Stefan Szlaszewski


Stefan Julian Szlaszewski to postać, która na trwałe wpisała się w historię Wojska Polskiego. Urodził się 22 maja 1894 roku w Warszawie, a jego życie tragicznie zakończyło się w 1959 roku na Śląsku. W ciągu swojej kariery wojskowej, Szlaszewski zyskał miano pułkownika dyplomowanego piechoty oraz obserwatora.

Wyróżniał się jako ostatni dowódca 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w latach 1938–1939, co podkreśla jego znaczącą rolę w wojskowych szeregach przed wybuchem II wojny światowej.

Życiorys

Stefan Julian Szlaszewski przyszedł na świat 22 maja 1894 roku w Warszawie, jako syn Michała. Jego wojskowa kariera rozpoczęła się, gdy 1 czerwca 1921 roku służył w Wielkopolskiej Szkole Podoficerów Piechoty Nr 2, pozostając w ewidencji 33 pułku piechoty w Łomży. Jako kapitan został zweryfikowany 3 maja 1922 roku, z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 roku oraz zajmując 321. lokatę w korpusie oficerów piechoty.

1 sierpnia 1923 roku przeszedł z 39 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Jarosławiu do Departamentu I Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Jego awans na majora miał miejsce 31 marca 1924 roku, z datą starszeństwa 1 lipca 1923 roku i 110. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W dniu 1 lipca 1924 roku został przeniesiony z Departamentu I MSWojsk. do Oddziału II Sztabu Generalnego.

1 listopada 1925 roku, przeszedł do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie jako słuchacz Kursu Normalnego, który ukończył 28 października 1927 roku, uzyskując dyplom naukowy oficera Sztabu Generalnego. Następnie został przydzielony do kadry oficerów piechoty i trafił do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie, gdzie objął stanowisko kierownika referatu. 24 lipca 1928 roku został przeniesiony do 14 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty w Poznaniu na stanowisko szefa sztabu.

W grudniu 1929 roku trafił do 77 pułku piechoty w Nowej Wilejce na stanowisko dowódcy batalionu, a od marca 1931 roku został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi. Od września 1931 roku pełnił funkcję szefa Oddziału Ogólnego Sztabu DOK IV, a w latach 1932–1933 był szefem Wydziału Mobilizacji i Uzupełnień.

W grudniu 1932 roku przeniesiono go do 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Równem na dowództwo I batalionu. W tym okresie, dwie różne opinie opisujące jego charakter zyskały na znaczeniu. Pierwszą przedstawił generał brygady Jerzy Kirchmayer, który scharakteryzował go jako oficer, który był „zawadiaką”, przysparzającym zmartwień swoim przełożonym. Sytuacja zmieniła się po jego ślubie z panną o charakterze dominującym.

Szlaszewski, po niefortunnej sprawie związanej z ordynansem, musiał zmierzyć się z konsekwencjami w postaci postępowania sądowego, które zakończyło się dla niego surowym wyrokiem. Druga opinia, sporządzona przez generała dywizji Edwarda Śmigłego-Rydza, zawierała bardziej wyważoną ocenę jego umiejętności, wskazując na jego bojowy temperament i spryt w taktyce.

W dniu 27 czerwca 1935 roku awansował na podpułkownika z datą starszeństwa 1 stycznia 1935 roku i pierwszą lokatą w korpusie oficerów piechoty. 4 lipca tego samego roku otrzymał nominację na zastępcę dowódcy 52 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Złoczowie. Natomiast od 1 grudnia 1938 roku był dowódcą 2 pułku strzelców podhalańskich w garnizonie Sanok, będąc ostatnim przedwojennym dowódcą tego pułku.

W trakcie kampanii wrześniowej Szlaszewski dowodził 2 pułkiem strzelców podhalańskich do 10 września 1939 roku. Po kapitulacji został wzięty do niewoli przez Niemców i przez całą wojnę przebywał w niemieckim obozie jenieckim Oflag VII A Murnau.

Po wojnie, w 1946 roku, pełnił funkcję szefa sztabu 15 Dywizji Piechoty w Olsztynie, a od 15 lipca 1946 do 1 lutego 1947 roku był dowódcą 7 Łużyckiej Dywizji Piechoty w Bytomiu. Od 4 listopada 1946 roku kierował wojewódzką Grupą Ochronno-Propagandową w Katowicach. Zmarł na Śląsku w 1959 roku.

Ordery i odznaczenia

Życie i działalność Stefana Szlaszewskiego to historia pełna odznaczeń i wyróżnień, które ilustrują jego odwagę oraz poświęcenie. Poniżej znajduje się szczegółowy wykaz nagród, które zdobył w trakcie swojej służby:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5313,
  • Krzyż Niepodległości (9 listopada 1933),
  • Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
  • Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938),
  • Srebrny Krzyż Zasługi (4 marca 1925),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Medal 3 Maja,
  • Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
  • Odznaka za Rany i Kontuzje,
  • Odznaka Obserwatora,
  • Państwowa Odznaka Sportowa,
  • Odznaka Strzelecka,
  • Odznaka Sztabu Generalnego,
  • Odznaka honorowa I Legionu Puławskiego,
  • Odznaka 2 Pułku Strzelców Podhalańskich,
  • Odznaka 4 Pułku Strzelców Podhalańskich,
  • Odznaka Polskiego Związku Narciarskiego,
  • Odznaka Wojsk Polskich w Carskiej Rosji,
  • Krzyż Oficerski Orderu Palm Akademickich (III Republika Francuska, 1923),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (III Republika Francuska),
  • Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée).

Przypisy

  1. Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 14.04.2021 r.]
  2. Inwentarz archiwalny [online], inwentarz.ipn.gov.pl [dostęp 14.04.2021 r.]
  3. Andrzej Romaniak: Pamiątki po 2 Pułku Strzelców Podhalańskich z Sanoka. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2003, s. 4. ISBN 83-919305-0-5.
  4. Krótka historia 2. Pułku Strzelców Podhalańskich. muzeum.sanok.pl. [dostęp 11.03.2014 r.]
  5. Wojciech Materski, Wymiana więźniów politycznych pomiędzy II Rzecząpospolitą a Sowietami w okresie międzywojennym, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2000, ISBN 83-88490-01-X, s. 167.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 4.07.1935 r., s. 95.
  7. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 106, 19.03.1934 r.
  8. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 595 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  9. M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. Lechosław Bartosiak, Z genezy, organizacji i działania terenowych organów bezpieczeństwa i porządku publicznego, Biuro Historyczne Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Warszawa 1978, s. 81.
  11. Jerzy Kirchmayer, Pamiętniki, Książka i Wiedza, Warszawa 1975, s. 429.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 23.12.1929 r., s. 381.
  13. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 24.07.1928 r., s. 227.
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 25 z 31.10.1927 r., s. 296.
  15. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 26.03.1931 r., s. 97.
  16. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 9.
  17. Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 16.
  18. Edward Śmigły-Rydz, Opinie o oficerach sztabowych w jednostkach inspekcjonowanych za rok 1933, załącznik do pisma L. 3617/tj. 33.B.I., bez daty, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/117.
  19. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 9.12.1932 r., s. 414.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 64 z 8.07.1924 r., s. 376.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 58 z 6.09.1923 r., s. 545.
  22. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.06.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24.09.1921 r., s. 116.
  23. Ludwik Głowacki. Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. 1976, s. 446.
  24. Ignacy Blum, Z dziejów wojska polskiego w latach 1945–1948, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1960, s. 69.

Oceń: Stefan Szlaszewski

Średnia ocena:4.79 Liczba ocen:12