i karierę zawodową. W 1937 roku uzyskała dyplom na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, a dwa lata później ukończyła studia na Akademii Stomatologicznej, również w swoim rodzinnym mieście.
W obliczu dramatycznych okoliczności II wojny światowej, w 1940 roku została przesiedlona do getta warszawskiego. Tam znalazła pracę w szpitalu chirurgicznym przy ulicy Leszno 1, gdzie niosła pomoc humanitarną jako stomatolożka i zdobywała coraz większe doświadczenie w swojej dziedzinie.
Podczas letnich miesiąców 1942 roku, w trakcie akcji wysiedleńczej, wzięła ślub z Henrykiem Makowerem. Dnia 24 stycznia 1943 roku, oboje podjęli próbę wydostania się z getta, jednak ich wysiłek był bezskuteczny. Udało im się to dopiero trzy dni później, kiedy to w bezpiecznej grupie placówkarzy przeszli na stronę aryjską, co otworzyło im nowe możliwości przetrwania.
Początkowo schronienie znaleźli w mieszkaniu rodziny Paluchów, a przez kolejne 18 miesięcy ukrywali się w Miłośnie, gdzie byli wspierani przez przyjaciół oraz doktora Emila Palucha. Ich walka o przetrwanie w tych trudnych czasach z pewnością wpłynęła na ich późniejsze życie.
W sierpniu 1944 roku, po zakończeniu działań wojennych, Noemi wstąpiła jako ochotnik do Ludowego Wojska Polskiego. W tej organizacji pełniła funkcję ordynatora pododdziału w Szczękowym Oddziale Chirurgii Szpitala Ewakuacyjnego nr 62. Jej wyjątkowe umiejętności i zaangażowanie zostały docenione.
W 1946 roku uzyskała stanowisko starszego asystenta w Klinice Stomatologicznej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz w Politechnice Wrocławskiej. W 1949 roku obroniła doktorat pod opieką Witolda Grabowskiego, a w 1963 roku uzyskała habilitację, co stanowiło ważny krok w jej karierze akademickiej.
W roku 1977 miała przyznany tytuł profesora nadzwyczajnego. Od 1964 do 1983 roku pełniła obowiązki kierownika Katedry Protetyki Stomatologicznej na Akademii Medycznej we Wrocławiu, co świadczy o jej wiedzy i autorytecie w dziedzinie stomatologii.
W latach 1982-1984 aktywnie uczestniczyła jako członek Komitetu Ekologicznego Polskiej Akademii Nauk, a w okresie 1967-1984 kierowała zespołem zajmującym się profilaktyką fluorkową przy MZiOS. Jej wkład w dziedzinę stomatologii oraz działania profilaktyczne miały znaczenie nie tylko w Polsce. W latach 1958-1960 odbyła również staż naukowy w Instytucie Dentystycznym w Genewie, co dodatkowo wzbogaciło jej doświadczenie zawodowe.
Noemi była również długoletnim członkiem Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, gdzie w latach 1976-1979 pełniła funkcję przewodniczącej oddziału wrocławskiego. Od 1968 roku aktywnie działała w ZBoWiD, a od 1964 do 1984 roku była częścią PZPR. W 1986 roku podjęła decyzję o wyjeździe do Szwecji, gdzie osiedliła się bliska jej rodzina.
Osiągnięcia
Ona opracowała innowacyjne metody rehabilitacji protetycznej, dedykowane pacjentom cierpiącym na artropatie stawów skroniowo-żuchwowych, parodontopatie oraz wady zgryzu. Jej praca w tej dziedzinie przyczyniła się do znaczącej poprawy jakości życia wielu osób borykających się z tymi schorzeniami.
Noemi Wigdorowicz-Makowerowa wprowadziła również biologiczno-czynnościowe metody leczenia, które mają na celu korekcję zaburzeń czynnościowych w obrębie układu stomatognatycznego. Dzięki jej badań i innowacjom w tej dziedzinie, wielu pacjentów mogło liczyć na skuteczniejsze terapie i poprawę stanu zdrowia.
Była nie tylko wybitnym specjalistą, ale także aktywną popularyzatorką profilaktyki zdrowotnej. Wprowadziła w Polsce program fluorkowej profilaktyki próchnicy, który polegał na fluorkowaniu wody pitnej. Działania te miały miejsce nie tylko we Wrocławiu, ale również w około trzydziestu innych miejscowościach, co przyczyniło się do znaczącej poprawy zdrowia jamy ustnej wśród populacji.
Dodatkowo, Wigdorowicz-Makowerowa wypromowała szesnastu doktorów nauk medycznych oraz trzech doktorów habilitowanych. Wśród jej uczniów znaleźli się m.in. Bogumił Płonka, który otrzymał tytuł w 1970 roku, Franciszek Mraz, który obronił swoją pracę w 1977 roku, oraz Czesław Grodzki, który uzyskał habilitację w 1978 roku. Jej wkład w kształcenie nowych pokoleń specjalistów ma nieocenione znaczenie dla rozwoju medycyny w Polsce.
Publikacje
Noemi Wigdorowicz-Makowerowa to wybitna postać w dziedzinie medycyny, która opublikowała ponad 220 prac naukowych zarówno w polskich, jak i międzynarodowych czasopismach. Jej artykuły poruszają różnorodne zagadnienia związane z medycyną i stomatologią. Wśród jej znaczących publikacji znalazły się m.in.:
- 1984 – Zaburzenia czynnościowe narządu żucia,
- 1977 – Profilaktyka fluorkowa próchnicy zębów,
- 1977 – Próchnica zębów w świetle statystyki,
- 1955 – Fluor w stomatologii.
W 1996 roku, w Wrocławiu, wydawnictwo Erechtejon opublikowało jej książkę zatytułowaną Miłość w cieniu śmierci: wspomnienia z getta warszawskiego, w której autorka przedstawia swoje osobiste doświadczenia związane z tamtym tragicznym okresem w historii.
Odznaczenia
Wśród licznych wyróżnień, które zdobyła, znajdują się prestigowe odznaczenia, przyznawane za wybitne osiągnięcia i zasługi w różnych dziedzinach.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Odznaka Zasłużony Nauczyciel PRL,
- Odznaka Zasłużony Lekarz PRL,
- Odznaka „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”,
- Odznaka „Budowniczy Wrocławia”.
Przypisy
- BarbaraB. Bruziewicz-Mikłaszewska, MariaM. Kordas, MaciejM. Dobrzyński, Profesor doktor habilitowana medycyny Noemi Wigdorowicz-Makowerowa (ur. 1912) – współtwórczyni wrocławskiej szkoły protetyki stomatologicznej, „Dent. Med. Probl”, 2014 r. [zarchiwizowane 04.03.2016 r.]
- W wieku 102 lat zmarła prof. Noemi Wigdorowicz – Makowerowa [online], infodent24.pl [dostęp 11.02.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Zuzanna Araszkiewicz | Tadeusz Mogilnicki | Wisława Samulska-Skłodowska | Barbara Krupa-Wojciechowska | Wanda Stankiewicz-Szymczak | Maria Kobuszewska-Faryna | Antoni Julian Motz | Maria Miller (lekarka) | Wojciech Kuś (lekarz) | Gustaw Bychowski | Andrzej Kurnatowski | Zofia Majewska (neurolog) | Władysław Szenajch | Józef Handelsman | Stefan Bagiński (1892–1969) | Stanisław Wszelaki | Jan Nielubowicz | Akiwa Uryson | Zygmunt Kuligowski | Krystyn StrzeleckiOceń: Noemi Wigdorowicz-Makowerowa