Jerzy Wądołkowski

Wojsko i służby mundurowe

Jerzy Wądołkowski, znany również pod pseudonimem Jurek, był wybitną postacią w historii Polski, której życie i działalność mają znaczący wpływ na kształt niepodległościowych dążeń naszego kraju.

Urodził się 16 marca 1895 roku w Warszawie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata, zainspirowany ideami wolności i patriotyzmu. Jego śmierć nastąpiła 22 maja 1964 roku w Milanówku, po długim okresie działalności na rzecz społeczeństwa.

Wądołkowski był nie tylko działaczem niepodległościowym, ale również osobą głęboko zaangażowaną w działalność społeczną. Jego wkład w rozwój harcerstwa w Warszawie był nieoceniony, jako jeden z współtwórców tej ruchu, który miał na celu wychowanie młodzieży w duchu patriotyzmu i odpowiedzialności.

W swojej karierze wojskowej osiągnął rangę majora dyplomowanego piechoty Wojska Polskiego, co odzwierciedla jego zaangażowanie w obronę ojczyzny. W uznaniu jego poświęcenia i odwagi, został odznaczony Kawalerem Orderu Virtuti Militari, co świadczy o jego niezłomnym duchu i oddaniu wobec kraju.

Życiorys

Jerzy Wądołkowski przyszedł na świat w rodzinie Antoniego oraz Stanisławy z Kręckich, będąc drugim z trzech synów: Karol (1893–1920), który zginął jako kawaler orderu Virtuti Militari w trakcie wojny z bolszewikami, oraz Ignacy (1897–1969). Oprócz braci, Jerzy miał także trzy siostry: Reginę (1900–1996), która później wyszła za mąż za Henryka Dyducha, Anielę oraz Annę, która naprawdę nazywała się Maria. W 1914 roku ukończył Szkołę Realną Stowarzyszenia Techników im. Stanisława Staszica w Warszawie. Rok później rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, ale niestety nie trwały one dłużej niż jeden semestr. W 1925 roku uzyskał dyplom w Wyższej Szkole Wojennej.

Już w czasie nauki w gimnazjum, w jesieni 1911 roku, działając z polecenia Związku Młodzieży Polskiej „Przyszłość”, do którego należał, zainicjował utworzenie drużyny skautowej w swojej szkole. W marcu 1912 roku drużyna ta scaliła się z plutonem skautowym prowadzonym przez Janusza Rudnickiego, który był związany z Organizacją Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”. Równocześnie, od listopada 1911 roku, Jerzy uczestniczył w tajnej komisji, która z czasem przekształciła się w Naczelną Komendę Skautową.

W 1915 roku, w towarzystwie innych starszych skautów, wstąpił do Batalionu Warszawskiego POW. Po przyłączeniu Batalionu do I Brygady Legionów Polskich, Wądołkowski służył w tej jednostce do 1917 roku, kiedy to został oddelegowany do pracy w tajnej POW, z zadaniem wsparcia działań harcerskich. Od 27 lipca 1917 roku do 2 listopada 1918 roku pełnił funkcję członka Komendy Naczelnej ZHP, jednocześnie dyrektora Wydziału Regulaminowego oraz komendanta Okręgu 1A (męskiego) Stołecznego w Warszawie. W składzie Wydziału Wojskowego Naczelnego Inspektoratu Harcerstwa Polskiego, w listopadzie 1918 roku, przygotowywał harcerzy do procesu rozbrajania Niemców, współdziałając z POW w dniach 10–11 listopada 1918 roku.

Jerzy wziął również aktywny udział w rozbrajaniu oraz zajmowaniu budynków publicznych i wojskowych. Do połowy kwietnia 1919 roku pełnił rolę dowódcy kompanii w Batalionie Harcerskim Wojska Polskiego, a od 15 kwietnia walczył w 5 pułku piechoty Legionów. Od 1920 roku rozpoczął służbę jako zawodowy oficer Wojska Polskiego. Kolejne etapy jego kariery wojskowej obejmowały:

  • 1920 – dowódca kompanii w 5 pułku piechoty Legionów,
  • 1922 – praca w Wydziale Stowarzyszeń Wojskowo-Wychowawczych Oddziału III Sztabu Generalnego, odpowiedzialny za ZHP i Związek Strzelecki,
  • 1927 – służba w Wydziale Przysposobienia Wojskowego Oddziału III Sztabu Generalnego,
  • 18 lutego 1928 – awans na majora, z dniem 1 stycznia 1928 roku, z 99. lokatą w korpusie oficerów piechoty,
  • 1928 – przeniesienie do 84 pułku Strzelców Poleskich w Pińsku, na stanowisko dowódcy batalionu,
  • 20 września 1930 – przydział do dowództwa 6 Dywizji Piechoty w Krakowie, jako szefa sztabu,
  • 1 listopada 1932 – przeniesienie do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu na stanowisko kierownika samodzielnego referatu,
  • W latach 1936–1939 – kierownik samodzielnego referatu w Wojskowym Biurze Historycznym w Warszawie.

We wrześniu 1939 roku Jerzy Wądołkowski został internowany w Rumunii. 8 lutego 1941 roku trafił w ręce Niemców. Jako jeńców przebywał w oflagach: VI E Dorsten i VI B Dössel, a następnie hospitalizowano go w oflagu VII A Murnau. Po wojnie, we wrześniu 1946 roku, wrócił do Polski, jednak jego stan zdrowia był bardzo zły, a życie musiał związać z rentą.

Po jego śmierci spoczął na cmentarzu w Milanówku, a jego życie osobiste pozostało bezdzietne. Do jego osiągnięć należy także broszura pod tytułem: „Regulaminy. Część I. Próby na stopnie harcerskie” (Warszawa, 1918).

Ordery i odznaczenia

Jerzy Wądołkowski, znany za swoje zasługi i odwagę, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami. Jego osiągnięcia są doceniane w Polsce i za granicą, a lista przyznanych mu odznaczeń obejmuje:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
  • Krzyż Niepodległości (9 listopada 1931),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 31 lipca 1999),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928),
  • Krzyż Walecznych (czterokrotnie).

Oceń: Jerzy Wądołkowski

★★★★★
Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:15