Bronisław Stanisław Kwaskowski to postać o niezwykle istotnym znaczeniu w polskiej historii wojskowości. Urodził się 26 kwietnia 1899 roku w Warszawie, a jego życie zostało tragicznie przerwane w 1940 roku w Katyniu.
Był majorem dyplomowanym w piechocie Wojska Polskiego, a jego losy wpisują się w dramatyczne wydarzenia drugiej wojny światowej. Jako ofiara zbrodni katyńskiej, stał się symbolem tragedii, która dotknęła wielu polskich oficerów i ich rodzin.
Życiorys
Bronisław Kwaskowski przyszedł na świat 26 kwietnia 1899 roku w stolicy Polski, Warszawie, w rodzinie Piotra oraz Berty. Jego edukacja wojskowa rozpoczęła się 1 października 1917 roku, gdy został uczniem klasy „C” w Szkole Podchorążych Piechoty, mieszczącej się w Ostrowi Mazowieckiej. W latach 1921-1923 miał zaszczyt pełnić służbę w Wielkopolskiej Szkole Podoficerów Piechoty Nr 2, która od 1923 roku nosiła nazwę Centralnej Szkoły Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 2, z siedzibą w Grudziądzu, a jego oddziałem macierzystym był 7 pułk piechoty Legionów w Chełmie.
Na mocy decyzji z 3 maja 1922 roku, Kwaskowski został zweryfikowany na stopniu porucznika, z datą starszeństwa przypisaną do 1 czerwca 1919 roku, uzyskując 2354. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W latach 1923-1926 służył w 27 pułku piechoty w Częstochowie. Jego dalsza edukacja wojskowa kontynuowana była w postaci egzaminu wstępnego do Wyższej Szkoły Wojennej, składanym w dniach 14-15 kwietnia oraz 11-12 maja 1926 roku. Z dniem 2 listopada tego samego roku został przydzielony jako słuchacz do Kursu Normalnego na Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, który trwał do 1928 roku.
19 marca 1928 roku nastąpiło jego mianowanie na stopień kapitana, ze starszeństwem od 1 stycznia 1928 roku, przy uzyskaniu 217. lokaty w korpusie oficerów piechoty. Po ukończeniu kursu, 31 października 1928 roku, przydzielono go do Dowództwa 18 Dywizji Piechoty w Łomży, gdzie objął stanowisko oficera sztabu. Również w 1930 roku nastąpiło jego przeniesienie do Wyższej Szkoły Wojennej, tym razem na stanowisko wykładowcy.
22 grudnia 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do 60 pułku piechoty w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie miał odbyć staż liniowy jako dowódca kompanii. Z dniem 1 stycznia 1936 roku uzyskał awans na stopień majora, z 83. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W marcu 1939 roku zajmował stanowisko wykładowcy przedmiotu operacyjna służba sztabów na kursie doskonalenia dla oficerów dyplomowanych w Wyższej Szkole Wojennej. Wiosną tego samego roku został wyznaczony na kwatermistrza Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew” i 10 września 1939 roku w folwarku Michałki kierował walkami pododdziałów Kwatery Głównej SGO „Narew” przeciwko niemieckiemu oddziałowi pancernemu.
Niestety, podczas kampanii wrześniowej 1939 roku Bronisław Kwaskowski trafił do niewoli w rękach sowieckich. Jego pobyt w obozie w Kozielsku zakończył się tragicznie, gdyż wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu, gdzie również spoczął w jednej z mogił. Dnia 28 lipca 2000 roku uroczyście otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu, przypominający o jego poświęceniu oraz ofiarach tamtych czasów.
Ostatecznie 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, w drodze decyzji nr 439/MON, pośmiertnie awansował go do stopnia podpułkownika. Uroczystość ogłoszenia tego awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Odznaczenia
Bronisław Kwaskowski, wybitna postać, został odznaczony wieloma nagrodami za swoje niezwykłe osiągnięcia oraz odwagę. Jego dorobek odznaczeń zasługuje na szczególną uwagę.
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie) – przyznano go za czyny męstwa i odwagi wykazane w konfliktach toczonych w latach 1918-1921,
- Złoty Krzyż Zasługi – otrzymany 10 listopada 1938, dla uhonorowania zasług w służbie wojskowej,
- Krzyż za Obronę Śląska Cieszyńskiego II klasy – przyznany 2 października 1919.
Przypisy
- 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [dostęp 27.06.2024 r.] (pol.).
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.] (pol.).
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 17 [dostęp 24.09.2024 r.] (pol.).
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.] (pol.).
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.] (pol.).
- a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 27.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 449.
- Dymek 1999 ↓, s. 25, 161.
- Dymek 1999 ↓, s. 94.
- Majorkiewicz 1983 ↓, s. 29-30.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 295.
- Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 14.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 67, 798.
- Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 66.
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007.
- Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 432.
- Spis oficerów 1921 ↓, s. 45, 727.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 143, 441, 1517.
- Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 112.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 189, 383.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 141, 226.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 19 marca 1928 roku, s. 53.
- Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 64.
- M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612.
- Latinik 1934 ↓, s. 142.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Stanisław Grzybowski (powstaniec) | Jan Rzepecki | Józef Hurtig | Aleksander Cesarski | Sławomir Petelicki | Piotr Kwiatkowski | Ignacy Wądołkowski | Józef Joachim Grabiński | Jan Lenart | Aleksander Kierski | Bolesław Sierzputowski | Tadeusz Wrześniewski | Alfons Wojtkielewicz | Edward Malbrocki | Witold Wincenty Lisowski | Jerzy Kamler | Artur Francuz | Wincenty Zbyszewski | Leonard Samborski | Katarzyna BorowińskaOceń: Bronisław Kwaskowski