Ignacy Wądołkowski

Wojsko i służby mundurowe

Ignacy Benedykt Wądołkowski, znany również jako Jan Wroczyński oraz posługujący się pseudonimami takimi jak Beniek i I.B.W., urodził się 21 marca 1897 roku w Warszawie. Zmarł 5 stycznia 1969 roku we Wrocławiu. Był to człowiek o niezwykłej biografii, który zyskał uznanie jako działacz niepodległościowy oraz społeczny.

Wądołkowski odegrał kluczową rolę w rozwoju harcerstwa w Warszawie, stając się jednym z jego współtwórców. Jego zaangażowanie w ruch skautowy oraz praca jako harcmistrz przyczyniły się do kształtowania wartości młodzieży w tamtych czasach.

Warto zauważyć, że był on również podpułkownikiem dyplomowanym piechoty Wojska Polskiego, co podkreśla jego wojskową karierę oraz wkład w walkę o wolność kraju. W uznaniu zasług, Ignacy Wądołkowski został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co świadczy o jego bohaterstwie i poświęceniu dla ojczyzny.

Życiorys

Ignacy Wądołkowski był postacią o bogatym i fascynującym życiorysie. Ukończył polskie Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie w 1914 roku, a następnie kształcił się na Wydziale Ogrodniczym Towarzystwa Kursów Naukowych, który później przekształcił się w Wyższą Szkołę Ogrodniczą w Warszawie. Dodatkowo, w 1928 roku, ukończył Wyższą Szkołę Wojenną.

Już w czasie nauki w gimnazjum, od jesieni 1911 roku, brał aktywny udział w tajnym skautingu, organizowanym przez Organizację Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”. Należał do konspiracyjnej drużyny skautowej im. Romualda Traugutta, która później stała się 1 Warszawską Drużyną Harcerską im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”. Dodatkowo, był członkiem drużyny Zawiszy Czarnego, gdzie jego starszy brat, Jerzy, pełnił funkcję drużynowego. W 1913 roku uczestniczył w obozie skautowym w Kołbach na Polesiu, będącym pierwszym takim zgrupowaniem na terenach zaboru rosyjskiego.

W 1914 roku otrzymał nominację na drużynowego Drużyny Skautowej im. gen. Prądzyńskiego, która z czasem przekształciła się w 21 WDH. Po zjednoczeniu warszawskiego harcerstwa w 1916 roku, objął stanowisko komendanta Hufca VI, jednocześnie zarządzając własną drużyną. Należał również do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. W trakcie studiów był wiceprezesem Bratniej Pomocy.

Rok 1914 przyniósł mu wstąpienie do Wolnej Szkoły Wojskowej, gdzie przeszedł szkolenie podoficerskie oraz oficerskie. W 1915 roku, wraz z innymi starszymi skautami, dołączył do Batalionu Warszawskiego POW. Po włączeniu Batalionu do I Brygady Legionów Polskich, skierowano go do tajnej POW, gdzie działał przez kilka lat. W 1916 roku pełnił funkcję komendanta II obwodu w Mińsku Mazowieckim, a później komendanta I Okręgu. W tym samym czasie stawał się dowódcą kompanii w Szkole Oficerskiej POW i kontynuował karierę wojskową.

Został aresztowany 1 lipca 1917 roku przez Niemców i przetrzymywany w różnych miejscach, takich jak Cytadela Warszawska, Szczypiorno, Havelberg oraz Modlin. Udało mu się uciec 2 lutego 1918 roku i kontynuował działalność w POW, posługując się fałszywym nazwiskiem Jana Wroczyńskiego.

W październiku 1918 roku wstąpił do batalionu garnizonowego POW, który następnie wkroczył w struktury 21 pułku piechoty „Dzieci Warszawy”, gdzie dowodził kompanią. W 1919 roku był częścią grupy operacyjnej gen. Leona Berbeckiego, biorąc udział m.in. w bitwach pod Żółkwią i Rawą Ruską. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej służył jako oficer zawodowy w 101 Rezerwowym pułku piechoty, najpierw jako dowódca kompanii, a później adiutant pułku. Jego odwaga w bitwie pod Haliczem 26 czerwca 1920 roku, gdzie poprowadził kontratak, przyniosła mu odznaczenie.

Po zakończeniu wojny z bolszewikami, pracował w Departamencie Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz w Sztabie Generalnym. W latach 1924–1926 był dowódcą kompanii w warszawskim 21 pułku piechoty oraz w 84 pułku Strzelców Poleskich w Pińsku. Od 1 października 1925 roku pełnił funkcję oficera ewidencji personalnej w Batalionie Manewrowym w Rembertowie. Po ukończeniu kursu w Wyższej Szkole Wojennej 31 października 1928 roku, uzyskał dyplom oficera sztabu generalnego i został przydzielony do Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie.

23 października 1931 roku przeniesiono go do 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie, gdzie objął dowództwo nad batalionem. W latach 1933–1936 wykładał w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, a od 1936 do 1939 roku kierował Katedrą Taktyki Piechoty w Wyższej Szkole Wojennej. W międzywojniu aktywnie angażował się w działalność społeczną, był członkiem zarządu głównego Związku Peowiaków oraz Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości.

Jako wybitny działacz ZHP, z dnia 15 lutego 1922 roku, uzyskał stopień podharcmistrza. W latach 1921–1923 pełnił funkcję Komendanta Chorągwi Warszawskiej, a od 1923 do 1925 roku był wiceprzewodniczącym Zarządu Okręgu Warszawskiego ZHP. Po konflikcie z Główną Kwaterą Męską, 1 lipca 1925 roku, utracił stopień instruktorski, który przywrócono mu w 1935 roku, przekształcając go w harcmistrza. W październiku 1934 roku pełnił funkcję Komendanta Jubileuszowego Zlotu w Spale, który odbył się w lipcu 1935 roku.

W kampanii wrześniowej 1939 roku był szefem Oddziału III Sztabu Armii „Modlin” i trafił do niemieckiej niewoli. Okres okupacji spędził w Oflagu VII A Murnau, gdzie był kierownikiem biblioteki obozowej. Po wojnie, w lipcu 1945 roku, służył w 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej, a następnie w sekcji oficerów łącznikowych. Od 1 lipca 1947 roku był w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia w Wielkiej Brytanii.

Po powrocie do Polski 7 listopada 1947 roku, osiedlił się we Wrocławiu. W swojej karierze zawodowej był dyrektorem oddziału Państwowych Zakładów Wydawnictw Szkolnych (zwolniony w 1951 roku), a także pracował w Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Cepelia”. W 1957 roku został zastępcą dyrektora administracyjnego, a później dyrektorem administracyjnym Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 1962 do 1968 roku pełnił funkcję dyrektora Introligatorni i Powielarni tej uczelni.

W dorobku literackim Ignacego Wądołkowskiego znajduje się broszura w serii „Biblioteki Harcerskiej”: Musztra jednostki i zastępu. Podręcznik dla harcerzy (I wydanie – 1917, Warszawa, II wydanie – 1918, Warszawa). W książce Letniska młodzieży szkolnej pod red. Kazimierza Lutosławskiego napisał rozdział XII: Kuchnia i dieta (1915).

Odszedł z tego świata 8 stycznia 1969 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu (pole 13-2 od pola 23A-297).

Awanse

Ignacy Wądołkowski, polski oficer wojskowy, osiągnął w swojej karierze szereg istotnych awansów, które były wynikiem jego zaangażowania oraz wysiłków w służbie wojskowej. Jego ścieżka awansów przedstawia się następująco:

  • podporucznik – 1918,
  • porucznik – 1919,
  • kapitan – czerwiec 1919,
  • major dyplomowany – 1928,
  • podpułkownik dyplomowany – 1 stycznia 1935.

Ordery i odznaczenia

Ignacy Wądołkowski był osobą o znaczących osiągnięciach, które zostały docenione poprzez liczne odznaczenia i ordery. Poniżej przedstawiamy listę jego wyróżnień:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
  • Krzyż Niepodległości (przyznany 20 stycznia 1931),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 27 listopada 1929),
  • Krzyż Walecznych (otrzymany sześciokrotnie, w tym drugi i trzeci raz za zasługi w okresie działalności w POW),
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
  • Krzyż Oficerski Orderu Orła Białego (przyznany w Jugosławii).

Te odznaczenia stanowią świadectwo jego odwagi oraz poświęcenia w czasie pełnienia służby wojskowej.

Życie prywatne

Ignacy Wądołkowski był synem Antoniego oraz Stanisławy z Kręckich. Jako najmłodszy z ich synów, miał w rodzeństwie braci: Karola (1893–1920), który zasłużył na order Virtuti Militari, ginąc w czasie wojny z bolszewikami, oraz Jerzego, który przyszedł na świat w 1895 roku. W rodzinie mieli także trzy siostry: Reginę (1900–1996), która później wyszła za Henryka Dyducha, Anielę oraz Annę, znaną jako Maria.

W 1924 roku Ignacy związał się z Janiną Marią Staniszewską, będącą córką Stanisława Staniszewskiego. W czasach międzywojennych zamieszkiwali przy ul. Pięknej 3, a później postanowili przenieść się na ul. Złotą 59, zarówno w Warszawie.

Para doczekała się dwojga dzieci: syna Wacława Antoniego (1925–1944), który był uczniem Gimnazjum im. Tadeusza Reytana oraz żołnierza batalionu „Zośka”. Córka, Anna Barbara (ur. 1926), później Ziomecka, zyskała uznanie jako doktor historii sztuki i była kuratorem w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.

Oceń: Ignacy Wądołkowski

★★★★★
Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:12