Krystyn Strzelecki


W historii medycyny w Polsce znajduje się wyjątkowa postać, jaką był Krystyn Józef Strzelecki, znany również pod pseudonimami „Krzyżan” i „Zawał”. Urodził się 9 stycznia 1921 roku w Warszawie, a jego życie zakończyło się 16 marca 2008 roku. Strzelecki był nie tylko utalentowanym chirurgiem, ale również majorem rezerwy Wojska Polskiego, co świadczy o jego zaangażowaniu w obronność kraju. Został wyróżniony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, co podkreśla jego niezwykłe zasługi.

Był synem Cezariusza Strzeleckiego i Anny z domu Klochowicz. Swoją edukację rozpoczął w 1938 roku, kiedy ukończył Gimnazjum i Liceum im. A. Mickiewicza. Następnie podjął studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, które jednakże przerwały wydarzenia związane z wybuchem II wojny światowej. Już 1 września 1939 roku trafił do szpitala polowego nr 901 w DOK Brześć, gdzie pełnił służbę. W 1941 roku, po pewnym czasie, wznowił studia, które zakończył uzyskaniem dyplomu lekarza w 1946 roku w Poznaniu. Strzelecki osiągnął specjalizację chirurgiczną w 1956 roku.

II wojna światowa

W trakcie II wojny światowej, Krystyn Strzelecki był zaangażowany w działania konspiracyjne, pełniąc rolę dowódcy 2. drużyny w II plutonie batalionu „Parasol”. Jako student IV roku medycyny, na początku 1944 roku, dołączył do sekcji instruktorskiej plutonu, w której razem ze swoją narzeczoną, Lidią Kowalczyk, pseudonim „Akne”, kształcił nowych żołnierzy. Warto wspomnieć, że był również elewem Szkoły Podchorążych Sanitarnych.

Wśród jego osiągnięć wymienia się uczestnictwo w wielu istotnych akcjach, takich jak:

  • akcja Wilanów, gdzie dowodził grupą „Ubezpieczenie II”,
  • akcja Fruhwirth, w której pełnił funkcję dowódcy,
  • akcja Braun, gdzie pełnił rolę obserwatora.

W dniu 15 sierpnia, podczas powstania warszawskiego, wziął ślub z Lidią Strzelecką, znaną pod pseudonimem „Akne”. Jako lekarz, niósł pomoc rannym w walkach, które miały miejsce na Woli, Starym Mieście oraz Czerniakowie. Niestety, podczas działań wojennych, 19 września, odniósł poważne rany na Czerniakowie. Po jego ranieniu, Krystyn został przeniesiony do budynku, w którym wybuchł pożar. W dramatyczny sposób uratowana go jego żona, która rozbroiła niemieckiego żołnierza, zmuszając go do niesienia rannego mężczyzny.

Ostatecznie udało im się dotrzeć do Wisły, gdzie umieścili Krystyna na jednej z ostatnich łodzi odpływających na prawy brzeg, gdzie znajdowało się już Wojsko Polskie. Z obawy, że mąż może wpaść do wody, Lidia w pełnym umundurowaniu wskoczyła w nurt rzeki i płynęła, asekurując go przez cały czas.

Po zakończeniu wojny, Krystyn Strzelecki podjął pracę jako chirurg. Małżeństwo doczekało się córki, Sylwii. Krystyn Strzelecki zmarł i został pochowany 26 marca 2008 roku na Starych Powązkach w Warszawie, w kwaterze 29-6-25.

Ordery i odznaczenia

W ciągu swojego życia Krystyn Strzelecki został uhonorowany wieloma znaczącymi odznaczeniami, które świadczą o jego wyjątkowej odwadze i poświęceniu dla kraju oraz innych. Poniżej znajdują się najważniejsze z nich:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2001),
  • Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
  • Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1983, wraz z matką Anną i siostrami Aliną Marią i Barbarą).

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: Tekla Kędzierska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.04.2020 r.]
  2. a b Powstańcze Biogramy - Krystyn Strzelecki [online], www.1944.pl [dostęp 25.08.2019 r.]
  3. a b Odznaczenia w Pałacu Prezydenckim / Aktualności rok 2001 / Archiwalne aktualności / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej [online], www.prezydent.pl, 07.06.2001 r. [dostęp 25.08.2019 r.]
  4. Marek Getter: Lidia Strzelecka (1920–1989). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XLIV. Polska Akademia Nauk, 2007.
  5. Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 348-349. ISBN 83-01-04203-6.

Oceń: Krystyn Strzelecki

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:12