Józef Joachim Grabiński

Wojsko i służby mundurowe

Józef Joachim Grabiński, posługujący się herbem Pomian, urodził się 19 marca 1771 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 25 sierpnia 1843 roku w San Martino we Włoszech. Był on nie tylko znaczącą postacią w historii Polski, ale także odgrywał ważną rolę w historii wojskowości włoskiej.

W trakcie swojej kariery wojskowej, Grabiński osiągnął stopień generała brygady armii Księstwa Warszawskiego oraz generała dywizji armii włoskiej. Jego osiągnięcia na niwie militarnej przyczyniły się do wzmocnienia obydwu armii.

Warto również zaznaczyć, że był on członkiem loży wolnomularskiej L’Union we Włoszech, co świadczy o jego zainteresowaniach intelektualnych oraz zaangażowaniu w kwestie społeczne i kulturalne tamtych czasów.

Życiorys

Józef Joachim Grabiński, syn Stanisława oraz Justyny z Zandrowiczów, rozpoczął swoją karierę wojskową w 1791 roku, kiedy to uzyskał tytuł chorążego 8 regimentu pieszego wojska litewskiego. Jego umiejętności i odwaga ujawniły się w trakcie walki z interwencją rosyjską w 1792 roku, kiedy to szczególnie odznaczył się podczas bitwy pod Brześciem Litewskim, co skutkowało odznaczeniem go orderem Virtuti Militari.

W trakcie insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku awansował na pułkownika. Brał udział w obronie Pragi, jednak wkrótce na skutek działań wojennych trafił do niewoli rosyjskiej. Został deportowany do Petersburga, gdzie w 1797 roku udało mu się uzyskać zezwolenie na podróż do Paryża. Po dotarciu do Paryża, wyjechał do Mediolanu, gdzie wstąpił do Legionu J. H. Dąbrowskiego, obejmując stanowisko dowódcy batalionu w 1 Legii. Jego oddział dzielnie stawiał opór w kampaniach przeciwko Austrii.

Legia, w której służył Grabiński, uniknęła w 1797 roku wysłania na wyspę Hispaniolę i angażowała się w działania w Republice Cisalpińskiej. Wspierał polską piechotę w bitwie pod Castelfranco. Jako oficer francuskich huzarów, brał udział w ekspedycjach Napoleona I do Egiptu, szczególnie angażując się w szturm Aleksandrii oraz bitwę pod piramidami. Niestety, w drodze powrotnej do Francji, wpadł w ręce korsarzy tureckich i został uwięziony w Konstantynopolu, skąd uwolniony powrócił do Paryża w 1799 roku, po opłaceniu okupu.

W 1800 roku spełniał funkcję czasowego dowódcy 1 Brygady Legii włoskiej pod komendą generała J. H. Dąbrowskiego. W roku 1806, po dekrecie Napoleona z 6 kwietnia, objął tymczasowe dowództwo Legionu Polskiego na Śląsku. Jednostki te formowano w Wrocławiu, Brzegu i Nysie, a także w Korfantowie oraz Prudniku, składającymi się głównie z żołnierzy wracających z Włoch, a wspieranymi rekrutami z Wielkopolski. Plany przewidywały, że legion będzie liczył 8750 żołnierzy, a do jesieni 1807 roku liczba ta zmniejszyła się do 6000.

Mimo domagań legionistów o włączenie ich do wojsk Księstwa Warszawskiego, Napoleon postanowił wysłać ich na wsparcie do Westfalii, gdzie od 11 listopada 1807 Legia pozostawała w służbie królestwa Westfalii. Wkrótce jednak, 20 marca 1808 roku, przeszła na żołd francuski, a 31 marca tego samego roku została przemianowana na pierwszą Legię Nadwiślańską.

W 1808 roku Grabiński wziął urlop i osiedlił się we Włoszech. Tam, w szeregach armii włoskiej, walczył z bandami rabunkowymi. W 1830 roku, jako generał dywizji, dowodził wojskami powstańczymi w Bolonii, gdzie poniósł klęskę i po tej porażce wycofał się z wojska. Jego zasługi zostały uhonorowane licznymi odznaczeniami, w tym krzyżami kawalerskimi Virtuti Militari (1792), Legii Honorowej (1805) oraz Korony Żelaznej (1806). Józef Joachim Grabiński znalazł swoje ostatnie miejsce spoczynku na cmentarzu w Bolonii.

Przypisy

  1. Tadeusz Jeziorowski: The Napoleonic Orders. Ordery Napoleońskie. Warszawa 2018 r., s. 147.
  2. Zbigniew Judycki „Mazowszanie w świecie, część III” Niepodległość i Pamięć 23/1 (53), 365-443, 2016 r.
  3. Henryk Mościcki, Z dziejów masonerii w Legiach polsko-włoskich (1805 r.), „Kwartalnik Historyczny”, t. LII, 1938 r., z. 1, s. 35.

Oceń: Józef Joachim Grabiński

★★★★★
Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:17