Stanisław Wszelaki

---

Życiorys

Stanisław Wszelaki urodził się jako syn Jana i Gabrieli. Swoje pierwsze kroki w edukacji stawiał w gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. Wkrótce przeniósł się do Moskwy, gdzie kontynuował naukę w gimnazjum C.K.O. Królestwa Polskiego. Po ukończeniu tego etapu edukacji, w 1916 roku, rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim. Jednakże, wraz z wybuchem rewolucji październikowej, wrócił do Warszawy i kontynuował naukę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1923 roku uzyskał tytuł doktora wszech nauk medycznych.

Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę jako starszy ordynator oddziału wewnętrznego w szpitalu szkolnym Centrum Wyszkolenia Sanitarnego. Zaangażował się również w działalność organizacyjną jako członek „Zet” oraz rzecznika dyscyplinarnego Warszawsko-Białostockiej Izby Lekarskiej. Stanisław należał do Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego i Towarzystwa Internistów Polskich, a także wykładał na Uniwersytecie Warszawskim.

Podczas powstania warszawskiego pozostał w stolicy, a po jego upadku pracował w ambulatorium, które zostało zorganizowane na terenie Zakładów Mechanicznych „Ursus”. W 1945 roku, w związku z powojennymi przekształceniami, przeniósł się do Gdańska. Tam zajął się organizowaniem Akademii Lekarskiej, a także był jednym z założycieli Kliniki Chorób Zakaźnych, którym kierował aż do stycznia 1948 roku. Jednocześnie pełnił funkcję kierownika I Kliniki Chorób Wewnętrznych, angażując się w Polskim Towarzystwie Kardiologicznym. Od 1948 roku skoncentrował się głównie na działalności naukowej.

Stanisław Wszelaki był mężem Janiny Fitaszewskiej (1904–1980). Z tego związku pochodziła córka dr Ewa Wszelaki-Lass (1936–2018), która została ginekologiem, a jego wnukiem był Piotr Lass – specjalista w zakresie medycyny nuklearnej, profesor nauk medycznych oraz dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznej w Gdańsku i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w latach 2006–2016.

Zmarł nagle 14 stycznia 1956 roku. Jego ceremonię pogrzebową odbyła się na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku, w rejonie IX, kwaterze profesorów-1-16.

Dorobek lekarski

Stanisław Wszelaki jest autorem 35 publikacji naukowych oraz podręczników specjalistycznych, które dotyczą tematyki bakteriologii oraz chorób wewnętrznych.

Wśród jego najbardziej znaczących dzieł znajdują się:

• „Ostre choroby zakaźne” w pięciu tomach, wydanych w 1952 roku,
• „Zarys kliniki chorób zakaźnych”, opublikowany w 1957 roku.

Ordery i odznaczenia

Stanisław Wszelaki otrzymał wiele zaszczytnych odznaczeń w uznaniu za swoje osiągnięcia. Jego wyróżnienia obejmują:

• złoty Krzyż Zasługi, przyznany dwukrotnie: po raz pierwszy 19 marca 1937, a drugi raz 25 lutego 1939,
• medal Niepodległości, który został mu nadany 16 marca 1937,
• medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany w dniu 18 lipca 1955.

---

Oceń: Stanisław Wszelaki

---