Józef Hurtig


Józef Hurtig to postać, która na stałe wpisała się w karty historii Polski. Urodził się 19 marca 1770 roku w Warszawie, gdzie również spędził większość swojego życia. Zmarł 15 sierpnia 1831 roku, pozostawiając po sobie ślad jako generał brygady armii Królestwa Polskiego.

Jego kariera wojskowa oraz zaangażowanie w działalność na rzecz kraju uczyniły go istotnym członkiem ówczesnych elit wojskowych, a jego działania miały znaczący wpływ na losy narodowe w turbulentnych czasach.

Życiorys

Józef Hurtig był żołnierzem pochodzącym z Moraw, który osiedlił się w Warszawie wraz ze swoją rodziną. Swoją karierę wojskową rozpoczął w 1788 roku w artylerii, osiągając stopień podporucznika w 1790 oraz porucznika w 1792.

Uczestniczył w walkach przeciwko interwencji rosyjskiej oraz w powstaniu kościuszkowskim w 1794 roku, zdobywając uznanie za swoją odwagę oraz umiejętności wojskowe. Po tym wydarzeniu awansował na kapitana, jednak po klęsce powstania zrezygnował z dalszej służby w wojsku.

W 1806 roku został majorem w sztabie J. H. Dąbrowskiego, gdzie wkrótce objął dowództwo artylerii 3 Legii. Brał udział w interwencji francuskiej w Hiszpanii, a w 1811 roku awansował na pułkownika.

Hurtig miał także znaczący udział w kampanii moskiewskiej oraz w działaniach wojennych Napoleona w latach 1812–1814, gdzie znowu potwierdził swoją wartość na polu bitwy. Po powrocie do kraju w 1815 roku objął dowództwo baterii artylerii lekkokonnej w Armii Królestwa Polskiego. W latach 1817–1820 pełnił służbę w sztabie korpusu artylerii.

W 1826 roku został awansowany na stopień generała i objął stanowisko komendanta twierdzy Zamość, gdzie zasłynął z brutalnego traktowania więźniów politycznych, w szczególności członków Towarzystwa Patriotycznego, w tym także z W. Łukasińskim.

Po wybuchu powstania listopadowego Hurtig został wezwany do Warszawy, jednak pozostał bez przydziału. Był znienawidzony przez społeczność za swój serwilizm oraz podejrzenia o kolaborację z Rosjanami, co w późniejszym czasie okazało się być nieuzasadnione.

W czerwcu 1831 roku został aresztowany, a w trakcie rozruchów sierpniowych zginął z rąk zrozpaczonych tłumów na ulicach Warszawy. Gen. Hurtig był żonaty z Krystyną Fryderyką Hauke (1774-1823), córką profesora Fryderyka Karola Haukego, a także siostrą generała Maurycego Haukego. Para miała tylko jedną córkę, Anielę, która około 1790 roku poślubiła Teodora Wiktora Kisielnickiego (1793-1862), naczelnika powiatowego w Płocku, znanego kawalera zarówno orderu Legii Honorowej, jak i orderu Virtuti Militari.

Działalność masońska

Józef Hurtig był osobą aktywnie zaangażowaną w działalność masońską. W 1808 roku dołączył do loży wolnomularskiej pod nazwą „Bracia Zjednoczeni”, co markuje jego pierwsze kroki w tym tajemniczym świecie. W 1821 roku stał się członkiem loży „Jedność Słowiańska”, co wskazuje na jego dalszą ewolucję w strukturach masonerii, gdzie miał możliwość angażowania się w szersze dyskusje oraz aktywności na rzecz wspólnoty.

Odznaczenia

Józef Hurtig był wybitną postacią, której działalność została uhonorowana licznymi odznaczeniami, podkreślającymi jego zasługi w służbie wojskowej i cywilnej.

  • Legia Honorowa V. kl. (1807),
  • Order Virtuti Militari IV. kl. (1807),
  • Legia Honorowa IV. kl. (1812),
  • Order św. Anny II. kl. z brylantami (1825),
  • Order Świętego Stanisława II. kl. (1829).

Przypisy

  1. Józef Hurtig. Sejm-Wielki.pl. [dostęp 27.07.2015 r.]
  2. Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, Wyd. MON, Warszawa 1988 r., s. 173.
  3. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. X, nr 10, Warszawa 1931 r., s. 233.
  4. Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930 r., s. 216.
  5. Łoza podaje datę 19.03.1771 r.

Oceń: Józef Hurtig

Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:16