Stefan Bagiński (1892–1969)


Stefan Bagiński, urodzony 30 sierpnia 1892 roku w Warszawie, a zmarły 26 października 1969 roku w Łodzi, był znanym polskim lekarzem, który odniósł znaczące sukcesy w dziedzinie histologii oraz embriologii.

Jego wszechstronność i zaangażowanie w badania sprawiły, że został uznany za czołowego specjalistę w swoich dziedzinach, przyczyniając się do rozwoju nauki w Polsce.

Życiorys

Stefan Bagiński urodził się w 1892 roku i w 1900, mając zaledwie 8 lat, wyruszył z rodzicami do Baku. W tym mieście uczył się w szkole średniej, by następnie kontynuować kształcenie w dziedzinie medycyny. W 1916 roku z wyróżnieniem (cum maxima laude) uzyskał dyplom na Uniwersytecie Kijowskim.

Po trzech latach pracy, w roku 1920, wrócił do Warszawy, gdzie otrzymał powołanie do wojska i świadczył usługi jako lekarz w Wilnie. To tam, w stolicy Litwy, miał okazję pracować jako asystent Jerzego Alexandrowicza w Zakładzie Histologii na Uniwersytecie Stefana Batorego. W 1924 roku, po ukończeniu pracy pod tytułem Badania doświadczalne nad ciałami tłuszczowatymi w nadnerczach zwierząt ssących, uzyskał stopień doktora medycyny.

Rok 1926 przyniósł mu możliwość wyjazdu do Lyonu, gdzie został wydelegowany jako stypendysta rządu francuskiego. W czasie tego stypendium zapoznał się z nowoczesnymi metodami histochemicznymi. W 1927 roku kontynuował swoją edukację, tym razem pod okiem prof. Eugène’a Gleya w Stacji Morskiej w Banyuls-sur-Mer. Jego praca O komórkach barwikowych w szyszynce zwierząt ssących i ludzi, dotycząca ich morfologii, histochemii oraz znaczenia, przyniosła mu w 1929 roku naukowy stopień docenta na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie.

W latach 1937-1939 prowadził katedrę histologii w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, przejmując ją po odejściu Jerzego Alexandrowicza. W czasie II wojny światowej, w latach 1940-1941 oraz w roku 1945, pracował na stanowisku kierownika w Instytucie Przeciwgruźliczym w Wilnie.

Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, objął czołową rolę w katedrze Histologii i Embriologii na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Łódzkiego. W 1946 roku uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego, a już w 1949 roku tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1950-1962 kierował katedrą Histologii i Embriologii w Akademii Medycznej w Łodzi, a pod jego opieką stopnie doktora medycyny uzyskało 7 osób, oraz 2 osoby uzyskały tytuł docenta histologii i embriologii.

Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) od 1949 roku, a także członkiem honorowym L’Association des Anatomistes. Pełnił rolę wiceprzewodniczącego Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, a także przewodniczył lokalnemu oddziałowi Towarzystwa Świadomego Macierzyństwa. Ponadto angażował się aktywnie w Stronnictwo Demokratyczne, gdzie zasiadał na stanowisku przewodniczącego Wojewódzkiego Komitetu w Łodzi.

Stefan Bagiński był żonaty i miał córkę. Po swojej śmierci został pochowany na cmentarzu wojskowym w Łodzi.

Ordery i odznaczenia

Stefan Bagiński, znany ze swojego wkładu w rozwój Polski, został uhonorowany licznymi medalami oraz odznaczeniami, które świadczą o jego zaangażowaniu i osiągnięciach w różnych dziedzinach.

  • krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1950),
  • medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
  • odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”,
  • honorowa odznaka Miasta Łodzi,
  • złota odznaka „Zasłużony popularyzator wiedzy” TWP.

Prace naukowe

Stefan Bagiński, wybitny naukowiec okresu XX wieku, pozostawił po sobie ważny dorobek naukowy, który znacząco przyczynił się do rozwoju biologii i histologii. Poniżej przedstawiamy kluczowe prace, które stanowią istotną część jego wkładu w te dziedziny:

  • Influence de la resection du nerf vague sur la lipoidogenèse des capsules surrenales (1926),
  • Sur la detection histochimique de l’adrenaline (1928),
  • O histochemicznym wykrywaniu niektórych kationów (1930),
  • Podstawy histologii (1948/1956),
  • Kambium tkankowe a powstawanie nowotworów (1954),
  • Kambium tkankowe. Histogeneza i morfologia (1957),
  • Biologia kambium tkankowego (1958),
  • Morfologia neurogleju mózgowia ośmiornicy rodzaju Eledone (1962),
  • Krajowe rośliny trujące (1963) (wspólnie z Jakubem Mowszowiczem),
  • Histofizjologia neurogleju (1964),
  • Zarys embriologii człowieka (1965/1969),
  • Technika mikroskopowa (1965/1969),
  • Krajowe rośliny lecznicze (1966),
  • Précis de la Théorie du „Cambium du Tissu Animal” (1966),
  • Histofizjologiczne badania gruczołu zwoju gwiaździstego głowonogów rodziny Eledone (1968).

Te prace, zróżnicowane pod względem tematów i podejść, ukazują interdyscyplinarny charakter badań Bagińskiego oraz jego dążenie do zrozumienia złożoności życia na poziomie komórkowym i tkankowym.

Przypisy

  1. M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411
  2. M.P. z 1950 r. nr 85, poz. 1021 „za zasługi w pracy zawodowej”.
  3. „Dziennik Łódzki”, nr 257 z 29.10.1969 r., s. 4.
  4. a b StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 19.

Oceń: Stefan Bagiński (1892–1969)

Średnia ocena:5 Liczba ocen:12